Morgunblaðið - 03.02.1995, Blaðsíða 12

12 FÖSTUDAGUR 3. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
MÁLEFIMI ÚA
Bæjarstjórinn á Akureyri um sinnaskipti
framsóknarmanna í UA-málinu
Völdum SH fremur
en áhrifaleysi
A
Gengið til samninga við SH og sölu hlutabréfa í UA frestað
SIGFRÍÐUR Þorsteinsdóttir forseti bæjarstjórnar undirritar
fundargerð að loknum bæjarráðsfundinum. Fyrir aftan standa
Jakob Björnsson og Þórarinn E. Sveinsson
BÆJARRAÐ Akureyrar
ákvað í gær að taka til-
boði Sölumiðstöðvar hrað-
frystihúsanna um flutning
starfsemi til bæjarins, gegn því að
fara áfram með sölu afurða Útgerð-
arfélags Akureyringa. Framsóknar-
menn í bæjarstjórn féllu frá að
greiða atkvæði með því að taká til-
boði íslenzkra sjávarafurða, sem
þeir höfðu hallazt að, til þess að
bjarga meirihlutasamstarfinu við
Alþýðuflokkinn. Jafnframt ákvað
bæjarráð að fresta því að taka
ákvörðun um sölu á hlutabréfum
bæjarins í ÚA.
I upphafi bæjarráðsfundar var
lesin upp yfirlýsing þessa efnis frá
meirihlutanum og er þar tekið fram
að þeim aðilum, sem skrifað hafi
bænum vegna hugsanlegra hluta-
bréfakaupa, verði svarað skriflega.
Hefðum setið eftir áhrifalausir
Jakob Björnsson, bæjarstjóri og
oddviti Framsóknarflokksins, sagði
í samtali við Morgunblaðið eftir
bæjarráðsfundinn að Framsóknar-
menn hefðu frekar kosið að ganga
til samninga við ÍS en SH. Fyrir því
hefði hins vegar ekki verið meiri-
hluti í bæjarstjóm og Framsóknar-
menn því valið að halda áfram sam-
starfinu við Alþýðuflokkinn með því
að fallast á að SH seldi áfram afurð-
ir ÚA. „Hefðum við ekki náð saman
við Alþýðuflokkinn hefði nákvæm-
lega það sama gerzt, en við setið
eftir áhrifalausir," sagði Jakob.
Hann sagði að framsóknarmenn,
og síðar meirihluti bæjarstjórnar,
hefðu haft fmmkvæði að því að
reyna að fá físksölufyrirtækin til
bæjarins til að efla þar atvinnustarf-
semi. „Það frumkvæði varð til þess
að tveir kostir voru í stöðunni. Okk-
ur þótti ÍS betri kostur, en það þýð-
ir ekki að SH sé slæmur kostur,“
sagði Jakob. „Málið hefur aldrei
verið lagt þannig upp að SH væri
slæmt sölufyrirtæki. Útgerðarfélag-
ið er traust og gott fyrirtæki og
hefur orðið það í samvinnu við SH,“
sagði Jakob.
Sölu hlutabréfa verður
að undirbúa rækilega
Jakob vildi ekki tjá sig um það
hvort söiu á hlutabréfum bæjarins
yrði frestað til lengri tíma eða hvort
sá möguleiki yrði fljótlega athugaður
á ný. Hann sagði hins vegar að það
mál yrði þá að undirbúa rækilega.
í þetta sinn hefði verið um það að
ræða að bærinn hefði aldrei boðið
nein hlutabréf til sölu, heldur hefðu
honum borizt erindi, þar sem lýst
var áhuga á bréfunum.
Jakob sagði að nú hæfust viðræð-
ur við Sölumiðstöðina um tilhögun
þeirrar atvinnuuppbyggingar, sem
fyrirtækið hefur gefíð fyrirheit um
að standa fyrir á Akureyri, þar á
meðal flutning hluta starfsemi SH,
stofnun umbúðaverksmiðju, fjölgun
skipaferða Eimskips og fleira. Bæj-
arstjóri sagðist ekki eiga von á öðru
en að allt yrði efnt, sem talað hefði
verið um í þessu sambandi. „Fyrir-
tæki á borð við SH og Eimskip skrifa
ekki bæjarfélagi bréf öðruvísi en að
meina það, sem í þeim stendur,“
sagði hann.
