Morgunblaðið - 20.06.1993, Page 18
18
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. JÚNÍ 1993
Tveir vinir
slasast
til sjós og
eruúr
leik...
eða hvað?
# # 0 Morgunblaðið/Bjami
„Skipstjorar“
SKIPSTJÓRARNIR á Gullborg, Ágúst t.v. og Tryggvi t.h.
Að leggja ekki
upplaupana
Hvað gera tveir gamlir vinir
sem hafa aldrei gert annað
en verið til sjós, en slasast
báðir svo illa að það er ekki
nóg með að þeir geti aldrei
farið framar á sjó, heldur vill
þá enginn í vinnu? Leggjast
menn í volæði? Það er sjálf-
sagt til í dæminu, en ekki
dettur þeim Agústi J. Magn-
ússyni og Tryggva Leóssyni
slíkt til hugar. Nei, þeir félag-
ar tóku sig þess í stað til og
létu drauminn rætast, keyptu
húsnæði í miðborginni og inn-
réttuðu það sem ölkrá. Gull-
borg heitir brynningarstöðin
og er í húsnæði hinnar gamal-
kunnu Kjötbúðar Borg sem
eðli málsins samkvæmt er þá
þarna ekki lengur. Saga
þeirra félaga er litrík og
gæti orðið öðrum sem lenda
I óhöppum til eftirbreytni.
Þeir Agúst og Tryggvi voru
í byrjun saman á Jóni Dan.
Síðan á Arinbirni. Þeir segj-
ast alltaf hafa ætlað að vera
saman á skipi og stefnan var
tekin á Hólmadranginn sem
þótti mikil peningahít. „Rækj-
an gaf svo svakalega...“, segja
þeir. Þessar þreifingar fóru
þannig, að Tryggvi nældi sér
í pláss á Hólmadranginum,
en ekki Ágúst. Eitt var það
sem báðir nældu sér þó í og
það voru alvarleg meiðsli.
Agúst lenti fyrr í því og
hann segir söguna af
því: „Við vorum úti á
miðum í haugasjó, 8
til 9 vindstigum. Þetta
var fyrir tsepum fjór-
um árum, 20. septem-
ber. Svo tók skipið þunga veltu,
ljósavélin sló út og dallurinn lagðist
á hliðina. Ég þeyttist yfír endilangt
eldhúsið, skall með bakið á húninn
á frystiskápnum. Hausinn skall á
einhveiju líka, því ég var rænulaus
fyrstu augnablikin og lengi vel
mundi ég ekki nákvæmlega hvað
gerst hafði. Svo lá ég þarna emj-
andi af kvölum þegar félagarnir
komu að mér. Mér var dröslað upp
í koju og við tók átta tíma stím inn
á Patreksfjörð. Þar var mér sagt
að ég væri með þursabit.
Þursabitið
-Þetta var þó annað og meira,
nokkrum dögum seinna, hér fyrir
sunnan, sagði mér bæklunarlæknir,
eftir skoðun, að ég væri með sam-
fallsbrot á hryggjarliðum. Það þýð-
ir að einn slfkur liður brotnaði ofan
í þann næsta fyrir neðan. Ef högg-
ið hefði komið ofar hefði ég hugsan-
lega lamast, þannig að hér var lán
í óláni. Við þessu er ekkert að gera
annað en að fá sjúkraþjálfun. Ég
var kominn góða leið í keng þar sem
hryggurinn skekktist við þetta, og
verð að ganga með stuðningsbelti."
Fylgja þessu miklar þrautir?
„Oft kvalir. Alltaf seiðingur. Svo
leiðir það út í hægri handlegg og
fót.“
Hvemig er að lifa með slíku?
„Það var og er erfitt. En þar kom
að ég varð að gera upp við mig
með hvaða hugarfari ég ætlaði að
lifa lífinu. Ég hugsaði með mér,
hingað og ekki lengra, karl minn.
Svona er þetta. Þú tekur þessu og
lætur það ekki fara framar í taug-
arnar á þér. Það er hægt að venj-
ast þessu. Það er hægt að verijast
öllu.“
Hefur þú fengið mikinn stuðning?
