Morgunblaðið - 16.05.1993, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 16. MAI 1993
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
Sumartími
Frá 1 5. maí til 1. september verður skrifstofa
Sjálfstæðisflokksins, Háaleitisbraut, Reykjavík,
opin frá kl. 08.00 til kl. 1 6.00 alla virka daga.
Benetton Markaðurinn Skiphoiti 50c
Mikið úrval af ítölskum fatnaði á alla
fjölskylduna. Sérstaklega gott verði á
kvenfatnaði í litlum stærðum.
MARKAÐURINN
SKIPHOLTI 50c
Opið frá kl. 10.30-18.00 mánud.-föstud.
benelíon
ifF Hvítir, svartir og brúnir
leðurklossar
ifF Sveigjanlegur sóli
ifF Stærð 35 - 47
ifF Verð 3.700,- kr.
ifF Sendum í póstkröfu
® 1 47 11
SKOVERSLUN
Gísla Ferdinandssonar
LÆKJARGÖTU 6A • 101 REYKJAVÍK
Fjárfesting í íslenskri
ferðaþjónustu
Samgönguráðuneytið og Byggðastofnun boða til
ráðstefnu um fjárfestingar í íslenskri ferðaþjón-
ustu á Hótel KEA, Akureyri, mánudaginn
24. maí nk. kl. 09.00-17.00.
Fjallað verður m.a. um ofljárfestingu, bætta
nýtingu fjárfestingar, bætta áætlanagerð, mark-
aðssetningu og hlut hennar í stofnkostnaði, á
hvaða sviðum vantar fjárfestingu, framtíðarhorf-
ur ferðaþjónustunnar á íslandi, nýjar leiðir við
fjármögnun o.fl.
Ráðstefnugjald verður kr. 2.000 og innifelur
hádegisverð, kaffi og með því og ráðstefnugögn.
Dagskrá verður auglýst síðar.
Samgönguráðuneytið - Byggðastofnun.
fttptgtitiftlaftfft
Metsölubloó á hverjum degi!
hafi, því sjónvarpsáhorfendur þurftu
ekki að kaupa ný loftnet til að njóta
útsendinganna. Nokkrum árum síðar
var tekin af Ríkisútvarpinu ein VHF-
tíðni og veitt SÝN hf., þannig að
VHF-bandið er löngu fullnýtt á höf-
uðborgarsvæðinu. Næsta band þar
fyrir ofan, UHF-bandið, hefur verið
notað til „holufyllinga" þar sem
VHF-merki stóru stöðvanna sjást
illa. Sjónvarpsstöðin Omega hefur
einnig verið með tilraunaútsendingar
á UHF-tíðni.
Örbylgjur, eins og notaðar verða
við endurvarp ÍÚ, hafa verið notaðar
um árabil til að flytja símtöl á milli
símstöðva, bæði í langlínukerfinu og
á höfuðborgarsvæðinu. í Bandaríkj-
unum hefur örbylgjusviðið mikið ver-
ið notuð fyrir kennslusjónvarp en í
Evrópu hafa einungis írar og Gíbralt-
arbúar notað það til hefðbundinna
sjónvarpssendinga. Þessi tíðni krefst
þess að viðtakendur kaupi sérstakt
móttökuloftnet og tíðnibreyti. Ómar
Guðmundsson hjá Elnet, sem hefur
annast tæknilegan undirbúning fyrir
ÍU, áætlar að móttökubúnaðurinn
kosti um 15 þúsund krónur. Eins
munu viðtakendur þurfa að eiga
myndlykil, því ætlunin er að sending-
arnar verði læstar, líkt og útsending-
ar Stöðvar 2 eru nú,
Goldið fyrir hlunnindi
Hingað til hafa fjölmiðlar ekki
greitt fyrir not af útsendingartíðnum.
Það sjónarmið hefur heyrst að út-
sendingarrásir séu auðlind í al-
mannaeigu og sjálfsagt að þeir sem
þær nýti gjaldi fyrir.
