Morgunblaðið - 24.11.1992, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1992
25
Gasolía hækkar í dag um tæp 9% og bensín umv3,5%
Verðhækkun Bandaríkjadals
eina ástæða hækkunarínnar
Hækkun eldsneytisverðs
Bensín 92 okt.
Verð
f gær í dag
kr. Hækkun
Olíufélagið
56,70 58,70 2,00
Skeljungur
56,90 58,80 1,90
OLÍS
56,80 58,80 2,00
ÚTSÖLUVERÐ á gasolíu hækkar í dag um 8,9% hjá öllum olíufélög-
unum og bensín um 3% til 3,7%,'Lítrinn af bensíni hækkar um rúm-
ar tvær krónur og vegna hækkunar vegagjalds, svokallaðs bensín-
gjalds, mun bensínlitrinn hækka um 4,5 til 5 krónur til viðbótar á
næstu dögum og vikum. Þá gæti lítrinn af 92 oktana bensíni farið
í 63,50 kr. og 98 oktana í 70,50 kr. Miðað við núverandi forsendur
gæti því orðið 11—12% hækkun á útsöluverði bensíns á hálfum öðr-
um mánuði. Forsvarsmenn oliufélaganna segja að hækkun á gengi
Bandaríkjadals frá þvi að verðið var síðast ákveðið sé eina ástæða
verðhækkunarinnar.
Skulda allar olíubirgðirnar
Olíufélögin ákváðu í gær nýtt út-
söluverð á bensíni, gasolíu og svart-
olíu í kjölfar gengisfellingar íslensku
krónunnar. Verð á 92 oktana bensíni
var í gær á bilinu 56,70 til 56,90
kr. lítrinn en verður í dag á 58,70
og 58,80. Lægsta verðið er hjá Olíu-
félaginu hf. (ESSO). Hækkunin er
1,90 til 2 kr. lítrinn eða á bilinu 3,3
til 3,5%. Verð á 95 oktana bensíni
hækkaði um 2,10 til 2,20 kr. lítrinn,
eða um 3,5 til 3,7%. Lítrinn kostaði
á bilinu 59,50 til 59,70 kr. en kostar
nú 61,70 til 61,80 kr. og er ódýrast-
ur hjá Olíufélaginu Skeljungi hf.
(SHELL). Verð á 98 oktana blýbens-
íni hækkar úr 63,50 til 63,80 kr. lítr-
inn í 65,70 til 65,80 kr. Verðið er
lægst hjá Olíuverslun íslands hf.
(OLÍS). Hækkunin er á bilinu 1,90
til 2,30 kr. á lítrann eða á bilinu 3
til 3,6%.
Öll olíufélögin hækka útsöluverð
á hveijum lítra gasolíu um 1,60 kr.
eða um 8,9%. Lítrinn kostaði 17,90
í gær en 19,50 í dag hjá öllum félög-
unum. Sömu verðbreytingar eru hjá
þeim á svartolíu. Tonn af svartolíu
kostaði 12.900 en hækkar í 13.900
kr., sem er hækkun um 1.000 kr.
eða 7,8%.
Talsmenn olíufélaganna segja að
eina ástæða hækkunarinnar sé
hækkun á gengi Bandaríkjadals.
Bent er á að þegar gasolía var síð-
ast verðlögð 6. nóvember síðastliðinn
hafi gengi dalsins verið 58,51 íslensk
kr. en sé nú 63,60 og nemi hækkun-
in 8,7%. Bjarni Bjarnason, markaðs-
stjóri Olíufélagsins hf., segir að ein
forsenda verðákvörðunar sé gengi
Bandaríkjadals á hveijum tíma.
Hann segir að olíufélögin skuldi í
erlendri mynt allar þær bensín- og
olíubirgðir sem til séu í landinu og
raunar eitthvað meira, það er and-
virði olíuvara sem þegar sé búið að
selja, og því þurfi þau að verðleggja
vöruna samkvæmt gengi Bandaríkja-
dals.
- Verðhækkun umfram
gengisfellingu
Um ástæðu þess að olíufélögin
hækkuðu gasolíu meira en næmi
gengisfellingunni í gær segir Krist-
inn Bjömsson, forstjóri Olíufélagsins
Skeljungs hf., að Bandaríkjadalur
hafí fyrir gengisfellingu verið búinn
að hækka án þess að tekið hafí ver-
ið tillit til þess í útsöluverðinu. Telur
hann líklegt að verðinu hefði verið
breytt um næstu mánaðamót ef
gengisfellingin hefði ekki komið til
nú og hún hafi þvi einungis flýtt
fyrir þeim hluta verðbreytingarinnar.
