Morgunblaðið - 05.09.1993, Blaðsíða 32

32 B
MORGUNBLAÐIÐ VELVAKAISIDI SUNNUDAGUR 5. SEPTEMBER 1993
//
~t/m /2o idLómetrcu. M/oá m&5 þi9?'
frekar að skrifa þakkar-
bréfið til Gunna frænda
Ekki núna Hans. Ég er með
höfuðverk.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Dagblöð, fjólur o g
annar fróðleikur
Frá Birni Egilssyni:
’EG FLÝT með straumnum. Morg-
unblaðið og útvarpið er mitt hálfa
líf nú um stundir. Morgunblaðið
hefur yfirburði. í blaðinu er guðs-
orð á hveijum sunnudegi, þó það
sé misjafnlega kröftugt. Orðafjöldi
er alltaf nógur. Ég fékk blessaðan
Tímann um áratugi og borgaði
stundum og mér var sendur hann
þó ég borgaði ekki.
Nú er það rétt stöku sinnum, að
blessaður Tíminn er látinn detta
hingað niður. Þetta ágæta blað er
nú miður sín vegna fátæktar, ekki
nema tvær blaðsíður að gagni í
hveiju blaði. Fátækt hefur orðið
mörgum til baga fyrr og síðar.
Það er stundum rætt um að ís-
lendingar einir þjóða tali norrænt
tungumál, sem talað var um öll
Norðurlönd fyrir þúsund árum.
Hvað veldur? Það er eitt og annað,
svo sem mátuleg ijarlægð við önnur
lönd.
Ef ísland hefði verið landfast við
meginland Evrópu, hefðu íslending-
ar ekki getað varðveitt tungumálið
fremur en Danir og Norðmenn.
Islendingar varðveittu sögu sína
með því að skrifa bækur, sem lands-
fólkið las eða þeir sem læsir voru.
Ari fróði og Snorri Sturluson skrif-
uðu. Prestar voru fjölmenn yfir-
stétt, skólagengin og kenndu guðs-
orð og fleira. I því sambandi má
benda á skólana í Skálholti og á
Hólum. íslensk menning á kaþólsku
kirkjunni mikið að þakka.
Oddur Gottskálksson þýddi Nýja
testamentið á laun í fjósinu í Skál-
hoiti árið 1540 og síðar á þeirri öld
var Guðbrandsbiblía gefin út.
Passíusálmar Hallgríms Péturs-
sonar voru stoð og stytta íslenskrar
tungu, þvílíkt snilldarverk sem þeir
eru, svo sem nærri má geta, enda
þótt nokkur útlend orð séu í þeim.
Það var málfar 17. aldar.
íslendingar voru aldrei alveg ein-
angraðir. Þeir áttu skip og báta og
sigldu suðaustur til Evrópulanda
yfir höfin.
Ýmsir menn hér á landi, sem
vildu læra og gátu það, sóttu nafn-
kennda skóla suður í Evrópu. Sæ-
mundur fróði var í Sorbonne,
Svartaskóla. Þar var nemendum
kennt, hvernig átti að fara að því
að sigra í viðureign við fjandann. Á
Frá Halldóri Lárussyni:
EGYPTALAND hefur alltaf haft
ómótstæðilegt aðdráttarafl. Pýra-
mídar, Sphinx, pálmatré og Níl.
Flesta dreymir um að heimsækja
þetta land leyndardóma og dulúðar,
sem er svo hlaðið sögu og menning-
arverðmætum, að flestir skynja.
Jæja, hópurinn okkar er engin
undantekning: „Þetta er nú með
ólíkindum", „sjáið-ið“, „stórkost-
legt“, „þetta er eins og að vera á
stóru leiksviði.“ — Þetta er bara
brot af því sem fólk lætur sér um
munn fara. Allt gengur vel og allir
við góða heilsu. Við byijuðum í
Kaíró, og förum af stað í sigingu
á morgun. Pýramídarnir í Giza voru
skoðaðir, þessi miklu undur rísa upp
leiðinni heim til íslands sýndi Sæ-
mundur hvað hann hafði lært í þeim
ágæta skóla.
Ég vendi nú kvæði í kross, horfi
nær’ og nefni tvo menn á þessari
öld, sem báðir voru stoð og stytta
íslenskrar tungu, þá Valtý Stefáns-
son ritstjóra Morgunblaðsins og
Þórarin Þórarinsson ritstjóra
Tímans. Mér þótti alltaf gaman að
lesa það sem Valtýr skrifaði. And-
stæðingar hans ræddu um vont
málfar Morgunblaðsins og nefndu
það ijólur í skopi. Ég held að fjólur
Morgunblaðsins hafi oftast verið
fullgild orð og rétt mynduð. Ég
man eftir einni fjólunni. Það var
„fiðurfé". Svo sannarlega er
hænsnahjörð búpeningur.
Það brást ekki að Þórarinn skrif-
aði þróttmikla og fallega íslenzku.
Leiðarar blaðsins bera vott um það.
BJÖRN EGILSSON,
Sauðárkróki.
úr sandinum eins og fjöll. Eftir að
hafa barið þá augum að utan, var
klöngrast inn og grafhýsi faróanna
skoðuð, mitt í hjarta pýramídanna.
Ut skreið svo hópurinn, heitur,
sveittur og alsæll. „Ég bara get
ekki melt þetta," heyrðist hér og
þar. Sphinxinn, egypska safnið,
moskur, bazar, allt iðandi af lífi.