Guðmundur Ölafsson forstöðu-
maður Fjarskiptaeftirlitsins lítur svo
á að gjaldtaka fyrir útsendingarásir
sé þegar hafin. Hinn 1. apríl síðastlið-
inn kom í gjaldskrá Fjarskiptaeftir-
lits nýtt gjald sem nemur allt frá 106
þúsund krónum fyrir hvetja rás á
höfuðborgarsvæðinu, rás úti á landi
kostar allt frá 20 þúsund krónur á
ári. Talið var eðlilegt að gefa þeim
sem þegar höfðu rásir til umráða
aðlögunartíma og verða þeir krafðir
um fjórðung gjaldsins á þessu ári
og kemur að fullu til framkvæmda
1995.
Er þörf á millilið?
Nú hefur Samgönguráðuneytið
veitt 439 leyfi fyrir starfrækslu jarð-
stöðva, eins og gervihnattadiskar
heita á ráðuneytismáli, og kunnugir
telja að mikið sé um móttökudiska
einkaaðila án þess að leyfís hafi ver-
ið aflað frá ráðuneytinu. Nokkuð
hefur dregið úr leyfisveitingum,
þannig voru gefin út 166 leyfi 1990,
75 leyfi 1991 og aðeins 11 leyfi í
fyrra. Móttökuskilyrði eru misjöfn
eftir landshlutum, best á suð-austur
horni landsins. Eigendur flestra
diska hafa getað numið útsendingar
um 30 gervihnattastöðva með því
að stefna diskunum að þeim hnöttum
sem best hafa sést. Sú spurning
vaknar hvort nokkur þörf sé á milli-
göngu ÍÚ varðandi gervihnattadag-
skrár.
Páll Magnússon útvarpsstjóri ÍÚ
telur það tvímælaust mun betri kost
fyrir neytandann að gerast aðili að
endurvarpi félagsins en að kaupa sér
eigin móttökubúnað. „Búnaður til
einkanota kostar með öllu 150-200
þúsund krónur. Allar stöðvarnar,
sem við höfum samið um, nema e.t.v.
CNN, hyggjast læsa sinni dagskrá í
náinni framtíð. Það þýðir að viðtak-
andi yrði í viðbót við gervihnattadi-
skinn að kaupa myndlykil fyrir hveija
rás og greiða afnotagjald af þeim
rásum sem heimilt er að taka á móti
á íslandi." í stað þess að hver not-
andi kaupi myndlykil til að opna fyr-
ir Inæija hinna erlendu stöðva mun
IÚ sjá _um þann þátt málsins. Síðan
mun ÍÚ læsa sendingununum aftur
þannig að þær verði allar opnaðar
með myndlykli Stöðvar 2.
Páll segir að sendistyrkur sumra
stöðva sem ÍÚ hyggst dreifa sé svo
veikur að venjulegir einkadiskar
nemi hann ekki. ÍÚ mun notast við
stór loftnet sem gefa betri mynd en
litlu diskarnir og þola betur óveður.
Páll Magnússon segir hugmyndina
SVIPTINGAR
Á SKJÁNUM
vera að bjóða upp á 10 erlendar
stöðvar „í pakka“, sá möguleiki er
fyrir hendi að í framtíðinni verði um
aukaáskrift að fleiri stöðvum að
ræða.
Misjöfn gjaldtaka
Það mun vera sjaldgæft að sjón-
varpsstöð, sem framleiðir eigin efni,
gegni jafnhliða hlutverki kapalfyrir-
tækis. Hvort þetta er staðfesting
þess að Stöð 2 sé fyrst og fremst
„myndbandaþjónusta" eins og hefur
heyrst úr herbúðum keppinautarins,
eða sönnun sérstöðu Islendinga á
öllum sviðum skal ósagt látið. Bogi
Ágústsson fréttastjóri Sjónvarps lá
ekki á þeirri skoðun sinni að eðli-
legra hefði verið að aðilar óháðir
sjónvarpsstöðvunum hefðu stofnað
sérstakt fyrirtæki um endurvarp er-
lendra stöðva. „Þetta býður upp á
skrýtna einokunaraðstöðu og mér
finnst fáránlegt ef Stöð 2 kemst upp
með það að mismuna áhorfendum
erlenda efnisins í gjaldtöku eftir því
hvort þeir eru áskrifendur að Stöð 2
eða ekki.“ Páll Magnússon útvarps-
stjóri ÍÚ sér ekki neina ástæðu til
að greina á milli reksturs Stöðvar 2
og endurvarps útlendu stöðvanna.
