Morgunblaðið - 04.02.1995, Blaðsíða 12

12 LAUGARDAGUR 4. FEBRÚAR 1995
MORGU NBLAÐIÐ
STÆKKUN ÁLVERSIIMS
Formlegar viðræður hafnar við Alusuisse-Lonza um stækkun álversins í Straumsvík
far verðhruns á álmarkaði hefði
komið í ljós að sú ákvörðun hefði
verið réttlætanleg, því fyrirtækin
hefðu beinlínis lent í erfiðleikum ef
farið hefði verið af stað með það
mál.
„Það var alveg ljóst að ekki yrðu
teknar neinar ákvarðanir um
stækkanir neins staðar, og það hafa
satt að segja engar slíkar ákvarðan-
ir verið teknar í heiminum. Núna
hefur þróunin snúist við og álverð
hefur hækkað verulega, en það eru
ennþá ýmsir óvissuþættir í því. Það
hefur verið lokað fyrir verulega
framleiðslugetu til að reyna að
koma jafnvægi á verðið en það
kemur áreiðanlega í notkun aftur.
Engu að síður er allt útlit fyrir að
framundan sé nokkurra ára góð-
æri, eða að minnsta kosti sæmilegt
árferði í þessari grein, meðal ann-
ars vegna þess að það eru ekki
fyrirsjáanlegar verulegar viðbætur
á næstu árum og efnahagsástandið
í heiminum er hagstætt," sagði
hann.
Þrátt fyrir þá verðhækkun sem
orðið hefur á álmarkaði hefur að
sögn Jóhannesar hvergi í heiminum
verið tekin ákvörðun um að byija
á alveg nýjum álverum, en hins
vegar væri ljóst að stækkanir á
borð við þá sem nú er rætt um í
Straumsvík væru áreiðanlega byij-
aðar að koma til álita. Þess vegna
teldi hann allt benda til þess að
stækkun álversins í Straumsvík
geti verið mjög arðbær fram-
kvæmd. Frá sjónarmiði Alusuisse
líkt og íslenskra stjórnvalda væri
mikilvægt að þetta mundi lækka
meðalframleiðslukostnaðinn í
Straumsvík með því að nýta betur
það sem þar er fyrir, og það mundi
gera álverið að sterkari framleiðslu-
einingu til lengri tíma en ella.
Betri von en oft áður
Geir A. Gunnlaugsson, stjórnar-
formaður Markaðsskrifstofu iðnað-
arráðuneytisins og Landsvirkjunar,
sagði að meiri von væri til að þessi
áætlun um stóriðjuframkvæmdir
gæti orðið að veruleika en oft hefði
verið áður í skyldum áætlunum,
í’érstaklega vegna þess að ekki
væri um mjög stóra framkvæmd
að ræða.
„Það sem verið er að tala um er
kannski fjárfesting upp á um 150
milljónir dollara, á meðan nýtt álver
kostar um 1.000 milljónir dollara.
Að taka ákvörðun um þetta er því
miklu minni ákvörðun. Við erum
líka núna mjög snemma í þessari
bylgju sem álverð hefur risið, en
það er búið að vera á uppleið í 6-9
mánuði, og menn sjá að framhald
verði á því. Ég held líka að eigend-
ur Alusuisse geri sér kannski enn
betur grein fyrir mikilvægi þess að
t-rygg]'a samkeppnisstöðu ÍSAL til
framtíðar, en þetta er eina álverið
sem þeir eiga eftir eitt og sér. Það
er búið að lækka framleiðslukostn-
aðinn með alls konar hagræðingu
og fækkun starfsfólks, en lengra
verður ekki komist á þeirri leið.
Hið næsta er því að stækka eining-
una til þess að auka hagkvæmn-
ina,“ sagði Geir.
Ekkert hægt að fullyrða um
gang viðræðna
Aðspurður um hvort í þetta sinn
væri einungis um að ræða enn eitt
skiptið sem ráðherra Alþýðuflokks
væri að kynna möguleika á sviði
stóriðju sem síðan yrði ekkert úr
svaraði Sighvatur Björgvinsson því
til að viðræðunefnd um stóriðju
hefði verið í langan tíma í sam-
bandi við ýmsa aðila um mögulega
kosti á þessu sviði, en núna fyrst
væru að hefjast raunverulegar
samningaviðræður.
„Auðvitað getum við ekki fullyrt
í upphafi hvernig þær samningavið-
ræður enda. Okkur fannst hins veg-
ar rétt að gera grein fyrir þessu
nú þegar farið hafa fram viðræður
milli þessara aðila og Alusuisse-
Lonza hefur lýst yfir áhuga á að
hefja efnislegar viðræður og athug-
anir, sem þeir hafa ekki gert áð-
ur,“ sagði hann.
VERÐI af stækkun álversins í Straumsvík mun nýr kerskáli væntanlega verða reistur á opnu svæði sem er á milli núverandi kerskála
og Reykjanesbrautarinnar. Annað hvort yrði um að ræða 900 metra langan og sambærilegan skála þeim sem þ'egar eru til staðar, eða
tvo 300-400 metra skála sem yrðu sér framleiðslueining.
FORMLEGAR viðræður eru hafnar
milli íslenskra stjórnvalda og sviss-
neska fýrirtækisins Alusuisse-
Lonza um möguleika á stækkun
álversins í Straumsvík, og er flutn-
ingur á nýlegum kerskála í eigu
þýska álfyrirtækisins VAW einn af
þeim kostum sem sérstaklega hafa
verið kannaðir.
