Morgunblaðið - 22.04.1993, Blaðsíða 44
44 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 22. APRÍL 1993
íHr------------------------------------------------------------------Í'OOÍ A1 .■*:í rf■,?ifrMJr.131"MÍ'4MH4J'Atjrrrr:K4,HQ;fó'-
AF ERLENDUM VETTVANGI
Eftir HRONN MARINOSDOTTUR
Óvissa með stjórnarflutn-
inga frá Bonn til Berlínar
íslenska sendiráðið er á höttunum eftir húsnæði
TVÍSÝNT er talið hvenær verður af flutningum þings, ríkisstjórn-
ar og ráðuneyta til Berlínar frá Bonn. Svo virðist sem tvær grím-
ur séu farnar að renna á hluta þingmanna, auk þess sem skoðana-
kannanir benda tii að almenningur hafi ekki trú á að af flutningum
verði fyrr en eftir aldamót. Fyrir tveimur árum var ákveðið í sam-
bandsþinginu, með 18 atkvæða meirihluta, að flytja til Berlínar í
síðasta lagi fyrir lok ársins 1997. Nú liggur fyrir þingsályktunartii-
laga um að fresta algeriega flutningum til ársins 2010.
Flutningsmenn tillögunnar telja
mun brýnna að sinna betur
uppbyggingu í austurhlutanum en
að flytja strax. Andstæðingar
segja að búferlafiutningarnir muni
kosta um 50 milljarða þýskra
marka, en stuðningsmenn álíta að
upphæðin nemi um 14 milljörðum
marka. Úr þessum ágreiningi verð-
ur skorið á næstu mánuðum með
nýrri kostnaðaráætlun. Tillagan er
flutt af meðlimum fjögurra flokka,
bæði úr stjórn og stjómarand-
stöðu. Á undirskriftarlista gegn
flutningum á næstunni hafa ritað
nöfn sín 120 þingmenn af þeim
662 er sitja á þingi. Forseti Þýska-
lands, Richard von Weizácker, hef-
ur lýst yfir að hann vilji hraða
flutningum eftir mætti og sjálfur
ætlar hann að flytja aðsetur sitt
innan árs. Borgarstjórinn í Berlín,
Eberhard Diepgen, er eindreginn
stuðningsmaður stjómarflutninga
sem allra fyrst og hefur bent á
að dýrt sé að fresta þeim þar sem
fjárfestingar, sem þeir hafa í för
með sér, séu borginni mjög mikil-
vægar en atvinnuleysi er meira þar
en annars staðar í Þýskalandi. Það
nær allt að 20% í austurhluta borg-
arinnar. Einnig hefur Berlín fengið
styrki frá ríkinu og þeir verða
áfram nauðsynlegir ef ekkert verð-
ur af flutningum. Aðrir benda á
að með stjórnarflutningum færist
borgin o‘f mikið í fang þar sem
sótt hefur verið um að halda
Ólympíuleikana þar árið 2000 sem
líka kostar skildinginn. Líklegt er
að mál þetta setji svip á þingkosn-
ingarnar á næsta ári. Berlín var
höfuðborg Þýskalands frá 1871 til
1945 og Þýska alþýðulýðveldisins
frá 1949 til 1990.
Nýtt aðsetur
í gamla miðbænum
Valdhafar Þýskalands hyggjast
hreiðra um sig í hinum gamla
miðbæ Berlínar en hann tilheyrði
að hluta Austur-Þýskalandi á ár-
unum 1949-1990. Margar bygg-
ingar þarfnast töluverðra endur-
bóta en ríkið hyggst nota austur-
þýsku stjórnarhúsin undir sína
starfsemi ef hægt er. Töluvert
verður þó byggt af nýjum húsum
og gömul hús rifin. Þingið mun
hafa aðsetur í ríkisþinginu, Reic-
hstag, húsi sem byggt var á seinni
hluta 19. aldar. Það var síðast
þinghús á tímum Weimar-lýðveld-
isins. Það skemmdist mikið í síðari
heimsstyrjöldinni, en var gert upp
árið 1970. Hafin er samkeppni
meðal arkitekta um viðbyggingu
við ríkisþinghúsið, en það er of lít-
ið fyrir starfsemi þingsins. í næsta
nágrenni við ríkisþingið er einnig
samkeppni í gangi um skipulag
Spreebogen þar sem meðal annars
kanslaraembættið muni hafa höf-
uðstöðvar.
Fyrir starfsmenn þings og
stjórnar hafa verið fráteknar 4.000
íbúðir víða um borgina sem áður
voru híbýli bandarískra og breskra
hermanna.
Niðurrif austur-þýskra
bygginga
Þar sem nú er þinghús Þýska
alþýðulýðveldisins, Paiest der
Republik, mun rísa hús fyrir utan-
ríkisráðuneyti sameinaðs Þýska-
lands. Ákvörðun var tekin um að
rífa þinghúsið vegna asbest-meng-
unar í loftræstikerfí þess. Sam-
kvæmt skýrslu um ástand hússins
er það asbest-mengaðasta hús
Þýskalands, en í því eru um 120
tonn af þessu skaðlega efni. Það
var tekið í notkun árið 1976 en
hefur staðið autt undanfarin tvö
ár. Áætlað er að um 140 milljónir
þýskra marka muni fara í að rífa
húsið á þann hátt að ekki verði
talin hætta af. Þinghúsið hefur
mikið tilfínningalegt giidi fyrir
íbúa austurhluta Þýskalands, þar
sem það var einnig helsti staður
fyrir menningu og listir í landinu.
