Morgunblaðið - 07.12.1995, Blaðsíða 41
s
MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 7. DESEMBER 1995 41
AÐSENDAR GREINAR
Fjártjón og vátryggingaiðgj öld
Á BAKSÍÐU Morgunblaðsins í
gær, miðvikudag, er birt frétt um
viðbrögð íslensku vátryggingafélag-
anna við tillögum Gunnlaugs Cla-
essens hæstaréttardómara og Gests
Jónssonar hæstaréttarlögmanns um
breytingar á skaðabótalögunum. Er
þar staðhæft að tillögurnar muni
hafa í för með sér verulega hækkun
á vátryggingaiðgjöldum í bílatrygg-
ingum. Astæða er til að gera nokkr-
ar athugasemdir við þessi viðbrögð.
Fyrst verður að taka fram eftir-
farandi: Það er meginatriði í skaða-
bótarétti, að sá maður sem fyrir
tjóni verður með þeim hætti að ann-
ar aðili ber skaðabótaábyrgð á tjón-
Lækkun örorku vegna
fjárhagslegs örorku-
mats mun vega þyngra
í heildardæminu, segir
Jón Steinar Gunn-
laugsson, en sú hækk-
un bóta, sem felst í til-
lögum um breytingu á
skaðabótakröfum.
inu, fái allt fjártjón sitt bætt. Verk-
efni löggjafar, sem fjallar um bætur
fyrir líkamstjón á hendur skaða-
bótaskyldum aðila, er því að ákveða
hvað þurfi til að koma til að um
fuliar fjártjónsbætur verði að ræða.
Þar skipta hugleiðingar um iðgjöld
í vátryggingum engu máli. Þeir sem
vilja mótmæla lagareglu um fullar
bætur fyrir fjártjón með því að vá-
tryggingaiðgjöld á sviði ábyrgðar-
trygginga muni hækka við lögleið-
ingu slíkrar reglu, eru í reynd að
krefjast þess, að tjónþolar niður-
greiði iðgjöld með hluta af tjónbót-
um sínum. Það er því nauðsynlegt
að sleppa alveg vangaveltum um
fjárhæð vátryggingaiðgjalda þegar
fjallað er um efnisreglur í skaða-
bótarétti. Almennar skaðabótaregl-
ur eiga heldur ekki bara við kröfur
sem vátryggingafélög ábyrgjast,
heidur skaðabótakröfur almennt.
Spádómar vátryggingafélaganna
um að vátryggingaiðgjöld þurfi að
hækka eru heldur ekki efnislega
sannfærandi. Minnt skal á, að með
hinum nýju skaðabótalögum voru
tekin upp svokölluð fjárhagsleg ör-
orkumöt, þar sem lagður skyldi
haldbetri mælikvarði en áður á ör-
orkutjón. Lítil reynsla er ennþá kom-
in á lögin. Engu að síður er ljóst
af störfum örorkunefndar fram til
þessa, að örorkan lækkar verulega
9
ETIENNE AIGNER
»
4-
PRIVATE NUMBER
WOMEN
í fjöldanum öllum af
smærri málunum. Mín
tilfinning er, að sú
lækkun muni vega mun
þyngra í heildardæm-
inu en sú hækkun bóta
sem felst í tillögunum
um breytingu á skaða-
bótalögunum. Að auki
skal minnt á að iðgjöld
í bflatryggingum lækk-
uðu ekkert, þó að
skaðabætur til tjónþol-
anna væru stórlega
lækkaðar, fyrst með
svonefndum verklags-
reglum vátryggingafé-
Jón Steinar
Gunnlaugsson
laga i nóvember 1991
og síðan með gildistöku
skaðabótalaganna á
árinu 1993. Það er
skrítið að birta útreikn-
inga á þörf fyrir hækk-
un iðgjalda á þeim
grundvelli sem hér um
ræðir.
Tillögur þeirra
Gunnlaugs og Gests
eru afar vel unnar.
Þeim fylgir ítarleg
greinargerð, þar sem
m.a. er sýnt fram á, að
reiknireglur dönsku
skaðabótalaganna, sem
voru fyrirmyndin að hinum íslensku
lögum, voru byggðar á þeirri for-
sendu, að unnt sé að hafa yfir 15%
raunvexti af tjónbótum vegna fram-
tíðartjóns. Byggðist hin danska
lagasetning á sínum tíma á ruglingi
milli nafnvaxta og raunvaxta, sem
við íslendingar höfum fyrir löngu
skilið, að ekki er það sama á verð-
bólgutímum. Dönsku reglumar hafa
hlotið verðskuldaða gagnrýni af
þessum sökum þar í landi.
Þær aðferðir sem tillögur Gunn-
laugs og Gests byggjast á við út-
reikning framtíðartjóns er sú sama
og notuð er í rétti allra Evrópuríkja
að Danmörku undanskilinni. Þessar
aðferðir fela í sér eins góða útreikn-
inga á fjártjóni vegna örorku og
menn hafa talið unnt að gera. Fyrir
því öllu er gerð góð grein í skýrslu
tvímenninganna. Vilji menn mót-
mæla þessum aðferðum, þurfa þeir
að færa fram marktæk rök fyrir
mótmælum sínum. Það hefur enginn
gert.