Taka meirihlutann
fram yfir sannfæringuna
Sigríður Stefánsdóttir, bæjarráðs-
fulltrúi Alþýðubandalags, lagði fram
bókun og tillögu á bæjarráðsfundin-
um, svohljóðandi:
„Það er augljóst að framsóknar-
flokkurinn telur meirihlutasamstarf-
ið í bæjarstjórn mikilvægara en að
láta reyna á sannfæringu sína í sölu-
málum UA. Það er mitt mat að hags-
muna ÚA hafi ekki verið nægilega
gætt í þeim umræðum, sem staðið
hafa undanfarnar vikur, og að fyrir-
tækið hafí þegar beðið skaða af. Ég
tel að mikil vinna sé eftir til að
tryggja að tilboð SH komi að sem
mestum notum fyrir atvinnuupp-
byggingu í bænum. Því legg ég til
að skipaður verði starfshópur með
fulltrúum allra flokka til að taka nú
þegar upp viðræður við SH.“
Bjöm Jósef Arnviðarson, fulltrúi
Sjálfstæðisflokksins, studdi tillög-
una. Hún hlaut ekki fylgi bæjar-
stjórnarmeirihlutans og var því vísað
til bæjarstjórnar. Jakob Björnsson
sagðist ekki telja að sérstakan
starfshóp þyrfti til að semja við SH,
málið væri í sínum höndum sem
bæjarstjóra og framkvæmd þeirrar
atvinnuuppbyggingar, sem fram
færi, í raun á hendi annarra en
bæjaryfirvalda.
Alþýðubandalag leggst
ekki gegn sölu
Sigríður Stefánsdóttir sagði í
samtali við Morgunblaðið að hún
teldi mikilvægt að fulltrúar allra
flokka stæðu að viðræðum við SH,
vegna þess óróa sem skapazt hefði
í kringum Útgerðarfélagið og þær
væntingar, sem bæjarbúar hefðu
gert sér um atvinnuuppbyggingu.
Sigríður sagði að Alþýðubanda-
lagið teldi að að svo komnu máli
væri skynsamlegt að selja ekki bréf-
in í ÚA. „Við höfum verið mjög
varkár í að selja bréfin og verið ein-
dregið fylgjandi meirihlutaeign bæj-
arins. Hins vegar tel ég að nú sé
kannski að nokkru leyti komin upp
ný staða. Það hefur sýnt sig í þess-
um viðræðum að pólitískur meiri-
hluti getur ráðskazt með mál Út-
gerðarfélagsins og jafnvel afhent
bréfin á því verði, sem hann kýs.
Með tilliti til þess og stöðu Fram-
kvæmdasjóðs á ég ekki von á að við
myndum leggjast gegn því að eitt-
hvað af bréfunum yrði selt, en ekki
þó í stórum stíl," sagði Sigríður.
Afstaða Alþýðubandalagsins á
Akureyri í heild til tilboða sölufyrir-
tækjanna tveggja hefur enn ekki
komið fram. Sigríður sagði það vera
sína afstöðu, að hafa yrði hagsmuni
ÚA í fyrirrúmi. „Mitt mat var að
það þjónaði ekki hagsmunum ÚA
að skipta um sölusamtök með þeim
hætti, sem þarna var lagft til,“ sagði
hún.
Það eina rétta í stöðunni
Björn Jósef Arnviðarson lét bóka
á bæjarráðsfundinum að hann fagn-
aði niðurstöðu meirihlutans og að
þar með væri óvissu um málefni ÚA
eytt. Þar kom jafnframt fram að
niðurstaðan væri í samræmi við af-
stöðu bæjarfulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins til sölumála ÚA. „Ég tel
þetta vera það eina rétta í stöðunni.
Annað hefði stefnt hagsmunum Út-
gerðarfélagsins í voða,“ sagði Björn
Jósef í samtali við Morgunblaðið.
Hvað varðaði sölu á hlutabréfun-
um í ÚA, sagði Björn Jósef að sín
afstaða væri sú að bréfin ætti að
selja í smáum skömmtum og tryggja
sem hæst verð fyrir þau. Verðið á
bréfunum væri nú of lágt, og rétt-
læti ekki sölu nema í mjög takmörk-
uðu magni til að athuga áhrifin á
markaðinn.
Engin áhrif á
meirihlutasamstarfið
Gísli Bragi Hjartarson, bæjarfull-
trúi Alþýðuflokksins, sagði í samtali
við Morgunblaðið að meirihlutinn
hefði komizt að skynsamlegri niður-
stöðu út frá framtíðarhagsmunum
ÚA. Hvað sölu á hlutabréfum í Út-
gerðarfélaginu varðaði, yrði hún
skoðuð „á réttum tíma“.
