Morgunblaðið - 27.05.1994, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 27. MAÍ1994 39
MINNINGAR
+ Guðbjörg Ósk-
arsdóttir var
fædd 29. maí 1930.
Hún lést 17. maí
1994. Guðbjörg var
elsta barn foreldra
sinna, Óskars Sig-
urðssonar fyrrver-
andi verkstjóra í
ísbirninum, sem lif-
ir dóttur sína á 87.
aldursári, og Maríu
Friðfinnsdóttur
húsmóður, sem lést
23. maí 1973. Ung
að árum kynntist
hún eiginmanni
sínum, Sigurði R. Sigurðssyni,
starfsmanni í Landsbanka Is-
lands við Austurstræti. Þau
áttu 45 ára brúðkaupsafmæli
10. apríl sl. Þau eignuðust fjög-
ur börn sem eru Óskar Már
Sigurðsson, f. 27. júní 1949,
kvæntur Eddu Ragnarsdóttur
og eiga þau þijá syni, Sigurð
Rúnar, Ólaf Ragnar og Asgeir
Þór; Þórunn Laufey, f. 25. des-
ember 1951, gift Sigurði Pét-
urssyni og eiga þau þrjú börn,
Guðbjörgu, Friðrik Pétur og
Styrmi; Sigríður, f. 15. ágúst
1953, gift Ragnari Erni Péturs-
syni og eiga þau fjögur börn,
Guðrúnu Björgu, Ragnar Már,
Laufeyju og Bjarna; Sigurður
Birgir, f. 24. júní 1959, kvæntur
Svövu Einarsdóttur. Guðbjörg
vann um árabil hlutastarf í
Pöntunarfélaginu Græði, sem
Mjólkursamsalan rak, eða þar
til það var lagt niður. Seinustu
árin vann hún hlutastarf í Sölu-
turninum við Sogaveg eða þar
til fyrir ári. Útför hennar fer
fram frá Fríkirkjunni í dag.
KÆRA mágkona.
Mig langar til að minnast þín
með nokkrum orðum, því nú er
komið að leiðarlokum.
Guðbjörg Óskarsdóttir eða
Bagga eins og hún var ætíð köllu
var alin upp við ástríki í foreldra-
húsum í vesturbænum og var hún
| því ekta Reykjavíkurmær.
Bagga var mikil íjölskyldukona.
Ekkert var of gott og aldrei of
mikið á sig lagt fyrir börn, tengda-
börn og barnabörn.
Ég kom inn í þessa
íjölskyldu árið 1963
þegar ég kynntist
eiginmanni mínum
sem var yngsti bróðir
Böggu og þá var strax
farið með mig í heim-
sókn til hennar og
Sigga, því þangað sótti
eiginmaður minn mikið
á sínum unglingsárum
til að spjalla um lífið
og tilveruna yfir kaffi-
bolla hjá Böggu systur.
Frá mínum fyrstu
kynnum við þau hjónin
hefur mér fundist ég
eiga heima í þessari ijölskyldu.
Ekki bara að hún var systir Didda
og mágkona mín heldur voru þau
líka okkar bestu vinir. Aldrei hefur
nein uppákoma hjá okkur Didda
verið öðruvísi en að úr einhveiju
horni heyrðist: Koma Bagga og
Siggi ekki örugglega?
Þegar okkar þrjú börn fæddust
voru Bagga og Siggi alltaf kvödd
til eins og væru þau foreldrar okk-
ar og fengu bömin okkar þá tilfinn-
ingu frá upphafi að Bagga og Siggi
væru einskonar amma þeirra og
afí. Mínir foreldrar bjuggu í
Borgarnesi og tengdamóðir mín var
þá þegar orðin veik svo ekki var
hægt að sækja til þeirra þegar
mikið lá á. Það má því segja að
alltaf væri hægt að leita til Böggu
og Sigga, hvenær sólarhrings sem
var, og voru þau alltaf boðin og
búin ef á þurfti að halda.
Það eru 14 ár síðan Bagga
kenndi þess meins sem nú leggur
hana að velli. Sjúkdómurinn lá niðri
í nokkur ár en fyrir um sex árum
sköpuðust þær aðstæður að hann
tók sig upp aftur. í þessum erfiðu
veikindum hennar stóð Siggi við
hlið hennar sem klettur og bar
hana á höndum sér. Samband
þeirra var reyndar þannig að sjald-
an var talað um annað nema hitt
væri nefnt í sömu andrá. Þau voru
einstaklega samrýnd hjón og ekki
hefði hvarflað að manni að erfiður
sjúkdómur hefði tekið sér bólfestu
hjá henni því þau héldu heimilislífi
sínu þannig að bæði hún og heimil-
ið sjálft litu út eins og best verður
á kosið.
