Morgunblaðið - 11.06.1995, Blaðsíða 20

20 SUNNUDAGUR 11. JLINÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Ff
Gamli skólakórínn
kom saman á nýjan
leik eftir 30 ár, en í
stað þess að fara að
æfa söng fór hann að
sinna sjúkum og ætlar
nú að stofna heilsu-
hæli. Kolbrún Karls-
dóttir formaður rekur
óvenjulega sögu kórs-
ins fyrir Krístínu
Marju Baldursdóttur
og segir frá háleitum
markmiðum hans.
KOLBRÚN Karlsdóttir hefur í fjáröflunarskyni haldið námskeið í öllu sem hún kann nema að bursta tennurnar.
Morgunblaðið/Golli
S
W
l
STAÐUR FYRIR
MIG 06 JÓN
SUMIR kórar syngja, aðrir
kórar sinna sjúkum. Þegar
kórfélagamir úr gamla
skólakórnum í Hlíðardals-
skóla komu saman á nýjan
leik eftir 30 ára hlé til að syngja
og skemmta sér höfðu þeir ekki
hugmynd um að kórinn yrði að líkn-
arstofnun þegar fram liðu stundir.
Til að halda saman stofnuðu þeir
félagið Bergmál fyrir þremur árum,
en atvik höguðu því þannig að þeir
fóru að sinna öldruðum og sjúkum.
Nú er ætlun félagsins að setja á
stofn vísi að heilsuhæli úti á landi
þar sem krabbameinssjúklingar með
fótavist geta dvalið í viku sér að
kostnaðarlausu. í fjáröflunarskyni
verður félagið með veitingasölu í
Suðurhlíðarskóla við Suðurhlíð 36, í
dag, sjómannadaginn. Kolbrún
Karlsdóttir sem er formaður Berg-
máls segir hér frá óvenjulegum ferli
kórsins, en stundum virðist eins og
honum sé stýrt að ofan.
Kolbrún er búin að vera á ferð
og flugi um allan bæ til að afla íjár
þegar við hittumst. Það fer ekki á
milli mála að hér er kjarnakona á
ferð sem framkvæmir fljótt það sem
henni dettur í hug.
Kolbrún hefur það að atvinnu að
kenna postulínsmálun og hún segist
reyndar hafa haldið námskeið í fjár-
öflunarskyni til líknarmála í öllu sem
hún kunni nema að bursta tennum-
ar. Meðan við skoðum saman tvö
myndaalmbúm sem geyma flestar
nýrri uppákomur gömlu kórfélag-
anna segir hún mér frá kórnum og
hvað hafi orðið til þess að hann varð
að líknarstofnun.
„Upphafið má rekja til söngstjór-
ans okkar, hans Jóns Hjörleifs Jóns-
sonar,“ segir Kolbrún. „Vegna hans
var kórinn endurreistur og síðan
æxluðust mál þannig að við gömlu
kórfélagamir fórum að vinna saman
og reyna að láta gott af okkur leiða.
Allt byijaði þetta í Hlíðardalsskóla
í Ölfusi fyrir 36 árum þar sem Jón
Hjörleifur var söngstjóri skólakórs-
ins.
Upprisuhátíð
Við kórfélagamir sem komum
saman á nýjan leik fyrir sex árum
höfðum verið saman á Hlíðardals-
skóla veturinn 1958 til ’59. Ástæðan
fyrir því að við hittumst aftur var
sú, að herbergissystir mín sem þá
bjó í Kanada var að koma til lands-
ins og bað mig um að smala saman
gömlu skólafélögunum.
Við komum saman í stofunni hjá
mér, 42 talsins, og sungum saman
undir stjóm söngkennarans okkar
góða, Jóns Hjörleifs Jónssonar. Jón
fór upp á stól og stjómaði
og við sungum gömlu
söngskrána fullum hálsi
eins og þessi 30 ár sem
liðin vora hefðu aldrei
verið til.
Það var óskaplega
gaman að hittast eftir öll
þessi ár. Strákamir voru
komnir með skegg og
sumir orðnir hárlausir og við stelp-
urnar margar farnar að líkjast Dolly
Parton að ofan og orðnar örlítið
mjaðmabreiðari.
Við ákváðum að hittast aftur og
þá fréttum við að Jón hefði slasast
svo mikið að honum væri vart hugað
líf. Okkur langaði til að hann vissi
að við hefðum ekki gleymt honum,
færðum honum gjöf á spítalann og
ákváðum að halda honum hátíð ef
hann næði bata. Ári síðar, eða á 67
ára afmælinu hans, héldum við svo
„upprisuhátíð". Jón hélt að hann
væri að fara út að borða með kon-
unni sinni, en var þá drifinn upp í
Suðurhlíðarskóla þar sem 244 mann-
eskjur fögnuðu honum með húrra-
hrópum. Þarna voru saman komnir
nemendur úr Hlíðardalsskóla, kór
sem hann stjórnaði í Hveragerði,
samstarfsmenn og ættingjar. Þetta
var sem sagt „súrprís" fyrir Jón.“
Farin heim
En hver er skýringin á því að
nemendur halda kennara sínum há-
tíð 36 árum eftir að leiðir skiljast?
„Jón er einstakur maður og
ógleymanlegur þeim sem kynnast
honum," segir Kolbrún. „Hann talar
aldrei illa um nokkurn mann, vill
öllum vel og er glaður og jákvæður.
