Morgunblaðið - 15.08.1995, Blaðsíða 8
8 ÞRIÐJUDAGUR 15. ÁGÚST 1995
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Davíð Á. Gunnars-
son, forstjóri Ríkisspítalanna.
„Ég verð að viðurkenna að það
kom mér á óvart að heyra fjár-
málaráðherra segja í fréttum að
honum fyndist að heilbrigðis-
stéttirnar ættu einar að for-
gangsraða. t
5ÍÚKRA
Ég er búinn að merkja. Þú verður nú að gera eitthvað, Davíð minn.
VEIÐI hefur verið lífleg í Vopnafjarðaránum að undanförnu og þó mest hafi veiðst af smálaxi hafa
nokkrir vænir einnig verið I aflanum. Á myndunum eru Vífill Oddsson, Gunnar Sv. Jónsson og
Katrín Gústafsdóttir með 16, 14 og 18 punda laxa af Leifsstaðasvæðinu I Selá.
Metvika í Leirársveit
Nú ER tekið að halla sumri og víð-
ast hvar er mesti krafturinn úr Iaxa-
göngunum. Þá hægist nokkuð um
veiðamar og erfiðara getur verið að
fá laxinn til að taka. I september
rætist samt oft nokkuð úr í þeim
efnum, er laxinn tekur að ókyrrast
er hrygningin nálgast. Sérstaklega
verða hængamir herskáir og stærstu
tröllin, sem veiðimenn hafa varla
getað hreyft með agni sínu allt sum-
arið verða viðskotaillir og til alls lík-
legir.
Dofnar í Grímsá
Sigurbjörg Halldórsdóttir í veiði-
húsinu við Grímsá giuggaði í veiði-
bókina og sagði síðan í samtali við
Morgunblaðið að veiðin í ánni hefði
verið róleg að undanförnu. Maðk-
veiði hófst 1. ágúst eftir fiuguveiði-
vikurnar og veiddi fyrsta maðkaholl-
ið yfir 200 laxa. Síðan hefur gengið
fremur illa og hefur leiðindaveðurfar
ekki bætt úr skák. Sagði Sigurbjörg
885 laxa vera komna á land. Eitt-
hvað reytist enn í ána af nýjum laxi,
en það er ekki mikið magn.
Glæðist í Núpá
í gær vora um 170 laxar komnir
á land úr Núpá og sagði Eiríkur
Eiríksson einn leigutaka árinnar að
veiðin væri að glæðast nokkuð aftur
eftir niðursveiflu að undanförnu.
„Það er búið að vera andstyggðar-
veður þarna fyrir vestan, en nú eru
að veiðast þetta 5 til 10 laxar á dag
á þrjár stangir. Þá hefur veiðst fyr-
ir neðan grindurnar síðustu daga
sem gefur til kynna að lax af villtum
stofni árinnar sé með í aflanum.
Þá er einnig farið að öria á sjóbirt-
ingi, t.d. veiddist einn 4 punda um
helgina,“ bætti Eiríkur við.
Metvika í Laxá í Leir.
Metvika var í Laxá í Leirársveit
er hópur útlendinga veiddi 242 laxa
sitt hvoru megin við mánaðamótin
síðustu, að sögn Jóns Odds Guð-
mundssonar. Hópurinn á eftir veiddi
103 laxa og um þessar mundir er
hópur sem hafði dregið 56 laxa á
tveimur dögum. Voru það fyrstu
maðkveiðimennirnir eftir útlend-
ingatímann. Alls voru þá að sögn
Jóns Odds komnir 956 laxar á land,
sem er mesta veiði sem verið hefur
í Laxá í allmörg ár. Mest er að veið-
ast smálax, en einn 14,5 punda
veiddist um helgina, í Miðfeilsfljóti
á Sweep númer 12. Gerði laxinn,
sem var leginn hængur, veiðimanni
margar skráveifur áður en hann var
yfirbugaður. Jón Oddur taldi að lax-
inn hefði getað verið 17-18 punda
nýgenginn.
Ilaukan svipuð og í fyrra
„Það var kominn 291 lax á land
á hádegi," sagði Torfi Ásgeirsson
umsjónarmaður Haukadalsár í Döl-
um í samtali við Morgunblaðið í
gær. Sagði hann það svipað og á
sama tíma í fyrra, en þá var veiðin
með því minnsta sem menn þekkja
í Haukadalsá. Sagði Torfi lítið af
laxi í ánni, reyndar slatti af fiski í
nokkrum hyljum, en í heild mjög
lítið magn. „Það eru fín skilyrði
hérna og hafa verið að undanförnu,
gott vatn í ánum. Ef það væri ein-
hver fiskur, þá eru skilyrði til að
mokveiða," bætti Torfi við.
Skýrsla samkeppnisyfirvalda fyrir 1994
Efling sam-
keppni er lang-
tímaverkefni
Georg Ólafsson
Samkeppnisyfirvöld
hafa, samkvæmt
samkeppnislögum,
það hlutverk að fram-
fylgja banni og eftirliti
með samkeppnishömlum.
Þá er þeim ætlað að vinna
gegn óréttmætum við-
skiptaháttum, og annast
eftirlit með gegnsæi
markaðarins, svo eitthvað
sé nefnt. Nýverið leit
skýrsla samkeppnisyfir-
valda fyrir árið 1994
dagsins ijós, en þar kemur
m.a. fram, að á árinu hafi
verið afgreidd 121 erindi
og fyrirspurnir sem vörð-
uðu samkeppnismál, og
84 mál sem tengdust
óréttmætum viðskipta-
háttum. í formála skýrsl-
unnar segir Georg Ólafs-
son m.a., að efling samkeppni sé
langtímaverkefni sem eigi að skila
varanlegum árangri, andstætt
beitingu verðlagsákvæða sem hafi
byggst á skammtímalausnum.
