Morgunblaðið - 05.09.1993, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ MANIMLIFSSTRAUMAR SUNNUDAGUR 5. SEPTEMBER 1993
B 7
Matkrákan í TPaxÝ&/Hverjir boróa hvabf
Homo turisticus
París í ágúst: friður og himnarík-
issæla! Aldrei of heitt til að
gera ekki eitthvað, lítil umferð,
býsna hreint loft í hálftómri borg.
Stór hluti heimamanna haldinn á vit
ævintýra utan
borgarmúra og
lætur gestum eftir
sín stórkostlegu
leiktjöld til að setja
á svið eigið líf. Ut
um stræti og torg,
árbakka og al-
menningsgarða -
og síðast en ekki
síst í hinum ódýru og vel skipulögðu
almenningssamgöngutækjunum:
metró og strætó - má fylgjast með
leikritum á ýmsum tungumálum. í
ár eru aðallega á ferðinni gamanleik-
rit fyrir alla fjölskylduna; nokkuð
er um banalar ástarsögur gagnkyn-
hneigðra eða samkynhneigðra para
með harla fyrirsjáanlegri leikfléttu;
sænsk vandamálaleikrit eru orðin
afar fátíð en commedia dell’arte aft-
ur á móti á öðru hveiju götuhorni.
Líkur sækir líkan heim
Enn er borgin á Signubökkum
vinsælasta ferðamannaborg í heimi.
Þó hefur dregið úr ferðamanna-
straumi hingað sem og til annarra
borga í kreppunni. Almennt ferðast
fólk skemmra en áður og hefur
minnkað verulega við sig í neyslu
matar og drykkjar. Ameríkanar sem
geystust hér um í gjammandi flokk-
um spreðandi dollurum fyrir örfáum
árum eru orðnir sjaldséðir; dagf-
arsprúðum Japönum vopnuðum
myndavélum hefur meira að segja
fækkað umtalsvert, sömúleiðis vel
skæddum Þjóðvetjum. Hins vegar
sækja rómönsku Evrópuþjóðirnar
hverjar aðrar heim í æ ríkari mæli.
Því eru flest leikritin sem maður
verður áheyrsla að á rómanskri
tungu, ef ekki á frönsku, þá ítölsku,
spænsku eða portúgölsku. Líkur
sækir líkan heim nú orðið.
Italirnir eru sýnu fjölmennastir
og kannski líka fyrirferðarmestir
sökum málgleði sinnar. Það væri líka
mikil synd ef ítalir væru þumbarar,
sparir á sitt hljómfagra móðurmál.
Það er nú öðru nær, sem betur fer.
Þeim virðist í blóð borið að tyggja
og tala samtímis, án þess að missa
út úr sér matinn eða bía sig alla út.
Nei, þetta eru algjör snyrtimenni.
Pabbi, mamma, börn og hundur í
Lúxembúrgargarðinum eða Bou-
logne-skógi. La mamma tínir upp
úr nestiskörfunni allt sem þarf fyrir
déjeuner sur l’herbe - hádegisverð
í grasinu: vín og osta, kryddpylsu,
kæfu og skinku, brauð og ávexti.
Svo upphefst mikil og hávær sam-
ræða um gæði franskra landbúnað-
arafurða og samanburður við ítalsk-
ar. Börnin hafa ekki færra til mál-
anna að leggja en foreldrarnir og
svo mikið er víst að hundurinn situr
ekki hljóður hjá.
Wurst, mortadella, saucisse
Aðrir gistivinir Parísar láta sér
kannski nægja vín og brauð; vatn,
brauð og ávexti; nú eða ís og pyls-
ur. Allt eftir smekk og fjárhag.
Frönsku pylsurnar eru reyndar ekki
með öllu, heldur engu nema sterku
Dijon-sinnepi. Pylsusamanburður
Þjóðverja og Skandínava er |ullt eins
áhugaverður og ostaspjall ítalanna.
Þá er ekki síst áhugavert að bera
saman orð yfir pylsur á ólíkum
tungumálum, bragð þeirra, hljóm og
kyn. Yfirleitt er þessi kjötafurð kven-
kennd, sbr. algeng orð yfir hana á
íslensku, þýsku, ítölsku og spænsku.
Pylsa, snaggaralegt orð, sem gefur
í skyn með hljómi sínum hversu
snöggétin hún er. Öðru máli gegnir
um ítölsku orðin salsiccia og rnorta-
della, að ég nú ekki tali um katal-
ónsku pylsuna butifarra sem er eftir
atvikum hvít eða svört, bianca eða
nera. Sá sem ekki skilur orð í katal-
ónsku og heyrir hvíslað í eyra sér
þessari kynngimögnuðu samsetn-
ingu, butifarra bianca, getur nú dott-
ið ýmislegt í hug - kvenkyns að
sjálfsögðu. Danskan samkynhneigð
með sin pölse. Enskan beinlínis af-
brigðileg með sinn heita hund - hot
dog. Og þýskan, drottinn minn!
Wurst - skelfileg tilhugsun að vera
sama kyns og þetta orð. Aftur á
móti hæftr þýska orðið býsna vel
þessari klúru kjötafurð að því leyti
að Wurst er einmitt hljóðið sem
maður gefur frá sér eftir að hafa
troðið upp í sig einni með öllu, ég
tala nú ekki um ef einhver hefur
neytt mann til að gleypa hana.