„Mínir nánustu hafa hjálpað mér,
en hins vegar hef ég átt í streði
við útgerðina. Það tók þijú ár að
fá sjópróf tekin af óhappinu og það
gekk ekki fyrr en ég lauk langri
píslargöngu hjá ríkissaksóknara.
Það er nefnilega svo skrítið, að
verði eitthvert óhapp úti á sjó, þá
geta einungis þrír aðilar óskað eftir
sjóprófum, útgerðin, skipstjórinn og
sjóslysanefndin. Sjómennirnir sjálf-
ir geta sem sagt ekki gert það.
Nýlega voru niðurstöður sjópróf-
anna birtar og ég bíð spenntur eft-
ir að sjá hvaða þýðingu það hefur
fyrir mig varðandi bætur og rétt-
indi.“ Tryggvi getur ekki á sér set-
ið er hér er komið sögu og skýtur
inn í, að „allt er þetta á sömu bók-
ina lært, þegar sjómenn eru annars
vegar kæra menn sig kollótta.
Besta dæmið er af kollega okkar
sem veiktist hastarlega úti á rúmsjó
á dögunum. Það mátti ekki senda
eftir honum þyrlu fyrr en hann var
nærri allur. Hann mátti þakka fyrir
að lifa það af.“
Úr því að Tryggvi hefur hrifsað
orðið er best að hann haldi því.
Hann segir frá því hvernig slys
hans bar að í febrúar 1990: „Það
var vitlaust veður og við vorum að
koma inn til hafnar í Hafnarfirði.
Ætluðum að nota tækifærið og
skipta um toghlera. Það var varla
stætt og enginn til að taka á móti
á bryggjunni. Mér var því skipað
að fara í land og sjá um landfestarn-
ar. Ég slakaði mér varlega niður
spotta framan á stefninu og sleppti
svo. Þótt fallið væri nánast ekkert,
lenti ég illa á hælunum á klakaruð-
ingi með þeim afleiðingum að annar
hællinn brotnaði illa og hinn skadd-
aðist mjög . Mér var strax sagt að
hælbrot væru mjög erfíð og í fyrstu
væri ekkert annað að gera en að
gifsa þetta og bíða. í júní og júlí
reyndi ég að fara aftur á sjóinn,
var heppinn með veður í túrnum,
en fann mikið til í fótunum. Ég
reyndi aftur um haustið, hélt að
þetta hefði bara verið aumingja-
skapur í mér í fyrra sinnið. í seinni
túrnum var leiðindaveður og ég
komst varla fram úr koju. Þá var
ljóst að við svo búið færi ég ekki á
sjó í bráð. Síðan hef ég farið í þijá
uppskurði og er á leið í þann fjórða.
Læknar hafa tekið bein úr mjöðm-
inni til að stífa hælana. Leifur Jóns-
son sagði mér að annað hvort lagað-
ist þetta eða ekki við stífingu. Það
hefur ekki lagast hjá mér. Ekki
einu sinni skánað.
-Aftur á móti get ég ekki sagt
sömu sögu og Gústi af mínu útgerð-
arfélagi. Það hefur reynst mér alveg
frábærlega. Hins vegar hef ég leit-
að réttar míns, þar eð tryggingafé-
lagið vildi ekki greiða eins og út-
gerðin vildi. Þykir mér óeðlilegt að
skella allri sök á þann sem fyrir
skaðanum verður. Niðurstaðan var
skipt sök og við það verð ég að una.“
Framtíðin hefur sum sé ekki ver-
ið ýkja björt á dögunum? „Nei, það
er óhætt að taka undir það. Hvorug-
ur erum við til neinna stórræða.
Þó vil ég meina að það sé ýmislegt
sem við getum gert annað en að
leggjast í dróma," segir Tryggvi.