- Hver er helsti munurinn á
starfsháttum samkeppnisyfir-
valda nú og fyrr?
„Aðstæður þegar verðlags-
ákvæði voru í gildi voru þær, að
hvatar til verðbreytinga vora
gjarnan sprottnir af gengisbreyt-
ingum og sjálfkrafa launahækk-
unum. Tilgangur verðlagsákvæð-
anna fólst i því, að koma í veg
fyrir að afleiðingar þessara hvata
kæmu fram i verðlagi í meiri
mæli en nauðsynlegt væri. Þannig
voru verðlagsyfirvöld alltaf að
beijast við afleiðingar breytinga
sem áttu sér stað annars staðar
í þjóðfélaginu. Með þessum að-
gerðum var ekki vegið að rótum
vandans. Við afnám verðlags-
ákvæða var verðlagningin færð
til fyrirtækjanna, og lagður
grannur að virkari samkeppni.
Með þeirri aðgerð, og gildistöku
samkeppnislaga sem gegna hlut-
verki jafnvægisreglna, var loks
tekið á vandanum, og með því
stuðlað að heilbrigðri samkeppni.
Þetta er langtímaverkefni, og er
jafnvel sífellt viðvarandi. Þannig
bjóða samkeppnislögin upp á heil-
brigðari vinnubrögð en verðlags-
ákvæðin gerðu á sínum tíma.“
- Samkeppnisstofn un hefur
ekki gert mikið af því að taka
upp mál að eigin frumkvæði.
Hvernig stendur á þessu?
„Þessu valda fyrst og fremst
miklar annir. Það standa þó von-
ir til að samkeppnisyfirvöld geti
í ríkara mæli tekið upp mál að
eigin frumkvæði, og forgangs-
raðað þeim samkvæmt eigin vilja.
Við höfum fengið mik-
ið af málum inn á borð
til okkar, og þannig
er það enn. Þarna er
oftast um mjög
áhugaverð mál að
ræða, en hins vegar er ekki víst
að við hefðum forgangsraðað
málum á þann hátt sem raun
varð ef við hefðum tekið þau upp
að eigin frumkvæði. Nýlega úr-
skurðaði Samkeppnisráð um við-
skipti með hlutafé í Olíuverslun
íslands, en samkeppnisyfirvöld
höfðu frumkvæði að skoðun þess
máls. Starfið hjá okkur hefur
snúist mest um samkeppnismái-
in, en við þyrftum að finna tíma
til að gefa öðrum verkefnum sem
okkur hafa verið falin frekari
gaum en við höfum getað fram
til þessa."
- Hvcrnig miðar aðlögun at-
► Samkeppnisstofnun var
sett á stofn í framhaldi af gild-
istöku nýrra samkeppnislaga
þann 1. mars 1993. Georg
Ólafsson, þáverandi verðlags-
stjóri, var ráðinn forstjóri
stofnunarinnar. Georg útslö-if-
aðist sem viðskiptafræðingur
frá Háskóla íslands 1970, en
hann varð stúdent frá MR
1965. Á árunum 1971 og 1972
stundaði hann fjármálanám og
störf í Kaupmannahöfn. Árið
1972 hóf Georg störf hjá
bankaeftirliti Seðlabankans,
en hann hafði einnig starfað
þar áður en hann fór utan.
1975 var hann svo ráðinn verð-
lagssljóri. Georg er fimmtugur
að aldri, og er kvæntur Soffíu
Stefánsdóttur kennara. Þau
eiga tvö börn.
vinnulífsins að nýjum samkeppn-
islögum?
„Islenskt atvinnulíf bjó lengi við
opinbert verðlagseftiriit, sem hafði
óneitanlega sterk áhrif á hegðun
þess. Á níunda áratugnum leiddi
afnám verðlagsákvæða til þess að
fyrirtæki urðu að aðlagast aukinni
samkeppni, líkt og ég nefndi áðan.
Endurskoðun samkeppnislaga var
meðal annars afleiðing þeirrar þró-
unar að fyrirtæki hafa í seinni tíð
orðið stærri og færri, og höfðu þar
af leiðandi sterkari stöðu á mark-
aði. Með nýjum lögum átti að
tryggja að fyrirtæki megi sitja við
sama borð. En setning samkeppni-
slaga ein og sér dugir ekki til,
heldur þarf að eiga sér stað við-
horfsbreyting í atvinnulífinu. Mér
finnst sem þessi viðhorfsbreyting
sé að verða. Þjóðfélagið er að öðl-
ast tilfinningu fyrir þeim leikregl-
um sem era í gildi.
Dæmi um þetta er 14.
grein samkeppnislaga,
sem veitir heimiid til að
kveða á um fjárhags-
legan aðskilnað á milli
reksturs í skjóli einkaleyfis eða
annarar opinberrar vemdar ann-
ars vegar og samkeppnisreksturs
hins vegar. Þessi regla, sem verið
hefur áberandi í okkar starfí, ber
meginreglunni gott vitni, að ailir
eigi að sitja við sama borð. Al-
þingi hefur leitað álits okkar til
að tryggja, að ný lög stangist
ekki á við þessa reglu. Þá hafa
íjöimiðlar sýnt breittum aðstæðum
í samkeppnismálum mikinn skiln-
ing, sem ég tel hafa flýtt fyrir
aðlöguninni. Allt þetta þarf að
hjálpast að, til að framkvæmd
samkeppnislaganna megi heppn-
ast sem best.“
Hugarfars-
breyting að
eiga sér stað