Franskan á ýmis orð yfir pylsur,
bæði í karlkyni og kvenkyni. Þau
algengustu: saucisse í kvk. og sauc-
isson í kk. Sem sjálfskipaður dómari
í fegurðarsamkeppni orða yfir pylsur
vel ég butifarra bianca í fyrsta sæt-
ið og mortadella í annað.
Kreppuáhrif
Það segir sig sjálft að gengi
franskra veitingahúsa fer fallandi
fyrst ferðamennirnir eru upp til hópa
komnir yfir í skrínukost með öllu
og pylsur með engu. Og Frakkar
sjálfir éru af ýmsum ástæðum orðn-
ir aðhaldssamari í mat og drykk.
Víða er þunnskipaður bekkurinn á
kaffi- og veitingahúsum höfuðborg-
arinnar. Sum eru farin á hausinn,
önnur betjast í bökkum. Fólk í veit-
ingarekstri man ekki aðra eins óár-
an.
Félagsfræðingar benda á að hing-
að til hafi borgarastéttin aldrei verið
jafn munaðarsjúk og á krepputím-
um, sbr. á þriðja og fjórða áratugn-
um, og um miðjan þann áttunda.
En þá ber þess að gæta að ekki
voru þtjár milljónir atvinnulausra í
landinu. Flottræfilsháttur virðist fyr-
ir bí meðal þeirra sem meira mega
sín. Fólk er ekki í skapi til að skála
í kampavíni fyrir kreppunni.
Þar að auki láta æ fleiri sér annt
um heilsu sína óg útlínur. Veitinga-
húsaeigendur stynja þungan og
kvarta yfir því að allir séu í megr-
un. Nokkuð til í því. Jafnframt hafa
kröfur um ástundun og vinnuafköst
almennt aukist. Það heyrir nánast
sögunni til að fólk í viðskiptalífinu
snæði saman í hádeginu tímunum
saman, margréttaða máltíð ásamt
fordrykk, léttvíni, kafft og koníaki.
Kannski eins gott þar sem nú á svo
að heita að hafin sé viðreisn í frönsku
atvinnu- og efnahagslífi. Samtímis
fer fram endurmat og endurskoðun
í franska eldhúsinu. Meira um það
síðar, en... ‘
Tveggja engla súpa
... að lokum uppskrift að yndis-
lega ferskum og sumarlegum eftir-
rétti sem ég hef skýrt Tveggja engla
súpu. (Það þarf reyndar ekki nema
einn engil til að búa hana til, en
hins vegar tvo til að borða hana.
Svo má náttúrlega margfalda eftir
þörfum.)
Hráefni: 1 lítil melóna (cantal-
oupe-melóna er best, en ógen-mel-
óna og hunangsmelóna eru líka
ágætar), 2 dl hvítvín, t.d. Sauternes,
nokkur fersk myntublöð (Biskupst-
ungnamyntan góða fæst orðið víða
í verslunum).
Skerið lok ofan af melónunni,
gjarnan í krákustíg (sikk-sakk).
Skafið aldinkjötið variega innan úr
henni, ijarlægið steina en skerið
kjötið í munnbita og setjið í skál
ásamt safanum. Hitið hvítvínið í
potti. Hellið melónubitum og safa út
í pottinn þegar suðan kemur upp og
látið sjóða í nákvæmlega tvær mín-
útur. Setjið þá þtjú myntublöð út í
pottinn og látið krauma í nákvæm-
lega eina mínútu til viðbótar. (Ekki
lengur, því þá fer melónan í mauk
og myntan gefur frá sér rammt
bragð.) Hellið nú englasúpunni í
melónuna, setjið þtjú ný myntublöð
efst, síðan lokið. Súpan þarf tvo tíma
í kæliskáp til að komast inn í himna-
ríki.
eftir Jóhönnu
Sveinsdóttur
Jón Elvar (Jónsi)
Hafsteinsson - gítar
Tómas Gunnarsson
gítar
Kristinn R Kristinsson
framkvæmdastjóri
Guðmundur Pétursson
Fyrirlestur - gítar
Ásgeir Ásgerirsson
gítar - samspil
Friðrik Karlsson
gítar - aðalkennari
James Ólsen
trommur - samspil
Björn Thoroddsen
gítar - aðalkennari
ROKK - BLUS - HEAVY METAL - JASS - COUNTRY
ÞJÓOLÖG - RAFBASSI
Nemendur skólans fó sérstakan nemendaafslótt
í Hljóðfærahúsi Reykjavíkur.
REYKJAVIKUR
LAUGAVEGI 163
Innritun ó haustnámskeib fer fram dagana
6. ■ 24. sept. i sima 621661
ab Laugavegi 163 milli kl. 15.00 og 21.00.
Skipuleggjendur námsefnis og aðal kennarar
eru Björn Thoroddsen og Fri&rik Karlsson.
Ab þessu sinni verður bo&ið upp á kennslu
i eftirfarandi stiltegundum:
ROKK - BLÚS - HEAVY METAL ■ JASS
COUNTRY - ÞJÓÐLÖG.
RAFBASSALEIKUR Kennsla fyrir byrjei
og lengra komna i flestum stiltegundum.
12 vikna námskeið • Fyridestrar
Nemendatónleikar og stúdíóupptaka
i lok námskeiðs.
Undirbúningsnám fyrir FÍH
Innritun í síma:
62/66/