Morgunblaðið - 06.06.1996, Blaðsíða 12

12 FIMMTUDAGUR 6. JÚNÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRETTIR
Skýrsla forsætisráðherra um laun og lífskjör rædd á Alþingi
Staðfestir að íslending-
ar búa við góð lífskjör
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
sagði að hann hefði óskað eftir sam-
antekt Þjóðhagsstofnunar þar sem
leitast væri við að gefa sem réttasta
og sannasta mynd af lífskjörum ís-
lendinga og annarra þjóða. Hann
hefði talið þetta mikilvægt vegna
villandi umræðna um þetta efni á
síðasta ári, ekki síst í tengslum við
meintan landflótta.
„Þar var gjarnan dregin upp afar
dökk mynd af lífskjörum hér á landi,
jafnvel svo að á stundum minnti hún
á svokallaða agenta sem riðu um
héröð á seinni hluta síðustu aldar
og hvöttu hvern sem gat til að flytja
til nýja heimsins,“ sagði forsætisráð-
herra.
Samanburðurinn ekki
tæmandi og vafalaus
Hann sagði að eðli málsins sam-
kvæmt yrði samanburður eins og
gerður er í skýrslunni aldrei tæm-
andi og vafalaus og því yrði að líta
á skýrsluna sem innlegg í umræðuna
fremur en endanlega og óyggjandi
niðurstöðu.
„Skýrslan staðfestir að íslending-
ar búa við góð lífskjör og ætti sú
staðreynd ekki að koma neinum á
óvart. Öll þau helstu kennileiti sem
hagfræðingar líta til um alþjóðlegan
lífskjarasamnaburð staðfesta þetta.
Það fyrsta sem þeir líta til er lands-
framleiðsla á mann. Þannig var
landsframleiðsla á mann árið 1994
3,4% meiri hér á landi en að meðal-
tali í aðildarríkjum OECD og 7,6%
meiri en að meðaltali í ESB. A þann
kvarða erum við í 11. sæti meðal
þjóða heims á milli Frakklands og
Þýskalands, en langt á undan Finn-
um og Svíum sem eru í 17. og 19.
sæti,“ sagði Davíð.
Hann sagði að hafa þyrfti í huga
að viðmiðunarárin 1993 og 1994
hefðu íslendingar verið á botninum
í mjög erfiðri efnahagslægð, en Dan-
ir hefðu hins vegar siglt lygnan sjó
í efnahagsumróti síðustu ára.
Forsætisráðherra gerði á Alþingi í gær grein
fyrir skýrslu um laun og lífskjör á íslandi,
í Danmörku og víðar og sagði hann m.a.
að íslendingar gætu að öllu samanlögðu
nokkuð vel unað við sinn hlut.
„Hagvöxtur var neikvæður og
kaupmáttur launa var lágur í sögu-
legu samhengi, 16% lakari en hann
var mestur árið 1987. Hann hrundi
sem kunnugt er mest á tímum vinstri
stjómarinnar sem sat frá 1988-91.
Þá varð mesta kaupmáttarhrunið eins
og allur almenningur í landinu veit.“
Davíð sagði að kaupmáttur launa
hefði vaxið á ný hér á landi og væri
nú útlit fyrir 8-8,5% aukningu kaup-
máttar ráðstöfunartekna á árunum
1995 og 1996 sem væri mun meiri
aukning en víðast hvar annars stað-
ar. Jafnframt væri útlit gott um
hagvöxt á næsta ári. Þetta yrði að
hafa í huga þegar verið væri bera
saman tölur þar sem vantaði kaup-
mátt upp á 8,5-9%, og þetta þyrfti
allt að vera með í bakgrunninum
þegar myndin um laun einstakra
stétta væri borin saman á milli landa.
„I því skyni að tryggja að áfram
verði haldið á þessari braut er mikil-
vægast að varðveita áfram stöðug-
leikann í landinu og jafnvægi í þjóð-
arbúskapnum og stuðla að framför-
um og aukinni framleiðni jafnt í at-
vinnulífi sem opinberum búskap.
Þegar öllu er á botninn hvolft og
hvernig sem talað er þá er Ijóst að
aukin framleiðni er eini öruggi
grunnur bættra lífskjara," sagði
Davíð.
