Morgunblaðið - 19.09.1995, Blaðsíða 1
64 SÍÐUR 6
212. TBL. 83. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 19. SEPTEMBER 1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
SERBNESK fjölskylda, flóttamenn frá borginni Drvar, hvílir sig í hermannabragga í Banja Luka.
Yfirvöld segja að um 100.000 flóttamenn séu í borginni en þar bjuggu fyrir um 200.000.
Boutros-Ghali segir getu SÞ í Bosníu takmarkaða
NATO taki að sér
friðargæsluna
Lýðræðissinnar
sigra í Hong Kong
Áfall fyr-
ir stjórn
Kína
Hong Kong. Reuter.
FLOKKUR lýðræðissinna í Hong
Kong vann mikinn sigur í síðustu
þingkosningunum, sem haldnar eru
í bresku krúnunýlendunni áður en
hún fer aftur undir kínversk yfírráð
1997. Eru úrslitin að sama skapi
áfail fyrir Kínastjórn, sem hefur heit-
ið að leysa upp þingið þegar hún
kemst til valda.
Kosið var um öll 60 sætin á lög-
gjafarsamkundunni og fékk Lýðræð-
isflokkurinn þrisvar sinnum meira
fylgi en þeir flokkar, sem fylgja
stjórninni í Peking að málum.
Stærstur þeirra er Lýðræðisbanda-
lagið í þágu Hong Kong, en hann
varð einnig fyrir því áfalli, að for-
maður flokksins og tveir frammá-
menn aðrir sögðu skilið við hann
rétt fyrir kosningar.
Hóta að leysa upp þingið
Fréttaskýrendur segja, að niður-
staðan sýni, að íbúar Hong Kong
vilji lýðræði en sigur Lýðræðisflokks-
ins var þó ekki nógu stór til að hann
geti myndað meirihluta einn. Flokkur
kaupsýslumanna, sem hefur horn í
síðu Lýðræðisflokksins, og óháðir eru
í oddaaðstöðu. Pekingstjórnin hefur
hins vegar lýst því yfir, að það verði
hennar fyrsta verk þegar hún tekur
við 1997 eftir yfirráð Breta í 150
ár að leysa upp þingið og koma upp
stofnun, sem er henni meira að skapi.
Talið er, að þessar hótanir Kína-
stjórnar hafi aukið fylgi lýðræðis-
sinna en það kom hins vegar á óvart,
að hún skyldi ekki hvetja sína stuðn-
ingsmenn til að hunsa kosningarnar.
Þess í stað skoraði hún á alla „föður-
landsvini" að beijast fýrir sætum á
löggjafarþinginu, sem hún kallaði
áður tæki í höndum nýlenduherra.
Kosningarnar voru haldnar sam-
kvæmt þeim reglum og umbótum,
sem Chris Patten, ríkisstjóri Breta í
Hong Kong, beitti sér fyrir.
SP, Sttrajevo, Zagreb. Reuter.
BOUTROS Boutros-Ghali, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
vill að alþjóðlegt herlið á vegum ann-
arra en SÞ, að líkindum Atlantshafs-
bandalagsins (NATO), taki við hlut-
verki friðargæsluliðsins í Bosníu,
hvort sem friður verður saminn á
næstunni eða ekki. í bréfi til öryggis-
ráðsins í gær sagði framkvæmda-
stjórinn að geta samtakanna til að
takast á hendur viðamiklar hernað-
araðgerðir væri takmörkuð og benti
á tregðu margra aðildarríkja til að
leggja fram fé til gæslustarfanna.
Fulltrúar SÞ og NATO sögðu að
Bosníu-Serbar virtust hafa flutt á
brott um helminginn af öflugustu
þungavopnum sínum frá Sarajevo.
Var ákveðið að hefja ekki loftárásir
að nýju en framlengja frest sem rann
út á sunnudagskvöld um aðra þrjá
sólarhringa til að gefa Serbum tæki-
færi til að standa við samning er
þeir gerðu við Richard Holbrooke,
sendimann Bandaríkjastjórnar.
Sókn múslima og Króata í norður-
hluta Bosníu hélt áfram af fullum
þunga í gær og vöruðu talsmenn SÞ
og Vesturveldanna þá við, sögðu að
aðgerðirnar stefndu í voða
árangrinum af friðarviðleitni Hol-
brooke. Svo gæti farið að Serb-
ía/Svartfjallaland skærist í leikinn
með þjóðbræðrunum í Bosníu.
Króatar herskáir
Utanríkisráðherra Bosníu, Mu-
hamed Sacirbey, sagði í gær að
stjórnin í Sarajevo myndi ekki stöðva
sóknina en hún hefði ekki í hyggju
að taka helsta vígi Serba í norður-
hlutanum, Banja Luka. Stjórnin
væri að semja um framtíð hennar.
