Morgunblaðið - 19.09.1995, Blaðsíða 6
6 ÞRIÐJUDAGUR 19. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
stærsta fjárbúinu
• •
Ollu sauðfé á bænum verður
að farga nú í haust
Gangnamenn
í hrakning-
um á Barða-
strönd
SJÖ gangnamenn lentu í villum og
hrakningum í Mikladal á laugardag-
inn. Komust nokkrir heim eftir vind-
átt, en hinir tepptust milii vatnsfalla.
Allir komust mennirnir heilir heim á
endanum.
Sveinn J. Þórðarson, bóndi í Innri-
Múla á Barðaströnd, fór á laugardag
ásamt fimm sonum sínum og tveimur
öðrum, fyrsta gangnadaginn af
þremur, þá eru gengnir Haukabergs-
dalur og Hrísnesdalur. Þegar þeir eru
nýlagðir af stað, gerir á þá þoku og
úrhellisrigningu. Skipta þeir sér í tvo
hópa og ganga Sveinn og þrír dreng-
ir á aldrinum 13-16 ára um Miklad-
alinn, en hinir fjórir fara fjallið. Eft-
ir hálftíma göngu er útséð um að
halda áfram leit. Þá eru þeir, sem
fóru háfjallið, famir að fara hringi
í þokunni. Bregða þeir á það ráð að
fara eftir vindáttinni heim og gengur
ferðin vel.
Lokaðir milli tveggja áa
Þegar heim er komið, menn hold-
votir eftir þriggja tíma göngu, kemur
í ljós að Sveinn og þeir sem með
honum eru, eru ókomnir. Höfðu ám-
ar vaxið það mikið á klukkutíma að
hvergi var hægt að komast yfír og
er hópurinn lokaður á milli tveggja
áa. Þetta ástand varir í sjö klukku-
stundir og þurfa Sveinn og drengim-
ir að ganga um til að halda á sér hita.
Hópurinn sem heim kemst gerir
út leit og er m.a. haft samband við
Björgunarsveitina á Patreksfírði og
Barðaströnd. En heimamenn finna
hina áður en björgunarsveitarmenn
koma á staðinn. Einn gangnamanna
reynir að vaða yfír ána með band
um sig en þá er vöxtur í ánni orðinn
það mikill að litlu munar að illa fari.
Þá er tekið það ráð að fara fram
með ánni vestur fyrir botninn á daln-
um og tekur sú ferð um þijár klst.
Þar fínna leitarmenn greiða leið.
Komast þannig allir gangnamenn
heim heilir á húfi.
-----♦ ♦ ♦-----
Gestir kveiktu
í sameign
LÖGREGLAN var kölluð að húsi í
Skipholti snemma á sunnudagsmorg-
un. Þar höfðu gestir í samkvæmi
farið ógætilega með eld á sameigin-
legum gangi hússins og vöknuðu
nágrannar gestgjafans við hljóð
reykskynjarans.
Þegar lögreglan kom á staðinn
handtók hún þijá ölvaða menn, sem
höfðu verið á ráfí á ganginum og
eru grunaðir um að hafa farið óvar-
lega með eld. Hurð í stigaganginum
sviðnaði, en íbúar höfðu sjálfír slökkt
þegar Iögreglan kom á vettvang.
Riðaí
RIÐA hefur greinst í kind frá
Stóru-Giljá í Torfalækjarhreppi í
A-Húnavatnssýslu, en það er lík-
lega stærsta fjárbú landsins. Öllu
sauðfé á bænum verður fargað í
haust, liðlega 900 fullorðnum
kindum og yfir 1.200 lömbum.
Erlendur Eysteinsson, bóndi á
Stóru-Giljá, segist hafa grun um
að veikin hafi borist í fjárstofninn
f?á urðunarstað þar sem sýktar
ær hafa verið urðaðar á undan-
förnum árum.
Erlendur hefur búið á Stóru-
Giljá um langa hríð en nú hefur
Sigurður sonur hans tekið við fjár-
búinu. Grunur vaknaði um riðu-
veiki á Stóru-Giljá þegar veik
tveggja vetra kind frá bænum
fannst við smalamennsku á
ÞAÐ er ekki á hverjum degi
sem menn rekast á rjúpur í
höfuðborginni en sjá mátti á
ijúpnahóp við Lyngás í
Reykjavík, skammt vestur af
verslun ÁTVR.
