Morgunblaðið - 27.09.1995, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 27. SEPTEMBER 1995 17
ERLENT
BANDARÍSKI auðkýfingurinn Ross Perot (t.h.) greindi frá því í viðtalsþætti Larrys Kings á sjón-
varpsstöðinni CNN á mánudag að hann hygðist stofna þriðja flokkinn í bandarískum stjórnmálum.
Perot stofnar
þriðja flokkinn
Washington. Reuter.
írak
Skort-
ur vofir
yfir
Genf. Reuter.
STOFNUN á vegum Samein-
uðu þjóðanna sagði í gær að líf
milljóna íraka væru í hættu
vegna matvælaskorts af völdum
refsiaðgerða SÞ.
Hópur á vegum Alþjóðamat-
vælastofnunarinnar (WFP) í
Róm er nýkominn úr tveggja
vikna leiðangri til íraks. Dieter
Hannusch, einn yfirmanna
stofnunarinnar, sagði ástandið
vera með því versta er hann
hefði séð á ferðum sínum um
neyðarsvæði undanfarin 24 ár.
„Sífellt fleiri eyða öllum deg-
inum í að reyna að afla sér
fæðu til að lifa af. Hin félags-
lega uppbygging landsins er að
brotna niður,“ sagði Hannusch.
Mona Hannam, annar fulltrúi
stofnunarinnar, sagði flórðung
írösku þjóðarinnar, alls fjórar
milljónir manna, vera í alvar-
legri hættu vegna næringars-
korts.
Þeirra á meðal væru 2,4
milljónir barna yngri en fimm
ára, hálf milljón ófrískra
kvenna eða kvenna með böm á
bijósti og hundruð þúsunda
aldraðra er ættu engan að.
Stofnunin sagði að þótt upp-
skera í írak væri nú 16% minni
en í meðalári hefði það ekki
afgerandi áhrif til hins verra á
fæðuskortinn. Hafa bæri í huga
að írakar hefðu ávallt flutt inn
70% allra matvæla.
Hanusch lýsti því yfir að
bærist aðstoð ekki bráðlega
myndu einungis þeir er brytu
viðskiptabann SÞ, svartamark-
aðsbraskarar og þjófar, lifa af.
ROSS Perot, auðkýfingurinn frá
Texas, sem bauð sig fram til forseta
Bandaríkjanna fyrir þremur árum,
lýsti yfir því á mánudag að hann hygð-
ist stofna þriðja flokkinn fyrir kosning-
amar á næsta ári til mótvægis við
flokka demókrata og repúblikana.
Perot tilkynnti þessa fyrirætlan
sína í spjallþætti Larrys Kings á
sjóvnvarpsstöðinni CNN, en hann
greindi frá óháðu forsetaframboði
sínu árið 1992 í sama þætti.
Ósagt um eigið framboð
Perot iét mörgum spurningum
ósvarað í þættinum. Hann lét ekki
uppi hvort hann hygðist sækjast eft-
ir því að verða forsetaframbjóðandi
hins nýja flokks og forðaðist að
greina frá því hvort hann teldi að
þriðji flokkurinn gæti borið sigur úr
býtum í forsetakosningunum á næsta
ári. Þriðji flokkur hefur aldrei unnið
forsetakosningar í Bandaríkjunum.
Perot sagði að stefna flokksins
væri að láta stjórnmál lúta vilja og
þörfum almennings í meira mæli en
nú er.
Stjórnmálasamtök Perots munu
bera nafnið „Sjálfstæðisflokkurinn"
alls staðar nema í Kaliforníu, þar sem
þau munu heita „Umbótaflokk-
urinn“. Flokkurinn verður reyndar
aðeins stofnaður í þremur ríkjum í
upphafi, Kaliforníu, Maine og Ohio.
Ráðgert er að velja forsetaframbjóð-
anda í vor.
Perot hlaut 19% atkvæða þegar
hann bauð fram 1992 og hafnaði í
þriðja sæti. Bill Clinton Bandaríkja-
forseti fékk 43% atkvæða og George
Bush, sem þá var forseti, 37%. Perot
leiddi þá samtök, sem kölluðust Sam-
einuð stöndum vér og töldust ekki
stjórnmáiaflokkur samkvæmt skil-
greiningu.
Greinilegt er talið að Perot hygg-
ist höfða til ónægju kjósenda. Fjöldi
fólks er þeirrar hyggju að demókratar
og repúblikanar hafi brugðist og virð-
ist vilja sjálfstætt stjórnmálaafl.
Fyrirvari stjórnmálaskýrenda
Stjórnmálaskýrendur tóku yfirlýs-
ingu Perots með fyrirVara.
