Morgunblaðið - 20.10.1992, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. OKTÓBER 1992
Flokksþing kínverskra kommúnista
Mikil mannaskipti í forystunni
styrkja umbótastefnu Dengs
Reuter
Jiang Zemin, aðalritari kínverska kommúnistaflokksins (t.v.), slær á létta strengi með Yang Shangkun,
forseta Kína (fyrir miðju), eftir að sögulegu flokksþingi kínverskra kommúnista var slitið á sunnudag.
Fyrir aftan þá er Li Peng forsætisráðherra.
DENG Xiaoping, helsti valda-
maður Kína, kom til Alþýðuhall-
arinnar í Peking í gær til að
heilsa 2.000 fulltrúum á 14.
flokksþingi kínverskra komm-
únista, sem lauk á sunnudag.
Þingið lagði blessun sína yfir
stefnu Dengs, sem vill koma á
„sósíalískum markaðsbúskap“
en viðhalda alræði flokksins, og
samþykkti mikil mannaskipti í
miðsljórn kommúnistaflokksins.
Tæpur helmingur félaganna í
gömlu miðstjórninni vék fyrir
yngri mönnum. Nýja miðsljórn-
in kaus síðan stjórnmálaráð, þar
sem stuðningsmenn efnahags-
umbóta og pólitískir harðlínu-
menn hafa bæði tögl og hagldir.
Deng er 88 ára að aldri og virt-
ist veikburða er hann gekk inn í
fundarsalinn í Alþýðuhöllinni. Full-
trúarnir á flokksþinginu klöppuðu
og hrópuðu árnaðaróskir til hans
er dóttir hans, Deng Rong, leiddi
hann inn í salinn. Jiang Zemin,
aðalritari flokksins, heilsaði öld-
ungnum fyrir hönd flokksforyst-
unnar og hét honum hollystu. „Nú
þegar stefnan hefur verið ákveðin
skulum við hefjast handa og koma
ákvörðunum þingsins í fram-
kvæmd,“ sagði hann.
Þótt Deng gegni ekki neinu
embætti lengur hefur hann ráðið
mestu að tjaldabaki. Þar sem
flokksþing kínverskra kommúnista
eru aðeins haldin á fimm ára fresti
var litið á þingið nú sem síðasta
tækifæri Dengs til að tryggja fram-
gang stefnu sinnar'áður en hann
deyr.
Nýir menn í tæpan helming
miðslj órnarsætanna
189 menn voru kjörnir í mið-
stjóm flokksins og 46,7% þeirra eru
nýir. Meðalaldur þeirra er 56,3 ár.
Þeir sem urðu undir í valdabarátt-
unni innan flokksins, sem hefur
staðið mánuðum saman, voru eink-
um aldraðir marxistar, sem margir
hverjir lögðust gegn markaðs-
hyggju Dengs.
Miðstjórnin kaus síðan stjórn-
málaráð og fastanefnd þess, sem
Vattfóðraðar
vinnuskyrtur
veiðiskyrtur
skólaskyrtur
fer með stjórn landsins frá degi til
dags. Fastanefndin hefur verið
skipuð sex mönnum og tveir þeirra,
harðlínumennirnir Song Ping og
Yao Yilinj drógu sig í hlé á flokks-
þinginu. I stað þeirra voru kjömir
þrír menn, þannig að fastanefndin
er nú skipuð sjö mönnum.
Fastanefnd stjórnmálaráðsins
hneigist til umbóta
Einn af nýju mönnunum í fasta-
nefndinni er Zhu Rongj, sem er 64
ára og helsti stuðningsmaður efna-
hagsstefnu Dengs undanfarin þijú
ár. Hann varð borgarstjóri Shang-
hæ árið 1988 og vestrænir stjórn-
málaskýrendur hafa nefnt hann
„Gorbatsjov Kína“ vegna gagnrýni
hans á kínverska skrifræðið. Hann
varð aðstoðarforsætisráðherra í
fyrra og tók við stjórn nýrrar stofn-
unar, Efnahags- og viðskiptastofn-
unarinnar, sem stjórnin setti á fót
í ár.