Kristinn segir að á sama hátt og
félögin hækki verðforsendur sínar
miðað við gildandi gengi og heims-
markaðsverð lækki þau verðið þegar
aðstæður gefi tilefni til eins og gerst
hafí fyrr á árinu. Hann segir að þau
þurfi að tilkynna Verðlagsstofnun
um verðbreytingar og séu undir stöð-
ugu eftirliti útgerðarinnar þannig að
þeim komi ekki til hugar að hækka
verðið meira en nauðsyn bæri til.
Forsvarsmenn olíufélaganna segj-
ast ekki hafa samráð um verðákvarð-
anir. Bjami Bjarnason segir að for-
sendur þeirra séu þær sömu og því
ekki að undra þó að útsöluverðið sé
svipað.
Bensín hækkar um 11-12%
Bensínverð á eftir að hækka á
næstunni vegna hækkunar vega-
gjalds, svokallaðs bensíngjalds. í
aðgerðum ríkisstjómarinnar er boðað
að gjaldið verði hækkað Um 1,50
krónur og rennur sú hækkun í ríkis-
hvem tímann var kallað þjóðarsátt,"
sagði Bjöm Grétar.
Aðspurður hvort þetta kallaði á
aðgerðir hjá verkalýðshreyfíngunni
benti hann á að samningar væru laus-'
ir 1. mars næstkomandi og sú dag-
setning yrði mönnum stöðugt hug-
stæðari. Þá ætti eftir að koma í ljós
hvort ekki kæmi önnur gengisfelling
í kjölfar þessarar en það væri hefð-
bundið á Islandi. Hann hefði talið að
það væri samstaða um að veija þá
sem lægst hefðu launin og hefði heyrt
stjómmálamenn lýsa því yfir að ekki
mætti leggja meira á láglaunafólk,
en reyndin væri svo sannarlega önn-
ur. Það versta við þessar aðgerðir
væri hvað það væri lítið gengið fram
í tekjujöfnun.
Gengisfellingin kemur mjög
á óvart
Pétur Sigurðsson, forseti Alþýðu-
sambands Vestfjarða, sagði að sér
kæmu þessi tíðindi um gengisfellingu
mjög á óvart, því allan þann tíma sem
rætt hefði verið um aðgerðir í efna-
hagsmálum hefðu verið gefín skýlaus
loforð um að gengið yrði ekki fellt
og gengisfall pesetans gæfí ekki til-
efni til þessarar gengisfellingar. Til-
lögurnar um millifærslu hefðu ein-
mitt verið hugsaðar til þess að forð-
ast grundvallarbreytingu í verðlags-
málum eins og gengisfelling auðvitað
væri. Miklu erfíðara yrði fyrir vikið
að fýlgjast með því hvort hinar ráð-
stafanirnar gengju fram eins og ráð-
gert hefði verið, t.a.m. hvort lækkun
aðstöðugjaldsins skilaði sér í lækkuðu
vöruverði. Það yrði ekki nokkur leið
að fylgjast með því.
Pétur sagði að kjarasamningar
yrði lausir fljótlega á næsta ári og
sjóð. Það kemur til viðbótar þeirri
tveggja króna hækkun gjaldsins sem
boðuð er í fjárlagafrumvarpi næsta
árs vegna yfírtöku Vegagerðar ríkis-
ins á rekstri feija og flóabáta um
næstu áramót. Ofan á þessa 3,5 kr.
hækkun bensíngjaldsins sem kemur
væntanlega til framkvæmda um ára-
mót, í síðasta lagi, leggst virðisauka-
skattur og fleiri gjöld og mun bensín-
lítrinn því hækka um 4,5 til 5 krónur
vegna þessa. 92 oktana bensín gæti
því farið í um það bil 63,50 kr. lítr-
inn og 98 oktana í 70,50 kr. Útlit
er því fyrir að útsöluverð bensínlítr-
ans hækki um 11-12% á hálfum
öðrum mánuði.
Runólfur Ólafsson, framkvæmda-
stjóri Félags íslenskra bifreiðaeig-
enda, segir að eftir að hann hafí
fengið tækifæri til að kynna sér for-
sendur verðútreiknings olíufélag-
anna geri hann ekki athugasemdir
við verðið. Hann segir að FÍB hefði
að sjálfsögðu viljað að hækkunin
kæmi ekki af fullum þunga þegar í
stað en erfítt væri við það að eiga
þegar olíufélögin skulduðu allar olíu-
birgðirnar í erlendri mynt.