Gísli Bragi sagðist ekki telja að
neinir brestir væru í meirihlutasam-
starfí sínu og Framsóknarflokksins,
þótt það hefði um tíma staðið tæpt.
Menn myndu áfram taka afstöðu til
mála, eftir þvj sem þau kæmu til
ákvörðunar. „Ég held ekki að þessi
niðurstaða hafi nein áhrif á meiri-
hlutasamstarfið," sagði Gísli Bragi.
Halldór Jónsson
Fagna nið-
urstöðunni
HALLDÓR Jónsson, formaður
stjórnar Útgerðarfélags Akur-
eyringa, segist fagna þeirri niður-
stöðu bæjarráðs Akureyrar að
fela Sölumiðstöð hraðfrystihús-
anna áfram sölu afurða ÚA en
færa þau ekki yfir til íslenskra
sjávarafurða.
Tveir kostir
„Þessi niðurstaða er í samræmi
við það sem ég hefði Iagt til og
því hlýt ég að vera sáttur við
þessa niðurstöðu. Ég fagna því
líka að samhliða þessu er verið
að taka ákvörðun sem kemur
Akureyrarbæ til góða. Menn áttu
tvo kosti og báðir taldir góðir og
til þess fallnir að efla atvinnulíf
og blása nýju lífi í það. Það er
ljóst að þá hluti munum við
uppskera vegna þessa máls og það
er full ástæða til að fagna því
rnjög," sagði Halldór Jónsson.
„Eg gat ekki séð í þeim gögnum
sem fyrir Iágu rök sem réttlættu
að skipt yrði um söluaðila," sagði
hann. „Ahættan yrði of mikil og
ekkert sem benti til þess að
fyrirtækið yrði betur sett, í besta
falli yrði það jafn vel sett og þá
eftir einhvern tíma, 1-3 ár.
Fjölmargir óvissuþættir voru uppi
á borðinu og það hefði kostað
mikið átak að skipta en alls ekki
fyllilega ljóst um árangur. Það
finnst mér einfaldlega of mikil
áhætta, einkum þegar til þess er
iitið að við höfum ágætan kost í
hendi,“ sagði Halldór.
Bent var á það í skýrslum um
sölumál ÚA að landfræðilega
yrðu höfuðstöðvar IS miðsvæðis
væru þær á Akureyri en ÍS selur
mikið af fiski frá Norður- og
Austurlandi og velti Halldór því
fyrir sér hvort það væru ekki
hagsmunir IS að vera á Akureyri
hvað sem sölumálum fyrir ÚA liði.
Benti hann á að
framkvæmdastjóri Samheija
hefði í blaðaviðtali talið að tilboð
IS um að flytja höfuðstöðvar sínar
norður væri betri kostur en sá
er SH bauð. „Það eru fleiri
framleiðendur hér, ekki allir
bundnir sölusamtökum, og því er
spumingin hvort fleiri aðilar ættu
ekki að bjóða upp á viðskipti með
sínar afurðir sem hugsanlega
dygðu til að fá IS hingað norður,“
sagði Halldór.
Benedikt Sveinsson
Dálítið
tapsárir
„ VIÐ ERUM dálítið tapsárir,“
sagði Benedikt Sveinsson, fram-
kvæmdasljóri ísienskra sjávaraf-
urða, eftir að niðurstaða bæjar-
ráðs Iá fyrir í gær. „Það var full
meining á bak við okkar boð um
að flytjast norður og það vildum
við gjaman, en við tökum niður-
stöðunni eins og heiðursmenn,
þeir kunna að taka tapi vel.“
Benedikt sagði að ef markmið
Akureyrarbæjar hefði verið að fá
fleiri störf til bæjarins væri Akur-
eyri sigurvegarinn í málinu, en
ef það hefði verið að byggja Akur-
eyri upp sem höfuðstað hefði
markmiðið ekki náðst. „Ég vona
bara að Akureyringar fá sem
mest út úr þessu,“ sagði Benedikt.
Hann sagði að sér fyndist sem
Akureyri hefði látið sína eigin
hagsmuni fyrir hagsmuni Reykja-
víkur, Akureyringar sættu sig við
að fá molana þegar brauðið hefði
verið í boði. Tækifærið hefði ekki
verið gripið til að byggja bæinn
upp sem höfuðstað á Norðurlandi
þegar ljóst væri að ÍS hefði verið
tilbúið að flytja út á land sem
hefði haft mjög jákvæð áhrif á
bæjarfélagið. Þá nefndi hann
einnig að hefði tilboð ÍS um flutn-
ing norður ekki komið til hefðu
engin önnur tilboð um eflingu
atvinnulífs í bænum komið til.