Bagga lét ekki mikið bera á veik-
indum sínum, bar sig alltaf einstak-
lega vel og kveinkaði sér sjaldan
eða aldrei þó að ástæða hafi sjálf-
sagt verið til. Kannski þess vegna
held ég að hennar nánustu hafi
e.t.v. ekki áttað sig á að tíminn
var kominn. Það lýsir svo vel mann-
kostum þeirra hjóna að gefa frekar
en þiggja og að vera helst aldrei
upp á aðra komin.
Mín tilfinning er sú að Bagga
hafi haft einstaklega góðan lækni
í sínum veikindum, sem ég veit að
hún mat mikils, og varð líklega til
þess að hún þurfti varla á sjúkra-
húsvist að halda þegar sjúkdómur-
inn ágerðist. Hún gat því fengið
að eyða seinustu vikum sínum
heima í faðmi fjölskyldunnar. Það
að þau hjónin gátu farið til Hol-
lands til elsta sonar þeirra og ijöl-
skyldu hans, sem þar búa, og litið
öll sín tengda- og bamabörn augum
áður en kallið kom og að fá að
deyja í faðmi Sigga, var örugglega
það sem hún óskaði heitast.
Bagga mín, ég, Diddi og börnin
viljum þakka þér allar ógleyman-
legar samverustundir sem við
geymum í okkar hugarfylgsnum.
Siggi minn, við vitum að þetta verð-
ur erfiður tími sem framundan er
fyrir þig og fjölskylduna alla. Að
koma í Keldulandið án Böggu verð-
ur erfitt en minningin um góða
eiginkonu, móður, tengdamóður og
ömmu lifir um ókomin ár.
Að leiðarlokum, elsku Bagga,
hinsta kveðja frá mér, Didda, börn-
um, tengdabörnum og bamabörn-
um, með þessum ljóðlínum Hall-
gríms Péturssonar:
Minn Jesú andlátsorðið þitt
í mínu hjarta ég geymi.
Sé það og líka síðast mitt
þá sofna ég burt úr heimi.
Sigurbjörg.
Fyrir um fimmtán árum greind-
ist Bagga með krabbamein, þann
illvíga sjúkdóm sem fáir ná að sigr-
ast á. Tekist hafði að halda sjúk-
dómnum niðri í langan tíma og
hann fór verulega að ágerast á síð-
asta ári. Frá síðustu áramótum
hrakaði Böggu mikið á stuttum
tíma. Bagga mátti eiga það að hún
var ekki að bera veikindi sín á torg,
hún var gífurlega sterk og til marks
um þaðvar það ekki fyrr en undir
það síðasta, síðustu vikurnar, að
sín sem við áttum í löngum samræð-
um um sameiginleg ættmenni okkar
á íslandi. Hann sýndi mikinn áhuga
á að kynnast betur sínu frændfólki
sem leiddi okkur brátt að sameigin-
legri niðurstöðu um skyldleika okk-
ar. Hún var sú að Alfreð biskup
og faðir minn voru þremenningar,
þar sem afi hans Guðmundur
Hjaltason og langafi minn Jón
Hjaltason voru báðir aldir upp á
Nauteyri við ísafjarðardjúp. Þó
Guðmundur hafi farið ungur út í
heim þá kom hann þó heim árið
1931 og tók með sér ömmusystur
mína, Onnu Jónsdóttur Haggert,
sem enn lifir 93 ára að aldri í
heimabæ biskups A1 í Fairfield,
Connecticut, þar sem eftirlifandi
fjölskylda A1 biskups býr nú í dag.
Ékki nóg með það heldur uppgötv-
aði Alfreð biskup í þessu fyrsta
samtali okkar um ættfræði að verð-
andi eiginkona mín var einnig tengd
honum í gegnum sameiginlegt vina-
fólk. Faðir James Barry sem skírði
eiginkonu mína mörgum árum áður
á Jamaica var einn af lærifeðrum
A1 biskups þegar hann var ungur
að læra til prests sem Jesúíti. Á
meðan á þessu samtali stóð ræddi
A1 biskup glettnislega um erfiðleika
sína að læra íslensku. „Mjög
ögrandi og spennandi tungumnál,“
sagði hann jafnan við okkur. Það
var þessi áskorun sem A1 biskup
vildi sigrast á til að geta notið bet-
ur þess sem ísland og fólkið þar
hafði upþá að bjóða.