Upphafið að víð-
tækri gagnasöfnun
Margrét Frímannsdóttir formaður
Alþýðubandalagsins sagði að margt
mætti læra af skýrslunni, en tildrög
þess að skýrslan væri komin fram
væri beiðni þingflokks Alþýðubanda-
lagsins og óháðra til forsætisráð-
herra um skýrslu um muninn á laun-
um og lífskjörum á íslandi og í Dan-
mörku.
Hún sagði skýrsluna sýna það sem
lengi hefði verið haldið fram að lífs-
kjör á íslandi væru að vissu leyti
sambærileg við lífskjör á öðrum
Norðurlöndum, en að því undan-
skildu að hér væri vinnutíminn mun
lengri en þar tíðkast og launagreiðsl-
ur fyrir unna vinnustund miklu lægri
og tími vinnandi fólks til að sinna
ljölskyldu og tómstundum mun
styttri.
Margrét sagði að þegar þingflokk-
ur Alþýðubandalagsins og óháðra
hefði farið fram á að gerður yrði ítar-
legur samanburður á launum og lífs-
kjörum hér á landi og I Danmörku
hafi ætlunin verið sú að þessi vinna
yrði aðeins upphafið að víðtækri
gagnasöfnun og starfi sem yrði
grunnurinn að tillögum til úrbóta í
þágu atvinnulífs, en ekki síður yrði
þessi vinna notuð til að skoða með
hvaða hætti mætti bæta lífskjör al-
mennings í landinu þannig að þau
yrðu sambærileg við það sem best
gerist hjá nágrannaþjóðunum.
Hún sagði þeirri spurningu enn
vera ósvarað hvers vegna atvinnulíf-
ið í Danmörku gæti borið betri og
hærri laun en atvinnulífið hér á landi
og vinna þyrfti sambærilega úttekt
og skýrslu þar um, en þar með yrði
kominn góður grunnur að tillögum
til úrbóta.
TILBOÐ
BENIDORM - BENIDORM
10. júní, 17. júní og 24. júni-1, 2, 3 vikur
Flug, gisting, flugvallarskattar,
fararstjórn, akstur erlendis

Staögreidsluverö frá kr. 36.165
2 fullorðnir og 2 börn
ííbúð*í 2 vikur.
Staðgreiðsluverð frá kr. 44.010
2 fullorðnir í íbúð*
*Gisting á Los Gemelos 15.
Munið Atlasávísanirnar, þær veita kt 4.000 í afslátt
Pantaðu í síma
552 3200
FERÐASKRI FSTOFA
REYKJAVÍKUR
ASalslræli 16- sími 552 3200. Fax 552 9935
„Við hljótum að stefna að því að
innan 3-5 ára höfum við náð því
markmiði að hér bjóðist launafólki
sambærileg lífskjör og gerist í þeim
löndum sem við viljum gjarnan bera
okkur saman við,“ sagði Margrét.
Vantar opinbera
fjölskyldustefnu
Rannveig Guðmundsdóttir, Al-
þýðuflokki, sagði skýrsluna segja að
Islendingum hefði tekist að vinna sig
út úr kreppu sem stóð frá því í lok
9. áratugarins til ársins 1994 og
skynsamlega hafi verið unnið þó það
hafi tekið sinn toll. „Við skuldum
þeim sem báru þungann af þjóðar-
sáttinni að batinn skili sér til ljöldans
sem bar þennan þunga,“ sagði Rann-
veig.
Jóhanna Sigurðardóttir, Þjóðvaka,
sagði skýrsluna m.a. sýna misrétti í
tekjuskiptingunni í þjóðfélaginu og
niðurstaða skýrslunnar væri sú að
hér á landi vantaði opinbera fjöl-
skyldustefnu.
Undir það tók Kristín Ástgeirs-
dóttir, Kvennalista, sem sagði nauð-
synlegt að jafna þyrfti lífskjörin hér
á landi betur.
Stórlax
í byijun
sumars
JÓN Ingvarsson með
stærsta laxinn sem veiðst
hefur til þessa, 19 punda
hrygnu úr Þverá. Laxveiði
hefur gengið bærilega bæði
í Norðurá og Þverá. Laxinn
hefur verið mikið á ferðinni
síðustu daga og er kominn
í nokkrum mæli fram fyrir
Glanna í Norðurá og hefur
að auki sést víða í Kjarrá,
efri hluta Þverár, en veiði
hefst þar um helgina.