„Meginforsenda endurvarpsins er
hagkvæmnin sem hlýst af áskriftar-
og innheimtukerfi Stöðvar 2. Það er
enginn sem getur boðið upp á þjón-
ustu sem þessa með jafn hagkvæm-
um hætti og við.“
Páll getur ekki á þessu stigi máls-
ins sagt hver munurinn verður á
gjaldi fyrir erlendu stöðvamar eftir
því hvort áhorfandinn hefur Stöð 2
eða ekki. „Það er ljóst að þeir sem
ekki eru með Stöð 2 þurfa að kaupa
sér myndlykil, þá verður aukinn inn-
heimtukostnaður við að setja upp
tvöfalt innheimtukerfi þannig að
áskriftin fyrir erlendu stöðvarnar ein
og sér verður eitthvað dýrari íyrir
þá sem ekki eru með Stöð 2.“
Norræn fréttarás
Fyrir nokkrum árum voru á kreiki
hugmyndir um norrænt gervihnatta-
sjónvarp en runnu út í sandinn. Nú
hefur hugmyndin aftur tekið flugið.
en nú þurfa
notendur aðeins
einn myndlykil til
að afrugla allar
rásirnar
Á Stöð 2 verða
sendingarnar af-
ruglaðar, en til
þess þarf marga
myndlykla. Síðan
er fjölrása efnið
aftur sent út
ruglað..
x-n Sendingar teknar niður um
(2) stóran móttökudisk, nú er talað
um 10 rásir, hver og ein læst
FYRIRHUGAÐ endurvarpskerfi íslenska útvarps-
félagsins byggir á móttöku og dreifingu sjónvarps-
efnis frá mörgum gervihnattasendum.
ÍSLENSKUM sjónvarps-
áhorfendum bjóðast fleiri
kostir en nú innan tíðar. Á
ljósmyndinni fyrir ofan
sést viðtökubúnaður sjón-
varpssendinga. Neðri loft-
netin tvö á stönginni eru
örbylgjuloftnet.
Eiður Guðnason, umhverfisráð-
herrra, lagði til á fundi norrænu sam-
starfsráðherranna í desember sl. að
kannaður yrði möguleikinn á sam-
norrænni sjónvarpsrás. Vegna örra
tækniframfara er þessi möguleiki
ekki óraunhæfur í dag.
Eiður segir rásina hugsaða þannig
að hún flytji aðallega fréttir norrænu
ríkissjónvarpsstöðvanna og frétta-
tengt efni. Áuðveldara er að eiga við
höfundaréttarmál fréttaefnis en leik-
ins efnis. Ekki er hugmyndin að þýða
dagskrámar og er ætlunin að reyna
þetta fyrst um sinn í 3 ár. Eiður
bendir á ótvírætt þjónustuhlutverk
slíkra útsendinga; til dæmis séu rúm-
lega 10 þúsund Islendingar búsettir
á Norðurlöndunum og fengju þeir
notið íslensks fréttatíma á hveijum
degi ef af þessu yrði.
Engar ákvarðanir hafa verið tekn-
ar um tæknilega útfærslu útsending-
anna, né hvernig dreifingu þeirra
verður háttað. Grófar áætlanir gera
ráð fyrir að kostnaður við verði um
500 milljónir króna á ári og ef farið
verður eftir norrænni skiptareglu
koma í hlut íslendinga um 5 milljón-
ir. Embættismenn hafa unnið í mál-
inu og verður endanleg ákvörðun
væntanlega tekin á fundi forsætis-
ráðherrra Norðurlandanna í Lxifoten
1. júlí nk. Ef sú ákvörðun verður
jákvæð er miðað við að útsendingarn-
ar hefjist 1. september 1994.
(
(
(
I
(
(
I.
<
(
i