Þetta sama ár í júlí fór hjóna-
vígslan fram undir handleiðslu Al-
freðs biskups á sérstakan og
ógleymanlegan máta á þremur
við sem vorum henni nánust gerð-
um okkur grein fyrir á hve alvar-
legt stig sjúkdómurinn var kominn.
Eiginmaður Böggu var Sigurður
R. Sigurðsson. Þeirra hjónaband
var mjög farsælt og varla hægt að
hugsa sér samrýndari hjón. Mikið
mæddi á tengdaföður mínum í veik-
indum Böggu og þá sérstaklega
síðustu mánuðina. Hann var henn-
ar stoð og stytta og lagði mikið á
sig og vann alltaf fullan vinnudag.
Fyrir nokkrum árum fór Sigurður
í hjartauppskurð, en sín veikindi
setti hann til hliðar og hugur hans
var allur hjá eiginkonu hans og
hennar erfiðu veikindum.
Bagga hafði oft á orði að ekki
vildi hún eyða síðasta æviskeiðinu
á sjúkrahúsi. Hugur hennar leitaði
oft út til Hollands þar sem elsti
sonur hennar, tengdadóttir og þrjú
barnabörn búa. Heimsókn til þeirra
varð að veruleika tíunda þessa
mánaðar. Þrátt fyrir að læknir
hennar hafi frekar dregið úr henni
að fara var hún harðákveðin. Það
var ef til vill til of mikils mælst
að fara fram á það að fjölskyldan
í Hollandi tæki á móti henni eins
veik og hún var. En eftir á að
hyggja þá var þetta hennar heit-
asta ósk og ég er viss um að þrátt
fyrir að hún ætti ekki afturkvæmt
þá hefðum við séð eftir því að hafa
ekki uppfyllt þessa ósk hennar. ég
er viss um að síðustu dagar hennar
í þessu lífi í faðmi fjölskyldunnar
í Hollandi og með eiginmann sinn
sér við hlið hafi veitt henni mikla
gleði.
Elsku Siggi, missir þinn er mik-
ill. Ég bið um styrk þér til handa
í sorginni og veit að með tímanum
verður minningin björt. Elsku
Bagga, hvíldu í__Guðs friði.
Ragnar Örn Pétursson.
Það var sumar þegar Guðbjörg
Óskarsdóttir fæddist, og það var
komið sumar þegar hún dó. Sjálf
var hún eins og sumardagur, svo
hlý og mild, stillt og góð með sól-
skin í brosi, og það var bjart í kring-
um hana.
Það var vetrarkvöld þegar við
kynntumst henni á Keldulandi nítj-
án fyrir sjö árum. Fólkið í húsinu
kom saman að bjóða okkur nýbú-
ana velkomna, þarna voru blóma-
konur og bókmenntamaður, barna-
vinir og dýravinir, félagslynt fé-
lagshyggjufólk, og samfélag húss-
tungumálum (íslensku, ítölsku og
ensku) til þess að allir meðlimir fjöl-
skyldna okkar gætu notið góðs af.
Biskup A1 var alltaf reiðubúinn að
hjálpa öðrum og fórna sjálfum sér
svo aðrir mættu njóta góðs af. Frá
þeim degi hefur „faðir Al“ og
Landakotskirkjan átt sérstakan
stað í hjarta okkar beggja, og verið
ómissandi að heimsækja í hvert
skipti er við höfum sótt ísland heim.
Minningin um A1 biskup, þennan
einstaka mann, lifir skært á meðal
fjölskyldna okkar. Hans mun verða
saknað mikið þegar við komum
heim á þessu sumri. Það mun áreið-
anlega vanta eitthvað í tilveru okk-
ar þegar við stígum inn í Landa-
kotskirkju næst. Þó vitum við að
nærveru A1 biskups mun ætíð gæta
á meðal okkar. Við erum þakklát
fyrir þær stundir sem við áttum
með A1 biskupi á síðustu sex árum,
þó við hefðum gjarnan viljað að þær
stundir hefðu getað orðið fleiri.
