Morgunblaðið - 07.10.1995, Qupperneq 1

80 SIÐUR LESBOK/C/D
228. TBL. 83. ÁRG. LAUGARDAGUR 7. OKTÓBER1995 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Reuter
Páfi ómyrkur í máli
Rússar fagna vopnahlénu í Bosníu
Unnt að semja
um gæslu
með NATO
Moskvu, Róm, Sarajevo. Reuter.
STJÓRNVÖLD í Rússlandi hafa fagnað samningum um vopnahlé í
Bosníu og gáfu til kynna í gær, að semja mætti um þátttöku rúss-
neskra hermanna í friðargæsluliði undir stjórn Atlantshafsbandalags-
ins, NATO. Starfsmenn Sameinuðu þjóðanna vinna að því hörðum
höndum að koma á rafmagni og gasi í Sarajevo en það er skilyrði
fyrir því, að vopnahléið taki gildi á miðnætti aðfaranótt nk. þriðjudags.
Claes
verði
ákærður
Brussel, Williamsburg. Reuter.
HÆSTIRÉTTUR Belgíu hefur sagt
þinginu að~ ákæra beri Willy Claes,
framkvæmdastjóra Atlantshafs-
bandalagsins, vegna aðildar hans að
hneykslismáli í tengslum við sölu á
ítölskum Agusta-þyrlum til hersins
er hann gegndi embætti ráðherra
efnahagsmála 1988.
„Ég er alsak-
laus, ég hef ekki
gert. neitt af mér,“
sagði Claes á
blaðamannafundi í
Bandaríkjunum í
gær. Hann sagðist
alls ekki hafa í
hyggju að segja af
sér embætti.
„Hæstiréttur
biður þingið um að ákæra Claes.
Saksóknari réttarins telur að hann
hafi gerst sekur um spillingu og
skjalafals," sagði útvarpsstöðin
BRTN í Belgíu. Stöðin sagði að taka
yrði afstöðu til álits saksóknarans á
þingfundi. Er talið að liðið geti mán-
uðir áður en sérstök þingnefnd ljúki
rannsókn sinni á máli Claes.
---------» ♦ ♦---
Jafntefli
í New York
New York. Reuter.
GARRY Kasparov og Viswanathan
Anand sömdu um jafntefli í 16. ein-
vígisskákinni í New York í gær.
Skákin var aðeins 20 leikir. Kasp-
arov hafði hvítt og var tefld Sikileyj-
arvörn. Staðan í einvíginu er nú 9'/2
gegn 6V2, Kasparov í vil.
JÓHANNES Páll n. páfi veifar
til mannfjöldans áður en úti-
messa hefst á leikvangi í New
Yörk. Um 72.000 manns tóku
þátt í messunni sem var í gær.
Páfi hefur í Bandaríkjaferð
sinni fordæmt fóstureyðingar
og sagt að baráttunni gegn þeim
megi líkja við andstöðuna við
kynþáttamisrétti. Einnig hefur
hann lýst andúð sinni á þeirri
stefnu repúblikana, sem hafa
meirihluta á þingi, að dregið
skuli úr opinberum fjárframlög-
um til fátækra og fjöldi innflylj-
enda takmarkaður.
■ Gagnrýnir fóstureyðingar/22
Borís Jeltsín, forseti Rússlands,
lýsti strax stuðningi við vopnahlés-
samningana á fimmtudag og sagði,
að allt yrði að gera til að tryggja,
að þeir yrðu haldnir. Anatólíj Koz-
yrev, utanríkisráðherra Rússlands,
tók í sama streng í gær og lagði
jafnframt áhersiu á þann þátt, sem
Rússar hefðu átt í því, að samningar
náðust. Gaf hann einnig í skyn, að
hugsanlega mætti semja um þátt-
töku Rússa í friðargæsluliði, sem
væri undir stjórn NATO. „Við Rúss-
ar megum ekki vera of viðkvæmir
fyrir hreinum NATO-aðgerðum,“
sagði hann.
Gas- og rafleiðslur
lagaðar
Starfsmenn SÞ vinna nú að því
að koma í lag gas- og rafmagns-
leiðslum í Sarajevo og er mesta verk-
efnið að rjúfa ólöglegar tengingar
við gaskerfi borgarinnar. Er það
gert til að koma í veg fyrir spreng-
ingar eins og urðu á síðasta ári þeg-
ar gasi var hleypt á um hríð. Við-
gerðir á rafiínum standa einnig yfir
og er vonast til, að þeim ljúki fyrir
miðnætti aðfaranótt þriðjudagsins.
Talsmaður SÞ í Zagreb í Króatíu
sagði í gær, að um 400 króatískir
hermenn hefðu haldið inn í Bosníu
á síðustu dögum og stefndu til Bi-
hac, sem er í höndum stjórnarhers-
ins. Er ekki vitað hvert markmiðið
er með þessum liðsflutningum.