Vel unnið að málinu
„Að mínu mati var vel unnið
að þessu máli, bæjarstjórn og
bæjarstjóri hafa unnið mjög vel í
málinu og samskiptin verið afar
ánægjuleg, það var unnið af
áhuga, ánægju og heiðarleika á
öllum sviðum og ég held að
heimamenn hafi unnið eins vel og
kostur var. Ég hef látið þau orð
falla að Reykvíkingar gætu vel
notað svona borgarstjóra eins og
bæjarstjórinn á Akureyri er,“
sagði Benedikt.
Varðandi þær vangaveltur sem
upp komu í kjölfar ákvörðunar
bæjarráðs í gær þess efnis að ÍS
flytti höfuðstöðvar sínar eftir sem
áður til Akureyrar þó þeir fengju
ekki viðskipti með afurðir ÚA t.d.
gegn því að fá að selja afurðir
Samheija eða annarra sagði
Benedikt að ef eftir slíku yrði
leitað yrði málið eflaust skoðað.
Það væri hins vegar ekki uppi á
borði. ÍS hefði átt gott samstarf
við Samheija og eins verið lengi
í viðskiptum við KEA.
Staðan í málinu væru sú að nú
yrði farið að leita að
framtíðarhúsnæði fyrir
fyrirtækið á höfuðborgarsvæðinu
og væntanlega yrði tekin
ákvörðun í því máli á fundi næsta
miðvikudag.
Jón Ingvarsson
Skynsamleg
ákvörðun
„EG er mjög ánægður með þessi
úrslit og tel að með þessari
ákvörðun hafi bæjarráð fyrst og
fremst haft hagsmuni Útgerðar-
félagsins í huga. Þá fagna ég því
einnig að um málið náðist víðtæk
pólitísk samstaða," sagði Jón Ing-
varsson, stjórnarformaður Sölu-
miðstöðvar hraðfrystihúsanna,
um þá ákvörðun bæjarráðs að _
felaSH áfram sölu á afurðum ÚA.
„Ég trúði því alltaf innst inni
að SH myndi hafa betur, það voru
engin rök fyrir því að skipta um
söluaðila," sagði Jón og benti
m.a. á þá óvissu sem fylgdi því
að ÍS tæki við allt að helmingi
meira magni til sölu á sama tíma
og flutningar milli landshluta
stæðu yfir. Bæjarráð hefði að sínu
mati tekið skynsamlega ákvörðun
með hagsmuni ÚA í huga.
Stöndum við okkar tilboð
Jón sagði Akureyringa ekki
þurfa að óttast að SH stæði við
sín tilboð um eflingu atvinnulífs
á Akureyri, við þau yrði staðið
og yrði nú farið í að undirbúa þau
verkefni sem framundan væru á
því sviði. Þeirra viðamest væri
flutningur um 30 starfa úr
höfuðstöðvum SH í Reykjavík
norður, þar væri um að ræða
þverskurð af allri starfsemi
fyrirtækisins en slíkum flutningi
fylgdi væntanlega að nokkuð
margt fólk kæmi til bæjarins. Sú
starfsemi SH sem flutt verður
norður hefst í sumar, á tímabilinu
frá júní til ágúst.
Þá mun SH setja upp um-
búðaframleiðslu sem skapar um
38 ný störf sem Akureyringar
gætu nýtt sér. Hugsanlega yrði
Ieitað samstarfs við heimaaðila
varðandi þá framleiðslu, en þar
sem óvissa hefði ríkt um úrslit
sölumálanna væri ekki farið að
skoða slíkt samstarf enn. Jón
sagði að starfsemi umbúðafram-
leiðslunnar yrði væntanlega að
stærstum hluta komin í gagnið
innan hálfs árs, en 74 hluti
hennar innan 12 mánaða.
Þá verða til á Akureyri 10 störf
kringum aukin umsvif á vegum
Eimskips og sagði Jón að ráð
væri fyrir því gert að þau ættu
að verða til eftir um 9 mánuði eða
á haustdögum. Til athugunar er
hjá SH að flytja starfsemi dóttur-
fyrirtækis síns, Jökla hf., til
Akureyrar og einnig er verið að
skoða aukna ígulkeravinnslu á
svæðinu.