Morgunblaðið - 18.07.1993, Side 25

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 18. JÚLÍ 1993
25
RÓMARBRÉF
SUNNUDAGSMORGUNN
f BORGINNIEILÍFU
SAMA er hvenær ferðalangurinn kemur til
Rómar. Borgin hefur alltaf upp á eitthvað
sérstakt að bjóða. Á sumrin setja ferða-
menn sterklegan svip á borgina og ekki til
bóta, en líka þá er hægt að finna tíma og
staði til að njóta í næði með hinum inn-
fæddu. Á laugardagskvöldum sést ekki í
Spönsku tröppurnar fyrir fólki. Á sunnu-
dagsmorgninum var þar varla sála. Þeir
sem heimsækja Róm að sumri til ættu
ekki að láta það bregðast að taka hvíldar-
daginn reglulega snemma (og reyndar gild-
ir það almennt um ferðalög á suðurslóð-
um). í morgunsvalanum er yndislegt að
hafa Spönsku tröppurnar og aðra fallega
staði fyrir sig og örfáa innfædda morgun-
hana. Ferðamennirnir eru jú í fríi og sofa út.
Þegar tekur að vora taka Rómarbúar
upp nýja lifnaðarhætti, lífið flyst út á göt-
urnar. Á sumrin flykkjast þeir út úr borg-
inni, hver sem betur getur, fara ýmist á
ströndina eða upp í hæðirnar, fjöllin og
skógana umhverfís borgina til að njóta
náttúrunnar eða bara til að sleppa úr moll-
unni. En aðrir eru klókir, halda sig í borg-
inni og njóta rólegheitanna þar, ekki síst
snemma sumars áður en ferðamanna-
straumurinn byijar fyrir alvöru.
Bæld og óbæld náttúra
Um kl. níu er sólin komin hátt á loft.
Það er hlýtt, en kannski leikur ferskur blær
um stræti og sund. Handan Spænsku trapp-
anna, gengið frá Piazza del popolo, Þjóðart-
orginu eins og svo mörg torg heita á Italíu
síðan í sameiningarbrimanum upp úr 1860,
liggja Trevi-gosbrunnarnir í allri sinni skín-
andi hvítu og nýuppgerðu dýrð. Hestarnir
blása steingerðu frísi, sem drukknar í vatn-
sniðnum. Við erum fá til að njóta þess.
„Alltof hvítir,“ segir gamall ítali, sem hef-
ur lagt leið sína til borgarinnar að beija
brunnana augum. í hitteðfyrra voru vinnu-
pallar og plankar teknir ofan eftir að hafa
hulið þá í nokkur ár, meðan verið var að
hreinsa svargráa skítinn af.
Kvöldið sem brunnarnir voru opnaðir
aftur var hátíð á torginu og í beinni sjón-
varpsútsendingu var vatninu hleypt á. Við
sama tækifæri var sýnt brot úr Ljúfa lífí
Fellinis á stórum skjá. Anita Ekberg veður
út í brunnana að nóttu til og fer í sturtu
fyrir framan agndofa Marcello Mastro-
ianni, þegar hann kemur með mjólkurskál
handa kettlingsræfli, sem hún hefur fund-
ið. Mastroianni hrífst af hve Ekberg er
hrein og bein, náttúruleg og eðlileg, en í
lok myndarinnar er hann búinn að missa
sjónar á öllu slíku, sér ekki fegurð náttúr-
unnar, þegar hann er endanlega sokkinn í
hið ljúfa Rómarlíf. En það er nú hægt að
njóta þess, án þess að láta það kaffæra sig.
í stóra almenningsgarðinum Villa Borg-
hese eru fáir aðrir á rölti en nokkrir morg-
unskokkarar og þá er hægt að tylla sér á
Siena-torg til að gefa sér tíma til að fínna
gleðina yfir sunnudagsmorgni í Róm hrísl-
ast um sig. Kýprusviðurinn stendur tein-
réttur og dumbgrænn. Snyrtilegt en ögn
mæðulegt par um fertugt gengur hægt og
hugsi eftir magnólíuviðargöngunum i
skugga laufgaðra tijánna. Konan rýfur
þögnina: „Það er sátt sem Sgarbi segir.
