Morgunblaðið - 12.07.1995, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
MINNIIMGAR
MIÐVIKUDAGUR 12. JÚLÍ 1995 31
SIGRIÐUR GUÐLAUG
BENJAMÍNSDÓTTIR
+ Sigríður Guð-
laug Beiya-
mínsdóttir fæddist
á Patreksfirði 26.
september 1925.
Hún lést í Reykja-
vik 5. júni síðastlið-
inn og fór útför
hennar fram frá
Fossvogskirkju 9.
júní.
ÁRIN eru ekki nema
tæp 70 síðan Sigríður
Guðlaug Benjamíns-
dóttir fæddist. Allir
lífshættir manna og
hugsun hafa þó breyst mikið á
þessum stutta tíma.
Foreldrar hennar voru bláfátækt
þurrabúðarfólk, Benjamín V. Jóns-
son og Friðbjörg Sigurðardóttir.
Þau stofnuðu heimili á Patreksfirði
og fluttu síðar til Súðavíkur. Börn-
in fæddust hvert af öðru. Barna-
veiki og berklaveiki herjuðu á þess-
um tíma. Þegar Sigga litla var
fimm ára dó móðir hennar af barns-
förum. Þá voru aðeins tvær telpur
af systkinahópnum á lífí, hún og
Guðrún eldri systir hennar, sem dó
síðar rúmlega tvítug úr berkla-
veiki. Heimilið var leyst upp og
telpurnar settar í fóstur hvor á sinn
staðinn. Að þeirra tíma hætti hafði
faðir þeirra ekkert um það mál að
segja. Fjölskyldubönd fátæklinga
voru lítils virði í þá daga, fjölskyld-
um var sundrað og oft misstu böm
allt samband við ættingja sína. Svo
fór með Siggu litlu. Hún þekkti
aldrei til móðurfólks síns. Benjamín
hafði áður kvænst Guðrúnu Bjarna-
dóttur, en misst hana úr berklum
frá tveimur ungum bömum, sem
einnig höfðu verið sett í fóstur. Þau
eru Sigríður Guðrún, þá fjögurra
ára, sú sem seinna varð móðir mín,
og Jón Bjöm, þá nýfæddur, sem
seinna varð húsasmíðameistari.
Benjamín eignaðist þriðju konuna,
Sigríði Kristmundsdóttur og átti
með henni tvö börn, Þómnni Frið-
björgu, nú húsmóður í Hafnarfirði,
og Kristmund sem varð sjómaður.
Hann dmkknaði frá konu og þrem-
ur ungum telpum, þegar Stuðla-
bergið frá Keflavík fórst með allri
áhöfn í aftakaveðri við garðskaga.
Gamli maðurinn, Benjamín, orðinn
ekkill í þriðja sinn og fluttur suður
til sonar síns, missti þá heimili sitt
í Qórða sinn. Hann fór þá á Elli-
heimilið Gmnd og dó þar árið 1967.
Seinni árin í Súðavík hafði hann
starfað sem skósmiður og húsvörð-
ur við bamaskólann.
Lífið var hart og óvægið, hugsun
valdhafa köld og praktísk á upp-
vaxtarámm Siggu litlu. Hún lenti
hjá góðu fólki og fékk nóg að borða.
Varð tápmikill krakki, fljótust allra
að hlaupa. En tíu ára gömul verður
hún fórnarlamb lömunarveikinnar.
