Morgunblaðið - 30.05.1992, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 30. MAÍ 1992
LaufeyK. Benedikts
dóttir - Minning
Fædd 15. mars 1908
Dáin 23. maí 1992
í dag felldu blómin mín blöðin sín.
Og húmið kom óvænt inn til mín.
Ég hélt þó að enn væri sumar og sólskin.
Tómas Guðmundsson
í dag verður til moldar borin
tengdamóðir mín, Laufey Kristjana
Benediktsdóttir. Laufey fæddist í
Hlíðarenda í Bárðardal 15. mars
1908, dóttir hjónanna Benedikts
Kristjánssonar og Steinunnar Jó-
hannesdóttur. Þau hjón eignuðust 5
böm, Hermann, Laufeyju, Guðrúnu,
Þóri og Steingn'm og er Laufey ein
látin. Laufey vann almenn sveita-
störf á unglingsárum. Hún fór í
Húsmæðraskólann á Laugum og
þótti það góð menntun fyrir ungl-
ingsstúlku á þeim ámm og gott
veganesti, enda tjaldaði tengdamóð-
ir mín ekki til einnar nætur. Eftir
veruna á skólanum á Laugum vann
hún við Héraðsskólann á Laugum
við matreiðslustörf. Laufey réðst í
vist að Eiði á Langanesi til Jóhanns
Gunnlaugssonar og Berglaugar
konu hans. Þar kynntist hún manns-
efni sínu, Jónasi Gunnlaugssyni, en
þau giftu sig 23. júlí 1939. Á Eiði
byijuðu þau búskap og bjuggu þau
þar ásamt bróður Jónasar, Jóhanni,
sem nú er látinn og Berglaugu
Sigurðardóttur. Þær svilkonur urðu
góðar vinkonur og entist sá vinskap-
ur alla ævi. Jónas og Laufey eignuð-
ust sjö böm, Gunnlaug, f. 2. maí
1940, kvæntan undirritaðri, búsett
í Njarðvíkum, Steinunni, f. 10. ágúst
1941, gifta Kristjáni Helgasyni,
búsett í Hafnarfírði, Helgu, f. 23.
júlí 1942, gifta Jóhanni Helgasyni,
búsett í Reykjavík, Snorra, f. 11.
ágúst 1943, kvæntan Valgerði Jó-
hannsdóttur, búsett í Hveragerði,
Þorbjörgu, f. 12. mars 1945, gifta
Halldóri Bragasyni, búsett í Reykja-
vík, Hermann, f. 26. mars 1947,
kvæntan Huldu Agnarsdóttur, bú-
sett á Húsavík og Sigrúnu, f. 14.
júlí 1951, gifta Siguijóni Sigurðs-
syni, búsett í Grindavík. Jónas og
Laufey fluttu með bamahópinn sinn
til Húsavíkur árið 1957 og bjuggu
á Héðinsbraut 5.
Á heimili Laufeyjar og Jónasar
var gott að koma. Laufey var mjög
gestrisin kona, enda mikill gesta-
gangur á heimili þeirra hjóna. Hún
naut þess að hafa marga í kringum
sig. Eg minnist þess varla að hafa
kynnst meiri félagsveru en Laufey
var. Margir minnast góðra stunda
í eldhúsinu hennar. Hún var bama-
bömum sínum góð amma og heim-
sóttu þau hana oft. Laufey og Jónas
vom samrýmd hjón, fóru alltaf sam-
an í göngutúra og í kaffi til bam-
anna sinna og vina. Árið 1989 fluttu
þau í Hvamm, heimili aldraðra á
Húsavík og nutu velvildar starfs-
fólks þar. Ennfremur nutu þau góðr-
ar aðhlynningar Hermanns sonar
síns og Huldu eiginkonu hans, en
þau em búsett á Húsavík. Ég vil
þakka þeim og bömum þeirra alúð-
ina sem þau hafa sýnt Jónasi og
Laufeyju. Jónasi og bömum votta
ég innilega samúð mína.
Að leiðarlokum þakka ég Lauf-
eyju allt. Megi hún hvíla í guðs friði.
- Ég lifi í Jesú nafni,
í Jesú nafni eg dey,
þó heilsa og líf mér hafni,
hræðist ég dauðann ei.
Dauði, ég óttast eigi
afl þitt né valdið gilt,
í Kristí krafti eg segi:
Kom þú sæll, þá þú vilt.