Sauðadal. Kindin var með greini-
leg einkenni riðuveiki og var send
til Tilraunstöðvarinnar á Keldum
til rannsóknar. Þar var riðuveikin
staðfest sl. föstudag.
Þessi niðurstaða þýðir að farga
verður öllu sauðfé á Stóru-Giljá í
haust. Lömbin fara í sláturhús, en
fullorðnar kindur verða urðaðar.
Bændur á Stóru-Giljá mega hefja
fjárbúskap að nýju að tveimur
árum liðnum. Erlendur sagði þetta
vera mikið áfall en bændur á
Stóru-Giljá tækju því eins og
hveiju öðru óhappi. Sauðfjárbú-
Níu rjúpur voru þar í hóp
og voru nokkuð spakar, ekki
þó svo að hægt væri að kom-
ast alveg að þeim en létu sér
fátt um finnast þó smellt væri
af þeim mynd, svo framarlega
skapur yrði hafinn að nýju að
tveimur árum liðnum.
Urðunarstaður í nágrenninu
Erlendur sagði að í mörg ár
hefði sýkt sauðfé úr nálægum
sveitum verið urðað í nágrenni við
Stóru-Giljá og hann sagðist hafa
grun um að riðuveikin hefði borist
þaðan í fjárstofn sinn. Þetta væri
þó ekki hægt að sanna eða af-
sanna. Erlendur sagðist hafa verið
mjög ósáttur við þennan urðunar-
stað. Lengst af hefði hann ekki
einu sinni verið girtur af og sauðfé
sem ljósmyndarinn kom ekki
of nærri.
Rjúpurnar eru farnar að
klæðast vetrarbúningnum eins
og sjá má, en eru þó ekki alveg
orðnar hvítar.
hefði legið þarna og bitið gras sem
vaxið hefði upp af hræjunum.
ísumar voru heyjaðar 1.700-1.800
rúllur á Stóru-Giljá og sagði Er-
lendur óvíst hvað yrði gert-við
þær. Um væri að ræða einstaklega
gott hey, sem hann hefði hlakkað
til að gefa í vetur. Heysala frá
riðuveikibæ er bönnuð.
Erlendur sagði mikla vinnu
framundan á Stóru-Giljá við að
gera fjárhúsið þannig úr garði að
leyfilegt yrði að setja nýjan fjár-
stofn í húsið. Skipta þyrfti um
allt tréverk í húsinu, rífa grindur,
jötur og milligerðir.
Þá þyrfti að tæma haughúsið
og skipta um jarðveg í kringum
ijárhúsin. Auk þess þyrfti að sótt-
hreinsa allt hátt og látt.
440 lítrum
hellt niður
LÖGREGLAN lagði hald á tæki til
bruggframleiðslu og hellti niður 20
lítrum af hreinum spíra og 420 lítr-
um af gambra, þegar bruggverk-
smiðju var lokað í Mosfellsbæ um
helgina.
Lögreglan handtók tvo menn og
fannst landi í bifreið þeirra. í fram-
haldi af þvi var leitað í húsi f Mos-
fellsbæ og þar fannst bruggið og
tækin til framleiðslunnar. Annar
mannanna játaði að hafa staðið að
framleiðslu og sölu, en hann hefur
áður komið við sögu lögreglunnar
vegna bruggmála.
Minna af landa
Að sögn lögreglu er nú mun
minna af landa í umferð en í fyrra.
Lögreglan fylgist hins vegar vel
með gangi mála og muni ekki hika
við að grípa til viðeigandi aðgerða
fái hún upplýsingar um eða verði
vör við landa í umferð.
------♦_♦_«------
Ellert hættur
hjá DV
ELLERT B. Schram hefur látið af
störfum sem ritstjóri DV.
Hann sagði í samtali við Morgun-
blaðið að hann hefði valið þann
kost að hætta hjá DV þar sem störf
hans fyrir íþróttahreyfinguna hefðu
eftir atvikum rekist á við starf hans
hjá blaðinu, en Ellert er forseti
íþróttasambands íslands. Hann var
ritstjóri Vísis 1980 til 1981 og rit-
stjóri DV frá stofnun þess 1981,
en það varð til eftir sameiningu
Vísis og Dagblaðsins.