Þegar hún komst til meðvitundar
um tilveruna, uppgötvaði hún að
hún gat hreyft höfuðið og hafði
smátilfínningu í handleggjum. Að
öðm leyti var hún algjörlega löm-
uð. Þegar ár var liðið hafði tilfinn-
ing og þróttur aukist það mikið í
öxlum og höndum, að hún gat velt
sér út úr rúminu og reyndi að skríða
um gólfíð með handafli. En hún
VINKLAR A TRE
HVERGI LÆGRI VERÐ
ÞÝZKIR GÆÐAVIN KLAR
OG KAMBSAUMUR
ÁVALLT FYRIRLIGGJANDI
.. EINKAUMBOÐ
SBþ.þorgrímsson&co
Ármúla 29 - Reykjavík - sími 553 8640
var sett jafnóðum upp
í rúm aftur, þar átti
hún að vera. En hún
gafst ekki upp. Þrótt í
axlir og handleggi
fékk hún aftur að fullu
og á endanum var það
mikil tilfinning og
þróttur komin í fæ-
turna líka, að þeir gátu
borið hana uppi að
hluta. Lömunin var þó
algjör í stoðkerfi
hryggjarins og ýmis
innri líffæri illa farin.
Svona á sig komin
lagði Sigríður litla af
stað út í lífsbaráttuna. Velviljaður
maður í þorpinu smíðaði handa
henni hækjur og á þeim gat hún
staulast um. En hún var vel gefin,
glaðlynd og bjartsýn. 16 ára gömul
hafði hún einhvem veginn upp á
heimilisfangi móður minnar, eldri
hálfsystur sem hún hafði aldrei
séð, og bað hana ásjár. Einhver
hafði sagt henni að fyrir sunnan
væri hægt að fá leðurbelti sem
héldi líkamanum uppi. Það langaði
hana til að fá. Sigríður móðir mín
brást skjótt við og sagði henni að
koma strax suður. Ekki gekk það
þrautalaust fyrir Siggu að komast
suður. Hreppsnefndinni fannst
ástæðulaust að eyða peningum í
þennan vesaling. Það þurfti á end-
anum hörð orð frá dr. Bjarna Jóns-
syni lækni sjálfum til þess að hún
fengi farmiðann með strandferða-
skipinu greiddan og leyfí til að leita
sér lækninga. En það hafðist á
endanum og suður kom hún, án
eyris í vasanum og enginn var far-
angurinn. Hún átti ekkert annað
en fötin sem hún var í.
Ég man vel daginn sem hún
kom, 17 ára falleg stúlka, sem bar
höfuðið hátt þrátt fyrir fötlun sína.
Ekki gekk að kalla hana Siggu,
þvi það var móðir mín kölluð. Úr
varð að við kölluðum hana Systu.
Henni líkaði það vel og gekk und-
ir því nafni eftir það. Við urðum
fljótt perluvinkonur, þótt ég væri
sjö árum yngri. Hún var svo ljúf
í skapi, hlý og glaðlynd, hlæjandi
og syngjandi alla tíð. Hafði mjög
fallega söngrödd. Svo var hún
gædd þeim fágæta eiginleika, að
kunna að hlusta og taka þátt í
sorg og gleði annarra. Enda var
hún ætíð vinamörg. Á sinn hátt
naut hún lífsins. Það var hún sem
hélt uppi íjörinu. Þrátt fyrir lík-
amsfötlun sína var hún fullgild í
félagsskap ófatlaðra jafnaldra
sinna, sem var nokkuð óvanalegt
í þá daga.
Ekki gat dr. Bjarni hjálpað henni
að ráði. Unglingurinn hafði vaxið,
beinagrindin var orðin skökk og
því varð ekki breytt. Leðurbeltið
langþráða fékk hún, en það meiddi
hana svo mikið, að á endanum lagði
hún því grátandi. Eftir það reyndi
hún eftir bestu getu að hanna sín
eigin stoðbelti svo hún gæti borið
sig um, tókst það bærilega og
hækjurnar viku fyrir tveimur stöf-
um. Hún fór aftur til Súðavíkur
um tíma, en kom til baka rúmlega
tvítug og ákvað að reyna að standa
á eigin fótum. Réð sig í vist til
ungra hjóna í Reykjavík. Það var
gæfuspor. Þau reyndust henni vel.
Börnin þeirra urðu hennar börn.
Vinna hennar var jafngóð og ann-
arra sem unnu sömu störf. Hún
var orðin fær um að vinna fyrir
sér. Maður með mönnum. Hjá
þessu góða fólki, Unni og Gunnari
Melsteð, var hún í nokkur ár. Þar
kom árið 1956, að hún stofnaði
sitt eigið heimili með Áma Markús-
syni físksala. Þau áttu góða daga
saman. Dekruðu hvort við annað.