Byggingartími slíks álvers er um
tvö ár, og leiði viðræðurnar til já-
kvæðrar niðurstöðu ætti því nýr
kerskáli að geta tekið til starfa síð-
ari hluta ársins 1997, en áætlað er
að um 6 mánuði taki að komast
að niðursöðu um stækkunina. Um
yrði að ræða 60% aukningu á ál-
framleiðslu við Straumsvík, en nú-
verandi framleiðslugeta ÍSAL er
100 þúsund tonn á ári, og er áætlað-
ur kostnaður við stækkunina um
10 milljarðar króna.
A blaðamannafundi, sem haldinn
var til að kynna viðræðumar sem
nú eru hafnar um stækkun álvers-
ins, kom fram í máli Sighvats
Björgvinssonar iðnaðarráðherra að
um 200 manns myndu starfa við
framkvæmdimar ef af þeim yrði,
en viðbótarstarfslið í Straumsvík
þegar skálinn væri risinn yrði
100-120 manns. Skálinn myndi
væntanlega rísa austan við núver-
andi kerskála í Straumsvík sam-
hliða Reykjanesbrautinni, en frá
upphafí var gert ráð fyrir möguleika
á helmings stækkun álversins á því
svæði.
Jóhannes Nordal, stjórnarfor-
maður Landsvirkjunar, segir að
orkuþörf þeirrar viðbótarálfram-
leiðlsu sem rætt er um í Straums-
vík sé á bilinu 800 til 900 gígawatt-
stundir, en það samsvarar nánast
allri þeirri umframorku sem nú er
til í landinu. Sagði hann að orku-
verð til álversins myndi taka mið
af þeim aðstæðum sem em í dag.
Stefnt að niðurstöðu
fyrir marslok
Að fmmkvæði íslenskra stjórn-
valda hafa nokkrir kostir varðandi
aukningu álframleiðslu við
Straumsvík verið til athugunar síð-
ustu mánuði, en leitað hefur verið
leiða til að njóta góðs af þeirri
hækkun álverðs-sem orðið hefur á
heimsmarkaði. Stækkun álversins í
Straumsvík hefur áður verið til
umræðu, en af hálfu viðsemjenda
íslenskra stjómvalda hefur það til
þessa ekki verið álitinn fýsilegur
kostur.
Fulltrúar AIusuisse-Lonza og ís-
lenskra stjómvalda áttu fyrsta við-
ræðufund um málið í London 30.
janúar síðastliðinn, og var þar tekin
ákvörðun um að vinna sameiginlega
úttekt á þeim kostum sem til greina
koma varðandi stækkun álversins,
en athugunin mun taka bæði t;l
tæknilegra og rekstrarlega þátta.
Stefnt er að því að komast .að sam-
eiginlegri niðurstöðu fyrir lok mars
næstkomandi um hver muni verða
hagkvæmasti kosturjiess að byggja
nýjan kerskála við ISAL, en sam-
hliða þessu verður rætt um fyrir-
komulag eignarhalds og reksturs.
Jóhannes Nordal sagði að kraftur
hefði komist í athuganir á stækkun
álversins þar sem nú gæfist tæki-
færi á að kaupa tæki og kerskála
sem þegar er búið að loka í Þýska-
landi, en þar væri um tiltölulega
nýlega og hagkvæma tækni að
ræða.
„Næsta skref er að ganga úr
skugga um hvort sá kostur er sá
Morgunblaðið/Sverrir
VIÐRÆÐUR um stækkun álversins voru kynntar á blaðamanna-
fundi í gær. Á myndinni eru, talið frá vinstri: Halldór J. Kristjáns-
son, skrifstofustjóri iðnaðarráðuneytisins, Geir A. Gunnlaugsson,
stjómarformaður Markaðsskrifstofu iðanaðarráðuneytisins og
Landsvirkjunar, Sighvatur Björgvinsson, iðnaðarráðherra, og
Jóhannes Nordal, stjómarformaður Landsvirkjunar.
sem bestur væri að taka nú eða
hvort það eigi að nota aðra tækni
við þessa stækkun. Það er enginn
vafi á því að þessi möguleiki er
hagkvæmari en flestir aðrir mögu-
leikar sem finnast í heiminum í dag
til þess að bæta við álframleiðslu.
í nýjum álverum er stofnkostnaður-
inn miðað við framleiðslutonn áreið-
anlega hátt í helmingi hærri heldur
en stækkun af þessu tagi, og það
eru ekki mörg álver þar sem er
möguleiki til stækkunar með svip-
uðum hætti og hér eru fyrir hendi.
Hér er öll aðstaðan fyrir hendi og
það þarf ekki að bæta við mann-
virkjum þama að neinu ráði fyrir
utan kerskálann sjálfan, og þar að
auki er öll orkan tilbúin fyrir þessa
stækkun,“ sagði Jóhannes.
Jóhannes sagði að þar sem sú
orka sem til þarf sé þegar fyrir hendi
þurfi ekki að bæta við orkufram-
leiðsluna hér á landi strax, en hins
vegar þyrfti að gera það mjög fljót-
lega. Ymsir kostir væru þar fyrir
hendi en ekki hefði verið tekin nein
afstaða til þess hvaða leiðyrði farin.
Útlit fyrir góðæri framundan
Jóhannes sagði að þegar Atlanta-
hópurinn hefði á sínum tíma tekið
ákvörðun um að fresta áætlunum
um framkvæmdir í Keilisnesi í kjöl-
Tíu milljarða fjárfest-
ing sem skapaði
120 framtíðarstörf