(Hallgrímur Pétursson)
Anna Þórðardóttir
Hún Laufey Kristjana frænka er
dáin. Þegar systir mín hringdi til
mín sl. sunnudag til að láta mig
vita um andlát okkar ástsælu móð-
ursystur, bærðust margvíslegar til-
finningar í bijósti mér. Ekki var
hægt að segja að þessi dánarfregn
kæmi mér á óvart, enda þótt frænka
væri oft á síðastliðnum tveimur ára-
tugum búin að gefa dauðanum langt
nef og senda hann til baka.
Laufey frænka fæddist á Hlíðar-
enda í Bárðardal á fyrsta tug aldar-
innar, dóttir hjónanna Steinunnar
Guðrúnar Jóhannesdóttur og Bene-
dikts Kristjánssonar. Var hún önnur
í röð fimm barna þeirra hjóna og
sú fyrsta sem hverfur úr hópnum.
Hin systkinin eru Hermann, fæddur
1904, sem nú dvelur á heimili aldr-
aðra, Hvammi á Húsavík, Guðrún
Anna, fædd 1911, húsfreyja í Svart-
árkoti í Bárðardal, Þórir, fæddur
1913 og Steingrímur, fæddur 1915,
sem báðir eru búsettir í Reykjavík.
Þau afí og amma bjuggu á Hlíðar-
enda frá árinu 1903 til 1915 er þau
fluttu að Stóra-Ási í Bárðardal, en
þar fæddist yngsta barnið.
Enda þótt sjálfsagt hafí húsa-
kynnin á Hlíðarenda ekki verið til
neinnar sérstakrar fyrirmyndar á
þessum búskaparárum, fer ekki á
milli mála að flutningurinn þaðan
að Stóra-Ási hefur boðað mikil við-
brigði fyrir fjölskylduna. Á Hlíðar-
enda var tvímælalaust gott að búa,
jörðin staðsett miðsvæðis í Bárðar-
dal, sléttar grundir og móar milli
Skjálfandafljóts og skógi vaxinnar
vesturhlíðar dalsins, byggð til
beggja handa og beggja vegna
,,Fljótsins“. Aftur á móti var Stóri-
Ás eitt af afskekktustu heiðarbýl-
unum milli Mývatnssveitar og
Bárðardals, úr sjónmáli við alla
mannabyggð og húsakynni vægast
sagt léleg. En fátækur leiguliði átti
ekki margra kosta völ og því var
stefnt á heiðina þegar ekki fékkst
lengur ábúð á Hlíðarenda.
A Stóra-Ási bjuggu þau hjónin
síðan til 1930, er jörðin fór í eyði,
og þar áttu þau systkinin sín upp-
vaxtarár.
Enda þótt búskapur afa og ömmu
á Stóra-Ási einkenndist af hvíldar-
litlu brauðstriti sem bömin urðu að
taka fullan þátt í svo fljótt sem þau
voru þess megnug fer ekki á milli
mála að margar góðar minningar
voru tengdar Stóra-Ási. Þar ríkir
mikil sumarfegurð og „Heiðin" iðar
af lífi fugla og ferfætlinga, bæði
villtra og taminna. Um það get ég
borið, sem eytt hef margri vomótt-
inni á heiðinni í viðureign við lág-
fótu.
Laufey frænka stundaði nám við
Húsmæðraskólann á Laugum en
fékkst að námi loknu við ýmis störf
Norðanlands.
Seint á fjórða áratugnum réð
Björg Gunnlaugsdóttir frá Eiði
Laufey í vist til bróður síns, Jó-
hanns Gunnlaugssonar, bónda á
Eiði á Langanesi. Þar með vom
örlög frænku minnar ráðin því á
Eiði bjó einnig Jónas, bróðir Jó-
hanns.
Árið 1939 gengu þau Laufey og
Sigríður Ingibjörg Sveinsdóttir
var fædd á Hofstöðum í Reykhóla-
sveit 2. ágúst 1916. Hún ólst þar
upp ásamt systjcinum sínum sem
vom níu. Inga átti góð bemskuár á
Hofstöðum og alltaf talaði hún um
að fara heim að Hofstöðum ef hún
átti erindi þangað.