Kringumstæður höguðu því þannig
til að við áttum þess ekki kost nema
í tiltölulega fá skipti að hitta A1
biskup, þó við ættum því láni að
fagna að geta haldið sambandi við
hann í gegnum bréf og kort. Líf
okkar er mun ríkara eftir þessar
þó fáu samverustundir, bæði af
ánægju og visku um göfugleika
mannlegs eðlis.
Allir þeir sem kynnast Alfreð
biskupi munu áreiðanlega skilja
þessa sömu tilfinningu varðandi
einlægni, lífsgleði sem hann sýndi
þrátt fyrir hinn fábrotna lífsstíl sem
hann kaus sér. Hann var í senn flók-
inn persónuleiki og heimsmaður
sem hafði þá sannfæringu að hans
ALFREÐ J. JOLSON
+ Alfreð J. Jolson biskup ka-
þólsku kirkjunnar á íslandi
var fæddur 18. júní 1928. Hann
lést 21. mars 1994. Útför hans
var gerð frá Dómkirkju Krists
konungs 28. mars.
SUMT fólk snertir líf okkar á sér-
stakan, ólýsanlegan hátt. Það er
oft svo að við erum ófær um að
meðtaka til fulls áhrifamátt þess
þar til slíkt fólk er ekki lengur
meðal okkar á þessari jörð. Það er
alltaf of snemmt fyrir fólk að hverfa
á braut, og alltaf fleiri stundir sem
hefðu getað orðið að veruleika ef
æðri máttarvöld hefðu ekki tekið í
taumana.
Biskup Alfreð Jolson, var ekki
bara „sumt fólk“. Biskup „Al“, eins
og við nefndum hann, var sú per-
sóna sem flest okkar eru þakklát
fyrir að komast í kynni við einu
sinni á ævi. Hann var margbrotinn
■ persónuleiki, ekki einungis vegna
I ljóma visku og umhyggju sem lék
um biskup Al, eða þau mörgu að-
dáunarverðu verk sem honum tókst
af einskærri fórnfýsi, á tiltölulega
stuttum tíma, að koma í fram-
kvæmd fyrir kaþólska söfnuðinn á
íslandi, heldur frekar fyrir þá góð-
mennsku og mannkærleik sem hann
svo fyrirhafnarlaust sýndi öllum
sem voru svo lánsamir að kynnast
honum. Það var í maí 1988 sem
■ vegir okkar biskups A1 lágu saman.
* Konan mín og ég höfðum ráð-
. gert að ganga í hjónaband það sum-
ar og vonuðum að biskup A1 myndi
fallast á að gefa okkur saman. Þar
sem hvorugt okkar hafði hitt biskup
A1 áður þá vorum við örlítið kvíðin
og hikandi er við stigum okkar
fyrstu spor inn í Biskupssetrið að
Landakoti til að eiga viðtal við bisk-
up. Hið hlýja viðmót og glaðvær
rödd sem tók á móti okkur kom
okkur sannarlega á óvart. Bauð
hann okkur strax uppá spjall ásamt
kaffi og kleinum, þó hann hefði
einungis nýverið kynnst þeim ís-
lenska sið. Biskup A1 heilsaði okkur
með opnum örmum þegar við geng-
um inn í biskupsstofuna, rétt eins
og við værum gamlir vinir og hann
hefði þekkt mig allt sitt líf. Hann
kallaði mig strax „son sinn“ jafnvel
þótt ég væri einn af ættfólki hans
sem hann hafði aldrei hitt og hafði
sáralitla vitneskju um.
Sötrandi kaffi í biskupsstofunni,
eftirvæntingarfull þennan maídag,
féllst biskup A1 glaður á að vígja
okkur í hjónaband, sem jafnframt
myndi verða hans fyrsta hjóna-
vígsla sem biskup á íslandi. Samtal
okkar barst brátt að hans uppá-
halds umræðuefni: Ættfræði. Lær-
dómsmaður í anda. Biskup A1 leit
á lífið sem tækifæri til stöðugs
þroska og til að öðlast nýja þekk-
ingu. Sem heimsmaður var hann
heillaður af atburðum og fólki um
víða veröld, jafnframt sem hann var
drifinn áfram af óslökkvandi þorsta
eftir þekkingu á lífinu sjálfu. Það
var í þessari sömu leit að nýrri
þekkingu og rækt við skyldmenni
GUÐBJÖRG ÓSKARSDÓTTIR
ins í samræmi við það. Þetta var
eins og í ævintýrinu um Hús vinátt-
unnar. Ævintýri hússins voru
mörg, eitt þeirra hjónin Guðbjörg >
og Sigurður, Siggi og Bagga. Það
var eins og kennslustund í hjóna-
bandi að sjá þau saman, viðmót
og augnaráð fullt af vináttu, ást
og umhyggju, og þau ávörpuðu
hvort annað ævinlega með blíðu.
