Morgunblaðið - 07.12.1995, Blaðsíða 6

6 FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Eftirlitsstofnun
EFTA um kæru
vegna vörugjalds
A
Akvörðun
frestað
STJÓRN Eftirlitsstofnunar EFTA
(ESA) í Brussel frestaði því á fundi
sínum í gær að taka ákvörðun um
að senda EFTA-dómstólnum kæru á
hendur íslenzkum stjómvöldum
vegna fyrirkomulags álagningar og
innheimtu vörugjalds hér á landi.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðs-
ins verður málið tekið fyrir á stjóm-
arfundi í næstu viku.
ESA telur það ekki samræmast
EES-samningnum að áætla gjald-
stofn vömgjalds þegar um innfluttar
vörar er að ræða, en miða við raun-
verð innlendra vara. Þá sé það samn-
ingsbrot að veita innlendum fram-
leiðendum gjaldfrest en ekki erlend-
um.
Nefnd á vegum ijármálaráðherra,
með þátttöku hagsmunaaðila, hefur
enn ekki skilað af sér frumvarpi um
breytingar á lögum um vöragjald.
Heimildir Morgunblaðsins herma að
það sé næsta víst að stjóm ESA
muni ákveða að vísa málinu til dóm-
stólsins í næstu viku, hafi þá ekkert
komið fram af hálfu íslenzkra stjóm-
valda um að breytingar séu á næsta
leiti. Frestur sá, sem ESA veitti ís-
iandi til að breyta lögum, rann út í
ágúst síðastliðnum. Hins vegar gæti
tekið nokkra daga, eftir að ákvörðun
hefur verið tekin, að ganga frá mál-
inu í hendur EFTA-dómstólsins.
Islensk kona starfandi sem arkitekt í Moskvu
Hannar 250 milljóna klúbb
HLÉDÍS Sveins-
dóttir, þritugur ís-
lenskur arkitekt,
starfar nú við að
hanna, teikna og
taka þátt í byggingu
næturklúbbs og
veitingastaðar í
Moskvu sem er
áætlað að muni
kosta milli 200 og
250 milljóna króna.
Hlédís hefur verið í
Moskvu síðan í mars
og verður að Hkind-
um þar þangað til
framkvæmdum lýk-
ur í mars á næsta
ári. Aðalverkfram-
kvæmdir við staðinn
hefjast í dag.
Staðurinn hefur fengið nafnið
Mirage, er um 1.600 fermetrar
að stærð og stendur við götuna
Nóví Arbat, sem borgaryfirvöld
vilja að verði ein helsta miðstöð
skemmtanalifsins þar í borg.
Mirage á að sögn Hlédísar að
verða aðaltónleika- og sýninga-
klúbburinn í borginni, og á að
höfða til nýríkra Rússa og vel-
stæðra ferðamanna.
Hlédís útskrifaðist með meist-
aragráðu í arkitektúr frá UCLA
í Los Angeles árið 1993 og fékk
í kjölfar þess starf við hönnun á
itöiskum veitingastað þar í borg.
Maður sem var að gera tilboð í
hönnun nætur-
klúbbsins bað hana
um að hefja hönnun-
arvinnu fyrir sig,
sem hún og gerði.
Tilboðsgjafinn
hreppti síðan verkið
og Hlédís var ráðin
til að stýra hönnun
og verkstjórn. Hún
hefur nú fengið þijá
íslendinga til starfa;
vinkonu sína, Höllu
Hamar, íslenskan
verktaka við fram-
kvæmdir, Ólaf Auð-
unsson, sem er með
á sínum snærum
sænska iðnaðar-
menn sem hafa með-
al annars unnið í St. Pétursborg,
og íslenskan pípulagningamann.
„Þetta er mikið og dýrt verk og
verður dýrara með hveijum deg-
inum. Það hefur mikið gengið á
því að aðstæður hér eru allt aðr-
ar en annars staðar í veröldinni.