Hinir mennimir tveir, sem eru
nýir í fastanefndinni, era Liu Huag-
ing og Hu Jintao, sem styðja báðir
markaðshyggju Dengs. Liu er 76
ára hershöfðingi og einn af helstu
stuðningsmönnum umbótastefn-
unnar innan hersins. Hu er 49 ára,
yngstur félaganna í fastanefndinni,
og nýtur stuðnings jafnt aldraðra
harðlínumanna sem yngri tækni-
krata. Hann hefur gegnt ýmsum
mikilvægum embættum innan
kommúnistaflokksins, varð meðal
annars leiðtogi flokksins í Tíbet
árið 1988 og átti stóran þátt í því
að kveða niður andóf Tíbeta gegn
Kínveijum.
Jiang Zemin, 66 ára, var endur-
kjörinn aðalritari kommúnista-
flokksins. Hann var lítt þekktur
þegar hann tók við embættinu árið
1989 í kjölfar mótmælanna, sem
kveðin vora niður með grimmileg-
um hætti á Torgi hins himneska
friðar. Erlendir stjómarerindrekar
í Peking telja ólíklegt að Jiang
haldi embætti sínu lengi eftir dauða
Dengs þar sem hann sé hvorki vin-
sæll innan kommúnistaflokksins né
hersins.
Li Peng forsætisráðherra, 64
ára, var einnig endurkjörinn í fasta-
nefndina. Hann hefur verið helsti
talsmaður flokksforystunnar frá
blóðsúthellingunum á _ Torgi hins
himneska friðar 1989. í fyrstu virt-
ist hann tregur til að styðja um-
bótastefnu Dengs en hefur smátt
og smátt ljáð henni fylgi sitt.
Tveir menn til viðbótar voru end-
urkjörnir í fastanefndina, þeir Qiao
Shi og Li Ruihuan. Qiao, 68 ára,
er talinn stjórna öryggislögreglu
Kína og leyniþjónustunni. Hann
hefur lengi verið álitinn einn af
helstu stuðningsmönnum Dengs,
hefur barist fyrir breytingum á
dómskerfinu og hvatt til herferðar
gegn spillingu. Li varð einn af vin-
sælustu forystumönnum kommún-
istaflokksins eftir að hann varð
borgarstjóri hafnarborgarinnar
Tianjin árið 1983. Hann er fyrrver-
andi byggingarverkamaður og ger-
ir sér far um að halda tengslum
við alþýðuna. Hann hefur farið með
lista- og menningarmál fyrir flokk-
inn og beitt sér fyrir umbótum á
þeim sviðum.
------♦ ♦ »
Fannst eftir
15 dagadvöl
undir fiskkari
Kaupmannahöfn. Frá Nils Jorgen Bruun,
fréttaritara Morgunblaösins.
ÞRÍTUGUR Dani fannst á lífi á
sunnudag eftir að hafa kúldrast
undir fiskkari í 15 daga á eyði-
eyju norðan við Upernavik í
Norðvestur-Grænlandi. Allan
þennan tíma hafði hann ekki
borðað annað en snjó.
Daninn fór á litlum báti frá
Upemavik en lenti í erfiðleikum
vegna vélarbilunar. Hann reri til
eyjunnar og vegna mikillar snjó-
komu lagðist hann við hlið bátsins
með fískkar yfír sér. Þar lá hann
meðan mikil leit var gerð að honum
en henni var hætt eftir 10 daga þar
sem lögreglan taldi víst að hann
fyndist ekki á lífi. Grænlenskir sel-
veiðimenn fundu síðan bátinn á
sunnudag. Þeir voru vissir um að
Daninn væri allur og höfðu sam-
band við lögregluna, sem tók karið
ofan af honum. „Þá sáum við bros-
ið í augum hans og skömmu síðar
bað hann um sígarettu," sagði einn
lögreglumannanna.