Þau voru einkar glæsileg hjón.
Guðbjörg var kurteis kona og
falleg. Það var fegurð, sem ekki
fölnar með aldri og kurteisin sú
sanna, sem kemur að innan. Mann-
greinarálit kunni hún ekki, og dýr
urðu vinir hennar. Aldrei sveiaði
hún kisu í stigaganginum en strauk .
henni um feldinn og bauð henni
að hafa þvottahúsgluggann fyrir
sig. Ekki setti hún sig á háan hest
við æskufólk með partíþys og galsa
en óskaði því góðrar skemmtunar.
Sjálf var hún aldrei hávær, röddin
þýð og hljómfögur.
Síðustu vikur vék gleðin úr rödd
Guðbjargar og það hryggði okkur
öll að sjá hve veik hún var. Maður
verður að lifa við þetta, Ragnheiður
mín, sagði hún við mig fáum dögum
áður en hún dó. Aldrei heyrðist hún
kveinka sér, sterk og æðrulaus tók
hún því, sem að höndum bar. Hún
átti þann styrk, sem fáum er gef-
inn, og hún átti þann mann, sem
engum er líkur. Hann bar hana á '
höndum sér til hinstu stundar og
hún fékk að deyja í örmum hans.
Ástarsaga þeirra varð hetjusaga.
Hún er heppin að eiga þig, sagði
ég við Sigurð um daginn. Það er
ég, sem er heppinn að eiga hana,
svaraði hann, og mér fannst skáld-
in hafa ort fyrir þau:
Árunum lifðum við saman.
Lífinu lifðum við saman.
Og gaman var að vera þannig til.
(Christian Matras/Þorgeir Þorgeirsson.)
Það var gaman að fá að vera til
með þeim hjónum. Árin sem við
áttum með Guðbjörgu voru glöð
og líf okkar nágrannanna með
henni var gott á hversdegi og há-
tíðarstund.
Allt vinafólkið á Keldulandi nítj-
án kveður Guðbjörgu Óskarsdóttur
með söknuði og þakklæti fyrir allt
sem hún gaf okkur. Minning henn-
ar lifir í hjörtum okkar, hrein og
björt. Við vottum Sigurði, manni
hennar, börnum þeirra og föður
Guðbjargar saniúð á sorgarstundu.
líagnheiður Ásta Pétursdóttir.
tilgangur væri að koma á tengslum
milli fólks og rækta þau tengsl síð-
an með sönnum vinskap í gegnum
lífið. „Faðir Al“ átti sér draum um
að sameina fólk í kristinni trú, hvort
sem það var kaþólsk eða lútersk
trú, og lítum við á okkur hjónin sem
gott dæmi um verk hans. Málefni
heimsins voru honum mjög nærtæk
og skiptumst við oft á skoðunum
um framgang alþjóðastjórnmála,
sem var sameiginlegt áhugamál
okkar beggja. Það var þessi eldmóð-
ur til að láta gott af sér leiða í
þessum heimi, hvaða trú sem menn
aðhylltust, sem var lífslöng ástríða
fyrir Alfreð biskup. Hann kenndi
okkur sannarlega margt um lífið,
tilveruna og manngæsku sem við
munum seint gleyma.
Þegar fundum okkar með A1
biskupi bar saman síðast, grunaði
okkur ekki að þar yrði síðasta skipt-
ið sem við myndum hitta hann. Á
þeirri stundu sagði hann brosandi
við okkur hjónin, sem jafnframt
urðu hans lokaorð til okkar: „Verið
gott hvort við annað.“ Kannski eru
það þessi einföldu heilræði sem við
í minningu Alfreð biskup getum
deilt með öðrum um ókomna fram-
tíð. Biskup A1 mun að eilífu lifa í
hjörtum okkar beggja og fjöl-
skyldna okkar, sem einstaklingur
er snart djúpt strengi lífs okkar,
með því að spinna sinn gullna vef
visku og kærleika á þessari jörð.
Nú á þessari stundu hefur Guð
fengið til sín nýjan engil, og við
erum sannarlega þakklát fyrir að
þessi engill mun vaka yfir okkur á
öðru tilverustigi.
Jón Ögmundsson.