Vinir rötuðu sem fyrr heim til
þeirra. Á heimili þeirra ríkti ró og
gleði. Sú tilfinning greip mann að
þama þyrfti maður ekki að sýnast
eða látast, gat komið til dyranna
eins og maður var klæddur,
óhræddur við fordóma eða spott.
Systa hafði lag á því að laða það
besta fram í hverjum manni, án
þess að missa neitt af eigin verð-
leikum. Hún var jafningi hvers sem
var, þrátt fyrir fötlun sína.
Heimur hennar var ekki stór.
Litla heimilið hennar var miðpunkt-
ur tilverunnar ásamt bílferðum og
stijálum heimsóknum til ættingja
og vina. Heilsan var aldrei sterk
og hrakaði með ámnum. Stöfunum
var lagt og við tók hjólastóll.
Tímamir hafa breyst. Betur er
búið að fötluðum í dag en áður
fyrr. En kerfið er enn ófullkomið.
Það þarf að fylgjast betur með
því, að fatlaðir njóti réttar síns.
Margur fatlaður situr enn einangr-
aður heima og hefur ekki geð í
sér, þrótt eða þekkingu til að beij-
ast og eltast við hvert skrifstofu-
báknið eftir annað. Frekar ætti að
leita þessa einstaklinga uppi, at-
huga um hagi þeirra og sjá um að
þeir njóti þess stunings, sem þeir
eiga rétt á, sem þeir vegna þekk-
ingarskorts fara á mis við. Því
miður er það oft blákaldur raun-
veruleikinn, því þeir verða sjálfir
að eigin fmmkvæði að sækja um
alla hjálp með tilheyrandi vottorð-
um og tilstandi. Vinir og ættingjar
em ekki með nefið niðri í fjárreiðum
hveijir annarra. Það er yfirleitt
einkamál fólks og því vita þeir oft
ekkert um hagi fatlaðra, þótt nánir
séu.
Eftir að Ámi dó, árið 1989, varð
tilveran fábreyttari. Vinir komu í
heimsókn sem fyrr, en Systa treysti
sér lítið út úr húsi. Heimilishjálp
kom einu sinni í viku. Þómnn syst-
ir hennar var hennar stoð og stytta
og Maja vinkona hennar rétti hjálp-
arhönd eftir þörfum. Hún átti góða
vinkonu, Sigurrósu í Hátúni 12, þar
sem þær bjuggu báðar, sem snerist
fyrir hana. Að öllum öðmm ólöstuð-
um held ég að þessar þijár konur
hafi verið henni mest innan handar.
Svo uppgötvaðist krabbamein í
mars síðastliðnum. Þótt ekkert
væri hægt að gera til hjálpar, hélt
hún góða skapinu og kímninni svo
lengi sem hún hafði meðvitund.
Hún fékk að fara án mikilla þján-
inga 5. júní. Þökk sé góðri umönn-
un þeirra sem hjúkruðu henni.
Vonandi fær hún að koma aftur
til jarðarinnar í heilbrigðum líkama
og með sína léttu lund, til að strá
sólskini í kringum sig á ný. Hún
sem gaf okkur ófötluðum samborg-
urum svo mikið.
Ég kveð þig, elsku Systa mín,
far þú í friði til betri tilvem. Ég
sakna þín.
Hjördís Þorleifsdóttir.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra, er sýndu okkur samúð og hlýhug
við andlát og jarðarför
RANNVEIGAR MAGNÚSDÓTTUR
fyrrv. húsmóður,
Ystabæ,
Hrísey.
Sérstakar þakkir til starfsfólks dvalarheimilisins Hlíðar fyrir góða
umönnum.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hinnar látnu.
