Morgunblaðið - 24.11.1992, Blaðsíða 55
iQGf aaaMMVOVÍ ,{>2 HUDACIULOIíW CH^AJaHUOHOM
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 24. NÓVEMBER 1992
57T
Davíð Oddsson forsætisráðherra á flokksráðsfundi Sjálfstæðisflokksins
Hátekju- og fjármagnsskatt-
’ ar vinna gegn vaxtalækkun
DAVÍÐ Oddsson, forsætísráðherra og formaður Sjálfstæðisflokksins,
hélt ræðu á fundi flokksráðs og formanna flokkssamtaka Sjálfstæðis-
flokksins síðastliðinn laugardag. Davíð sagði í ræðu sinni í upphafi
fundar að fjármagns- og hátekjuskattar, sem kröfur væru uppi um,
ynnu gegn markmiðum um vaxtalækkun, auk þess að vera andstæðir
stefnu Sjálfstæðisflokksins. Hann lagði því áhérzlu á að slíkar álögur
yrðu til skamms tíma. Samkvæmt upplýsingum Morgunblaðsins kom
fram mikil andstaða við skatta af þessu tagi á fundi flokksráðsins, sem
var lokaður blaðamönnum eftír að forsætísráðherra fluttí ræðu sína.
Davíð Oddsson sagði í ræðu sinni
að viðskilnaður síðustu ríkisstjómar
hefði verið slæmur og ekki allt sem
sýndist í þeim efnum, hvorki hvað
ríkisfjármálin varðaði né stöðu at-
vinnuvega. Fyrir síðustu kosningar
hefðu margir í röðum sjálfstæðis-
manna viljað lofa skattalækkunum.
„Sem betur fer vorum við raunsærri
en svo að við færum að lofa slíku.
Við sögðumst hins vegar ætla að
stoppa af skattahækkanaskriðuna,
sem framundan var og boðuð hafði
verið, og það höfum við leitazt við
að gera,“ sagði Davíð. „Þess vegna
hafa úrræði okkar miðað að þvi að
fara ekki þá leið að hækka hér skatta
upp úr öllu valdi, heldur þvert á
móti að fara niðurskurðarleiðina. Það
'má búast við því, og það hefur reynd-
ar þegar verið gert, að menn leitist
við að sýna fram á að sjálfstæðis-
menn séu í þessum efnum að hvika
frá stefnu sinni. Þeir ætli sér að
hækka skatta í stórfelldum stít. Og
það verður hugsanlega auðvelt, eftir
þær ákvarðanir, sem teknar verða
ákvarðanir um, að setja myndina upp
með þeim hætti ef menn kjósa. En
meginatriðið í okkar stefnu er og
verður að færa ekki skatta frá at-
vinnulífi og almenningi yfir til ríkis-
sjóðs og leysa þannig ríkissjóðsvand-
ann. í öllum þeim umræðum, sem
nú standa yfir, er þessi hugsun vak-
andi,“ sagði forsætisráðherra. Hann
sagði að þvert á móti væri rætt um
að skattbyrði færðist til, en ríkissjóð-
ur fengi ekki meira í sinn hlut.
Hann sagðist lítið gera með þá
gagnrýni á ríkisstjómina að hún
hefði ekki haft frumkvæði eða hug-
myndir um lausn efnahagsvandans.
„Auðvitað hefði ríkisstjómin getað
komið fram með sínar tillögur fyrir
tveimur eða þremur mánuðum, áður
en forráðamenn í atvinnulífi, beggja
megin við borðið, hefðu haft tæki-
færi í sínum ranni til að skoða og
skilgreina vandann mjög nákvæm-
lega og skoða sjálfír hvaða raunveru-
leg úrræði myndu duga. Það var
sjálfsagt, eðlilegt og skynsamlegt af
ríkisstjóminni að gefa þessum aðilum
sitt færi,“ sagði Dayíð.
Höfum viljað forðast
gengislækkun
Forsætisráðherra sagði að margir
hefðu talið að verið væri að fara
flóknar leiðir til lausnar á vandanum,
menn ættu gamalkunnugt úrræði,
gengisfellinguna. „Við höfum viljað
forðast þessa leið, ekki vegna þess
að við væmm algerlega blindir á að
stundum getur svo verið komið, að
íslenzka krónan standist ekki utan-
aðkomandi þrýsting. En það hefur
ekki verið svo í þessum málum núna,
að utanaðkomandi þrýstingur hafí
leitt til kröfu um lækkun á gengi
krónunnar. Menn hafa viljað leysa
innri vanda með gengislækkun,"
sagði hann.