Innan veggja þess er meðal annars
að fínna keiluhöil, diskótek, ráð-
stefnusali, tónleikahöll, leikhús,
veitingastaði og fleira. Fyrírhugað
niðurrif sem mun taka tvö til þrjú
ár hefur því valdið töluverðum
úlfaþyt meðal fólks og efnt hefur
verið til mótmælafunda til að fá
þessari ákvörðun breytt. Til stend-
ur að rífa fleiri byggingar, þeirra
á meðal hús fyrrum utanríkisráðu-
neytis Austur-Þýskalands.
Sendiráðið í húsnæðisleit
Þegar utanríkisráðuneytið flytur
um set er gert ráð fyrir að um 140
sendiráð flytji einnig starfsemina
til Berlínar. Sendiráðin eru í mjög
mismunandi aðstöðu. Um það bil
helmingur á víst húsnæði í höfuð-
borginni. Sum eiga húsnæði sem
staðið hefur autt frá því í síðari
heimsstyijöld, en önnur hafa þegar
opnað útibú í Berlín. Óvissan um
hvenær verður flutt gerir einnig
mörgum erfitt fyrir að taka
ákvarðanir um húsnæðiskaup. Að
sögn Guðna Bragasonar, sendi-
ráðsritara í Bonn, fylgjast starfs-
menn íslenska sendiráðsins vel
með framvindu mála. En fast-
eignamarkaðurinn í Berlín er mjög
erfiður viðureignar, húsnæði er
dýrt og þarfnast víðast hvar endur-
bóta. Ræðismaður íslendinga í
Berlín, Andreas Howaldt, hefur
verið okkur hjálplegur við hús-
næðisleit, en ennþá_ hefur engin
niðurstaða fengist. í athugun er
að hafa samráð við hin Norður-
löndin um sameiginlega byggingu
undir starfsemi norrænu sendiráð-
anna. íslendingar hafa vísi að úti-
búi í Berlín, en þar er Útflutnings-
ráð íslands með skrifstofu.
Ríkisstjórnin hefur lýst yfír að
hún muni vera tilbúin að styrkja
efnaminni ríki fjárhagslega til að
gera þeim kleift að finna húsnæði
í nýju höfuðborginni. íslenska ríkið
hefur ekki leitað aðstoðar.
Almenningur fullur
efasemda
Vegna erfíðrar fjárhagsstöðu
Þýskalands hefur þorri þjóðarinnar
ekki trú á að af flutningum verði
fýrr en eftir aldamót. I skoðan-
könnun á vegum Dorsa Institut
sem gerð var nýlega kemur fam
að 45% Þjóðverja telja að flutning-
um verði frestað fram yfír aldamót
og 9% telja að alls ekki verði af
þeim. Austur-Þjóðveijar eru svart-
sýnni á að flutt verði í bráð. Alls
telja um 53% þeirra að fiutningum
verði skotið á frest.
Gallar á nýju þinghúsi í Bonn
Tíu ráðuneyti munu flytja til
Berlínar, en gert er ráð fyrir að 8
ráðuneyti verði áfram með umsvif
í Bonn. Þróunarmálaráðuneytið
verður meðal annars um kyrrt og
því er útlit fyrir að sendiráð ríkja
þriðja heimsins vilji hafa starfsemi
sína þar áfram.
Nýlokið er byggingu á þinghúsi
þar í borg. Komið hafa í ljós gallar
á innréttingu þannig að óstarfhæft
hefur verið í húsinu. Hiti hefur
verið þar óbærilegur þegar sólin
skín því speglar sem eiga að endur-
varpa sólargeislum úr húsinu virka
ekki, en húsið er mikil glerbygg-
ing. Auk auki er hljóðkerfí hússins
í lamasessi vegna hinna flóknu
sjálfvirku spegla. Því var óumflýj-
anlegt að flytja starfsemi þingsins
aftur í gamla þinghúsið. í Bonn
eru um 90 byggingar notaðar und-
ir starfsemi ríkisins.
í framtíðinni er ætlunin að
styrkja stöðu borgarinnar sem
menningarmiðstöðvar, en einnig
hefur verið sóst eftir að þróunar-
stofnanir Sameinuðu þjóðanna
flytji starfsemi sína til Bonn. Að
auki verður sambandsráðið áfram
í Bonn, en í því sitja 68 fulltrúar
sambandslandanna 16. Það verður
því ekki landauðn þar í borg.
Höfundur er fréttaritari Morg-
unblaðsins í Berlín.
Þinghús framtíðarinnar?
í ráði er að þing sameinaðs Þýskalands hafi í framtíðinni aðsetur
í ríkisþinginu, Reichstag, sem var síðast þinghús á timum Weim-
ar-iýðveldisins. Lögð hefur verið fram ályktunartillaga fyrir þing-
ið um að fresta flutningum þess til ársins 2010.
....LIFUN
Sinfóníuhljómsveit íslands
og Rokksveit
í Háskólabíói í kvöld kl. 20.00
Stjórncndur: Ed Welch og Páll P. Pálsson
Einsöngvunir:
Björgvin Halldórsson. Sigríður Bcintcinsdóttir.
Stcfán Hilmarsson. Daníeí Ágúst Haraklsson
og Eyjólfur Kristjánsson
Efnisskrá:
Aram Khatsjatúrjan: Vals. Masúrka. Galopp.
Svcrðdansinn
Trútorot: ....LIFUN
Miðasala í Háskólabíói í dag frá kl. 16.00
Aimnnna auglvsingastolan hf
4 HAMBORGARAR Kr.1190,-
(með lauk, icebergsalati, tómatsneið og sosu) asamt
frönskum kartöflum og kokkteilsosu.
t HAMBORGARI |H^ Kr. 370,-
ásamt litlum skammti af frönskum og kokkteHsósu.(
* Pítur
Steikur , ,...
* Samlokur o.fl. serrettir
OP'
oOtv