Magna J. Oddsdóttir,
Gústaf R. Oddsson,
Ágúst J. Oddsson,
Gunnþórunn Oddsdóttir,
Olga P. Oddsdóttir,
Óskar Bernharðsson,
Ute Stelly Oddsson,
Helen Theresa Oddsson,
Páll S. Jónsson,
Magnús Ásgeirsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
Elskulegur faðir okkar, tengdafaðir og
afi, bróðir og sonur,
PÁLL ÁSGRÍMSSON
bifvélavirki,
Skriðustekk 27,
Reykjavfk,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju
föstudaginn 14. júlí kl. 13.30.
Fyrir hönd aðstandenda,
Margrét Pálsdóttir, Halldór P. Þrastarson,
Ásgrfmur Þór Pálsson, Sigrún Sigurðardóttir,
Sigurður Þór Pálsson,
Þorgeir Valur Pálsson, Magöalena Magnúsdóttir,
Sveinn Pálsson, Margrét Eyjólfsdóttir,
Joachim Kaehler, Anita Klinski,
og barnabörn.
+
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma
SIGRÍÐUR GUÐMUNDSDÓTTIR
frá Syðstu-Görðum,
Kolbeinsstaðahreppi,
Smáratúni 6,
Keflavík,
sem lést 7. júlí sl.-í sjúkrahúsinu í Kefla-
vík, verður jarðsungin frá Keflavíkur-
kirkju föstudaginn 14. júlí nk. kl. 14.00.
Þeim, sem vilja minnast hennar, er bent á Krabbameinsfélagiö.
Axel Eyjólfsson,
Guðmundur Axelsson, Margrét Hjörleifsdóttir,
Elsa Hall, Kristján Hall
og barnabörn.
+
Elskuiegur sonur okkar, bróðir og
barnabarn,
VIGNIR MÁR BIRGISSON,
Lundarbrekku 10,
Kópavogi,
verður jarðsunginn frá Hjallakirkju á
morgun, fimmtudaginn 13. júlí, kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hans, er bent
á Barnaspítala Hringsins.
Sólborg Baldursdóttir, Birgir Breiðfjörð Agnarsson,
Dagbjört Bára Grettisdóttir,
Alexandra Ósk Birgisdóttir,
Hrönn Jóhannesdóttir, Baldur Sigurgeirsson,
Ingirós Filippusdóttir, Atli Ólafsson,
Agnar Breiðfjörð Kristjánsson, Guðrún Ingólfsdóttir.
+
Maðurinn minn, faðir okkar, tengdafað-
ir, afi og langafi,
GÍSLI HJÖRLEIFSSON,
Unnarsholtskoti,
Hrunamannahreppi,
sem andaðist í Borgarspítalanum þann
6. júlí, verður jarðsunginn frá Hruna-
kirkju föstudaginn 14. júlí kl. 14.00.
Helga Runólfsdóttir.
Hjörleifur Gíslason, Sigþrúður Siglaugsdóttir,
Guðlaug Gfsladóttir, Guðmundur Þórðarson,
Hildur Gfsladóttir, Kristján Rafn Heiðarsson,
Unnar Gfslason, Hjördís Harðardóttir,
Helga Hjörleifsdóttir, Hlynur Magnússon,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar,
tengdafaðir og afi,
SIGURGEIR MONS OLSEN
fyrrv. leigubifreiðastjóri,
Löngubrekku 6,
Kópavogi,
verður jarðsettur frá Kópavogskirkju
fimmtudaginn 13. júlí kl. 13.30.
Fjóla O. Sigurðardóttir,
Helgi Sigurgeirsson,
Gylfi K. Sigurgeirsson,
Bára G. Sigurgeirsdóttir,
Ásdís Sigurgeirsdóttir,
Inga H. Sigurgeirsdóttir,
Guðlaugur S. Sigurgeirsson, Drífa Alfreðsdóttir,
Guðbjörg Sigurgeirsdóttir
Sæbjörg Einarsdóttir,
Ingunn Olafsdóttir,
Viðar Elliðason,
Sölvi Þ. Sævarsson,
og barnabörn.