Ég hóf störf sitjandi á gólfi gal-
tómrar, ómálaðrar skrifstofu
með pínulítið teikniborð fyrir
framan mig,“ segir Hlédis.
Byggingin sem hýsa mun
Mirage var gríðarstórt stúkað
flæmi í byijun, þannig að bijóta
þurfti niður alla veggi áður en
hægt var að hefjast handa við
hönnun og innréttingar.
„Við höfum glímt við rúss-
neskt skrifræði og algengt er
að þurfa að greiða fyrir öll leyfi
undir borðið, auk þess sem emb-
ættismennimir vilja alltaf fá
fleiri og fleiri eyðublöð og teikn-
ingar í hendur. Rússnesku
verka- og iðnaðarmennirnir
vinna líka mjög hægt og notast
við gamaldags aðferðir, þannig
að við fengum ítalska verka-
menn sem stungu af eftir að
hafa fengið greiðslu. Þá ákváð-
um við að fá norræna iðnaðar-
menn til starfa. Þetta er því erf-
itt og stöðugt læti í gangi, en
ekki þó þannig að mér stafi
hætta af. Verkið er líka óskap-
lega spennandi."
Fleiri verkefni í Moskvu
Mirage á að vera í síð-gotnesk-
um anda en einkennist annars
af tilraunagleði. Hlédís segir dýr-
ustu efni vera notuð við gerð
staðarins, nýjustu hljóð- og ljósa-
tækni, listamenn geri súlur og
skraut og kappkostað sé að öðm
leyti að gera staðinn sem glæsi-
legastan.
Hún hefur fengið fleiri verk-
efni í Moskvu, annars vegar
hönnun tveggja íbúða og hins
vegar útfærslu innviða hjá
bankastofnun í borginni, og
kveðst telja líklegt að takist vel
til með Mirageverði verkefnin
fleiri. Hún kveðst þó ekki ætla
að festa rætur í Rússlandi.
Ljósmynd/Loftur Atli
Hlédís
Sveinsdóttir
Kjaradeila röntgentækna á Ríkisspítulum
Búist við samn-
ingafundi í dag*
BÚIST er við því að samninganefnd-
ir Ríkisspítalanna og röntgentækna
hittist á formlegum fundi í dag. Ein-
ungis óformlegar viðræður hafa átt
sér stað milli aðila frá því fímmtán
röntgentæknar hættu störfum um
síðustu mánaðamót í kjölfar þess að
stjómendur spítalanna drógu ekki til
baka uppsögn á föstum yfirvinnu-
greiðslum.
„Við sinnum héma sérhæfðum
rannsóknum eins og segulómun,
æðarannsóknum og tölvusneið-
mynda- og ómskoðunum, eða öllum
slíkum bráðarannsóknum fyrir utan
venjulegar röntgenrannsóknir. Það
era fímm manneskjur að hjálpa okk-
ur við þetta og þær eru auðvitað
búnar með vinnukvóta sinn fyrir
löngu,“ segir Ásmundur Brekkan,
prófessor og forstöðulæknir röntgen-
deildar Landspítalans.
Óvissa vegna helgarvaktar
Landspítalinn er með helgarvakt
um næstu helgi og sagði Ásmundur
að algjör óvissa ríkti með hvernig
tækist að klára það.
„Þessir röntgentæknar telja sig
ekki vera í verkfalli. Þeir telja sig
ekki vera i vinnu héma, og þess
vegna hefur ekki af þeirra hálfu ver-
ið rætt neitt um það sem alltaf hefur
verið sjálfsagður hlutur með allar
heilbrigðisstéttir, að taka að sér
neyðarþjónustu. Þá umræðu munum
við taka upp við þeirra stéttarfélag,"
sagði hann.
