Morgunblaðið - 26.05.1993, Page 1

56 SIÐUR B/C
116. tbl. 81.árg.
MIÐVIKUDAGUR 26. MAÍ 1993
Prentsmiðja Morgunblaðsins
IG Metall
Steinkiihler
segir af sér
formennsku
FRANZ Steinkiihler, formað-
ur IG Metall, félags málmiðn-
aðarmanna og stærsta verka-
lýðsfélagsins í Þýskalandi,
sagði af sér embættinu í gær
vegna ásakana um svokölluð
innherjaviðskipti.
Er hann sagður hafa keypt og
selt hlutabréf í fyrirtækjum, sem
hann hafði náin tengsl við, og
nýtt sér þannig þekkingu sína í
hagnaðarskyni.
Raunar þykja framkomnar upp-
lýsingar um auðæfi hans nægja
einar og sér til að hann geti ekki
gegnt starfinu áfram en hann gat
keypt hlutabréf í Mercedes-eignar-
haldsfélaginu fyrir nærri 40 millj.
kr.
Kunni gott að meta
Þá hefur einnig komið fram, að
hann hagnaðist um nærri 2,6 millj.
kr. á aðeins einni sölu og varð þá
mörgum málmiðnaðarmanninum
hugsað til þeirra fáu marka, sem
voru uppskeran eftir strangt verk-
fall.
Steinkiihler er af fátæku fólki
kominn en vann sig upp innan
samtaka málmiðnaðarmanna.
Hann fékk hins vegar snemma orð
fyrir að kunna vel að meta fínan
mat, dýra vindla og hraðskreiða
bfla.
Á myndinni er Steinkiihler að
yfírgefa aðalstöðvar IG Metall í
Frankfurt eftir að hafa sagt af sér.
Reuter
Þýska Tengelmann-keðjan lokar á norsk matvæli vegna hvalveiða
Hættír árlegum viðskipt-
um fyrir milljarð króna
Osló, Kaupmannahöfn. Frá Sigrúnu-Davíðsdóttur, fréttaritara Morgunblaðsins.
ÞÝSKA verslunarkeðjan Tengelmann, sem rekur um 4.500 verslan-
ir, hefur ákveðið að hætta að selja norsk matvæli vegna fyrirhug-
aðra hrefnuveiða Norðmanna. Hefur ákvörðunin þegar tekið gildi.
Tengelmann-fyrirtækið hefur árlega keypt vörur af norskum fyrir-
tækjum fyrir um milljarð íslenskra króna og eru 95% viðskiptanna
vegna sjávarafurða, að sögn norska blaðsins Aftenposten.
Dag Koteng, hjá landssamtökum
norska sjávarútvegsins, segir veru-
lega ástæðu til að hafa áhyggjur
af þróuninni í Þýskalandi en árlega
hafi verið seld 2-3 þúsund tonn af
laxi til Tengelmann. Koteng minnir
á að fyrirtækið hafí verið það fyrsta
til að hætta viðskiptum við íslend-
inga þegar þeir hófu hvalveiðar á
sínum tíma og mörg fyrirtæki hafi
fylgt í kjölfarið. „Ef fleiri fyrirtæki
grípa til aðgerða af þessu tagi mun
það hafa svo alvarleg áhrif á norsk-
an sjávarútveg að við munum neyð-
ast til að biðja ríkisstjórnina um að
endurskoða ákvörðunina um hval-
veiðar," segir Koteng.
Jan Henry Olsen, sjávarútvegs-
ráðherra Noregs, og Bjorn Tore
Godal viðskiptaráðherra segja
norsk yfirvöld líta þetta „viðskipta-
bann“ Tengelmann mjög alvarleg-
um augum en að ekki hafi komið
til álita að hætta við hvalveiðar.
Herferð gegn Færeyingum
Alþjóðleg dýraverndunarsamtök
hafa hafið herferð gegn færeyskum
afurðum til að knýja á um að Fær-
eyingar láti af grindhvaladrápi.
Dönsku dýraverndunarsamtökin,
sem eru aðili að samtökunum vilja
ekki taka þátt í herferðinni, heldur
fá danska utanríkisráðuneytið til
að þrýsta á Færeyinga um að hætta
drápinu. Færeyskir útflytjendur
hafa fundið fyrir herferðinni og eru
í málaferlum við dýraverndunar-
samtök.
