Morgunblaðið - 17.09.1992, Blaðsíða 21
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 1992
21
Þing- og forsetakosningar í Eistlandi á sunnudag
Nær Lennart Meri sigri?
FORSETAKOSNINGAR fara
fram í Eistlandi næstkomandi
sunnudag og bendir nú margt
til þess að Arnold Riiiitel
hverfi úr forsetastóli að þeim
loknum. Hafa vinsældir Lenn-
arts Meri fyrrum utanríkis-
ráðherra og núverandi sendi-
herra Eistlands í Finnlandi
vaxið mjög hratt að undan-
förnu og þykir flest benda til
þess að hann fari með sigur
af hólmi.
„Það fyrsta sem ég hyggst gera
er að styrkja undirstöður efna-
hagsmálanna, koma atvinnulíf-
inu á réttan kjöl. Til þess að svo
megi verða þarf að opna landið
fyrir erlendum fjárfestingum og
losa okkur við efnahagsnómenk-
latúruna, það er að segja fulltrúa
gamla kerfisins sem enn ráða
ferðinni í efnahagslífinu,“ sagði
Meri í samtali við finnska blaðið
Hufvudstadsbladet sl. þriðjudag.
Meri þykist þess fullviss að
hann fari með sigur af hólmi í
forsetakosningunum á sunnudag
og verði fyrsti þjóðkjörni forseti
Eistlands eftir að landið endur-
heimti sjálfstæði frá Sovétríkjun-
um.
Riiiitel er helsti keppinautur
Meri, en enginn annar frambjóð-
andi þykir eiga sigurvon. Forset-
inn naut í byijun gífurlegrar
hylli en fortíð hans í röðum
kommúnista hefur orðið til að
breyta því. Er litið á hann sem
fulltrúa gamla tímans. Hann
þykir heldur enginn skörungur,
Lennart Meri.
helst til alþýðlegur og talar til
að mynda engin erlend tungu-
mál, aðeins eistnesku og rússn-
eskú. Fylgi hans er mest í dreif-
býli og hjá fullorðnu fólki.
Rúútel býður sig fram í nafni
kosningabandalagsins Kindel
Kodu, Oruggt heimili, bandalags
sem gömlu valdhafamir stjórna
meira og minna.
Ættjarðarsamtökin Isamaa
standa hins vegar á bak við
framboð Meri og kjörorð þeirra
í kosningabaráttunni hefur verið
Plats Puhtaaks eða „Hreint
borð“. Með því er ekki einvörð-
ungu átt við að Meri hafi hreinan
skjöld, heldur verði þjóðin að
losna endanlega undan sovésk-
um og rússneskum áhrifum, fá
að vera ein og óáreitt. „Það verð-
ur að loka landamærunum, þó
ekki væri nema til að stöðva
glæpastarfsemina. Öryggismálin
verður að efla, einnig lögregluna.
Við verðum að fá það á tilfinn-
inguna að við séum eigin herrar
í eigin landi,“ sagði Meri í sam-
talinu við Hufvudstadsbladet.
Hann sagði ennfremur að
þjóðin yrði að læra að hugsa upp
á nýtt, henni gæfist fyrst nú
kostur á að temja sér annað
hugarfar en það sem nómenklat-
úra kommúnistakerfisins hefði
innrætt henni. Þeirri innrætingu
væri að ljúka og þjóðin, sem að
langmestu leyti hefði enga
reynslu af annarri þjóðfélags-
gerð en kommúnískri, fengi loks
nú tækifæri til að kynnast ein-
hveiju öðru og betra.
Síðasta skoðánakönnun á fylgi
frambjóðendanna sýndi að Meri
hafði dregið Rúútel uppi, forskot
forsetans hafði minnkað í eitt
prósentustig.
Að sögn Hufvudstadsbladet
hefur kosningabaráttan verið
heldur bragðdauf og aðallega
snúist um að bera frambjóðend-
urna óhróðri. Hefur það bitnað
meira á Rúútel vegna fortíðar
hans en Lennart Meri hefur
fengið að kenna á þessari her-
ferð líka. Er því haldið fram að
faðir hans, sem var sendiherra
Eistlands í Frakklandi fyrir
seinna stríð, hafi verið handbendi
sovésku leyniþjónustunnar KGB.
Auk forsetakosninganna fara
samtímis fram þingkosningar í
Eistlandi á sunnudag.
ÞAÐ VAR ANNAÐWORT AÐ LENGJA
ERMARNAR EÐA STYTTA VETURINN
LACOSTE
Kemur upp um
þinn góða smekk!
HANZ
K R i N G L U N N I
Kmver|ar vara Bandaríkjaþing við
Gagnrýna skilyrði
fyrir bestukjörum
Pcking, Jerúsalem. Rcutcr.
KINVERSKA stjórnin gagnrýndi harkalega í gær þau skilyrði sem
öldungadeild Bandaríkjaþings vill að sett verði fyrir því að Kína njóti
áfram svonefndra bestukjara í viðskiptum við Bandaríkin. „Sérhver
aðgerð sem beint er gegn Kína mun hitta gerandann fyrir þótt síðar
verði,“ sagði talsmaður Kínastjórnar. Öldungadeildin vill m.a. að
kommúnistar auki mannréttindi og Kína beiti ekki óréttmætum aðferð-
um í milliríkjaviðskiptum.