Inga kynntist ung elskulegum
manni sínum, Jóni Óskari Pálssyni,
og var aðeins sextán ára þegar hún
eignaðist sitt fyrsta bam. Alls eign-
uðust þau sex böm: Páll Finnbogi,
f. 23. október 1932, Jóhann, f. 7.
mars 1935, d. 6. janúar 1977,
Sveinn, f. 3. júní 1937, Magnús
Viggó, f. 13. október 1940, Sesseija
Elísabet, f. 21. janúar 1944, og Jón
Hjálmar Jónsson, f. 7. apríl 1954.
Afkonlendur þeirra hjóna em 31 í
dag. Inga varð langamma aðeins
sextíu og átta ára gömul.
Árið 1953 stofnuðu Inga og Jón
nýbýli að Seljanesi í Reykhólasveit
og hófu þar búskap. Þar bjuggu þau
til 1977, en fluttust þá út að Reyk-
Jónas í hjónaband og hófu þar bú-
skap. Á Eiði bjuggu þau hjónin síð-
an til ársins 1957 er þau fluttust
til Húsavíkur þar sem þau bjuggu
lengstan tímann á Héðinsbraut 5
en nú síðustu árin á heimili aldr-
aðra, Hvammi á Húsavík.
Á Eiði fæddust þeim hjónum sjö
böm sem öll komust á legg. Elstur
er Gunnlaugur, búsettur í Njarðvík,
fæddur 1940, kvæntur Önnu Þórð-
ardóttur. Þau eiga fjögur börn og
eitt bamabarn. Næst er Steinunn,
fædd 1941, maki Kristján Helgason,
búsett í Hafnarfírði og eiga fjögur
börn og fjögur barnaböm. Helga
Þórey er sú þriðja, fædd 1942.
Hennar maki er Jóhann Helgason
og eiga þau fímm böm og fímm
barnabörn. Þau búa í Reykjavík.
Næstur er Snorri, fæddur 1943,
kvæntur Valgerði Jóhannesdóttur.
Þau em búsett í Hveragerði og eiga
þrjú böm og eitt barnabarn. Þá
kemur Þorbjörg Gunnfríður, fædd
1945. Hennar maki er Halldór Brag-
ason. Þau búa í Reykjavík ásamt
þremur bömum. Næstur er Her-
mann, fæddur 1947, sá eini af böm-
unum sem búsettur er á Húsavík.
Hann er kvæntur Huldu Agnars-
dóttur og em börnin þijú. Yngst
barna þeirra Laufeyjar og Jónasar
er Sigrún, fædd 1951. Hennar maki
er Siguijón Sigurðsson og búa þau
í Grindavík ásamt þremur bömum
sínum.
Eins og sést á þessari upptalningu
em afkomendur í dag liðlega fjöm-
tíu.
Þegar ég var að alast upp í Svart-
árkoti, varð móður minni tíðrætt
um Laufey, systur sína á Eiði. Enda
þótt ég hafí séð hana sem bam,
mundi ég ekkert eftir henni, en orð
móður minnar sveipuðu hana ævin-
týraljóma. Vegna mikillar fjarlægð-
ar milli innstu byggðar í Suður-
Þingeyjarsýslu, í jaðri ódáðahrauns
og ystu og austustu marka Norður-
Þingeyjarsýslu á Langanesi rættist
draumurinn um að hitta þessa
frænku mína og fjölskyldu hennar
ekki fyrr en fermingarvorið mitt
árið 1950. Þá fómm við fjögur norð-
ur að Eiði og dvöldum þar í viku-
tíma. Ég minnist þess ennþá hve
það var mikið ævintýri að koma að
Eiði. Fyrir utan barnahópinn hjá
Laufeyju og Jónasi var annar ennþá
íjölmennari systkinahópur hjá Jó-
hanni og Beggu konu hans. Allur
þessi fjöldi bjó í sama húsinu, að
vísu sitt í hvorum enda. Fram undan
bænum var Eiðisvatnið með silungs-
veiði og iðandi fuglalífí en í austri
gaf að líta opið hafíð handan við
eiðið sem skilur á milli sjávar og
vatnsins og ræður nafngiftum. Róið
var til fískjar út á Eiðisvíkina, geng-
ið kríuvarpið á Eiðinu eða farið í
leiki með bamaskaranum. Innan
dyra stjómuðu þær svilkonurnar
Laufey og Begga af mikilli rögg-
semi. Þetta var ógleymanleg heim-
sókn og á þessum dögum bundust
hólum. Þegar ég kynntist þeim áttu
þau heima í litla fallega húsinu sínu
á Reykjabraut 9. Síðustu árin bjó
Inga ein í húsinu því Jón lést í októ-
ber 1989.