Gitte Knudsen, sem vinnur hjá
World Society for the Protection
of Animals, WSPA, sagði í samtali
við Morgunblaðið að þó drápið væri
færeysk hefð væru þeir ekki lengur
háðir kjötinu sér til viðurværis og
þessa hefð mætti aðlaga nútíman-
um. Samtökin hefðu byijað viðræð-
ur við Færeyinga fyrir rúmum átta
árum til að fá þá til að láta af dráp-
inu, en árangurslaust og samtökin
því hafið upplýsingaherferð í Bret-
landi í lok mars um hve grimmilegt
drápið væri. Fljótlega hefðu komið
upp raddir meðal neytenda um að
þeir vildu fá að vita hvaða vörur
væru færeyskar, en í enskum kjör-
búðum væru vörur oft ekki merktar
heimalandinu. Því hefðu samtökin
dreift upplýsingum um hvaða vörur
væru færeyskar og hvatt neytendur
til að sneiða hjá þeini. Samtök í
Þýskalandi og Frakklandi hafa lýst
áhuga á að taka þátt í herferðinni.
Gitte Knudsen sagði að það væri
tilviljun að herferðin kæmi upp ein-
mitt nú þegar Færeyingar eiga við
mikla efnahagsörðugleika að etja.
Þeir hefðu daufheyrst við málflutn-
ingi WSPA í mörg ár, svo nú hefðu
samtökin misst þolinmæðina.
Hjá færeyskum fiskútflytjendum
sagði Peter Mohr Reinert að vissu-
lega hefðu samtökin ekki komist
hjá að fínna fyrir þessari herferð.
Hins vegar segðu ýmsir viðskipta-
vinir þeirra að ef þeir ættu að taka
úr hillunum allar þær vörur sem
einhverjir hópar mótmæltu yrðu
búðirnar fljótar að tæmast. Hins
vegar hafa samtökin staðið í mála-
ferlum við dýraverndunarsamtök
vegna herferðarinnar. í gær náðist
ekki í forsvarsmann færeyskra físk-
útflytjenda í Bretlandi til að fá nán-
ari upplýsingar um áhrif bresku
herferðarinnar.
Bosnía-Herzeg’óvína
Ihlutun
er ekki
útilokuð
London, Zagreb, Brussel. Reuter.
LES Aspin, varnarmálaráðherra
Bandaríkjanna, segir stjórn sína
vilja að möguleikanum á hörðum
aðgerðum, þar á meðal loftárás-
um, gegn Bosníu-Serbum verði
haldið opnum ef nýsamþykkt
stefna Breta, Frakka, Spánverja,
Rússa og Bandaríkjamanna um
verndun sérstakra „griðasvæða"
fyrir múslima beri ekki árangur.
Þetta kom fram á fundi varnar-
málaráðherra aðildarríkja At-
lantshafsbandalagsins, NATO, í
Brussel í gær.
Hart var deilt á ráðherrafundinum
sem lýsti samt í lokin yfír stuðningi
við áðumefnda stefnu. Hún hefur
það að markmiði að reyna að hindra
að átökin breiðist út en endanlegri
lausn deilna þjóðabrotanna þriggja,
Serba, Króata og múslima, er ýtt til
hliðar. Tyrkir sögðu að nýja stefnan
væri gagnslaus, ekkert væri gert til
að stöðva árásir Serba. Þjóðveijar
töldu að ekki væri tryggt að múslim-
ar gætu endurheimt þau landsvæði
sem þeir hafa misst.
Síðustu daga hafa ráðamenn í
Washington gefíð í skyn að Evrópu-
menn verði sjálfír að fínna viðunandi
lausn á Bosníu-málinu enda sé málið
þeim skyldast.
Þrýstingur almennings
Thorvald Stoltenberg, sáttasemj-
ari SameinuðU' þjóðanna, sagði í
Zagreb í gær að ríki heims hefðu
ekki endanlega lagt áætlanir um
hemaðaríhlutun í Bosníu á hilluna
en reyna yrði aðrar leiðir fyrst. Stolt-
enberg sagði að enda þótt stórveldin
væm hikandi væri ljóst að þrýstingur
almennings færi vaxandi um að grip-
ið yrði til aðgerða.
Bretar, Hollendingar og Tyrkir
hafa boðist til að senda herflugvélar
til að veija fyrirhuguð griðasvæði
múslima. Malcolm Rifkind, vamar-
málaráðherra Breta, sagði í gær að
á næstunni yrði áherslan lögð á að
koma á vopnahléi í Bosníu; pólitískt
samkomulag yrði síðan að fylgja í
kjölfarið.
Ceaucescu
vildi atóm-
sprengju
Búkarest. Reuter.
RÚMENSKIR vísindamenn
unnu á síðasta áratug að hönn-
un kjarnorkusprengju, að
sögn rúmensku ríkisfrétta-
stofunnar Rompres. Var þetta
gert að skipan einræðisherr-
ans Nicolae Ceaucescu.
Fréttastofan segir tilraunirn-
ar hafa verið framkvæmdar í
bænum Pitesti sem er í um 75
kílómetra fjarlægð frá höfuð-
borginni Búdapest. Er talið að
þar hafí verið hægt að framleiða
um eitt kíló af plútóníum á ári,
en samkvæmt upplýsingum sér-
fræðinga Sameinuðu þjóðanna
þarf um átta kíló til að framleiða
kjamorkusprengju.