Morgunblaðið - 02.07.1996, Qupperneq 43
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 2. JÚLÍ 1996 43
AÐSEIMDAR GREIIMAR
Komuverslun í Leifs
stöð er óeðlileg
KAUPMANNA-
SAMTÖK íslands hafa
ítrekað farið þess á
leit við stjórnvöld, að
í tollfrjálsri verslun
fyrir komufarþega í
Flugstöð Leifs Eiríks-
sonar á Miðnesheiði
verði aflögð sala á
öðru en einkasöluvör-
um ríkisins, áfengi og
tóbaki. Ástæðan fyrir
þessari ósk samtaka
smásöluverslunar í
landinu er mjög eðli-
leg, þ.e.a.s. að í núver-
andi rekstri felist óþol-
andi mismunun í versl-
unarrekstri og óvirðing við íslenska
verslun. Þrátt fyrir að gengið hafi
verið á fund ráðamanna sem hafa
lýst skilningi á málinu, og erindið
síðar verið ítrekað með formlegum
hætti, þá bólar ekkert á breyting-
um.
Rök samtaka verslunarinnar
Helstu rök verslunarinnar fyrir
því að leggja beri af umrædda
verslun, a.m.k. með aðrar vörur en
áfengi og tóbak, eru þau, að á sama
tíma og íslensk verslun verður að
gjalda ríki og bæjarfélögum gjöld
sem eru hærri en nokkur annar
atvinnuvegur á íslandi greiðir til
samneyslunnar, þá greiði komu-
verslunin í Leifsstöð aðeins húsa-
leigu. Hún greiðir ekki venjulegar
Sigurður Jónsson
álögur á verslunina, og
innheimtir ekki virðis-
aukaskatt. Svo er það
ekki hlutverk ríkis-
valdsins að stunda
verslunarrekstur í
samkeppni við inn-
lenda verslun, enda
leyfa stjórnvöld ann-
arra landa sér ekki
slíka framkomu við
atvinnugreinina.
Komuverslunin í
Flugstöð Leifs Eiríks-
sonar hefur smám
saman þróast upp í það
að verða stærsti selj-
andi á íslandi í snyrti-
vörum, ásamt með fríhafnarverslun
í brottfararsal, og einn hinna
stærstu í ýmsum öðrum vörum s.s.
grillum, reiðhjólum, hljómtækjum
o.s.frv. Fólk sem er að fara utan
getur pantað þessar vörur hjá versl-
uninni fyrir brottför þannig að var-
an sé innpökkuð og tilbúin til af-
hendingar þegar viðkomandi kem-
ur aftur til landsins. Verðinu er
stillt til samræmis við reglur um
tollfijálsan innflutning ferðamanna
þannig að enginn einn hlutur kosti
meira en 18 þúsund krónur.
í fríhöfnum erlendis tíðkast að
viðskiptavinir verða að sýna brott-
fararspjöld til að geta keypt vörur
tollfijálst. Þó munu dæmi um það
í Ungveijalandi og Tyrklandi, að
komufarþegar geti keypt tollfijáls-
.'WWfPWWNWIlBBMWi* -
'rkmMaLk' • -.v-
Auka á verslunarrými í
Leifsstöð, segir Signrð-
ur Jónsson, og leigja
einkaaðilum.
an varning. ísland skipar sér því í
sveit með þessum löndum í óeðli-
legri framkomu við eina þýðingar-
mestu atvinnugrein hvers þjóðfé-
lags. Þótt vissulega megi benda á
að íslensk heildverslun njóti við-
skipta við komuverslunina, þá rétt-
lætir það ekki tilvist hennar í Leifs-
stöð eða annars staðar. Enda hafa
samtök stórkaupmanna staðið að
kröfunni um að þessi verlsun verði
aflögð með Kaupmannasamtökum
íslands og Samtökum samvinnu-
verslana. Það er skýlaus krafa
verslunarinnar allrar, að komu-
verslunin hætti sölu annarra vara
en áfengis og tókbaks á meðan rík-
ið hefur þessar vörur í einkasölu.