Forsetafram-
bjóðendur í
lj ós vakamiðlum
FRAM ti! forsetakosninganna 29.
júní næstkomandi munu frambjóð-
endur til forsetaembættisins koma
fram í ýmsum þáttum bæði í sjón-
varpi og útvarpi. í gærkvöldi komu
frambjóðendurnir fyrst fram sameig-
inlega í kappræðum í beinni útsend-
ingu á Stöð 2 og næstkomandi
sunnudagskvöld kl. 22.30 verður
umræðuþáttur í Sjónvarpinu í beinni
útsendingu, þar sem frambjóðend-
urnir svara spurningum blaða- og
fréýtamanna úr sal.
í Sjónvarpinu 24.-26. júní verða
fimm 30 mínútna langir þættir þar
sem frambjóðendurnir koma fram
hver og einn og svara spurningum
tveggja fréttamanna. Þann 28. júní
verða 90 mínútna lokaumræður í
samsendingu með Stöð 2. Umræð-
unum stýra Bogi Ágústsson og Elín
Hirst fréttastjórar.
Sjónvarpið verður með þrjá 30
mínútna þætti um forsetaembættið
12.-14. júní. í fyrsta þættinum verð-
ur fjallað um stjórnarskrána og vald-
svið forseta, í öðrum þættinum um
pólitískt hlutverk forseta, erlend
samskipti og auglýsingar í kosninga-
baráttu og í þriðja þættinum verður
fjallað um kosningabaráttuna 1980
og kosningabaráttuna nú.
Fréttaskýringar
og yfirheyrslur
Á Stöð 2 verða í næstu viku frá
mánudegi til föstudags 6-7 mínútna
fréttaskýringar um hvem frambjóð-
anda í fréttaþættinum 19:20. Þá
verða sömu daga yfírheyrslur yfir
einstökum frambjóðendum í beinni
útsendingu kl. 20-20.30 og verður
yfírheyrslunum fylgt eftir í Þjóð-
brautinni á Bylgjunni daginn eftir
kl. 17-18, þar sem hlustendur geta
beint spumingum til frambjóðend-
anna. Fimmtudagskvöldið 20. júní
verður Stöð 2 svo með borgarafund
sem sjónvarpað verður beint frá
Súlnasal Hótel Sögu.
Sameiginleg kosningavaka Stöðv-
ar 2 og Sjónvarpsins verður að kvöldi
kjördagsins 29. júní.
Útvarpað frá
framboðsfundum
í Útvarpinu hefur forsetaauki á
laugardegi verið á vegum fréttastofu
Útvarpsins á Rás 1 tvo undanfarna
laugardaga og yerður þeim þáttum
haldið áfram. Á vegum fréttatsof-
unnar verður einnig farið á fram-
boðsfundi hjá öllum frambjóðendum
og í næstu vi-ku verður byijað að
útvarpa efni frá þeim í fréttaþættin-
um Hér og nú, að Ioknum áttafrétt-
um á morgnana. Einnig verður efni
frá vinnustaðafundum flutt í þættin-
um Hér og nú.
Laugardaginn 15. júní kl. 14-16
verður útvarpað á Rás 2 opnum al-
mennum fundi með forsetaframbjóð-
endum í Perlunni, en fréttastofa
Útvarps og JC ísland standa að fund-
inum. Á fundinum gefst almenningi
kostur á að beina fyrirspurnum til
frambjóðendanna.
Á kosningadaginn verður frétta-
stofan með kosningavöku sem hefst
kl. 21.30 og stendur alla nóttina og
daginn eftir verður sérstakur frétta-
þáttur eftir hádegið um úrslit kosn-
inga, þar sem m.a. verða viðtöl við
kjörinn forseta og aðra frambjóðend-
ur.
1 Útvarpinu á Rás 1 hafa verið
viðtöl við maka frambjóðendanna í
Laufskálanum að loknum níufréttum
á morgnana og verða þættirnir end-
urteknir í næstu viku kl. 21. Viðtöl
við frambjóðendurna sjálfa eru í
þættinum Klukkustund með forseta-
frambjóðanda á Rás 1 á sunnudögum
kl. 13 og eru þeir endurfluttir á mið-
vikudagskvöldum.
Ákveðið hefur verið að forseta-
frambjóðendurnir komi fram í Þjóð-
arsálinni á Rás 2 og svari spurning-
um hlustenda en ekki hefur verið
tímasett hvenær það verður.