Ef hægt væri að setja hann á flösku
væri hann gefinn sem heilsulyf.
Hann var mér afar góður þegar
ég var í Hlíðardalsskóla á
sjötta áratugnum. Þetta
var kristilegur skóli, enda
rekinn af aðventistum, og
á hveijum degi var ein-
hveijum nemanda falið að
fara með morgunbæn og
borðbænir. Ég var bara
venjuleg sveitastúlka,
óvön slíkum bænum, og
því kom það illa við mig þegar mér
var falið eftir vikudvöl í skólanum
að sjá um bænir í heilan dag. Ég lá
andavaka nóttina áður en það skyldi
gerast og um fjögur leytið ákvað ég
að fara heim til mín. Ég bankaði
upp á hjá Jóni, sem kom til dyra á
rauða frottésloppnum sínum, og
sagðist vera farin, ég væri bara
komin til að kveðja hann.
Hann tók því með hinni mestu ró
og spurði hvort ég vildi ekki hress-
ingu áður en ég legði í hann? Ég
þáði það og hann gat haft mig ofan
Þar sem ég var
eini kvenmaður-
inn og ráðríkust
var ég með
kassann
GAMLI skólakórinn árið 1959 fyrir utan
Hlíðardalsskóla ásamt söngstjóranum.
af tiltækinu með því að lofa mér því
að hann mundi sjá um bænirnar
fyrir mig, sem hann og gerði.
Ég er nú ekki viss um að allir
hefðu tekið nemendum sínum svona
vel um miðja nótt, en svona er Jón.“
Faðmlög
Þótt leiðir gömlu skólafélaganna
skildu héldu mörg þeirra samband-
inu hvert við annað. „Við kynntumst
hvert öðru svo vel í heimavistarskó-
lanum því að við þurftum að vinna
saman. Á þessum tíma var þarna
ekkert útvarp, ekkert sjónvarp,
þannig að allt skemmtiefni var
frumsamið. Við settum upp leikrit
og óperettur og þarna steig til dæm-
is Garðar Cortes sfn fyrstu skref sem
óperusöngvari. Hann söng Carmen
með frumsömdum texta á dönsku!
Við vorum því náin eins og um
systkin væri að ræða, þekktum hæfi-
leika hvers annars og vorum glöð
og ánægð ef eitthvert okkar blómstr-
aði. Það er hægt að kaupa allt fyrir
peninga nema ást, heilsu og vináttu.
Og þótt ástin sé yndisleg er hún oft
eins og bóla, en vináttan stendur
allt af sér.
Þegar „upprisuhátíð" Jóns var lið-
in fórum við að tala um það hversu
skemmtilegt það væri ef við gætum
haldið hópinn og í október 1992
stofnuðum við félagið okkar, Berg-
mál.
Nafnið Bergmál átti að endur-
spegla tilgang félagsins. í fyrsta
lagi var þetta bergmál hins liðna,
það er að segja æskunnar, í öðru
lagi átti það að tákna tónaflóð því
að við eram enn kór, og í þriðja lagi
átti það að bergmála það sem him-
inninn sagði okkur um trúna og
kærleikann. Við erum öll bræður og
systur.
Við vorum um 24 stofnfélagar og
þijú okkar voru sett í yfirstjórn,
Karl Vignir Þorsteinsson, Ólafur
Ólafsson og ég, og þar sem ég var
eini kvenmaðurinn og ráðríkust var
ég með kassann.
Við fórum fljótlega að sinna eldra
fólki og þeim sem vora einmana.
Það eru svo ótrúlega margir einmana
hér og það er margt sem kemur til.
Börnin búa ef til vill erlendis eða
að þau hafa ekki tíma til að heim-
sækja foreldra sína. Við heimsækj-
um fólkið og föram í árlega „heldri
borgara“ ferð. Þá leigjum við rútu,
förum dagsferð út á land og reynum
að halda verðinu niðri. Þessar ferðir
hafa veitt okkur öllum mikla ánægju.
Eitt af fyrstu verkum okkar í
Bergmáli var að gefa út söngbækur.
Fyrsta bókin heitir Ferða-lög, hent-
ug á ferðalögum, önnur Frost-Iög,
með söngvum fyrir þorrablót og
aðrar vetrarskemmtanir, og sú þriðja
sem er enn ókomin út, á að heita
Faðm-lög. Hún hentar vel á hátíða-
stundum eins og í brúðkaupum og
afmælum þegar fólk faðmast og
fagnar.
Hugmynd að ofan
Það vorum við Ólafur sem unnum
að útgáfu þessara söngbóka, en um
svipað leyti veiktist hann af krabba-
meini í blöðrahálsi. Hann átti dóttur
og barnabarn í Danmörku og hann
langaði mikið til að komast þangað
á heilsuhæli. Á íslandi eru bæði góð
sjúkrahús og læknalið, en langlegu-
sjúklingar eiga ekki kost á neinni
tilbreytingu í formi heilushælisvistar
eða dvalar á sérhæfðum stað.
Dvöl á dönsku heilsuhæli kostaði
um 13 þúsund danskar krónur eða
um 130 þúsund íslenskar og það
voru engir peningar til í kassanum.

t
»
?
i
m
i
i
i
I