Morgunblaðið - 07.12.1995, Blaðsíða 22
22 FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Göran Persson væntanlegnr forsætisráðherra og leiðtogi jafnaðarmanna í Svíþjóð
Harður, ákveðinn en
ekki maður fólksins
GÖRAN Persson fjármálaráðherra, lengst til hægri á mynd-
inni, ræðir hér við starfsbræður sína frá Finnlandi og Noregi
þá Iiro Viinanen og Sigbjörn Johnsen.
Stokkhólmi. Reuter.
GÖRAN Persson, fjármálaráð-
herra Svíþjóðar og væntanlegur
eftirmaður Ingvars Carlssons sem
forsætisráðherra og leiðtogi jafn-
aðarmanna, á erfitt verk fyrir
höndum. Samkvæmt skoðana-
könnunum hefur Jafnaðarmanna-
flokkurinn tapað þriðjungi kjós-
enda sinna frá því í kosningunum
á síðasta ári og eru ástæðurnar
fyrst og fremst efnahagsástandið
í Svíþjóð, niðurskurður í velferðar-
kerfinu og umræðan um Monu
Sahlin, fyrrverandi aðstoðarfor-
sætisráðherra, og misnotkun
hennar á opinberu greiðslukorti.
Persson, sem er 46 ára að aldri,
nýtur virðingar í Svíþjóð og er-
lendis fyrir raunsæi í stjórnmálum
og aðhaldssemi í fjármálum en
hann hefur hins vegar ekki haft
orð fyrir að vera „maður fólksins"
eins og kallað er. Innan verkalýðs-
hreyfingarinnar og meðal
óbreyttra flokksmanna hafa menn
nokkurn vara á sér gagnvart hon-
um og hann á eftir að sannfæra
marga um réttmæti þeirra ein-
kunnarorða sinna, að „aðhald í
dag tryggi velferð á morgun".
Persson er fæddur 20. júní 1949
og ólst upp ásamt fjórum systkin-
um sínum í Vingáker fyrir sunnan
Stokkhólm. Var faðir hans bygg-
ingarverkamaður og móðir hans
heimavinnandi og oft heldur
þröngt í búi. Persson sýndi það
hins vegar snemma, að hann er
útsjónarsamur og 10 ára gamall
var hann farinn að drýgja tekjur
heimilisins með því að safna tóm-
um flöskum vítt og breitt um
bæinn.
Áhugi á stjórnmálum
í skóla varð Persson strax at-
kvæðamikill í nemendafélögum og
það var ekki rokkið eða íþróttir,
sem áttu hug hans allan, heldur
umræður um stjórnmál. 17 ára
gamall varð hann formaður í fé-
lagi ungra jafnaðarmanna í
Vingáker og vegna metnaðar síns
og stjórnmálaáhuga var hann
stundum kallaður „Machiavelli frá
Vingáker".
Persson hóf nám í félagsfræði
við háskólann í Örebro en hætti
því þegar hann varð leiðtogi jafn-
aðarmanna í bænum Katrineholm,
þá 26 ára gamall. Var hann fyrst
kjörinn á þing 1979 en sex árum
síðar sneri hann sér aftur að bæj-
armálunum í Katrineholm. Varð
hann kunnur fyrir að láta hendur
standa fram úr ermum en líka
fyrir að fara sínu fram. Beitti
hann sér meðal annars fyrir því
að brjóta niður gamla miðbæinn
og byggja upp aftur en um það
mál voru miklar deilur á síðasta
áratug.
Göran Persson fluttist til Stokk-
hólms 1989 þegar hann varð
menntamálaráðherra en eitt af
embættisverkum hans þá var að
gera miklar breytingar á yfirstjórn
skólamála. Þótti hún áður ein-
kennast af mikilli skriffínnsku en
var eftir breytinguna skilvirkari
og einfaldari í sniðum.
Beitti sér fyrir breytingum
Jafnaðarmenn voru utan stjóm-
ar á ámnum 1991 til 1994 og á
þeim tíma var Persson varafor-
maður fjárhagsnefndar sænska
þingsins. Þegar jafnaðarmenn
unnu síðan kosningarnar á síðasta
ári fór nokkur skjálfti um sænska
fjármálamarkaðinn enda var ótt-
ast, að jafnaðarmenn myndu taka
upp sína keynesísku efnahags-
stefnu og að þessu sinni undir
forystu manns, sem var kunnur
fyrir allt annað en aðgerðaleysi.