Ráðherrann sagði að allar hug-
myndir og vinna ríkisstjórnarinnar
hefðu miðazt við að stöðugleikinn
héldist. Stöðugleikans vegna væri
Morgunblaðið/Sverrir
Matthías Á. Mathiesen, Sigurður B. Stefánsson og Arni Grétar Finns-
son slá á létta strengi við upphaf flokksráðsfundarins á Hótel Loft-
leiðum.
staðan í efnahagsmálum nú betri en
hún væri ella. „Við byggjum okkar
aðgerðir á því að gengisgrundvöllur-
inn sé fastur, en við gerum okkur
líka grein fyrir að þeir atburðir geta
gerzt erlendis, sem valda því að slík-
ur grundvöllur haldist ekki. Við
göngum ekki með þær grillur, að
íslenzka krónan sé sterkasti gjald-
miðill í heimi," sagði Davíð. „Við
gerum okkur grein fyrir því að þar
geta gerzt hlutir, sem verða erfiðir
og illviðráðanlegir. Ég vil segja það
hér að gerist slíkir hlutir, verðum
við auðvitað að endunneta okkar
stöðu. Það breytir ekki því að sú
vinna, sem við erum að vinna, er
nauðsynleg. Þær tillögur og hug-
myndir, sem menn eru að vinna að,
eru nauðsynlegar."
Hugmyndir í andstöðu við
stefnu flokksins
Davíð Oddsson sagði að það lægi
Fjárlögin fyrir árið
1994 verði hallalaus
fyrir að ýmsar þær hugmyndir, sem
ræddar hefðu verið, væru ekki í sátt
við grundvallarsjónarmið Sjálfstæð-
isflokksins og í þeim efnum reyndi
mikið á flokkinn. „Sjálfstæðismenn
geta sagt hver um sig, hver við ann-
an og jafnvel út í frá: „Er það, sem
þessir menn eru að gera, nákvæm-
lega það sem þeir voru kosnir til?
Er þetta sá grundvöllur sem við sjálf-
staeðismenn höfum byggt á? Er það
þess virði að vera í ríkisstjóm ef við
þurfum að ganga á svig við ýmsa
þá þætti, sem við höfum talið mikii-
væga í okkar stefnumörkun?" Þessar
raddir munu koma upp og þær munu
eiga rétt á sér. Þá verðum við bara
að vega og meta hvort við getum
leyft okkur til skemmri tíma að
ganga þannig fram. Það verður að
vera mat okkar í ríkisstjóm, okkar
í þingflokknum, okkar hér í flokks-
ráðinu, allrar forystusveitar flokks-
ins. Menn verða að velta þessu fyrir
sér og hugsa þetta mál til enda,“
sagði formaður Sjálfstæðisflokksins.
I þessu sambandi nefndi Davíð
sérstaklega kröfur um hátekjuskatt
og skatt á fjármagnstekjur, sem
kæmu fram á sama tíma og menn
krefðust vaxtalækkunar. Vextina
væri ekki hægt að lækka með stjóm-
valdsákvörðun, en hins vegar mætti
skapa skilyrði til vaxtalækkunar og
á þann veg töluðu aðilar vinnumark-
aðarins nú. „Á hinn bóginn em þeir
ekki alveg raunsæir í því að á sama
tíma kreíjast þeir þess að gripið sé
til ráðstafana, sem vinna gegn þess-
um markmiðum. Það er enginn vafi
á því í mínum huga að krafan um
fjármagnstekjuskatt vinnur gegn
markmiðinu um vaxtalækkun, að
minnsta kosti í bráð,“ sagði Davíð.
„Það er enginn vafi á því, að til
skemmri tíma horft er slík ákvörðun
fallin til þess að skapa óróleika á
vaxtamarkaði, ömgglega ekki til
þess fallin að skapa skilyrði fyrir
lækkun vaxta og miklu frekar til
þess fallin að skapa skilyrði fyrir
hækkun þeirra. Sama má segja um
hátekjuskatt. Hátekjuskattur getur
ekki annað en dregið úr spamaði, .
og ef dregur úr spamaði er ekki
verið að skapa skilyrði fyrir lækkun
vaxta."