Öldungadeildin vill að refsiað- grunur er einn af ásteytingarstein-
gerðir beinist eingöngu gegn ríkis-
fyrirtækjum Kínveija en þeim fáu
einkafyrirtækjum, sem þar starfa,
verði hlíft. Fulltrúadeildin hefur
samþykkt svipaðar aðgerðir með
miklum meirihluta en óljóst er hvort
nægur styrkur er á þingi til að fella
neitunarvald forseta. George Bush
forseti vill að bestukjörin verði áfram
í gildi. Samkomulag verður að nást
um málið milli stjórna ríkjanna fyrir
10. október nk. samkvæmt tímaá-
ætlun valdhafa í Washington.
Qian Qichen, utanríkisráðherra
Kína, staðfesti í gær orðróm þess
efnis að Kína myndi ekki taka þátt
í sérstökum viðræðum fulltrúa þeirra
fimm þjóða sem eiga fastafulltrúa í
öryggisráði Sameinuðu þjóðanna um
takmörkun vopnasölu til Miðaustur-
landa. Næsti fundur fulltrúanna
verður í Moskvu en Qian sagði að
Kínveijar myndu eiga fulltrúa á al-
þjóðlegri ráðstefnu í borginni um
sömu málefni. Ákvörðun stjórnvalda
í Peking er svar við þeirri ákvörðun
Bush forseta að selja Tævan 150
nýtísku orrustuþotur en kommúnist-
ar telja eyríkið vera uppreisnarhérað
í Kína. Stjórn flokks þjóðernissinna
á Tævan telur á hinn bóginn að
kommúnistar séu valdaræningjar er
ættu að afhenda Tævanstjórn völd
í öllu landinu.
Kínveijar hafa síðustu ár gerst
umsvifamiklir vopnasölumenn og
hafa íranar fengið hjá þeim eldflaug-
ar auk þess sem grunur hefur leikið
á því að Kínveijar hafi selt úr landi
þekkingu á kjarnorkuvopnum. Þessi
um bandarísku öldungadeildarinnar
í tengslum við bestukjörin.
Meirihluti
með EES í
Liechtenstein
Ziirích. Frá Önnu Bjarnadóttur, fréttarit-
ara Morgunblaðsins.
ÞINGIÐ í Liechtenstein fjallaði
í gær um aðild ríkisins að samn-
ingnum um evrópska efnahags-
svæðið (EES). Meirihluti þing-
mannanna 25 er hlynntur aðild.
Ekki eru allir þingmennirnir
hæstánægðir með samninginn,
sumir te(ja illa nauðsyn að ger-
ast aðili að honum en bráðnauð-
synlegt þó fyrir efnahagslíf
landsins í framtíðinni.
Nýjustu skoðanakannanir í Li-
echtenstein sýna að meirihluti al-
mennings er hlynntur aðild. Þjóðar-
atkvæðagreiðsla verður væntanlega
haldin í desember eftir að niður-
staða þjóðaratkvæðagreiðslunnar í
Sviss liggur fyrir. Svisslendingar
taka afstöðu til EES 6. desember.
Sviss og Liechtenstein hafa verið í
tollabandalagi síðan 1924. Ákvörð-
un Svisslendinga skiptir því miklu
máli fyrir Liechtenstein. I þingum-
ræðunum kom fram að það væri
svo til óhugsandi fyrir Liechtenstein
að standa utan við EES ef Sviss
verður aðili að samningnum.
Skógarhh'ð 18 • 101 Reykjavík • Sínii 91-62 33 00
ELDGJÁ, LAKAGÍGAR &
KIRKJUBÆJARKLAU STUR
kl. 10:00 ogfarinn Meðallandshringurmn og
síðan ekið til Reykjavíkur með viðkomu í
Byggðasafninu á Skógum. Áætlaður komutími
til Reykjavíkur kl. 18:00.
Verð 17.700 krónur á mann. *
Innifalið: Gisting í tveggja manna herbergi
með baði í 2 nætur • 2 morgunverðir •
2 nestispakkar • 2 kvöldverðir • allur
akstur og leiðsögn.
Við tökum á móti pöntunum og veitum
nánari upplýsingar hjá:
Ferðaskrifstofu Islands, Skógarhlíð 18,
sími 91-62 33 00.
* Aukagjald fyrir
gistingu í eins
manns herbergi
1.700knímir.
FERÐASKRIFSTOBV
ÍSLANDS
Ferðaskrifstofa íslands efnir til haustferðar
um Suðurland dagana 25. - 27. september
1992.
Föstudagur 25. septemben Brottför frá
Ferðaskrifstofu íslands kl. 9:00. Ekin verður
Fjallabaksleið og komið við í Landmannalaugum
og Eldgjá á leiðinni austur á Kirkubæjar-
klaustur. Gist á Hótel Eddu Kirkjubæjarklaustri.
Laugardagur 25. september: Fariðfrá
Kirkjubæjarkiaustri kl. 9:00, ekið inn að Laka og
Lakagígar skoðaðir. A leiðinni til baka verður
m.a. Fjaðurárgijúfur skoðað.
Gist á Hótel Eddu
Kirkjubæjarkiaustri.
Sunnudagur 27.
september: Farið verður
frá Kirkjubæjarklaustri