Morgunblaðið - 21.06.1992, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. JÚNÍ 1992
Kjortan Jónsson skrifar frá Kenýu.
„MAMA MARGRET tunakupenda kwa vile umetusaidia.“ - „Frú/móð-
ir Margrét, okkur þykir vænt um þig vegna hjálparinnar sem þú
hefur veitt okkur“, syngur kór prúðbúinna barna, sem vaggar sér
í takt við sönginn, sem var sérstaklega saminn fyrir þessa hátíð.
Það var mikill hátlðisdagur hjá nemendum við barnaskólann í Mong-
orion í Pókothéraði í Kenýu 8. maí síðastliðinn. Tilefnið var hátíðleg
opnun nýs grunnskóla. Það sérstaka við þessa athöfn vað að gefand-
inn, frú Margrét Hjálmtýsdóttir úr Garðabæ, var komin alla leið frá
íslandi til að opna þessa nýju menntastofnun formlega.
Aður en Margrét fjármagn-
aði byggingu skólans,
voru húsakynni hans
aðeins tvær skólastofur
með moldarveggjum,
sem voru svo lélegir, að víða mátti
ganga í gegnum þá. Hinir sex bekk-
irnir urðu að láta sér lynda að vera
úti undir tré. Það var því oft lítil
kennsla á regntímanum hjá þeim,
sem urðu að hírast úti og ekki var
heldur gott að láta brennheita hita-
beltissólina baka sig. Það urðu því
mikil viðbrigði, bæði fyrir nemendur
og kennara, að geta flutt alla kennsl-
una inn í glæsileg húsakynni með
máluðum veggjum og stórum töflum.
Hátíðahöld
Þegar Margrét renndi í hlaðið,
tóku leiðtogar menntamála á móti
henni og leiddu hana um hinn nýja
og glæsilega skóla, átta skólastofur,
um 50m2 hver, sem hún hafði aðeins
heyrt um, en aldrei séð. Hann er
meðal þeirra myndarlegustu í öllu
héraðinu. Til að hægt væri að hefja
byggingu hans varð að leiða vatn
um tveggja og hálfs kílómetra leið
og byggja vatnstank, nokkuð, sem
fáir skólar geta státað af, en Mar-
grét hafði beðið um að skólinn yrði
myndarlega byggður. Hápunktur
skoðunarferðarinnar var, þegar hún
opnaði skrifstofu skólastjórans form-
lega.
Nemendur stóðu prúðbúnir í skóla-
búningunum sínum, grænum pils-
um/stuttbuxum og hvítum blússum,
við skólaborðin, sem höfðu verið tek-
in út úr skólastofunum í tilefni dags-
ins og fögnuðu henni með taktföstu
lófaklappi. Nemendur og kennarar
voru búnir að undirbúa hátíðina mjög
vandlega. Kór skólans hafði æft
mörg lög, sum frumsamin, og sungu
bæði á móðurmáli sínu, pókót, og á
ríkismálinu, swahílí. Margt frammá-
manna héraðsins var meðal gesta við
athöfnina, auk kennara og foreldra.
Margar ræður voru haldnar. Allir
voru á einu máli um, hve það væri
sérstakt, að kona hinum megin á
hnettinum skyldi bera svo mikla
umhyggju fyrir fólki í hinni svörtu
Afríku, sem hún hafði aldrei séð, að
hún skyldi gefa þeim fyrir heilum
grunnskóla. Ræðumenn reyndu að
tjá gleði sína og þakklæti með ýmsu
móti. Einn lagði til að nanfi skólans
yrði breytt, þannig að nafn Margrét-
ar yrði bætt við það. Var það einróma
samþykkt af ráðamönnum héraðsins.
Nafn hans í framtíðinni verður því
„Margrét Monogrion Primary Scho-
ol“. Henni var beðið blessunar Guðs,
langrar og farsællar ævi og góðrar
ferðar heim.
Skóli í Monogrion (nafn svæðisins,
sem skólinn er á) er tiltölulega nýtt
fyrirbrigði. Margir ræðumenn beindu
því máli sínu til foreldra, sem flestir
eru fátækir smábændur, ólæsir og
óskrifandi, og sögðu þeim að nú
hefðu þeir enga ástæðu til að senda
ekki öll bömin sín í skóla og halda
sumum heima til að gæta kúnna.