Ákveðið var í gær að fresta um
nær viku friðarviðræðum deiluaðila
í Bosníu sem hefjast áttu í Banda-
ríkjunum 25. október og er þetta
gert að beiðni Króatíustjórnar en þar
verða þingkosningar þann dag.
Richard Holbrooke, samninga-
maður Bandaríkjastjórnar, sem átti
mestan þátt í vopnahléssamningun-
um, varaði í gær við of mikilli bjart-
sýni og sagði, að friður væri ekki
kominn á þótt það hillti undir hann.
Hann sagði á hinn bóginn að vopna-
hléssamningarnir nú væru gerólíkir
fyrri samningum vegna ákvæða um
alþjóðlegar friðarviðræður með þátt-
töku æðstu ráðamanna.
Willy Claes
Clinton leyfir aukin samskipti við Kúbu
Varar við ein-
angrunarstefnu
Wasliingtan. Rcuter, The Daily Telegraph.
BILL Clinton Bandaríkjaforseti hélt í gær ræðu um utanríkismál hjá
Freedom House-stofnuninni, þar sem hann varaði við þeirri tilhneig-
ingu í Bandaríkjunum að vilja einangra sig frá umheiminum. Forsetinn
sagði nauðsynlegt að Bandaríkin gegndu áfram forystuhlutverki á al-
þjóðavettvangi. Þá greindi hann frá ýmsum tilslökunum gagnvart Kúbu.
Clinton sagði að jafnt á vinstri
sem hægri væng bandarískra
stjórnmála gætti aukinnar einangr-
unarhyggju. Besta leiðin til að
bregðast við þessari þróun væri
ekki að ráðast á talsmenn einangr-
unarhyggju heldur rökræða við þá
og benda þeim á dæmi úr raunveru-
leikanum.
„Ef litið er á þann árangur, sem
hefur náðst, frá Haítí til Bosníu,
frá Mið-Austurlöndum til Norður-
írlands, kemur rétt einu sinni í ljós
að forysta Bandaríkjanna er ómiss-
andi. Án hennar væru gildi okkar,
hagsmunir og sjálfur friðurinn í
hættu,“ sagði Bandaríkjaforseti.
Samskipti við Kúbu
Forsetinn greindi einnig frá því
að hann hefði ákveðið að leyfa
bandarískum fréttastofum að setja
upp skrifstofur á Kúbu og að kúb-
verskum blaðamönnum yrði leyft
að starfa í Bandaríkjunum. Þá yrðu
samskipti trúarsamtaka, náms-
mannasamtaka, vísindamanna og
samskipti á sviði menningarmála
leyfð milli ríkjanna. Taka þessar
breytingar gildi þegar í stað.
Áfram refsiaðgerðir
Mike McCurry, talsmaður forset-
ans, ítrekaði að þetta hefði engin
áhrif á þær efnahagslegu refsiað-
gerðir, sem verið hafa í gildi frá
1962 gagnvart kommúnistastjórn-
inni á Kúbu.
Robert Dole, leiðtogi repúblikana
í öldungadeild þingsins, lýsti yfir
efasemdum um stefnubreytingu
Clintons og sagði hana einungis
hafa áróðursgildi fyrir Fidel Castro,
forseta Kúbu.
Tilræði í París
LÖGREGLUMENN í París kanna aðstæður
í grennd við Maison Blanche, eina af við-
komustöðvum neðanjarðarbrautanna, en
sprengja, er falin hafði verið í sorpkassa,
sprakk þar í gær. 13 manns slösuðust, flestir
lítillega og rúður í nálægum bílum spiundruð-
ust. Bréfberi kom auga á sprengjuna í kass-
anum og tókst lögreglu því á síðustu stundu
að vara flesta vegfarendur við. Lögregla
skaut nýlega til bana meintan hryðjuverka-
mann af alsírskum uppruna, Khaled Kelkal,
nálægt þorpinu Maison Blanche skammt frá
Lyon, og er tilræðið í gær talið tengjast þeim
atburðum. Útför Kelkals fór fram í gær.
Reuter
Hunsar samning
Jerúsaiem. Reuter.
FRELSISSAMTÖK Palestínu-
manna (PLO) fordæmdu í gær
þá ákvörðun Ezers Weizmans,
forseta ísraels, að náða ekki
nokkrar palestínskar konur,
sem afplána dóma vegna
morðárása á ísraela.
Weizman kveðst ekki vilja
náða fanga sem hafi úthellt
bióði ísraeia. Talsmaður PLO
sagði ákvörðun Weismans
ganga í berhögg við samning
Israela og PLO sem undirritáð-
ur var nýlega í Washington.
„Ég get ekki ímyndað mér
að þeir standi ekki við það sem
þeir voru búnir að sam-
þykkja,“ sagði Yasser Arafat,
leiðtogi PLO, í gær og var
greinilega mjög reiður.
■ Naumur meirihluti/22