Forsætisráðherra sagði að þrátt
fyrir þetta væri skattanna krafíst af
miklum þunga. „Menn segja að þó
að hægt sé að færa fram efnahags-
leg rök f þessu sambandi, sem vel
sé hlustandi á, þá sé við núverandi
aðstæður ekki hægt að halda þannig
á málum að ekki sé sýnt að taka
eigi með þessum hætti á þeim, sem
betur mega sín. Menn kalla þetta
sálfræðileg rök. Það hefur ekki verið
rengt að þau séu nauðsynleg og vel
má vera að menn verði að lokum að
sætta sig við einhveija slíka niður-
stöðu. Ef það gerist má það ekki
standa í langa hríð,“ sagði Davíð
Oddsson.
Sjávarútvegurinn taki
á sig ábyrgð
Hann sagði að þær umræður, sem
fram fæm um efnahagsaðgerðir,
væm ekki miðaðar við sjávarútveg-
inn einan eins og jafnan áður, heldur
ættu aðgerðimar að skapa atvinnu-
lífínu almennt hagstæðari skilyrði.
„Það er ekki vegna þess að við geram
lítið úr mikilvægi sjávarútvegs, flarri
því. Það er auðvitað grandvallai
riði að þar sé.vel að málum staðið.
Það er gmndvallaratriði að þeir, sem
í sjávarútvegi starfa, standi vel að
sfnum málum. Það er gmndvailarat-
riði að þeir hugsi ekki sem svo að
það skipti ekki máli með hvaða hætti
þeir reki sín fyrirtæki, það sé eðli
sjávarútvegs að þeim verði alltaf
bjargað af stóra bróður. Slík hugsun
er óholl. Hún má ekki vera við lýði.
Hún hefur sums staðar verið við lýði.
Það er ekki hægt að neita því, menn
hafa horft á það. Menn verða að
axla jafnmikla ábyrgð sjálfir í slíkum
rekstri og ríkisvaldið og launþegar,"
sagði Davíð Oddsson.
- segir í ályktun flokksráðs Sjálfstæðisflokksins
FLOKKSRÁÐS- og formannafundur Sjálfstæðisflokksins, sem haldinn
var á Hótel Loftleiðum síðastliðinn laugardag, ályktar meðal annars
að stefna skuli að hallalausum fjárlögum fyrir árið 1994. Fundurinn
hvetur þingmenn Sjálfstæðisflokksins til að veita aðild að Evrópska
efnahagssvæðinu brautargengi á Alþingi og styður aðild að Vestur-Evr-
ópusambandinu. Þá er í ályktun flokksráðsfundarins lögð áherzla á
áframhaldandi þjóðarsátt um stöðugleika, tryggingu kaupmáttar og
eflingu atvinnulífs,
í ályktun flokksráðs- og for-
mannafundarins segir að ríkisstjórn-
in hafí strax er hún tók við völdum
gert ýmsar ráðstafanir til að spoma
við þeim vanda, sem þá blasti við.
Tekið hafí verið til hendinni í ríkis-
fjármálum og á peningamarkaði. Nú
sé komin meiri festa í útgjaldastjóm
ríkissjóðs og skilyrði hafí skapazt
fyrir lækkun vaxta. Þjóðarsátt á
vinnumarkaði undanfarin ár hafi
ásamt aðgerðum ríkisvaldsins orðið
til þess að verðbólga sé hverfandi.
„Því hafa áföll þjóðarbúsins ekki
komið fram í óðaverðbólgu eins og
oft áður en við þau skilyrði em það
einkum þeir lakast settu sem verða
fyrir mestum skakkaföllum. Mjög
brýnt er að varðveita þann stöðug-
leika, sem skapazt hefur, og byggja
aðgerðir á gmndvelli hans,“ segir í
ályktuninni.
