Morgunblaðið - 25.11.1993, Blaðsíða 2

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. NOVEMBER 1993
f
Afli að glæð-
ast í Smugnmii
Tvö íslensk skip þar að veiðum
STAKFELLIÐ sigldi í gær áieiðis af Svalbarðasvæðinu í austur-
átt og var búist við að það yrði komið í Smuguna til veiða um
miðnætti. Aflinn er heldur betri í Smugunni en verið hefur
að undanförnu. Fylgdi skip norsku strandgæslunnar skipinu
áleiðis að sögn Jóhanns A. Jónssonar, framkvæmdastjóra Hrað-
frystistöðvar Þórshafnar, sem gerir skipið út. Jóhann gagnrýn-
ir viðbrögð íslenskra stjórnvalda vegna veiða skipanna á fisk-
verndarsvæðinu við Svalbarða en segir að ef Islendingar verði
aðilar að Svalbarðasamkomulaginu séu Norðmenn ekki rétt-
hærri til veiða á svæðinu en Islendingar en hann kveðst þó
efast um að íslendingar verði aðilar að samkomulaginu vegna
ágreinings í ríkisstjórninni um málið.
„Okkur var stillt upp þannig að
íslensk stjórnvöld myndu ekki
veita okkur neinn stuðning ef
Norðmenn hefðu tekið skipin og
málið kæmi fyrir dómstóla í Nor-
egi,“ sagði Jóhann.
„Ég held að ágreiningurinn í
ríkisstjóminni sé þess eðlis að við
munum ekki verða aðilar að Sval-
barðasamkomulaginu. Norðmenn
stjóma Svalbarða í krafti Sval-
barðasamkomulagsins. Séum við
aðilar að samkomulaginu þá eru
Norðmenn ekki rétthærri þar til
nytja og veiða heldur en við,“ sagði
Jóhann.
Hann benti á að samkvæmt
þeim upplýsingum sem fram hefðu
komið hefðu allar þjóðir sem væru
aðilar að Svalbarðasamkomulag-
inu þar jafnan rétt. Norðmönnum
væri falin forsjá mála á svæðinu
en Frakkar sæju um að taka við
tilkynningum þjóða um aðild að
samkomulaginu. „Við eigum að
geta tilkynnt aðild til Parísar en
á sama tíma eru ráðherrar á þeirri
skoðun að það þurfi að ræða það
sérstaklega við Norðmenn og
væntanlega fá leyfi Norðmanna
fyrir því. Þetta er bara ekki þann-
ig,“ sagði Jóhann.
Von á góðum afla í Smugunni
Áttameð
sex rétta
ÁTTA reyndust vera með
sex tölur réttar í Vík-
ingalottóinu þegar dregið
var í gær. Aðalvinningur
var rúmar 100 milljónir.
Enginn fslendingur var í
hópnum en einn Finni og
sjö Norðmenn. Komu
rúmar 12,6 milljónir í hlut
hvers þeirra.
Bónusvinningurinn sem er
rúm milljón gekk ekki út og
verður sú tala þreföld í næstu
viku. Sex reyndust hafa fimm
tölur réttar og fá þeir kr.
83.818 hver. Með fjórartölur
réttar voru 406 og gefa þær
kr. 1.970 og með þrjár tölur
réttar og bónustöluna voru
1.408 og gefa þær kr. 224.
Aðspurður sagði Jóhann að
Stakfellið yrði næstu daga í Smug-
unni við veiðar og sagðist hann
eiga von á góðu fiskiríi eftir lélega
veiði að undanförnu. „Undanfarin
ár hafa Færeyingar og fleiri fiskað
mjög vel syðst í Smugunni í des-
embermánuði," sagði hann.
Ottó Wathne frá Seyðisfirði
hefur verið að veiðum í Smugunni
í tæpa viku og undanfarna daga
verið þar einn íslenskra skipa.
Skipið er sunnantil í Smugunni
að vestanverðu. Páll Ágústsson
skipstjóri sagði í gærkvöldi að afl-
inn væri tregur. Nánast ekkert
hefði veiðst fyrstu dagana og síðan
hefði aflinn komist upp í tonn í
hali. Aflinn hefði hins vegar verið
heldur skárri síðasta sólarhring-
inn, eða 2 til 2Vi tonn í löngu
hali, þá hefði verið dregið í allt
að fimm klukkustundir.