Aðstoðarmaður Franjos Tudjmans
Króatíuforseta virtist á öðru máli
en Sacirbey og sagði í gær mjög
mikilvægt vegna hagsmuna Króatíu
að Banja Luka kæmist á vald sam-
bandsríkis múslima og Bosníu-Kró-
ata. Hernaðarsérfræðingar í Króatíu
sögðu í gær að stefna þarlendra
stjórnvalda væri að ná eins miklu
landi af Serbum og hægt væri áður
en endanlegur friður yrði saminn.
■ Serbar ráða hálfri Bosníu/20
■ Þáttaskil í Bosníustriðinu/27
Bretland
Fangar
settir
undir
heraga
London. Reuter.
BRESKA stjórnin birti í gær
áætlanir um stórhertar fang-
elsisreglur fyrir unga afbrota-
menn en þær eru í anda hinna
svokölluðu „heræfingabúða",
sem algengar eru í Bandaríkj-
unum. Michael Howard innan-
ríkisráðherra sagði þegar hann
kynnti tillögurnar, að 18-21
árs gamlir afbrotamenn yrðu
beittir ströngum heraga og
látnir stunda líkamsæfingar
og annað erfiði í 16 tíma á dag.
Gerðar verða tilraunir með
þetta nýja fyrirkomulag næsta
sumar á 60 föngum en þeir
verða meðal annars neyddir til
að hitta það fólk augliti til
auglitis, sem orðið hefur fyrir
barðinu á afbrotum þeirra.
Aætlunin gagnrýnd
Howard kvaðst viss um, að
þessi uppskrift gæti hjálpað
einhveijum til að leggja glæpi
á hilluna en alls konar samtök,
sem beijast fyrir umbótum í
fangelsum, og stjórnarand-
staða Verkamannaflokksins
gagnrýndu áætlunina harð-
lega. Jack Straw, talsmaður
flokksins í innanrikismálum,
sagði, að „opinbert ofbeldi,
sem einkenndi „heræfingabúð-
irnar“ i Bandaríkjunum“,
kæmi að engu haldi enda væri
áætlunin fyrst og fremst áróð-
ursbragð hjá íhaldsmönnum,
sem verða með flokksþing sitt
í næsta mánuði.
Um 70% þeirra, sem dæmd-
ir eru í fangelsi í Bretlandi,
bijóta af sér aftur þegar út
er komið.
Mikill öryggisviðbúnaður í Trípolí
Reynt að myrða
leiðtoga Líbýu
London. The Daily Telegraph.
ARABÍSKIR stjórnarerindrekar
og líbýskir stjórnarandstæðingar
segja að Muammar Gaddafi, leið-
toga Líbýu, hafi verið sýnt banatil-
ræði þegar hann heimsótti bæinn
Sirte í lok ágúst. Nokkrir tilræðis-
mannanna hafi verið drepnir.
Einn tilræðismannanna var
numinn á brott úr sjúkrahúsi í
Trípolí og Gaddafí varð svo reiður
þegar hann frétti það að hann
fyrirskipaði óvenju strangar ör-
yggisráðstafanir í höfuðborginni.
Hann sakaði múslimska bókstafs-
trúarmenn frá útlöndum um til-
ræðið og ákvað að vísa Palestínu-
mönnum, Egyptum og Súdönum
úr landi.
„Ofsóknarbrjálæði"
Gaddafi kvaðst hafa ákveðið að
vísa Palestínumönnunum úr landi
til að sýna fram á að friðarsamn-
ingurinn við ísraela leysti ekki
vanda palestínskra flóttamanna.
Arabískir stjórnarerindrekar segja
hins vegar að ákvörðunin sé til
marks um vaxandi ólgu í Iibýu
og „mikið ofsóknarbijálæði innan
stjórnarinnar“.
Maradona
kynnir
ný samtök
ARGENTÍSKA knattspyrnustjarn-
an Diego Maradona tilkynnti í gær
að stofnuð hefðu verið Alþjóða-
samtök atvinnumanna í knatt-
spyi-nu (IAFP) til að standa vörð
um hagsmuni stéttarinnar. Mara-
dona hefur verið kjörinn formaður
samtakanna og Frakkinn Eric Can-
tona varaformaður. Báðir teljast
þeir svartir sauðir í knattspyrnu-
heiminum og eru í leikbanni.
Á myndinni fagna Maradona og
Cantona stofnun samtakanna á
fundi í París. 15 knattspyrnumenn
eru í samtökunum, þeirra á meðal
Italimir Gianluca Vialli og Gian-
franco Zola og Sviinn Tomas Brol-
in.
■ Maradona formaður/Bl