„Hann virðist halda að stjórnmál
séu risavaxinn tölvuleikur fyrir millj-
arðamæringa," sagði Marlin Fitzw-
ater, sem var blaðafulltrúi Bush.
Mark Rozell, sérfræðingur í for-
setaembættinu, sagði að Perot vildi
hræra upp í kerfinu og komast aftur
í hið pólitíska sviðsljós, sem Colin
Powell, fyrrum sfjórnandi bandaríska
herráðsins, hefði einokað undanfarn-
ar vikur.
allra páfa, sem verið hafa verið við
völd í hálfa öld. Hann er guðhræddur
katólikki og fer til messu klukkan
sex á hveijum morgni.
Hugsun líkt við egg rakhnífs
Hugsun hans er sögð svo skörp
að henni er líkt við egg rakhnífs.
Hann er sagður vera vel að sér í
sögu, hafa stálminni og geta gert rök
andstæðinga sinna að engu með einni
setningu. Það er fáum stjórnmála-
mönnum tilhlökkunarefni að þurfa
að rökræða við hann opinberlega.
Andreotti gengur hokinn með
signar axlir og hárið greitt aftur svo
ekkert skyggi á oddhvöss eyrun.
Skopteiknarar hafa haft fyrir sið að
teikna hann í líki blóðsugu. Hann
hefur stáltaugar og lætur engan bilb-
ug á sér fmna undir þrýstingi.
Andreotti er giftur og á fjögur
böm. Hann fæddist í Róm árið 1919
og var yngstur þriggja bama foreldra
sinna. Faðir hans lést þegar Andre-
otti var tveggja ára og hann ólst upp
hjá móður sinni, sem lifði á lágum
eftirlaunum í íbúð án kyndingar.
Til vaida 28 ára
Hann komst fyrst til valda árið
1947 þegar hann var gerður að ráð-
herra í stjórn Alcides De Gasperis,
þá aðeins 28 ára gamall.
Andreotti rakst fyrst á De Ga-
speri, leiðtoga kristilegra demókrata
á Ítalíu eftir stríð, í bókasafni Páfa-
garðs. Hann var að leita að bók um
sjóher páfa og De Gasperi, sem þá
var bókavörður, spurði hvefsinn:
„Hefur þú ekkert betra við tímann
að gera.“
Andreotti hefur skrifað tugi bóka,
margar þeirra um stjórn- og utanrík-
ismál. Nýjasta bók hans kom út í
síðustu viku og þar er að finna svar
við ásökununum á hendur honum.
Hún ber heitið „Cosa Loro“ (Þeirra
hlutur), sem er orðaleikur með heiti
mafíunnar, „Cosa Nostra" (Okkar
hlutur).
Reuter
GIULIO Andreotti, fyrrum forsætisráðherra ítalíu, í þvögu blaðamanna við komu sína til Palermo
á Sikiley á mánudag vegna réttarhalda, sem hófust í gær í máli hans. Andreotti er gefið að sök að
hafa verið handbendi mafíunnar á 50 ára valdaferli sínum.
ar, meðan hann gekk enn laus í
Palermo árið 1987. Andreotti hafi
vottað Riina virðingu sína með því
að kyssa hann á báðar kinnar. Talið
er að mál ákæruvaldsins standi og
falli með því að sanna þetta atriði.
Andreotti svarar því til að hann hefði
ekki getað hrist af sér lögregluvörð
sinn til að eiga þennan fund.
Ákæruvaldið heldur því einnig
fram að Salvo Lima, þingmaður á
Evrópuþinginu, sem var skotinn til
bana árið 1992, hafi verið helsti teng-
iiiður Andreottis við mafíuna. Lima
var borgarstjóri Palermo, höfuðborg-
ar Sikileyjar, á sjöunda áratugnum
þegar mafían auðgaðist mjög á bygg-
ingarframkvæmdum þar. Lima smal-
aði atkvæðum fyrir Andreotti á Sikil-
ey. Andreotti segir að samskipti sín
við Lima hafi eingöngu verið pólitísk
og ekkert hafi sannast á hann.
Sennilegt er að dregið verði fram
vitni, sem kveðst hafa séð Andreotti
í bifreið fyrir utan hótel í Cataníu á
Sikiley árið 1979 þegar mafíuforing-
inn Benedetto „Nitto" Santapaola
beið eftir að hitta „mikilvægan mann
frá Róm“ á hótelbarnum.
Santapaola situr nú í fangelsi og
neitar að þetta hafi átt sér stað.