V í sindamennir nir
Morgunblaðið/Bjöm Blöndal
VÍSINDAMENNIRNIR sem unnið hafa við greiningu sýna í Sandgerði, frá vinstri: Sigmar A. Stein-
grimsson frá Hafrannsóknastofnun, Jörgen Knudsen, Danmörku, Guðmundur Víðir Helgason, líffræði-
deild háskólans, Jón Bogason frá Hafrannsóknastofnun, Christoffer Schander, Svíþjóð, Páll Marvin
Jónsson, nemi í Noregi, Kathe Jensen, Danmörku, Jon-Ame Sheli, Noregi, Öysten Stockland, Noregi,
og Kurt Ochelmann, Danmörku.
Hafa fundið 6 áður
óþekktar tegundir
Keflavík.
VÍSINDAMENN sem unnið hafa við rannsóknir á botndýrum við
strendur íslands hafa uppgötvað 6 áður óþekktar tegundir af skel-
dýrum. Um er að ræða 5 tegundir af samlokum og eina tegund
af kuðungi. Vísindamennirnir eru frá Norðurlöndum og hafa undan-
fama viku unnið við greiningu á sýnum sem tekin hafa verið á
hafsvæðinu fyrir sunnan og norðan land í rannsóknastöðinni Botn-
dýmm á íslandsmiðum í Sandgerði. Að sögn Guðmundar Víðis
Helgasonar verkefnasljóra er hér um frumathugun að ræða og
aðeins er búið að rannsaka brot af þeim sýnum sem tekin hafa verið.
og við Kolbeinsey á svipuðu dýpi
aðrir sem ættu heimkynni við Ný-
fundnaland.
Guðmundur Víðir sagði að vís-
indamennirnir sem væru í fremstu
röð á sínu sviði hefðu ekki viljað
segja mikið um rannsóknirnar á
þessu stigi annað en það að fjöldi
og fjölbreytni botndýra úr þeim
sýnum sem þeir hefðu skoðað hefði
komið þeim verulega á óvart. í
sýnunum hefðu til að mynda fund-
ist kuðungar á 1.200 metra dýpi á
Reykjaneshrygg sem talið væri að
lifðu aðeins í hafinu við Azoreyjar
Sýni tekin á 1200 stöðum
Rannsóknastöðin í Sandgerði var
opnuð árið 1992 og er hún sam-
vinnuverkefni á vegum umhverfis-
ráðuneytisins, Hafrannsóknastofn-
unar, stofnana við Háskóla íslands
og Sandgerðisbæjar. Áætlað er að
taka sýni á 1.200 stöðum en nú
hafa verið skoðuð um 260 sýni sem
tekin hafa verið á 600 stöðum.
-BB
Athugaðir möguleikar á innlausn 17-18 milljarða í spariskírteinum
Ríkissjóður sparar 500-600 millj.
kr. á ári miðað við vaxtastig nú
Verð á einum þessara flokka spariskírteina lækkar um 15% á Verðbréfaþingi Islands
FLOKKAR spariskírteina sem fjármálaráðherra hefur ákveðið
að athuga innlausn á frá og með miðju næsta ári áður en til
lokainnlausnar kemur lækkuðu í verði á Verðbréfaþingi íslands
í gær. Stærsti flokkurinn sem er frá 1986 með föstum 9% vöxt-
um lækkaði um 15% miðað við gildandi ávöxtunarkröfu, en
hann er meira en helmingur þeirrar upphæðar sem mögulega
kemur til inniausnar en alls er um 17 til 18 milljarða króna
að ræða. Tilkynning fjármálaráðherra var gefin út í gærmorg-
un og voru þá stöðvuð viðskipti með viðkomandi flokka spari-
skírteina á verðbréfaþinginu og var ekki opnað fyrir viðskipti
fyrr en seinnipart dagsins. Talið er að ríkissjóður geti með því
að innkalla þessi spariskírteini og gefa út nýja flokka með
lægri vöxtum sparað sér 500-600 milljónir króna í vaxtaútgjöld
á ári miðað við núverandi vaxtastig.