Síðan voru ýmsir embættismenn
Morgunblaðið/Valdís Magnúsdóttir
Margrét Hjálmtýsdóttir í hópi nokkurra nemenda „Margrét Monogrian Primary School". Yfirmenn
skólans standa lengst til vinstri.
látnir koma fram fyrir foreldrana til
að reyna að sannfæra þá um gildi
menntunar, sem getur opnað leið að
veliaunuðum og virðulegum störfum.
Margir voru á einu máli um, að svo
vel byggður skóli mætti aðeins hafa
fyrsta flokks kennara.
Hátíðin endaði með góðri matar-
veis.lu, þar sem menn snæddu geit,
kind, hænu og grænmeti með vel
útilátnum skammti af hrísgijónum.
Pókothérað er eitt af þeim héruð-
um í Kenýu, sem styst eru komin á
braut framfara nútímans. Pókot-
menn hafa lítið að segja í stjómun
landsins og eiga fáa menn i mikil-
vægum embættum. Einn þeirra fáu,
sem hefur forframast nokkuð vinnur
í seðlabanka Kenýu í höfuðstaðnum
Nairobí. Hann lýsti því yfir í veisl-
unni, að hann vildi fá að aka Mar-
gréti út á flugvöll, þegar hún færi
heim. Hann ætlaði einnig að sjá til
þess, að konan sín, sem ynni þar
Nýi skólinn er einn af glæsilegustu skólum Pókothéraðs.
Get ekki hugsað mér neitt ánægjulegra
eftir Guóno Einarsson
„ÉG HEF ferðast talsvert um þróunarlönd, til dæmis Indland, Sri Lanka
og Brasilíu og bæði séð og kynnst hjartaskerandi neyð barna í þessum
löndum. Það vaknaði hjá mér löngun að verða þeim að einhverju liði,“
sagði Margrét Hjálmtýsdóttir í stuttu samtali við Morgunblaðið eftir
heimkomuna frá Afríku.
Hvað kom til að þú kostaðir
grunnskólabyggingu í Afr-
íku en ekki eitthvert annað
verkefni?
„Fjarskyldur ættingi minn í Dan-
mörku arfleiddi mig, ásamt mörg-
um öðrum, að eigum sínum. Þessi
góði maður hafði sagt að ég ætti
að nota peningana mér til skemmt-
unar í útlöndum. Ég mátti ekki
eyða þeim á íslandi. Dag einn las
ég í Morgunblaðinu grein eftir sr.
Kjartan Jónsson kristniboða um
sára þörf fyrir skólahús þar sem
hann starfar. Þarna sá ég tækifæri
til að hjálpa bágstöddum börnum
með því að byggja skólahús í einu
fátækasta héraði Kenýa með aðstoð
kristniboðanna.“
— Hvernig fór vígsluathöfnin
fram?
„Hún kom mér vægast sagt á
óvart. Það var tekið á móti mér líkt
og ég væri þjóðhöfðingi. Þegar ég
steig út úr bílnum var búið að
mynda heiðursvörð. Söngkennari
skólans hafði samið marga söngva
mér til heiðurs sem bömin sungu
og vögguðu sér í takt. Þau dönsuðu
táknræna dansa um hvemig þau
vildu verja mig árásum og slá um
mig skjaldborg. Það er svo mikíl
músík í þessu fólki.
Mér voru líka gefnar táknrænar
gjafír. Fyrst var ég krýnd periu-
bandi með strútsfjöður, sem er heið-
urskóróna. Þá fékk ég skeljum
skreytt belti, sem varnar því að
konur verði framsettar eftir marga
bamsburði, holt grasker til að
geyma í mjólk, öskju fyrir mat og
litla skinntösku fyrir eigur mínar.
Þessa hluti höfðu blessaðar fátæku
konurnar unnið í höndunum til að
gefa mér. Ég var beinlínis hrærð
vegna vinsemdarinnar sem mér var
sýnd.
Svo fór afhending skólans fram.
Byggingameistarinn afhenti mér
lykil að skólanum, sem ég rétti
fræðslufulltrúa héraðsins. Þá var
ég látin halda ræðu, sem ég átti
ekki von á. Ég talaði útfrá því sem
við segjum svo oft hér á íslandi,
að mennt er máttur. Sr. Kjartan
túlkaði mál mitt og hann útskýrði
líka fyrir mér það sem var sagt og
sungið við vígsluna."
Morgunblaðið/Valdls Magnúsdóttir
Margrét opnaði skólann við hátíðlega athöfn.
- SEGIR MARGRET
HJÁLMTÝSDOTTIR