Náttúran er dauð.“ „Já, satt er það“ sam-
sinnir maðurinn þunglega. Svo þegja þau
áfram. Náttúran er að minnsta kosti ekki
sérlega lifandi í þeim.
Vittorio Sgarbi er ítalskur listfræðingur
og tískufyrirbæri meðal hérlendra. Hann
hefur skrifað bækur, skrifar reglulega í
blöð, kemur fram í sjónvarpi og hefur tek-
•ið að sér að leika hlutverk hins ögrandi
vandræðabarns í ítalskri menningar- og
þjóðfélagsumræðu. Það eru alltaf not fyrir
flautaþyrla með froðusnakk. I sjónvarpi er
hann ekki síst í uppáhaldi eftir að hann
skvetti eitt sinn á andstæðing sinn úr vatns-
glasi, þegar honum líkaði ekki sjónarmið
hans. Hver segir að menningarumræður
þurfi að vera þungar og þrautleiðinlegar?
Sgarbi hverfur sennilega aldrei af malbik-
inu, því þá missa fjölmiðlarnir sjónar á
honum, en sem betur fer eru enn til staðir
á Ítalíu, meira að segja ekki langt frá
Róm, þar sem náttúran fer sínu fram, þó
hún hafi verið tamin í Villa Borghese frá
örófi alda.
Undir stoltum Mars á Þjóðartorginu hef-
ur einhver skrifað „Lazio er óútrýman-
legt“. Lazio er héraðið umhverfis Róm, en
slagorðið er þó varla komið frá umhverfis-
verndarsinnum, því Lazio er nefnilega líka
fótboltalið, annað liðið af tveimur í Róm
og höfuðandstæðingur liðsins, sem dregur
nafn sitt af borginni. Víða um borgina
getur að lesa svívirðingar á báða bóga. Á
þessum sunnudagsmorgni eru fáir til að
gleðjast eða ergja sig yfír krotinu.
í lítilli hliðargötu, sem liggur samsíða
Via Babuino, frá Þjóðartorginu að Spænsku
tröppunum, er enginn á ferli. Á einu hús-
anna er minningarplata um munkinn og
heimspekinginn Giordano Bruno. Hann
varð landflótta vegna þess að hann hafn-
aði því að jörðin væri miðpunktur alheims-
ins og hélt því fram að náttúran og Guð
væru eitt. Um þetta hugsaði hann vísast
á göngutúrum um Villa Borghese, eftir að
hann sneri heim. En páfínn og hirð hans
hrifust lítt af hugmyndum Brunos og létu
sér ekki nægja að skvetta úr vatnsglasi á
hann, heldur var hann brenndur á báli árið
1600.
Út um gluggann á húsinu hans Brunos
berast auðkennileg hljóð. Sápuóperan í
sjónvarpinu er komin í gang og dyggir
áhorfendur komnir á sinn stað. Bruno hefði
vísast ekki órað fyrir svo náttúru- og guð-
dómsfírrtri afþreyingu, né heldur minnin-
garplötunni, en hvorugt stingur í stúf nú.
Á Navona-torgi er nóg af lausum sætum
á kaffihúsunum við torgið, sem er hluti af
viðkomustað ferðamanna á kvöldgöngu.
Þama hafa götulistamenn hreiðrað um sig
og nú þegar klukkan er farin að halla í tíu
eru þeir að raða upp myndunum sínum,
koma stólunum fyrir svo væntanlegir við-
skiptavinir geti sest þar fyrir góð orð og
bítalingu, einkum það síðarnefnda og feng-
ið í staðinn af sér teikningu. í hliðargötu
út frá torginu em lófalesarar, stjömuspá-
menn og aðrir innblásnir loddarar að koma
sér fyrir.