I Fjárhirðinum, fréttabréfí fjár-
málaráðuneytisins, kemur fram að á
árunum 1984-87 hafi ríkissjóður
gefið út spariskírteinaflokka sem
hafi borið vexti á bilinu 6,5-9%. Sum-
ir þessara flokka séu innlausnarhæf-
ir þar sem í skilmálum bréfanna sé
fjármálaráðherra heimilt að innkalla
bréfin. Þar sem vextir á markaði séu
nú verulega lægri en nafnvextir þess-
ara bréfa hafí fjármálaráðherra
ákveðið að athuga með innlausn
þeirra frá og með miðju næsta ári í
ljósi markaðsaðstæðna á hverjum
tíma og gætu þeir komið til innlausn-
ar á næstu tveimur árum.
samtals um 3,2 milljörðum króna og
um 85% af þessum viðskiptum væru
í spariskírteinum úr þeim flokkum
sem fjármálaráðherra hefði tilkynnt
mögulega innköllun á.
Lántökuþörf aukin
/ dag
Opni tilboðsmarkaðurinn
Lítil hreyfing á bréfum Softis 4
Grein í The Economist
Tryggir sjálfstæði seðlabanka lága
verðbólgu? 27
HUinuistrið hipitsiglinnli
.V; '

(LignjiUniUffTÍr ^ |
■*~~1 úlbnt)tliiHÍirfcúfungi ♦ , ....

Kiuft í Mutthr»ftta» gru
kt.'
^ tuUibrvf
Sjávarútvegsráðherra
Til viðræðu um afnám kvótakaupa
sjómanna 28
Dagskrá
Viðskipti/Atvinnulíf
I.eiðari
Suður-Afríka á tímamótum 28
► Tíu ára afmæli Rásar 2 - Of-
urmennið sýnir á sér nýja hlið -
Heimildarmynd um íslenska
íþróttavorið - Uppáhaldsréttur
Roseanne - Myndbönd
► Blómastríð í uppsiglingu - Mik-
il sala á Skjáfaxi - 50 milljóna
kr. hlutabréfasala - Skipavík iðn-
fyrirtæki mánaðarins - Fjármál á
fímmtudegi - Bónus í Færeyjum
Sexfalt verð
Þessir flokkar spariskírteina sem
um ræðir hafa verið skráðir á verð-
bréfaþinginu miðað við lokainnlausn.
Ef mið er tekið af fyrrgreindum
flokki frá árinu 1986 sem er ein-
kenndur 86/1A6 þá kemur hann til
lokainnlausnar árið 2000 en heimilt
er að innleysa bréfín eða innkalla
flokkinn eftir sex ár. Flokkurinn var
tæpir 1,9 milljarðar króna að nafn-
verði er hann var gefínn út en hefur
síðan nálega sexfaldast í verði og
var því nálega 11,5 milljarðar króna
að verðgildi. Samkvæmt upplýsing-
um frá Verðbréfaþingi íslands lækk-
aði gengið um 15% í gær við það
að mið var tekið af því að innlausn
geti farið fram fyrr samkvæmt
ákvæðum bréfanna. Eftir vaxta-
lækkunina um síðustu mánaðamót
hækkaði þessi flokkur um það bil
10% í verði.
Viðskipti með spariskírteini á
verðbréfaþinginu í nóvember nema
Aðspurður sagði Magnús Péturs-
son, ráðuneytisstjóri í fjármálaráðu-
neytinu, að það væri alveg rétt að
með þessum aðgerðum væri verið
að auka lántökuþörf ríkissjóðs með
því að borga bréfín upp fyrr en nauð-
synlegt væri en gengið væri út frá
því að verulegur hluti af því sem inn
kæmi færi í önnur bréf. Þrýstingur
á vextina yrði meiri en á móti kæmi
að peningar í umferð yrðu einnig
meiri. Niðurstaðan myndi ráðast af
markaðsaðstæðum og hvaða aðrir
ávöxtunarmöguleikar væru fyrir
hendi.
Pétur Kristinsson, framkvæmda-
stjóri Þjónustumiðstöðvar ríkisverð-
bréfa, sagðist vilja leggja áherslu á
að ekki yrði farið út í þessa innlausn
nema markaðsaðstæður leyfðu. Alls
væru um 60 milljarðar króna úti-
standandi í spariskírteinum og þarna
væri því um að ræða verulega mikla
innlausn eða tæplega 1/3 þeirrar
upphæðar. Auk þess væri mikil inn-
lausn spariskírteina fyrirsjáanleg á
næstunni, 5 milljarðar 10. febrúar
næstkomandi og 1 milljarður 1. júlí
og svipaðra innlausna væri að vænta
á næstu árum. Markaðsumhverfið
yrði því að vera mjög hagstætt til
þess að hægt væri að innleysa þessa
flokka fyrr en ella.
Sjá einnig peningamarkaðinn
á bls. 30-31.

»
»
»
»
»