Tollfrjáls verslun í miðborg
Reykjavíkur?
Nú kann einhver að segja sem
svo, að komuverslunin afli ríkinu
svo mikilla tekna, að erfitt sé þess
vegna að leggja hana niður. Lítum
nánar á þessa hlið málsins. Ef það
er fyrst og fremst markmið þessar-
ar verslunar að afla ríkinu tekna
þá hlýtur að vera miklu eðlilegra
að tekið sé á leigu hentugt verslun-
arhúsnæði, t.d. í miðborg Reykja-
víkur, og sett þar upp svona toll-
fijáls verslun. Enda hljóta sölu-
möguleikar að vera mun meiri þar
en í flugstöðinni á Miðnesheiði. Áuk
þess væri þá öllum landsmönnum
gert jafnt undir höfði, bæði þeim
sem hafa efni og ástæður til að
ferðast, svo og þeim sem eru lítið
eða ekki í ferðalögum. Að sjálf-
sögðu væri ekkert vandamál að fá
hentuga aðstöðu fyrir slíkan rekst-
ur, því önnur verslun legðist af
samhliða. Þetta væri þannig ágætt
dæmi um það sem stundum er nefnt
að skjóta sig í fótinn.
Skynsemi ráði
Vonandi fæst fljótlega niður-
staða í þetta mál, og er það von
mín að þessar línur stuðli að því.
Að sjálfsögðu munu stjórnvöld láta
skynsemina ráða í þessu máli og
styrkja íslenska verslun með ráð-
um og dáð. í Leifsstöð á að reka
verslun með tollfijálsan varning í
brottfararsal fyrir viðkomufar-
þega og aðra sem eru á leið út
úr landinu, og sýna brottfarar-
spjöld því til staðfestingar. En að
sjálfsögðu þarf einnig að auka
aðra verslun til þessara ferða-
langa. Kaupmannasamtök íslands
hafa látið þá ósk í ljósi að verslun-
arrými í flugstöðinni verði aukið
og það leigt einkaaðilum til rekst-
urs fjölbreyttrar verslunar og þjón-
ustu við flugfarþega. Þarna á að
reka verslun á almennum og eðli-
legum grundvelli, — fyrirtæki sem
taka fullan og eðlilegan þátt í at-
vinnulífi landsmanna, — á jafn-
ræðisgrundvelli!
Höfundur er framkvæmdastjóri
Kaupmannasamtaka íslands.
Laxá f Þingeyjarsýslu
„Ég nota GSM símann minn í borg-
inni og kemst ekki af án hans. En
þegar ég set vöðlurnar og stöngina
í bílinn og skrepp i lax pá tek ég
alitaf með mér NMT símann minn.
Það er ábyrgðarhlutur að vera
sambandslaus i óbyggðum og ég
gœti ekki hugsað mér að vera án
langdrœgninnar og öryggisíns sem
fylgir pví að vera með NMT far-
síma með sér. Svo er alltaf gaman
að hringja í kunmngjana og stríða
peim aðeins pegar sá stóri hefur
tekið.“
„Get ekki verið án langdrœgni
og öryggis NMT í veiðinni“
NMT farsímarnir hafa fyrir löngu sannað notagildi sitt á íslandi. Dreifikerfið
fyrir NMT farsímana er víðtækt og símarnir eru langdrægir. Þessir kostir gera
NMT að ákjósanlegum valkosti fyrir þá sem eru á ferð um sveitir landsins,
óbyggðir og ekki síður á hafi umhverfis landið. (slenska NMT síma má einnig
nota á Norðurlöndum.
NMT símar - þegar langdrægni og öryggi skipta máli.
PÓSTUR OG SÍMI
Stettm
erfyrsta
skrefíð
inn...
afhellum
og steinum.
Mjöggottverð.
STÉTT
HELLUSTEYPA
HYRJARHÖFÐI 8
112 REYKJAVÍK
SÍMI 577 1700 -FAX 577 1701