Morgunblaðið/Skúli U. Sveinsson
Rjúpur í Reykjavík
Andlát
Átaki gegn ofbeldi lýkur á morgun
HELGIEYJÓLFSSON
Rætt um að stofna samtök
HELGI Eyjólfsson
húsasmíðameistari
lést 17. september á
hjúkrunarheimilinu
Eir í Reykjavík, 88 ára
að aldri. Hann var um
tíma einn umsvifa-
mesti byggingameist-
ari landsins.
Helgi fæddist 29.
september 1906 að
Grímslæk í Ölfusi.
Foreldrar hans voru
Eyjólfur Guðmunds-
son bóndi þar og kona
hans Herdís Jónsdótt-
ir. Helgi hóf nám í
húsasmíði 1924 og hlaut meistara-
réttindi 1928. Hann stundaði sjálf-
stæðan rekstur við byggingar og
sölu íbúðarhúsnæðis á árunum
1928-1944 og byggði á því tímabili
m.a. síldarverksmiðj-
urnar á Djúpuvík og
Hjalteyri.
Helgi sat í Sölunefnd
vamarliðseigna 1944-
1948, er nefndin var
lögð niður og var hon-
um þá falið að ljúka
störfum hennar og svo-
nefndrar bíla- og
tækjanefndar hersins.
Hann var fjárfestinga-
fulltrúi Fjárhagsráðs
frá stofnun þess 1948
til 1952 og sá jafnframt
um uppgjör á viðskipt-
um ríkisins við herinn.
Helgi varð framkvæmdastjóri Sölu
varnarliðseigna 1952 og lét af því
starfí sökum aldurs 1976.
Helgi kvæntist Guðbjörgu Sig-
urðardóttur og áttu þau þrjú börn.
ÁTAKIÐ Karlar gegn ofbeldi á veg-
um karlanefndar Jafnréttisráðs,
skrifstofu jafnréttismála og Reykja-
víkurborgar lýkur á morgun með
birtingu heilsíðu ávarps í Morgun-
blaðinu með undirskriftum þar sem
ofbeldi er mótmælt. Ingólfur Gísla-
son ritari karlanefndarinnar kveðst
telja átakið hafa heppnast ákaflega
vel.
Átakið hófst seinasta miðvikudag
þegar opnuð var sýning á vegg-
spjöldum í Ráðhúsi Reykjavíkur
sem helguð eru átaki gegn ofbeldi.
„Fjölmiðlaumfjöllun hefur verið
mikil um átakið eins og við vildum
og fundir þeir sem haldnir hafa
verið með Göran Wimmerström,
sænskum sérfræðingi í ofbeldi
karla, hafa líka gengið afskaplega
vel, þannig að ég held að okkur
hafí tekist að gera menn mjög opna
fyrir þeirri hugmynd að beita með-
ferðarúrræðum gagnvart ofbeldis-
mönnum," segir Ingólfur.
Karlar reiðubúnari en áður
„Þetta hefur líka skilað þeim
árangri að okkur sýnist að karlar
séu reiðubúnari en áður að taka
afstöðu gagnvart ofbeldi. Menn sem
hafa verið að leita sér aðstoðar
hafa hringt í skrifstofu Jafnréttis-
ráðs og aðrir hafa viljað að átakið
yrði upphafið að nokkurs konar
samtökum sem héldu þessu starfi
áfram. Við ætlum að skoða hvort
vangaveltur um þetta gangi upp,“
segir Ingólfur. I tilefni átaksins var
gefínn út bæklingur með umfjöllun
um ofbeldi karla og honum dreift
í framhaldsskólana, sem Ingólfur
kveðst telja að muni skila miklum
árangri þegar til lengri tíma er litið.
„Óneitanlega bindum við ákveðn-
ar vonir við að til verði einhver
hreyfing eða samtök sem haldi
umræðunni vakandi og þrýsti á
stjómvöld. Við sjáum einnig fyrir
okkur að þetta átak verði að árleg-
um viðburði.
Víða um heim er efnt til átaka
sem kennd eru við hvíta borðann,
en þau hófust eftir að bijálæðingur
nokkur réðst inn í háskóla í Kanada
fyrir nokkrum árum og skaut niður
á annan tug kvenstúdenta með
and-femínískan áróður á vör.
Upp úr því varð þetta átak til
og bera karlar í Kanada hvíta slaufu
einn eða tvo daga á ári, auk þess
sem sama fyrirbrigði hefur skotið
upp kollinum í Noregi og Hollandi.
Eitthvað af þessu tagi myndum við
vilja sjá gerast, en fyrst þurfum við
að pústa út eftir átakið nú.“