Heimili hennar var alltaf hreint
og snyrtilegt og hver hlutur á sínum
stað. Hún hafði yndi af blómum og
bar heimili hennar vott um það, alls
staðar vom blóm eða hlutir skreytt-
ir blómamynstri. Meðan Inga hafði
heilsu til vann hún flesta daga sum-
arsins í garðinum sínum þar sem
mikið var af blómum. Inga gat aldr-
ei setið auðum höndum, hún varð
alltaf að hafa eitthvað fyrir stafni,
pijóna, sauma út, baka, sortera eða
raða dóti í litla kassa eða skúffur.
Hún hafði t.d. ékki tíma til að horfa
á sjónvarp, það var bara tímasóun.
Inga var ekki mikið fyrir skemmtan-
ir og ferðalög en hennar mesta
skemmtun í lífinu var þegar hennar
nánustu ættingjar og vinir komu og
heimsóttu hana og dvöldu hjá henni.
Hún hafði mikið gaman af að sitja
og spjalla við gesti sína og vaka
með þeim fram á nótt, nýta tímann
ef þeir stoppuðu stutt. Kímnigáfa
Sigríður Sveinsdóttir
frá Seljanesi - Minning
Fædd 2. ágúst 1916
Dáin 22. maí 1992
þau bönd milli okkar frændsystkin-
anna og foreldra þeirra, sem ekki
hafa brostið síðan.
Nú líður heill áratugur án þess
að mörg tækifæri gæfust til að hitta
fjölskylduna á Eiði. Um það leyti
sem Laufey og Jónas fluttu til Húsa-
víkur settist ég að í Reykjavík en
þaðan flutti ég svo til Húsavíkur
vorið 1960 og hafði þá ekki eignast
eigin fjölskyldu eða heimili. Enda
þótt fjölmenni væri á Héðinsbraut-
inni hjá þeim Laufeyju og Jónasi
munaði frænku mína ekki um að
taka mig í fæði til sín og er skemmst
frá því að segja að hún var matmóð-
ir mín í tvö og hálft ár. Á þeim tíma
styrktust frændsemisböndin enn
frekar, og þar gafst mér tækifæri
til að kynnast húsbóndanum Jónasi.
Varð mér þá ljóst hve frænka mín
hafði verið mikil gæfumanneskja
að eignast slíkan mannkostamann
fyrir lífsförunaut.
Laufey frænka var há vexti og
talsvert þrekvaxin þegar hún var
matmóðir mín á Húsavik. Hún var
mikil þrekmanneskja sem ekki féll
verk úr hendi, enda þurftu stórar
barnafjölskyldur að halda á spöðun-
um á þessum árum til þess að Iáta
enda ná saman í heimiiisrekstrinum.
Böm sín hafði hún öll alið heima
og aldrei komið sem sjúklingur á
sjúkrahús.
Á þessu varð breyting fyrir rösk-
lega tveimur áratugum er hún veikt-
ist af krabbameini og gekkst undir
tvísýna læknisaðgerð í Reykjavík.
Er mér fullkunnugt um, að ekki
hefði hún komist í gegnum þau
veikindi nema af því hve hún var
sterk, bæði líkamlega og andlega.
Frá þessum tíma, eða í yfír tutt-
ugu ár, átti hún samt sem áður við
veikindi að stríða, sem með tímanum
lögðust með nokkuð miklum þunga
á hana og hennar nánustu. Mátti
glöggt gera sér grein fyrir hversu
það er erfítt fyrir jafn atorkusama
og lifandi manneskju eins og Laufey
frænka var, að sætta sig við að lík-
hennar var mikil og var hún oft
orðheppin í samræðum. Inga var
kona sem hugsaði síðast um sjálfa
sig, hún gerði það sem hún taldi
best fyrir aðra, tók helst ekki
ákvarðanir nema vera viss um að
allir væru sáttir við þær. Hún sagði
alltaf „ef þið eruð ánægð þá er ég
ánægð".
Inga var yndisleg tengdamamma
og amma bamanna minna. Guð
blessi minningu hennar.
Svala.