Verjendur Andreottis segja að bíll-
inn, sem vitnið kveðst hafa séð
Andreotti sitja í, hafi ekki verið sett-
ur á markað fyrr en sex árum síðar.
Ákæruvaldið heldur því fram að
Andreotti hafi verið helsti verndari
mafíunnar í Róm svo áratugum
skipti. Málið gegn honum er reist á
vitnisburði fyrrum mafíumanna og
Andreotti heldur því fram að það sé
afsprengi samsæris mafíunnar til að
ná fram hefndum fyrir herferðir sín-
ar gegn skipulegri glæpastarfsemi í
valdatíð sinni.
„Þeir hafa sakað mig um að bera
ábyrgð á öllu sem gerst hefur frá
púnversku stríðunum [sem háð voru
á 3. og 2. öld f. Krist],“ sagði hann
fyrr á þessu ári.
Stuðningsmenn Andreottis segja
að hann hafi átt snaran þátt í að
breyta Ítalíu úr fátæku bændasamfé-
lagi, sem var í rústum eftir heims-
styijöldina síðari, í máttugt iðnveldi
á einni kynslóð. Gagnrýnendur saka
hann um að fara fremstan í samfé-
lagi, sem einkennist af spillingu og
baktjaldamakki.
Andreotti hefur verið náinn vinur
Mmw STUTT
Rússneski
herinn í
framboð
PAVEL Gratsjov, varnarmála-
ráðherra Rússlands, verður
ekki meðal frambjóðenda í
þingkosningunum í desember
en sömu sögu er ekki að segja
um 123 undirmanna hans, allt
foringja í hernum. Skýrði
Gratsjov frá því í gær, að ráðu-
neytið hefði valið þá í framboð
til dúmunnar í því skyni að
gæta hagsmuna hersins. Sagði
hann, að núverandi þingmenn
og fyrirrennarar þeirra hefðu
brugðist að þessu leyti, einkum
varnarmálanefnd þingsins og
formaður hennar, Sergei Jús-
henko, sem gagnrýndi hernað-
inn í Tsjetsjníju harðlega. Slíkt
framboð væri óhugsandi á
Vesturlöndum en Rússar virð-
ast telja það sjálfsagt.
Palestínu-
menn frá
Líbýu
ÖLLUM Palestínumönnum í
Líbýu, um 30.000 talsins, hefur
verið gefinn sólarhringsfrestur
til að yfirgefa heimili sín og
koma sér fyrir í búðum víðs
vegar um landið. Þaðan verða
þeir fluttir í stærri búðir við
landamærin að Egyptalandi og
síðan reknir úr landi. Var þetta
haft eftir líbýskum landamæra-
verði í gær. Brottflutningur
Paiestínumanna og annarra
útlendinga í Líbýu hefur raunar
staðið í nokkrar vikur en Mu-
ammar Gaddafí, leiðtogi lands-
ins, vill auk þess refsa Palest-
ínumönnum fyrir friðarsamn-
ingana við ísrael.
Fjöldamorð í
S-Afríku
ÓKUNNIR menn skutu 12
manns til bana í KwaZulu-
Natal-héraði í Suður-Afríku í
gær. Var fólkið við messu í litlu
þorpi og að loknum vígunum
var lagður eldur að húsinu.
Ríkir mikil óöld í héraðinu og
hefur lengi gert. Á síðustu 10
árum hafa að minnsta kosti
10.000 manns fallið í átökum
milli ýmissa fylkinga í Suður-
Afríku.
Dýrafóður
ofan í fólk
SEXTÁN tonn af 30 ára gömlu,
bresku kexi, sem átti að fara
í dýrafóður, voru þess í stað
seld fólki í Albaníu. Skýrði al-
banskt dagblað frá þessu. Kex-
ið kom til iandsins sem hluti
af aðstoð en það mun hafa
verið albanskt fyrirtæki, sem
reyndi að hagnast með þessum
hætti. Var fyrirtækið sektað
um 33.000 kr.
Til varnar
Solzhenítsyn
ALEXANDER Jakovlev, stjórn-
arformaður ORT, helstu sjón-
varpsrásarinnar í Rússlandi,
kvaðst í gær mundu beijast
gegn þeirri ákvörðun að taka
af dagskrá reglulegan þátt með
rithöfundinum og Nóbelsverð-
launahafanum Alexander Solz-
henítsyn. Hann er þó aðeins einn
af 16 í stjórninni. Sumir telja
óeðlilegt, að Solzhenítsyn einn
manna fái að láta gamminn
geysa í sjónvarpi en aðrir telja,
að hann hafi unnið til þess að
fá að lesa Rússum pistilinn.