Það er afar brýnt að þegar í stað
verði ráðist í þær breytingar á
skaðabótalögunum, sem þeir Gunn-
laugur og Gestur hafa lagt til. Með-
an það er ekki gert verður flest það
fólk sem slasast á líkamá sínum,
þannig að til fjárhagslegrar örorku
leiðir, að sæta verulega skertum
bótum. Við svo búið má ekki standa
iengur.
Höfundur er hæstaréttarlögmað-
ur.
tónlist í Japis
Tríó Nordica
"Trfóið nálgast Clöru Schumann með miklum
kærleik, Felix Mendelson með djúpum
tilfinningum og Franz Berwald með ögrandi
snilli. Alveg framúrskarandi diskur!"
Stig Jacobsson-Svenska Dagbladet 08.10.1995
Einar Kristjánsson - Ó leyf mér þig að leiða
"Á þessari tvöföldu geislaplötu leiðir Einar
Kristjánsson ykkur inní heim hinna
rammfslensku, blíðu en í senn kraftmiklu laga
eins og Hamraborgin, Bikarinn og Gígjan. Einnig
er aö fmna ertend Ijóö og aríur á safninu.
Ákaflega vandaö minningarverk."
Serenade - Pétur Jónasson, Martial Nardeau
og Guðrún Birgisdóttir
"Serenade inniheldur franska og spænska
tónlist fyrir flautur og gítar. Verkin á plötunni eru
flest frá árunum í kringum aldamótin síðustu og
er þar að finna margar perlur franskra og
spænskra tónbókmennta m.a. eftir Ravel, Satie
og Rodrigo."
Gunnar Kvaran og Gísli Magnússon
"Gunnar Kvaran sellóleikari og Gísli Magnússon
píanóleikari hafa starfaö lengi saman. Á þessari
geislaplötu er að finna þverskurð af því besta
sem félagarnir hafa haft á efnisskránni hjá sér i
gegnum tíðina."
Jónas Ingimundarson - Við slaghörpuna
"Jónas Ingimundarson píanóleikari fer næmum
fingrum um slaghörpuna og flytur fjölmörg sígild
pfanóverk. Platan var tekin upp í Listasafni
Kópavogs í júnf á þessu ári þar sem hann. er nú
með tónleikaröð undir sama nafni. Hér er að
finna eitthvað fyrir alla."
Steinunn Bima Ragnarsdóttir - Píanó
‘Steinunn Birna Ragnarsdóttir píanóleikari flytur
píanókonsert í a-moll op.16 eftir Grieg ásamt
Sinfóníuhljómsveit íslands, svítu úr Pétri Gaut
eftir Grieg og Kinderszenen op.15 eftir
Schumann. Rómantískur, vandaður og hrifandi
geisladiskur sem unnendur sígildrar tónlistar
ættu ekki að láta fram hjá sér fara."
Sinfónfuhljómsveit íslands: Jón Leifs Saga
Symphony (Söguhetjur)
"Jón Leifs samdi Sögusinfóníuna (Söguhetjur) á
árunum 1941 og 1942. í fyrsta skipti hefur
verkiö nú verið tekið upp í heild sinni og er á
þessari geislaplötu í flutningi
Sinfóníuhljómsveitar íslands undir stjóm Osmo
Vanska."
Sigurður Bragason og Vovka Ashkenazy -
Ljóöakvöld
"Sigurður Bragason baritónsöngvari og Vavka
Ashkenazy píanóleikari flytja verk eftir Chopin,
Rachmaninov, Ravel og Rubenstein. Á plötunni
er að finna sígilda tónlist á heimsmælikvarða."
8RAHMS * SCHUMANN
6001FRANZSON ■ GfSRIT SCHUIi
«*8iF fW
Krístinn Árnason - Barríos/Tárrega
"Svo lók tæknin í höndum gítarieikarans að
maður varð varla var við hana; túlkunin var í
fyrirrúmi, mjúk streymandi, plastísk og gegn
músíkölsk..." Mbl. 05.09.1995 - Ríkharðurörn
Pálsson
Guðni Fransson og Gerrit Schuil -
Ðrahms/Schumann
"Magnaö hárómantískt tónverk f tilfinningarikum
flutningi Guðna Franssonar klarfnettuleikara og
Gerrit Schuil píanóleikara. Sóriega vönduð
geislaplata."
Ævintýraóperan Sónata
"Ævintýraóperan Sónata eftir Hjálmar H.
Ragnarsson og Messíönu Tómasöóttur er fyrir
fólk á öllum aldri. Tónlistin er grípandi og flýgur
frjáls upp i hæðir innsæis...'
I
Japis Brautarholti 2, sérverslun með Uassíska tónlist
Sendum ( póstkröfu
xAo cnnn
Sendum í póstkröfu
sími 5Ó2-52Q0
Brautarholii 2 oq Krinqlunni sími 502 5200