Morgunblaðið/Sverrir
Jólaljós áÞjóðminjasafni
BJÖRN Bjarnason, menntamála-
ráðherra, kveikti á jólatré Þjóð-
minjasafnsins í gær á degi heil-
ags Nikulásar. Jólasýning Þjóð-
minjasafnsins er að þessu sinni
helguð jólaljósum og síðan munu
íslensku jólasveinamir að veiýu
heimsækja safnið frá og með 12.
desember þegar sá fyrsti kemur
til byggða.
Lögum
fæðingar-
orlof í end-
urskoðun
VERIÐ er að endurskoða lög um
fæðingarorlof og segir heilbrigðis-
ráðherra að þar sé meðal annars
verið að skoða hvort veita eigi kon-
um rétt á að hefja fæðingarorlof
mánuði fyrir áætlaða fæðingu.
Fram kom í viðtali Morgunblaðs-
ins við Reyni Tómas Geirsson pró-
fessor á kvennadeild að vinna
kvenna á meðgöngu, einkum ef um
væri að ræða erfiðisvinnu, sé talin
vera áhættuþáttur fyrir fyrirbura-
fæðingar og í raun séu margar
konur óvinnufærar undir lok með-
göngu. Því gæti það verið þjóðhags-
lega hagkvæmt að að gera öllum
þunguðum konum kleift að hætta
vinnu fjórum til átta vikum fyrir
áætlaðan fæðingardag.
Sérstök nefnd, undir forustu
Daggar Pálsdóttur lögfræðings, á
að skila tillögum varðandi fæðing-
arorlof um miðjan janúar.
„Það er álit okkar að það hafi
að öllum líkindum minni kostnað í
för með sér að fæðingarorlof sé
gefíð fjórum vikum fyrir fæðingu
því á móti sparast veikindadagar.
Þetta er eitt af því sem nefndin er
að skoða. Þá er nefndin einnig að
skoða rétt feðra á fæðingarorlofi,“
sagði Ingibjörg Pálmadóttir heil-
brigðisráðherra.
♦ ♦ ♦
VR hyggst
byggja 20 ný
orlofshús
VERSLUNARMANNAFÉLAG
Reykjavíkur, VR, hyggst byggja
20 ný orlofshús í Miðhúsaskógi í
Biskupstungum. Yngvi Þór Lofts-
son landslagsarkitekt hefur verið
fenginn til að gera uppdrátt og til-
lögu að skipulagi svæðisins. VR á
nú 20 orlofshús í Miðhúsaskógi.
í tillögu orlofsstjómar VR um
hugsanlega framtíðaruppbyggingu
i Miðhúsaskógi segir m.a. að byggð
verði allt að 20 hús á næstu 10
árum og heildarskipulag fyrir
byggðina verði gert strax. Athugað
verði hvort hægt sé að setja upp
aðstöðu fyrir tjöld og tjaldvagna inn
við Hrútá og aðstaða fyrir börn og
unglinga verði gerð eins vel úr garði
og kostur er. Gönguleiðir á og út
frá svæðinu verði merktar og gerð
verði kostnaðaráætlun um vegavið-
hald.
Tillaga um óbreytt útsvar og holræsagjald hjá Reykjavíkurborg á næsta ári
Greiðslubyrði borg-
arsjóðs um tveir
milljarðar árið 1996
BORGARRÁÐ hefur samþykkt tillögu borg-
arstjóra um að leggja til við borgarstjóm að
útsvar í Reykjavík verði óbreytt eða 8,4%
árið 1996. Jafnframt er gert ráð fyrir að
holræsagjald verði óbreytt á næsta ári.
Greiðslubyrði borgarsjóðs á árinu 1996 er
um 2 milljarðar en var um 500 milljónir árið
1993.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri
segir að fremur illa hafi gengið að selja eign-
ir borgarinnar á árinu. Á næsta ári yrði horft
til þess hvort selja mætti aðrar eignir svo
sem Skýrsluvélar ríkisins og Reykjavíkur-
borgar og hlut borgarinnar í Landsvirkjun.
