Morgunblaðið - 22.11.1994, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ
ERLEIMT
ÞRIÐJUDAGUR 22. NÓVEMBER 1994 19
Stj órnarmyndiin
dregst á írlandi
Dublin. Reuter. "
Aung San Suu Kyi
SÞ styðji
baráttu
lýðræð-
isafla
Manila. Reuter.
ÁVARP frá Aung San Suu Kyi, leið-
toga andófsmanna í Burma, var lesið
upp á Asíu- og Kyrrahafsráðstefnu
menningar- og þróunarstofnunar
Sameinuðu þjóðanna (WCCD) á
Filippseyjum í gær.
í ávarpinu ræðst Suu Kyi á harð-
stjórnir og hvetur Sameinuðu þjóðim-
ar til þess að leggja lið baráttu sam-
taka lýðræðissinna fyrir umbótum.
Corazon Aquino fyrrverandi for-
seti Filippseyja las
upp ávarpið, sem
smyglað hafði verið
frá Rangoon í
Burma þar sem
Suu Kyi hefur verið
haldið í stofufang-
elsi í fimm ár.
í ræðunni sagði
Suu Kyi, að þau rök
harðstjórna að
hagvöxtur væri
mun meira aðkallandi en lýðræðis-
legar umbætur væru eins og hver
önnur bábilja.
„Þessi afstaða er forskrift að harm-
leik og hörmungum," sagði Suu Kyi.
Hún gagnrýndi harðlega einnig þá
röksemdafærslu að lýðræði væri vest-
rænt fyrirbrigði sem væri ekki hægt
að yfirfæra á þjóðir Asíu og Afríku.
„Vilji Sameinuðu þjóðirnar stuðla
að eðlilegri þróun ber þeim að styðja
þau öfl sem leitast við að fela þjóð-
inni völdin, samtökum sem stofnað
er til á grundvelli lýðræðishugsjón-
arinnar og munu, þegar öllu er á
botninn hvolft, tryggja frið og fram-
þróun,“ sagði í ræðunni.
De Cuellar kom með ræðuna
Aquino sagðist hafa fengið ræð-
una frá Javier Perez de Cuellar, fyrr-
verandi framvkæmdastjóra SÞ, sem
nú er forseti WCCD. Áð öðru leyti
viidi hún ekki fjalla um hvernig ræð-
an hefði komist í hennar hendur,
sagðist óttast að það gæti bitnað á
höfundinum.
BERTIE Ahern, sem kjörinn var
eftirmaður Alberts Reynolds forsæt-
isráðherra írlands sem leiðtogi
Fianna Fail, sagði í gær, að tilraun-
ir til að mynda nýja stjórn mýndu
iíklega dragast fram í næstu viku.
Reynolds baðst lausnar í síðustu
viku en hann hafði veitt samsteypu-
stjórn Fianna Fail og Verkamanna-
flokksins forystu um tveggja ára
skeið. Rauf hann ekki þing til að
fiokkamir gætu stokkað stjórnina
upp og setið áfram við völd.
Búist var við að Ahern, sem var
fjármálaráðherra í ríkisstjórn Al-
berts Reynolds, tæki við starfi for-
sætisráðherra, enda hefur farið
mjög vel á með honum og Dick Spring
leiðtoga Verkamannaflokksins.
Skoðanakannanir sem birtar voru
í gær sýna að fylgi Verkamanna-
flokksins hefur aukist verulega. Að
sama skapi hefur fylgi Fianna Fail
minnkað.
Höfðar til allra
Ahern er 43 ára, endurskoðandi
að mennt. Hann er fæddur árið
1951 og hefur setið á þingi frá ár-
inu 1977 eða frá því hann var 26
ára. Hann er yngsti formaður
Fianna Fail frá upphafi.
Ahem er sagður alþýðlegur og
hann höfði að einhverju leyti til
allra. Hann eigi sér fáa haturs-
menn. Kunni það að hjálpa honum
við að vinna sér fraust norður-írskra
sambandssinna sem hingað til hafa
verið fullir tortryggni í garð stjóm-
valda í írska lýðveldinu.
Gagnrýnendur efast um að hon-
um muni takast jafn vei upp og
Reynolds í málefnum Norður-
írlands. Til þess skorti hann þá
glöggskyggni og það framsæi sem
einkenndi Reynolds, svo og kjark
til að taka pólitíska áhættu.
Ahem er sagður ákafur en raun-
sær kaþólikki. Hann er andvígur
fóstureyðingum, getnaðarvömum og
hjónaskilnaði. Samt sem áður er
hann skilinn að borði og sæng eftir
19 ára sambúð við konu sína, Miriam
Kelly. Kenndi hann vinnuálagi um.
Reuter
Nautamyndir vemdaðar
KONA bendir á stóra útlínumynd af nauti án höf- verndaðar sem þjóðartákn Spánverja og undan-
uðs við veginn að Montserrat, í grennd við Barcel- þegnar lögum sem banna auglýsingaskilti á vegum
ona. Ákveðið hefur verið að 97 slíkar myndir verði við spænskar borgir.
Aung San
Suu Kyi
Ársþing PEN-samtakanna gagnrýnt fyrir of mikimi íburð
Torvelda þátt-
töku rithöfunda
þriðja heimsins
MARGIR hafa orðið til að gagn-
rýna hvemig staðið var að árs-
þingi Alþjóðasamtaka rithöfunda,
PEN, sem haldið var í Prag í
Tékklandi fyrr í mánuðinum.
Rúmlega 400 manns sátu þingið
á Atrium-hótelinu, einu fínasta
og dýrasta hóteli borgarinnar.