Borgir nötra
ogjörð rifnar
ALLT að fímm manns var
saknað og 26 fengu branasár
þegar jarðsprangur mynduðust
í sprengingu við goshverinn
Cacagual í norðausturhluta
Kólumbíu síðdegis á sunnudag
og brennheit jarðefni ruddust
upp á yfirborðið. Þetta gerðist
í kjölfar tveggja mikilla jarð-
skjálfta sem skóku borgir í
Kólumbíu á laugardag og
sunnudag. Hundrað smærri
skjálftar fylgdu stóru skjálftun-
um. Nærliggjandi hús fóru á
kaf í brennheitri leðjunni frá
gossprungunni, og er talið víst
að sprenginguna megi rekja til
stóra skjálftans á sunnudag.
Þá slitnuðu símalínur og fólk
þyrptist út á götur í skelfingu
sinni. Ekki er vitað um að neinn
hafi farist eða slasast alvar-
lega, þrátt fyrir styrkleika
skjálftans, sem var 7,2 stig á
Richter-kvarða, samkvæmt
bráðabirgðamælingum banda-
rísku jarðfræðistofnunarinnar i
Golden í Colorado. Skjálftinn,
sem fannst í höfuðborginni,
Bogota, svo og í borgum frá
Karíbahafi til landamæra Ecu-
adors í Andes-fjöllum, reið yfir
um klukkan 15.14 að íslenskum
tíma í gær, um sólarhring á
eftir fyrri skjálftanum.
Tilraunabann
framlengt
BORIS Jeltsín, forseti Rúss-
lands, gaf í gær út tilskipun
um að eins árs kjaraorkutil-
raunabann Rússa sem renna
átti út seinna í þessum mánuði
yrði framlengt fram í júlí. Hann
mæltist til þess að þjóðir heims
kæmu sér saman um varanlegt
bann gegn kjarnorkutilraunum.
Frakkar og Bandaríkjamenn
tilkynntu nýlega um svipað
bann, en Bretar og Kínveijar
hafa sagt, að þeir muni halda
áfram tilraunum.
Ný tegund
hreyfil-
festinga
BOEING-flugvélaverksmiðj-
urnar tilkynntu á sunnudag, að
þær væra um það bil að hefja
tilraunir með nýja tegund
hreyfílfestinga - en það eru
einkum hrejrfilfestingarnar sem
rannsóknaraðilar hafa beint
sjónum að vegna flugslyssins i
Amsterdam 4. október síðast-
liðinn og svipaðs slyss sem varð
á Tævan í fyrra. Ekki hefur
enn verið úrskurðað um orsök
slysanna og enn er leitað að
10 sm löngum boltum sem voru
í aðalfestingum hreyflanna í
báðum flugvélunum. Boltarnir
eru þannig hannaðir, að unnt
á að vera að losa hreyfil af í
heilu lagi, ef alvarleg bilun
verður í honum og hætta er á
að hann skemmi væng eða
skrokk flugvélarinnar.
300 skærulið-
ar gefa sig
fram
UM 300 skæruliðar í fjallahér-
uðunum í miðhluta Perú hafa
gefið sig fram við öryggissveit-
ir hersins frá því að Abimael
Guzman, leiðtogi skæruliða-
samtakanna Skínandi stígs var
handtekinn ásamt tíu félögum
sínum í Lima í september.
Flestir þeirra sem gefíð hafa
sig fram eru úr byltingarhreyf-
ingunni Tupac Amaru, MRTA,
sem er höll undir Kúbu, en
ekki úr Skínandi stíg. Þeir sem
gefa sig fram hljóta umtals-
verða mildun dóma samkvæmt
sérstökum lögum.
S A M A R A
\#andaður framhjóladrifinn fjölskyldubíll
sem er lipur í akstri, þýður og stöðugur á
vegum úti og sérstaklega sparneytinn.
Verð frá: 485.000 m. vsk
389.558 án vsk
BIFREIÐAR OG LANDBÚNAÐARVÉLAR HF.
^ d£lSTOLil Ármvla 13 10$ Reyk/avík Simar 681200 & 31236