Sigríður Ingibjörg Sveinsdóttir
eða Inga eins og hún var alltaf köll-
uð fæddist 2. ágúst 1916 á Hofstöð-
um í Reykhólasveit og í Reykhóla-
sveitinni átti hún heima alla sína
ævi, á ýmsum stöðum. Ung giftist
hún Jóni Óskari Pálssyni og eignuð-
ust þau 6 böm: Páln kvæntan Unni
Stefánsdóttur, Jóhann, kvæntan
undirritaðri, d. 1977, Svein, kvænt-
an Dagbjörtu Hafsteinsdóttur,
Magnús, kvæntan Dagnýju Stefáns-
dóttur, Sesselju, vistmaður á Skála-
túni í Mosfellsbæ og Jón Hjálmar,
sambýliskona Svala Sigurvinsdóttir.
Ég ætla ekki að fara að rekja
æviferil Ingu hér, aðeins tína til
nokkur minningabrot frá öllum þeim
árum sem ég þekkti hana. Ifyrstu
kynni mín af henni voru þegar ég
var lítil telpa og fjölskyldan fluttist
á næsta bæ, að Hyrningsstöðum,
aminn væri ekki alltaf fær um að
framkvæma það sem hugurinn stóð
til.
Nú hefur Laufey frænka flutt sig
um set í annan heim, þar sem ég
er sannfærður um að hún mun fínna
frið. Gott er þreyttum að fá hvíldina
að loknu giftudijúgu ævistarfí. Hjá
okkur sem eftir emm situr söknuð-
urinn. Við megum samt ekki láta
hann blinda okkur sýn, heldur ylja
okkur við minninguna um góða konu
sem veitti okkur mikið.
Við Sigrún og börnin vottum að-
standendum okkar innilegustu sam-
úð.
Blessuð sé minning Laufeyjar
Benediktsdóttur.
Ilaukur Harðarson
frá Svartárkoti.
Hið sanna er eilíft.
Hið rétta er eilíft.
Hið fagra er eilíft.
(E. Tepér)
I dag verður jarðsungin frá Húsa-
víkurkirkju elskuleg amma okkar,
Laufey Kristjana Benediktsdóttir.
Okkur systkinin langar til að kveðja
hana og þakka henni fyrir yndisleg-
ar samverustundir.
Við lát ömmu rifjast upp minning-
ar frá bernsku okkar á Húsavík.
Amma Laufey var yndisleg amma.
Hún hafði alltaf nægan tíma fyrir
okkur og urðu heimsóknirnar til
ömmu og afa á Héðinsbrautina að
föstum punkti í tilveru okkar. Þar
sem Héðinsbrautin var mitt á milli
heimilis yokkar og skólans var oft
staldrað við hjá ömmu á leið heim
úr skólanum. Til að spjalla, gæða
sér á skonsum og skólakökum áður
en heim var haldið.
Amma Laufey var mjög laghent.
Er okkur systrunum minnisstætt
þegar við mættum til hennar jól
eftir jól með tillögur um jólagjöf
handa mömmu okkar. Amma hvatti
okkur ávallt til að framkvæma þess-
ar hugmyndir þó hún hafí vitað að
oftar en ekki lenti vinnan á henni.
Því oftast voru hugmyndirnar
óraunhæfar fyrir litlar stelpur.
Eftir að við fluttum frá Húsavík
urðu samverustundimar óhjá-
kvæmilega mun stijálli. Alltaf var
þó jafn gaman að koma í heimsókn
til ömmu og afa norður.
Elsku afi Jónas, við biðjum góðan
guð að styrkja þig og styðja í þinni
sorg.
Nú kveðjum við elsku ömmu
Laufeyju með söknuði. Minningin
um hana mun lifa með okkur.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem)
Laufey, Sveinbjörg, Bylgja og
Borgar Már.
þá þegar kynntist ég gestrisni þeirra
Ingu og Nonna, en gestrisni er það
sem fyrst kemur upp í hugann þeg-
ar ég hugsa til þeirra. Ég man sem
bam eftir mörgum ferðum út að
Hyrningsstöðum, ýmissa erinda, en
aldrei kom ég þangað án þess að
verða að þiggja eitthvað og ég get
enn séð Ingu mína fyrir mér, ef ég
var að flýta mér og mátti ekki vera
að því að koma inn og þiggja veit-