í frétt í norska blaðinu Aften-
posten segir að margir rithöfund-
ar hafi verið óánægðir hversu
mikið var lagt í þingið. Hið rétta
andrúmsloft náist ekki í lúxusum-
hverfi og þar að auki hafi einung-
is ríku þjóðirnar efni á að senda
fulltrúa á þingið en ekki ríki þriðja
heimsins. Bent var á að enginn
rithöfundur frá Afríku sótti árs-
þingið 'að þessu sinni. Næsta árs-
þing verður haldið í borginni Perth
í Ástralíu og því er haldið fram
að einungis vel stæðir, hvítir PEN-
félagar muni hafa tök á að sækja
þann fund.
Ekki öllum boðið
Á móti hefur þó verið bent á
að Atrium hafi verið eina hótelið
í Prag, sem gat hýst þing af þessu
tagi, ekki bara vegna umfangsins
heldur einnig nauðsynlegrar
aukaþjónustu á borð við túlkun.
En það er ekki aðeins skipulag
ráðstefnunnar, sem hefur sætt
gagnrýni. Margir rithöfundar
reiddust mjög vegna móttöku er
Vaclav Klaus forsætisráðherra
bauð til. Bentu þeir á að hann
hefði ekki staðið nægilega vel
vörð um tjáningarfrelsið og m.a.
reynt að koma í veg fyrir að Sal-
man Rushdie gæti sótt Tékka
heim í fyrra. Þrátt fyrir það
klæddu menn sig upp og héldu í
boð forsætisráðherrans.
Þar kom hins 'vegar í ljós að
boðið var ekki ætlað öllum. Ein-
ungís um fimmtíu þekktustu for-
setum PEN-samtaka í heiminum
var hleypt inn. Þetta olli mikilli
reiði þar sem ekki hefur tíðkast
til þessa innan PEN að skipta
mönnum upp í hága og lága.
Þetta vakti á ný upp umræðu
innan samtakanna um það hvern-
ig standa bæri að samskiptum við
stjórnmálamenn. Á undanförnum
árum hafa samtökin þegið fjöl-
mörg boð forseta, forsætisráð-
herra og borgarstjóra víðs vegar
í heiminum. Márgir telja þetta
vera hættulega þróun þar sem
samtökin verði of nátengd valdinu
með þessum hætti í stað þess að
viðhalda sjálfstæði sínu. Rithöf-
undar eigi að vera gagnrýnendur
valdhafa en ekki hirðfífl, segir í
Aftenposten.
Skrifræðisbákn og
karlaklúbbur
Þá segir að sú gagnrýni verði
sífellt háværari að PEN-samtökin
séu skrifræðisbákn og karlaklúb-
bur sem einungis geti náð sam-
stöðu um almenn málefni er eng-
an styggi. Það er einungis sú
nefnd samtakanna, sem sér um
stuðning við fangelsaða rithöf-
unda, sem sögð er sinna hlutverid
sínu með sóma. Nefndipni er
stjórnað af Joanne Leedom-
Ackennan, ásamt tveimur öðrum
konum, og reka þær upplýsingam-
iðstöð í London sem almennt er
litið á sem óháða og trúverðuga.
Þá hafi stofnun Alþjóðaþings
rithöfunda í Strassborg fyrr á
árinu gert það að verkum að
PEN-samtökin þurfi nú að horfast
í augu við samkeppni. Nýju sam-
tök hafi það einnig að markmiði
að tryggja tjáningarfrelsi og berj-
ast fyrir málstað kúgaðra rithöf-
unda,
Hefur Alþjóðaþinginu þegar
tekist að fá ýmsum málum fram-
gengt. Má þar nefna óhefðbundið
verkefni, sem nýtur stuðnings
Evrópuráðsins, og gengur út á
að fá borgir til að skjóta skjóls-
húsi yfir rithöfunda á flótta. Hef-
ur Strassborg þegar gert Salman
Rushdie að heiðursborgara og
hefur hann rétt á að heimsækja
borgina hvenær sem hann æskir
þess og skuldbinda þá borgaryfir-
völd sig til að tryggja öryggi hans.
Berlín hefur -einnig fallist á
þátttöku í verkefninu og búist er
við að Amsterdam og Lissabon
muni einnig gera það innan
skamms.
PEN-samtökin geta ekki sýnt
fram á neina samsvarandi starf-
semi og UNESCO, helsti styr-
kveitandi samtakanna, ætlar að
skera framlög-sín veruelga niður
á næsta ári. Segir Aftenposten
þetta mikið bak§lag fyrir samtök-
in og að framtíðin sé ekki björt
fyrir PEN.
Bílar til sölu
MMC Lancer 1600 árg. '93,
5 g., 4 d., rauöur, ek. 58 þús.
Verö 1.120 þús.
MMC Lancer 1500 árg. '89, 5 g.,
4 d„ hvítur, 'ek. 88 þús.
Verö 680 þús.
Hyundai Pony 1300, árg. '93, 5 g„
4 d„ blár, ek. 43 þús.
Verð 810 þús.
Landa Sport 1600, árg. '91, 5 g„
3 d„ rauður, ek. 40 þús.
Verð 480 þús.
Nissan Micra 1300, árg '94, 5 g„
5 d„ grár, ek. 20 þús. Verö 860 þús.
Ford station LTD, 302 EFI, árg. '86,
sjálfsk., 5 d„ sæti fyrir 8, hvftur, ek.
76 þús. mfl. Verð 790 þús.
Lada Samara 1500, árg. '92, 5 g„ 4
d„ rauður, ek. 24 þús.
Verð 490 þús.
Toyota Carina 2000, árg. '91, sjálf-
sk„ 4 d„ grænn, ek. 46 þús.
Verð 1.150 þús.
Bifreiðar og landbúnaðarvélar,
Suðurlandsbraut 14,
s. 681200, beinn s. 814060.