Þá mætti skoða af alvöru sölu á Malbikunar-
stöð Reykjavíkurborgar og Gijótnám Reylqa-
víkurborgar.
Fyrsta afborgun
Borgarstjóri sagði að greiðslubyrði borgar-
sjóðs hafi verið um 500 milljónir árið 1993,
um 760 milljónir árið 1994, um 1,6 milljarð-
ar árið 1995 og verður um 2 milljarðar árið
1996.
„Þetta er mjög stórt stökk og aðalástæðan
er sú að tekið var stórt lán hjá Westdeutsche
Landesbank árið 1993, eða 2,8 milljarðar
vegna áranna 1992 og 1993,“ sagði Ingi-
björg. Lánsupphæðin var tæpir þrír milljarð-
ar til sjö ára og var fyrsta afborgun á þessu
ári. „Lánið var tekið til að brúa hallann á
borgarsjóði, en borgarsjóður hafði verið rek-
inn með halla um langt árabil," sagði hún.
„Ef ég man rétt var hallinn á borgarsjóði
um 2,4 milljarðar árið 1993.“
Lán ekkí greidd niður
Ingibjörg sagði það ekki einfalt að koma
fjárhagsáætlun fyrir árið 1996 heim og sam-
an og ljóst að skuldbreyta þarf lánum að
stærstum hluta. Miðað við óbreytt útsvar
verður ekki hægt að greiða niður lán en
áhersla lögð á að minnka lántökur. Skulda-
aukning árið 1995 yrði líklega um 800 millj-
ónir en var 2,8 milljarðar árið 1993 og 2,8
milljarðar árið 1994.
Sala eigna
„Yið höfum verið að ná þessu verulega
niður en treystum okkur ekki að óbreyttu
útsvari til að fara að greiða niður lán,“ sagði
borgarstjóri. „Við leggjum til að útsvar verði
óbreytt og teljum ekki vera forsendur til að
hækka það og við verðum að leita allra leiða
áður en farið verður í slíka aðgerð." Þá kom
fram hjá borgarstjóra að holræsagjald yrði
einnig óbreytt á næsta ári.
Borgarstjóri sagði að sala eigna hefði
ekki gengið vel. Hugmyndir voru um að
selja ríkinu Heilsuverndarstöðina sem er í
60% eigu borgarinnar. „Öll sú starfsemi sem
þar fer fram er á vegum ríkisins," sagði
Ingibjörg. „Langur leigusamningur hefur
verið gerður við umhverfismálaráðuneytið
um húsnæði borgarinnar við Vonarstræti
og er því máii ólokið. Við höfðum bundið
vonir við íbúðir borgarinnar við Aðalstræti
en salan á þeim hefur gengið fremur hægt
enda ekki mikil hreyfing á fasteignamarkað-
inum.“
Sagði Ingibjörg að horft hafi verið til
eigna borgarinnar, sem ekki væru auðseljan-
legar og nefndi sölu á Skýrsluvélum rikisins
og Reykjavíkurborgar og Landsvirkjun.
„Svo eru fyrirtæki sem mér finnst ástæðíw
til að skoða af fullri alvöru án þess að ég
hafí myndað mér nokkra skoðun á þessu
stigi en það eru Malbikunarstöðin og Gijót-
námið,“ sagði hún.
„Það sem fyrst og fremst þarf að huga
að er markaðurinn. Það kann að vera að
þar sé ákveðin fákeppni. Borgin er stór við-
skiptaaðili við fyrirtækið og hefur þar af
leiðandi hagsmuni af að gjaldskráin sé til-
tölulega lág. En þetta eru fyrirtæki sem ég
held að hljóti að koma til skoðunar miðað
við þá stöðu sem uppi er en ég vil ekki segja
neitt um hver niðurstaðan verður.“
\
X
i
\
\
: