Morgunblaðið - 16.12.1995, Qupperneq 8

8 LAUGARDAGUR 16. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Jólaljósin tendruð
Púsundlr manna og tama sötnuðust saman i Austurvrtll siðdegl. i g»rþegar kveiWvar í Óslóarjólatrénumeð
viðhötn.....................
JÉ
aGtIAUkIO
Samningur Ríkisspítala og ráðherra 6. desember 1994
Ráðherra vísar
þvingun á bug
SIGHVATUR Björgvinsson, fyrrver-
andi heilbrigðisráðherra, vísar því á
bug að hann hafi skipað stjómendum
Ríkisspítala að skrifa undir samning
þann sem hann og fjármálaráðherra
gerðu við stjómendur Ríkisspítala
hinn 6'. desember 1994 án þess að
þeim hafi verið kunnar forsendur
samningsins eða hafi tekið þátt í
samningsgerðinni.
Sighvatur segist hafa rætt við
Guðmund Karl Jónsson, þáverandi
formann stjómamefndarinnar, fyrir
fundinn þar sem samningurinn var
undirritaður og hann hafí vitað hvað
til stóð.
„Honum var vel kunnugt um hvað
ég var að reyna að fá fjármálaráð-
herra til að fallast á í aukafjárlögum.
Samningurinn átti að hafa því hlut-
verki að gegna að fjármálaráðhera
féllist á að veita auknum fjármunum
til spítalans og þá féllist spítaiinn á
móti á að gera ráðstafanir til að
draga úr kostnaði,“ sagði Sighvatur.
Hann sagði hugsanlegt að Guðmund-
ur Karl og Davíð A. Gunnarsson,
þáverandi forstjóri Ríkisspítala, hafi
ekki vitað fyrir fundinn 6. desember
hvaða Qárhæðir yrðu í samningnum,
„en þeir vissu hvað ég var að reyna
að gera“.
Þá sagði Sighvatur ljóst að stjóm-
endum Ríkisspítalanna hefði á sl. ári
verið vel kunnugt um þennan samn-
ing, sem hann vissi að hefði verið
lagður fram og ræddur á fundi
stjómamefndarinnar.
Hann sagði að útgjaldavandi spít-
alans í fyrra og aftur nú væri til
kominn þrátt fyrir að fáein ár væm
síðan hann sem formaður íjárveit-
inganefndar hefði staðið að því að
yfirfara rekstrargmnn stofnunarinn-
ar og aðlaga gmnninn að rekstrinum
í samræmi við þáverandi tillögur
stjómenda spítalans. Því væri rangt
að fjárþörf spítalans hefði verið van-
metin í mörg ár. Á síðastliðnu
kjörtímabili hefði náðst sá árangur
að tekist hefði að spara 800 m. kr.
í rekstri Ríkisspítala þrátt fyrir að á
sama tíma hefði verið tekin upp ný
þjónusta á sviði hjartaaaðgerða,
bæklunaraðgerða, aðgerða vegna
nýmasteina o.fl auk Qárfestinga í
nýju kóbalttæki. Ljóst væri að enn
væm uppi árviss vandamál í rekstrin-
um og lausnar á vandanum væri að
leita í breyttu rekstrarformi þar sem
í stað fastra fjárveitinga á fjárlögum
yrði samið um greiðslu ákveðins
kostnaðar við hveija aðgerð.
m<g A máMÆm wi
Sími m/tali og hljóði, rafhlöður
fylgja, 496 kr.
Baðbækur m/hljóði, 395 kr.
Verkfærasett m/bor, 550 kr.
50 vaxIVtir
64 vJaX'1Wloir 275 kr.
yddari fy'9'5 l74kr.
júmbovaxht'f 74kr.
jólalitabækur
Lögreglubíll, sjálftrektur, 745 kr.
Torfærubíll, sjálftrektur, 995 kr.
Jeppi og kappakstursbíll, sjálftrektir, 1.130 kr.
TeíkFangaúrvali.
Þetta cr aóeins sýnishorn af okkar gíæsile

íga _
Komdu við hjá okkur áður cn þú ferð annað.
ÓTRÚLEGT ÚRVAL - ÓTRÚLEGT VERÐ.

ÞJÓNARÞÉR
Grétar Kristjánsson
►GRÉTAR Kristjánsson er
fæddur árið 1945. Hann er skip-
stjóri á togaranum Stefni ÍS-28,
áður Gylli, Flateyri, sem íshús-
félag Isfirðinga hf. gerir út.
Grétar lauk námi í Stýrimanna-
skólanum árið 1967. Hann á
heimili í Reykjavík og eigin-
kona hans heitir Ingibjörg Þor-
steinsdóttir og eiga þau fimm
börn.
Vestfjarðamiðin gefa góðan þorsk
Þorskurinn leikur
oft á fiskimanninn
FRÉTTIR hafa borist
um mikla þorskgengd
fyrir Vestljörðum og
að togarar séu að fá upp í
tvö tonn á mínútu í trollið.
Vandamálið er hinsvegar að
þorskkvótinn er lítill. Fiski-
fræðingar hafa sagt að
fréttirnar af þorskinum
væru góðar og að miðin
væru ef til vill á réttri leið.
Morgunblaðið hafði sam-
band við Grétar Kristjáns-
son skipstjóra á Stefni
vegna þessa, en hann var á
veiðum á 46200 eða stað
sem nefndur er „Norður af
Patró“ í daglegu tali sjó-
manna.
- Hvað er langt síðan þið
uppgötvuðuð þessa miklu
þorskgengd?
„Frá því í október hefur þorsk-
ur verið að fást á stóru stæði.
Menn hafa verið að reka í fisk á
svona 70-100 mílum, frá Víkurál
og meira að segja á Jökultung-
unni.“
- En hafíð þið eitthvað verið
að stunda þorskveiðar?
„Það er enginn á þorskveiðum
í dag. Það er misjafnt hversu vel
kvótasettir menn eru, sumir mega
veiða um 50 tonn í túr og þeir
geta náð þeim á einum sólarhring
ef þeir vilja, en þeir kæra sig bara
ekki um það. Ástæðan er sú að
menn verða að eiga þorskkvóta
til að fá að veiða annan fisk eins
og ýsu, karfa og grálúðu. Sá sem
er kominn í þrot með þorskkvóta
stundar ekkert annað á meðan því
þorskurinn kemur alltaf með.“
- Hvernig er með veiðar úr
öðrum stofnum en þorskstofnin-
um?
„Karfa- og grálúðuveiði á hefð-
bundnum slóðum heyrir sögunni
til. Það er óhætt að segja að veið-
in sé engin hjá þeim sem eru með
venjuleg veiðarfæri. Þarna er ná-
kvæmlega ekki neitt nema þorsk-
ur.
- Hvað hafa menn verið að fá
af þorski síðustu daga?
„Það var til dæmis eitt skip í
gær sem fékk 25 tonn eftir 25
mínútur á Halanum. Það er hægt
að ganga að þorskinum vísum upp
á Hala, torfan er búin að hanga
þarna lengi. Það eru óvenjustór
höl og hlýtur að teljast einhver
vísbending, því það er ekki eðlilegt
að menn séu að fá tonn á mínútu.
Meðan þorskurinn var mestur hér,
taldist gott að fá 15-18 tonn eftir
þijá tíma og kallaðist það dúndr-
andi veiði. Núna er maður að tippa
á 20 tonn á 20 mínútum. Þetta
hlýtur að segja eitthvað.
Hér er nefnilega um mjög þétt-
ar torfur að ræða, og er vísbend-
ing um að töluvert mikið sé af
fiski. Menn eru að moka
upp fiski dag eftir dag
alls staðar á þessu
svæði. En það er gert í
neyð, þegar allt annað
þrýtur. Það eru allir að
reyna að spara sinn
kvóta, því þorskurinn sem kemur
með veiðum á öðrum tegundum
fyllir þorskkvótann hjá flestum.“
- Er þetta þá ekki góð gjöf?
„Menn kalla það hefndargjöf
að fá 20 tonn. Þegar kvótinn kom
fyrst var þetta skip sem ég er á
með tæp 2.000 tonn af þorski, en
núna fylgir þessu skipi kvóti upp
á rúm 200 tonn af þorski. Það eru
nú öll ósköpin.
Það er alveg rosalegt hvernig
sum skip hafa tapað og áhöfnin
er algerlega varnarlaus og hefur
ekkert að segja um hvort kvótinn
sé tekinn og seldur eitthvað ann-
Þorskurinn
þvælist fyrir,
vænn og stór.
að. Sjómaðurinn hefur engin rétt-
indi gagnvart kvótanum.“
- En geta þorsktorfurnar ekki
hjálpað til með að leysa vandann?
„Ég held því fram að vandamál-
in leysist ekki þótt að þorskurinn
aukist. Vandamálið er nefnilega
að aðrir stofnar eru horfnir vegna
þess að þorskurinn var friðaður.
Það verður hundrað sinnum erfið-
ara að byggja upp karfa- og grá-
lúðustofninn heldur en þorskstofn-
inn. Fiskifræðingar eiga eftir að
segja okkur hvernig byggja eigi
þá upp, því það er nánast búið
að utrýma þeim.
Ég held því fram að þorskurinn
hefði náð sér nánast alveg jafnvel
upp þótt við hefðum verið með
veiðina meiri á síðustu árum.
Þorskurinn hefur nefnilega þá eig-
inleika að hafa miklu fleiri undan-
komuleiðir en annar fiskur. Hann
bjargar sér sjálfur ef hann vil!
það. Þegar það var nógur fiskur
á Vestfjarðamiðum lék þorskurinn
alltaf á okkur og lét sig hverfa
einhvern djöfulinn. Þorskurinn
leikur oft á fiskimanninn, en ýsu,
karfa og grálúðu er auðvelt að
elta uppi og útrýma.“
Eruð þið þá uggandi um aðra
fiskistofna?
„Menn eru svartsýnir, því að
vitað er að karfa-, ýsu- og grá-
lúðustofninn er svo miklu minni
en þorskstofninn. Það hefur verið
veitt miklu meira úr þessum stofn-
-------- um en vit er í. Sóknin
hefur verið minnkuð en
stjórnmálamennirnir
hafa talið þorskinn vera
númer eitt, tvö og þrjú,
og allt í lagi að drepa
mikið af hinu. Þetta er staðreynd
sem þeir vita sjálfir af.“
-Svona að lokum, hvernig er.
veiðin í dag?
„Veiðin í dag er eins og vana-
lega, menn lenda í hefndargjöfum.
Ég lenti í því í gær. Ég fékk tonn
á mínútu og verð núna að keyra
og reyna hist og her við eitthvað
sem ekki er til. En það er maður
að gera sí og æ. Maður dregur
þorskinn og reynir svo í nokkra
sólarhringa við hinar tegundirnar
sem hvergi eru. Við fengum til
dæmis 2 tonn af þorski á stað sem
við gerðum okkur von um nokkur
tonn af ýsu.“