Hótelið ,er stórfínt og fólk nýtur
ferðarinnar í ystu æsar. Framundan
er svo sigling á rómantískri Níl,
Luxor, Aswan, Konungadalurinn
og allir ætla til Abu Simbel að skoða
fleiri undur sögunnar.
Bestu kveðjur heim.
HALLDÓR LÁRUSSON,
fararstjóri Heimsferða,
Egyptalandi.
Hópur Heimsferða
í Egyptalandi
Víkverji skrifar
Guðjón Þórðarson, þjálfari ís-
lands- og bikarmeistara Ak-
urnesinga í knattspyrnu, sendir
Ásgeiri Elíassyni, landsliðsþjálfara,
tóninn í viðtali í leikskrá sem ÍA
gaf út í tilefni Evrópuleiks félagsins
í vikunni. í leikskránni segir: „Nú
spyrja margir: Af hveiju eru ekki
fleiri Skagamenn í landsliðinu?" Og
Guðjón svarar: „Leikmenn mínir
koma lítið við sögu í landsliðinu og
við því hef ég ekkert að segja.
Landsliðsþjálfari vinnur sína vinnu
og velur þá leikmenn sem hann
treystir best. Ef hann hefur metnað
til þess að velja menn í landslið, sem
ekki eru í formi til að spila í alþjóð-
legum styrkleika, þá hann um það.“
xxx
Guðjón er spurður í áðurnefndu
viðtali, hvort honum finnist
fleiri Skagamenn ættu að fá tæki-
færi með landsliðinu? Hann segir:
„Fyrst og fremst er þetta spurning
um hveija á að velja. Við skulum
taka til dæmis Skagaliðið, sem er
mjög sterk liðsheild. Ég heid að oft
á tíðum sé mjög erfitt að segja að
þessi leikmaður frekar en hinn verð-
skuldi landsliðssæti. Aðal okkar er
það að liðið er mjög samstiga í því
sem það er að gera og ef einhver
gefur eftir tekur annar við. Það er
ekkert sem segir að margir af leik-
mönnum okkar ættu erindi í lands-
liðið og vera þar í nýrri liðsheild
með leikmönnum sem hafa annan
leikskilning, allt annað vinnufyrir-
komulag, sumir ekki vinnusamir og
sumir sem ætla öðrum að vinna
vinnuna og vilja svo fá að leika sér
og dansa þegar boltinn er á tánum
á þeim.“ Svo mörg voru þau orð.
XXX
egar Reykjavíkurmaraþon stóð
yfir á dögunum átti Víkveiji
leið vestur Eiðsgrandann, þátttak-
endur í maraþoninu hlupu í gagn-
stæða átt og á þessum stað var
svokölluð drykkjarstöð. Hlaupa-
garparnir svöluðu þorsta sínum, og
hentu síðan pappaglösum á jörðina.
Um þetta er ekkert nema gott að
segja, því starfsmenn maraþonsins
voru fljótir að hreinsa draslið upp
þegar keppni var lokið. Aftur á
móti reiddist Víkveiji er út úr bif-
reið, sem ók á undan honum, var
skyndilega kastað áldós sem geymt
hafði gosdrykk en var líklega
nýtæmd. Ungmennið sem þetta
gerði hefur sjálfsagt talið, að þar
sem pappaglös hlauparanna yrðu
hirt upp, gætu þeir sem það gerðu
séð um að losa hann við draslið í
leiðinni. En, vel að merkja, þegar
dósin flaug út úr bílnum var hann
kominn talsvert frá þeim stað þar
sem flestir hlaupararnir hentu frá
sér pappaglösunum. Framkoma
þess ungmennis er því miður ekki
einsdæmi hér á landi, en algjörlega
óþolandi virðingarleysi gagnvart
umhverfinu.
Víkveiji telur rétt, í framhaldi
af þessu, að vitna í frétt sem
hann sá í Degi á Akureyri, þar sem
greint var frá sérkennilegri mat-
vælakynningu í Víkurskarði, eins
og blaðið kallaði það. Þar segir:
„Erlendir ferðamenn, sem voru á
gangi eftir veginum yfir Víkurskarð
og ætluðu að „húkka“ sér far, urðu
fyrir óskemmtilegri reynslu á laug-
ardaginn, þegar jógúrtdósum var
hent í þá úr bifreið sem keyrði fram-
hjá. Fólki sem varð vitni að atburð-
inum, fannst þetta ekki vera rétta
leiðin til þess að kynna landið okk-
ar og afurðir þess. Fólkið hafði því
samband við lögregluna á Húsavík
og gaf upp skráningamúmer bíls-
ins. Skráður eigandi hans er Aust-
firðingur og hefur lögreglunni þar
verið sent málið svo að hægt verði
að taka þessa fáheyrðu framkomu
til frekari skoðunar.“ Víkveiji gat
ekki stillt sig um að velta því fyrir
sér, eftir lestur fréttarinnar, hvort
dósirnar höfðu verið tæmdar áður
en þeim var kastað, hvort farþegar
í bifreiðinni hafa ef til vill talið út-
lendingana svanga og hafa verið
að biðja um mat en ekki að „húkka“
sér far, og þá hvort dósirnar hafi
enn verið lokaðar þegar þeim var
kastað, eða hvort e.t.v. hafi verið
búið að rífa af þeim lokin. Alvar-
legri vangaveltur eru svo þær, hvað
það er sem fær fólk til að haga sér
svona, og hvort geti verið að ein-
hveijum finnst svona framkoma
virkilega vera fyndin.