Og Ágúst tekur heils hugar undir
þessi orð og segir frá því er hann
freistaði þess að fá vinnu. „Það er
skemmst frá að segja að það gekk
ekkert. Ég svaraði mörgum vinnu-
tilboðum, en var ekki einu sinni
virtur svars. Jú, fyrirgefðu, ég fékk
eitt svar. En það kom út á eitt, því
svarið var nei. Það var meira að
segja næstum fýndið að sjá við-
brögð manna í atvinnuviðtölum
þegar þeir fréttu að maður hafði
lent í slysi og gengi ekki heill til
skógar. Ég var að tala við einn og
honum leist ágætlega á mig, það
var ekki spurning. Ég þekkti þessar
vörur sem hann var með, starfið
var létt sölumennska. Svo bað hann
mig að fylla út umsókn, það væri
bara formsatriði sem hann yrði að
virða, en skipti ekki máli að öðru
leyti í þessu tilviki. Þegar kom að
því að greina frá heilsufari kom
svipur á manninn. Hann spurði mig
út í þau mál og fékk greinargóð
svör. Það jaðraði við að hann mok-
aði mér út af kontórnum sínum
með orðunum,„við höfum samband
ef til þess kemur.“ En það var aldr-
ei hringt, ekki einu sinni til að segja
nei!“ „í stuttu máli þá erum við
samkvæmt öllum sólarmerkjum óa-
landi og ófeijandi á vinnustað,"
gripur Tryggvi inn í.
Hækkaði um 5 milljónir
Og þess vegna opnið þið bara
krá? „Já,“ segir Tryggvi. „Það er
búið að standa lengi til að gera eitt-
hvað. Við Soffía konan mín höfum
setið oft og lengi og velt vöngum
yfir því. Lengi, eftir að við höfðum
ákveðið að fara út í veitingarekst-
ur, tafðist málið vegna þess að við
ætluðum fyrst að kaupa krá í fullum
rekstri. Það reyndist vera út í hött.
Verðin sem upp voru sett voru út
úr kortinu. Ein kráin hækkaði meira
að segja um 5 milljónir króna á
þeim tíma sem það tók okkur að
aka frá fyrirtækjasala og á stað-
inn!“ Ágúst bætir við að þeir hafí
alltaf ætlað sér í gamla miðbæinn
og enn tafðist það er þeir eyddu
löngum og dýrmætum tíma i að
eltast við húsnæði sem í ljós kom
svo að eigendurnir höfðu engan hug
á að selja þrátt fyrir yfirlýsingar
þar um.
Kvöld eitt voru svo Tryggvi og
Soffía að aka niður Laugaveginn.
í þungum þönkum. Þá sáu þau að
húsið sem um árabil hafði hýst
Kjötbúðina Borg stóð autt. Tryggvi
beið ekki boðanna og fór þegar á
stjá daginn eftir að kanna hvort
eigi væri hægt að fá húsið keypt.
Það reyndist vera flókin púsla sem
félagamir leystu þó. Það var um
mánaðamót ágúst og september í
fyrra sem Tryggvi og Soffía komu
að Borg lokaðri og 15. janúar hafði
loksins verið gengið frá kaupunum.
Þremur mánuðum síðar, eða 16.
apríl, opnuðu Tryggvi og Ágúst
ásamt fjölskyldum sínum Gullborg.
Draumurinn
Það er saga að segja frá nafninu:
Soffíu dreymdi eina nóttina, að hún
væri stödd hjá ömmu sinni. Sá hún
þá á borði þijá pakka, haglega inn-
pakkaða í brúnan umbúðapappír.
Gekk hún síðan lengra og sá þá
forláta gullbryddaða skrautönd sem
henni leist afar vel á. Ekki var
draumurinn lengri, en að honum
loknum var Soffía sannfærð um að
það yrði til heilla ef orðið „gull“
væri að finna í nafni hins nýja stað-
ar. Þegar fjölskyldurnar settust nið-
ur til að ræða hugmyndir að nafni,
hélt Soffía gullinu sínu til streitu.
Aðrir töldu að fráleitt væri að orðið-
„borg“ hyrfi af húsinu. „Gullborg"
skyldi það því heita. Er nafnið hafði
verið ákveðið sá Soffía húsið allt í
einu í nýju ljósi. Það er þriggja
hæða. Pakkarnir í draumnum voru
þrír. Þótti henni draumurinn vera
orðinn að veruleika. Þótti það fleir-
um, þó kannski ekki í sama skiln-
ingi...