Þessar áhyggjur reyndust
óþarfar. Persson hefur beitt sér
staðfastlega fyrir aðhaldssemi í
peningamálum og áunnið sér vel-
vild frammámanna í atvinnu- og
fjármálalífinu þótt það sama verði
kannski ekki sagt um alla kjósend-
ur hans. Hann hefur haft forystu
um þær breytingar, sem gerðar
hafa verið á velferðarkerfinu, og
þótt mögm árin í sænsku efna-
hagslífi séu langt í frá að baki,
þá eru flestir sammála um, að það
sé komið inn á rétta braut.
Persson, sem býr í Malmö, skildi
við fyrri konu sína á síðasta ári
og búa dætur þeirra tvær með
móður sinni. Er hann nú kvæntur
aftur.
Rétt verð 4
44.900
Þú sparar
5.000
EDESA pvottnvél
m. BOO r.minínpn vjndn
nSctnskr.
SANSUJ
*iJjómtírikjrir.nrmit«.-flf,
oöninr ki.
54.900
Þúgetur sparað
altt að 19.200
RflFTíEKJflPERZLUN ISLflilDS ff
Opið 1ChOO - 19KX)
mánud. - laugard.
13.00. - 1800 sunnud.
Síminn er 568 8660
Viö erum í Skútuvogi 1
við hliðina á IKEA
- ANNO 1929-
Fyrir síðustu jól hefur skótahreyfingin selt sígrœn
eðaltré í hœsta gœðaflokki og hafa þau prýtt
mörg hundruð heimili. Svo eðlileg eru trén að
fuglar gœtu átt það til að gera sér hreiður í
greinum þeirra. Sígrœnu jólatrén frá skátunum eru
grœn og falleg jól eftir jól.
10 ára ábyrgð
^ 8 stœrðir, 90 - 305 cm
Stálfótur fylgir
^ Eldtraust
íslenskar leiðbeiningar
^ Jólatré með skrauti - 3 gerðir
Reuter
PARÍSARBtJAR ganga um borð í einn þeirra báta sem franska
stjórnin hefur Ieigt til að sigla fólki um Signu.
v*iCLAIR€
m sí■5»'*»/- •"
Á
Ófé/tfj/aðéxr
rjjl • Skátahúsið, Snorrabraut 60
VíuiA
Blússa kr. 4.700
Pils kr. 3.600
Axlabönd kr. 2.400
Sýningarsalur Heklu, Laugavegi 174
jl Axlabönd kr. 2.4
JOSS
KRINGLUNNI
Afram
verkföll
París. Reutcr.
FRANSKIR kennarar, starfs-
menn sjúkrahúsa og flugfélaga
sögðust í gær ætla að hefja verk-
föll í dag. Stéttarfélagið Force
Ouvriere, sem hefur gegnt lykil-
hlutverki í verkföllum síðustu
tveggja vikna, hvatti í gær til
mótmæla um allt land og að fleiri
stéttir, jafnt í ríkis- sem einka-
geiranum legðu niður störf.
Stéttarfélagið krefst þess að
Alain Juppé forsætisráðherra
dragi til baka niðurskurðar-
áform stjórnarinnar á velferðar-
kerfinu og að viðamiklar viðræð-
ur við verkalýðshreyfinguna fari
fram. Á ríkisstjórnarfundi í gær
lýsti Jacques Chirac Frakklands-
forseti yfir fullum stuðningi við
stefnufestu Juppé en forsetinn
hefur til þessa haft lítil afskipti
af deilunni.
Charles Pasqua, fyrrum innan-
ríkisráðherra, er nú situr í öld-
ungadeild þingsins, gagnrýndi
hins vegar flokksfélaga sinn
Juppé harðlega og hvatti Chirac
til að breyta um stefnu gagnvart
verkfallsmönnum. „Frakkar
þurfa drauma, von og eldmóð.
Þeir hafa þörf fyrir einhvern er
talar um ástina en ekki bara vexti
og fjárlagahalla," sagði Pasqua
í viðtali við tímaritið l’Express.
I
I
I
I
I
I
I
!
I
I
I
i
I
I
I