Runólfur segist verða að mótmæla
því harðlega að áformað sé að láta
hækkun bensíngjaldsins renna í ríkis-
sjóð en ekki í Vegasjóð. „Það er
hart að sífellt skuli vera farið í vasa
bifreiðaeigenda þegar afla þarf ríkis-
sjóði viðbótartekna. Menn hefðu
frekar þurft kjark til að leita ann-
arra leiða. Þetta eru ekki annað en
álögur á almenning og því má heldur
ekki gleyma; fyrirtækin í landinu,"
segir Runólfur.
Bensín 95 okt.
Olíufélagið
59,50 61,70 2,20
Skeljungur
OLÍS
59,70 61,80 2,10
59,60 61,80 2,20
Bensín 98 okt.
Olíufélagið
Skeljungur
OLÍS
Gasolía
Qlíufélagið
Skeljungur
OLÍS
Svartolía (tonnið)
Olíufélagíð
63,80 65,70 1,90
63,60 65,80 2,20
63,50 65,80 2,30
17,90 19,50 1,60
17,90 19,50 1,60
17,90 19,50 1,60
12.900 13.900 1.000
Skeljungur
12.900 13.900 1.000
OLÍS
12.900 13.900 1.000
Verðþróun á 92 oktan bensíni
h|á einu olíufélaganna á árinu
64 kr.-----------
62
60
58
57,70«
56

V. hækkunar bensíngjalds
i desember og janúar ’93
V. gengisfellingar
54
55,10
57,90
56,90'
J FMAMJ JÁSOND
i1 ÐBCU
3
STALGRINDARHUS
Getum boðið mjög vönduð stálgrindarhús frá Finnlandi. Húsin eru
samþykkt af Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins og henta m.a. vel
sem hlöður, gripahús, vélageymslur, reiðhallirog iðnaðarhúsnæði..
Einnig getum við boðið stálbita ásamt þakjárni á mjög hagstæðu verði.
ff
menn yrðu að sjá hver framvindan
yrði á næstunni. Stjómmálamennimir
yrðu að taka afleiðingunum ef þessi
ráð þeirra kæmu ekki að gagni. Hann
sæi ekki að þessar ráðstafanir, sem
bæm flaustri vitni, gætu það.
Milljarðar fluttir frá heimilum
til fyrirtækja
Ögmundur Jónasson, formaður
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja, sem var viðstaddur setningu
þings ASÍ, sagði að með aðgerðunum
væri verið að flytja milljarða frá
heimilum yfír í sjóði fyrirtækja, hvort
sem þau væra vel stödd eða illa.
„Almenningi er boðin kjaraskerðing
á þeirri forsendu að efla eigi atvinnu-
líf og draga úr atvinnuleysi, en það
slæma er að þessar aðgerðir munu
ekki hafa það í för með sér. Þær
auka á misskiptinguna í þjóðfélaginu
og í stað þess að draga úr vandanum
óttast ég að hann muni aukast," sagði
Ögmundur.
Hann sagði að kaupgetan skertist
og það myndi draga úr eftirspurn og
hafa lamandi áhrif á efnahagslífið.
Þá væri boðaður frekari niðurskurður
hjá hinu opinbera til viðbótar og ekki
væri ljóst hvar þar væri um að ræða.
Sama gilti um vextina og það væri
ekki tekið á þeim vanda á sannfær-
andi hátt. Það væri því verið að grípa
til skattkerfisbreytinga, sem til við-
bótar því að vera ranglátar skiluðu
ekki því sem að væri stefnt. Þá væri
verið að bijóta kjarasamninga, því í
þeim væri gert ráð fyrir föstu gengi.
Það væri á valdi aðildarfélaganna að
segja upp samningum í samræmi við
samninga en sjálfsagt myndu menn
taka sér tíma til að skoða þá stöðu
sem nú væri komin upp.
Góðfúsfega leitið uppfýsinga hjá okkur
UMBOÐ/SALA:
[a
HEKLA
LAUGAVEG1174
SÍMI695500
VERÐDÆMI:
Stærð;; 11.20 x 12.40=138mz Kr. 1.025.000
— 1 1.20x24.40=273m2 Kr. 1.540.000
— 14.20 x 24.40=346m2 Kr. 1.932.000
— 20.20 x 40.40=816m2 Kr. 4.975.000
SALA:
Eyrarvegi 37
800 Selfoss
Sími 98-22277