Tilraun til gjöreyðingar
Þeir fáu kaffihúsagestir sem mættir em
virðast flestir koma úr hverfinu, engir
ferðamenn. Þeir koma þarna í morgunkaff-
ið sitt, skrafa við nágranna og kunningja
og lesa blöðin. Lesandi „II Manifesto" á
næsta borði lítur út eins og við er að bú-
ast. Stefna blaðsins er til vinstri í.þjóðmála-
umræðunni, það er gagnrýnið og skrifar
menningarlega. Lesandinn er með grá-
sprengt hár, vel snyrt alskegg, í snjáðum
en snyrtilegum gallabuxum og skræpóttri
skyrtu. Blaðið liggur reyndar ólesið við
hlið hans, meðan hann malar við sessu-
nauta sína og horfír í kringum sig. ítalir
eru alltaf að horfa í kringum sig, ekki síst
karlmennimir og þeir virðast öldungis ekki
náttúmfirrtir, jafnvel ekki í Róm, þar sem
gróðurinn er haminn og beislaður.
Undir kl. ellefu er farið að fjölga á fjöl-
gengnum ferðamannaslóðum á leiðinni um
Þjóðartorgið, Spænsku tröppurnar, Trevi-
gosbrunnana og Navona-torgið. Hóparnir
birtast hver af öðrum, leiddir áfram af ein-
beittum leiðsögumönnum, sem fræða skjól-
stæðinga sína um það sem maður á að
vita eftir Rómarferð og veita hagkvæm
ráð. „Frá þessu homi er best að taka mynd
af Parthenon, því við komum út hinum
megin.“ Fimmtíu myndavélar hefjast á loft
og smella af. Ef hlutir eyddust af augliti
myndavélaugna stæði ekki steinn yfír steini
á sögufrægum stöðum borgarinnar, heldur
aðeins marmarasallinn. Þá hefði ferða-
mönnum tekist það sem Vandölum og öðr-
um barbömm tókst aldrei, nefnilega að
eyða borginni.
Það líður að hádegi, morgunsvalinn er
horfínn, hitinn ágerist og ferðamönnunum
fjölgar. Ekki bara útlendingum, heldur
einnig ítölum sem heimsækja höfðuborgina
sína hópum saman. Friðurinn er úti og
þegar horft er á ferðamannaholskefluna
er erfítt að trúa því að hægt sé að eiga
friðsæla stund i borginni að sumarlagi. En
það er hægt að njóta friðar í borginni ei-
lífu, þó friðurinn sé ekki eilífur, heldur
gefíst í skömmtum.
Sigrún Davíðsdóttir.
r
STEINAR WAAGE
SKÓVERSLUN
/W
sandalar
Ath.: Mlkið úrval af Tracce sandölum.
■ PÓSTSENDUM SAMDÆGURS ■ 5% STAÐGREIÐSLUAFSLÁTTUR 1
Domus Medico, Egilsgötu 3, sími 18519 Kringlunni, Kringlunni 8-12, sími 689212 Toppskórinn, Veltusundi, sími 21212.
FEGRIÐ GARÐINN OG BÆTIÐ
MEÐ SANDI OG GRJÓTl
SANDUR SIGURSTEINAR VÖLUSTEINAR HNULLUNGAR
Þú færð sand og allskonar grjót
hjá okkur.
Við mokum þessum efnum á bíla
eða í kerrur og afgreiðum líka
í smærri einingum,traustum
plastpokum sem þú setur
í skottið á bílnum þínum.
Þú getur líka leigt kerru
og hjólbörur hjá okkur
BJÖRGUN HF. •
SÆVARHÖFÐA 33
SÍMI681833 s
Afgreiðslan við Elliðaár er opin:
Mánud.-fimmtud. 7:30-18:30.
Föstud. 7:30-18:00.
Laugard. 7:30-17:00.
Opið í hádeginu nema
á laugardögum.