Flokksráðið segir einnig: „Að und-
anfömu hafa staðið yfir viðræður
milli fulltrúa ríkisstjórnarinnar, aðila
vinnumarkaðarins og stjómarand-
stöðuflokkanna um aðgerðir í efna-
hags- ög atvinnumálum með það
fyrir augum að treysta undirstöður
atvinnulífsins og stöðugleika í verð-
lagi, spoma gegn atvinnuleysi og
standa vörð um kaupmátt hinna
lægst launuðu. Ennfremur verður að
skapa grunn að nýju hagvaxtarskeiði
og aukinni atvinnu með aðgerðum
sem auðvelda fyrirtækjum aðgang
að nýju eigin fé.
Flokksráð Sjálfstæðisflokksins tel-
ur höfuðnauðsyn bera til að þessi
markmið náist. Stjómmálaflokkar,
jafnt sem hagsmunasamtök á vinnu-
markaði, verða að leggja sitt af
mörkum til að víðtækt samkomulag
geti tekizt. Sjálfstæðisflokkurinn
mun ekki við lausn þessara mála
skorast undan þeirri ábyrgð sem því
fylgir að veita ríkisstjóminni for-
ystu.“
í ályktun flokksráðsins segir að
enn verði að taká fastar á ríkissjóðs-
hallanum, lækka útgjöld og endur-
meta verkefni ríkisins. „Hallalaus
fjárlög og minnkandi lánsQárþörf
opinberra aðila em forsendur þess
að vextir geti lækkað vemlega og
varanlega og að skattbyrði geti
minnkað í framtíðinni,“ segir ráðið.
„Flokksráðið skorar á þingmenn og
ráðherra Sjálfstæðisflokksins að
halda áfram viðræðum við ráðherra
og þingmenn Alþýðuflokksins um að
lækka ríkisútgjöld fjárlagaársins
1993 enn frekar. Markmið Sjálfstæð-
isflokksins hlýtur að vera að ekki
verði halli á fjárlögum ársins 1994
og helzt tekjuafgangur til að greiða
niður skuldir. Reynslan af einkavæð-
ingu öpinberra fyrirtækja er góð og
hvetur flokksráðið eindregið til þess
að haldið verði áfram á þeirri braut.“
í ályktun flokksráðsfundarins er
lýst yfír stuðningi við aðild íslands
að Vestur-Evrópusambandinu.
„Flokksráðið væntir þess að sam-
starf ríkja innan þessara samtaka
muni verða til að efla hið árangurs-
ríka vamarsamstarf innan Atlants-
hafsbandalagsins sem eftir sem áður
verður homsteinn í öryggismálum
íslendinga. Ennfremur fá Islending-
ar aukin tækifæri til að fylgjast með
og hafa áhrif á mikilvægar ákvarðan-
ir á sviði öryggis- og varnarmála í
álfunni," segir flokksráðið. Um Evr-
ópumál segir ráðið: „Flokksráðið lýs-
ir yfír fullum stuðningi við aðild ís-
lands að hinu evrópska efnahags-
svæði og skorar á þingmenn Sjálf-
stæðisflokksins að leggja þessu
framfaramáli lið. Bent er á að fjallað
hefur verið ýtarlega um allar hliðar
þessa máls á Alþingi undanfarin
misseri og ekki er eftir neinu að bíða
með að fullgilda þann samning sem
fyrir þinginu liggur. ítrekað er að
aðildin að EES hefur ekki sjálfkrafa
í för með sé að ísland gerist aðili
að Evrópubandalaginu og er slík
aðild ekki á dagskrá ríkisstjómarinn-
VANN ÞIN
FJÖLSKYLDA?
Heildarvinningsupphæðin:
193.434.757 kr.
"A7* leikvika - 21. nóvember 1992
Röðin: 2X2-111-1XX-1XX1
13 réttir:
12 réttir:
11 réttir:
10 réttir:
111 raðir á
3.365 raðir á
33.477 raðir á
213.725 raðir á
757.130- kr.
7.570 - kr.
800 - kr.
260 - kr.
Alls komu fram 250 þús. vinningsraöir í þessari viku. Þrjár
raöir fyndust meö 13 réttum hérlendis, tvær á Akurey ri og ein
í Reykjavík. Akureyringar uþþskáru vel enda tipþuðu þeir
manna mest á iandinu. 1X2 - ef þú spllar til aö vinnal
—týrirþlg og þina fjölskyldu!