Morgunblaðið - 07.07.1996, Blaðsíða 27

26 SUNNUDAGUR 7. JÚLÍ1996
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 7. JÚLÍ1996 27
PlnrgwMaMI*
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Umhverfisráðuneytið hefur
kveðið upp úrskurð vegna
stjórnsýslukæru Ferðafélags
íslands þar sem þess var kraf-
izt, að sá hluti aðalskipulags
Svínavatnshrepps, sem fjallar
um Hveravallasvæðið, skyldi
felldur úr gíldi. Hefur ráðuneyt-
ið komizt að þeirri niðurstöðu,
að aðalskipulagið skuli standa
óbreytt.
Páll Sigurðsson, forseti
Ferðafélags íslands, segir í
samtali við Morgunblaðið í gær,
að stjórn félagsins muni í sam-
ráði við lögfræðing þess taka
ákvörðun um, hvort úrskurður-
inn verði borinn undir umboðs-
mann Alþingis og að hugsan-
lega verði látið reyna á málstað
félagsins fyrir dómstólum.
í frétt í Morgunblaðinu hinn
13. marz sl. er vitnað til um-
mæla skipulagsstjóra ríkisins
þess efnis, að embætti hans
telji, að hreppurinn hafi stjórn- ■
sýsluheimildir á svæðinu, sem
aðalskipulagið nái til. En síðan
segir um bréf sem skipulags-
stjóri sendi umhverfisráðuneyti
í febrúarmánuði sl.: „Vísað var
í úrskurð Héraðsdóms Reykja-
víkur frá 20. nóvember 1995 í
máli Svínavatns- og Torfalækj-
arhreppa gegn Landsvirkjun,
að ekki hefði verið sýnt fram á
eignarhald hreppanna á Auðk-
úluheíði en skipulagsstjóri tel-
ur, að ekki sé tekið á stjórn-
sýslulegum heimildum sveitar-
stjórna innan svæðisins heldur
grunneignarrétti. Ekki sé held-
ur tekið á staðarmörkum hrepp-
anna og því bendi ekkert til
annars en að Hveravellir séu
innan staðarmarka Svínavatns-
hrepps. Skipulagsstjóri segir
ennfremur að á meðan niður-
ntaða Héraðsdóms í framan-
greindu máli um eignarhald á
Hveravöllum stendur og lög-
gjafinn hefur ekki mælt fyrir
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
um hvernig því skuli háttað, sé
ekki hægt að heimila fram-
kvæmdir á svæðinu."
Samkvæmt þessari skoðun
skipulagsstjóra ríkisins er ekki
hægt að heimila þær fram-
kvæmdir á Hveravöllum sem
áformaðar eru á vegum Svína-
vatns- og Torfalækjarhreppa á
meðan ofangreindum dómi hef-
ur ekki verið hnekkt eða Al-
þingi tekið af skarið. Á fundi,
sem Ferðafélag íslands efndi
til um þetta mál sl. vetur sagði
Haukur Jóhannesson varafor-
seti félagsins, að „Hæstaréttar-
dómar í öðrum málum, sem
fjallað hafa um afrétti, benda
til að búast megi við að niður-
staða hans yrði á svipaða lund
í þessu máli.“
Varaforseti Ferðafélagsins
sagði ennfremur, að félagið
véfengdi eignar- og yfirráðarétt
Svínavatnshrepps yfir svæðinu.
Fleiri hafa varpað fram
spurningum í því sambandi.
Hinn 10. febrúar sl. birtist hér
í Morgunblaðinu grein eftir Jón
Otta Jónsson, starfsmann
Reykjavíkurborgar, sem hefur
langa reynslu af ferðalögum og
er félagsmaður í Ferðafélagi
Islands. Hann segir m.a. i grein
sinni: „í hugum flestra lands-
manna er hálendið sameign
þjóðarinnar. Nú hafa mál þróast
á þann veg, að fámennur hrepp-
ur í Húnavatnssýslu, Svína-
vatnshreppur, með 118 íbúa,
hefur slegið eign sinni á þetta
hálendissvæði í krafti eldgam-
alla og úreltra laga um yfirráð
hreppa í afréttum . . . Má
búast við að aðrir hreppar leggi
lúkur sínar á ýmsa staði á há-
lendinu. Munu Mývetningar t.d.
leggja undir sig Herðubreiðar-
lindir, Öskju og Kverkfjöll?
Munu Skaftfellingar eigna sér
Eldgjá og Nýjadal? Munu Rang-
vellingar slá eign sinni á Land-
mannalaugar og Þórsmörk?"
Fyrir nokkrum mánuðum var
ítarleg umfjöllun hér í Morgun-
blaðinu um þá vinnu, sem nú
stendur yfir til undirbúnings
aðalskipulagi fyrir allt hálendið.
Það liggur í augum uppi, að
fáránlegt væri, ef einn aðili
leggur fram deiliskipulag og
hyggst hefja framkvæmdir á
Hveravöllum áður en þetta að-
alskipulag liggur fyrir. Engum
stendur nær en umhverfisráðu-
neytinu, vilji það ráðuneyti
standa undir nafni, að koma í
veg fyrir slíkt.
I grein, sem Kristín Halldórs-
dóttir, alþingismaður, skrifaði
í Morgunblaðið hinn 14. maí sl.
minnti hún á samþykkt fjöl-
mennrar ferðamálaráðstefnu
Ferðamálaráðs á árinu 1991,
þar sem sagðú„Nauðsynlegt er
að miðhálendi íslands verði sett
undir eina skipulagsstjórn og
svæðið skýrt afmarkað og skil-
greint. Ferðamálaráðstefnan
telur að stefna beri að því að
gera hálendið allt að einum
þjóðgarði.“
í þessum umræðum eru við-
horfin til málefna hálendisins
smátt og smátt að skýrast. í
fyrsta lagi er ljóst, miðað við
dóm Héraðsdóms Reykjavíkur,
að því fer fjarri að fyrrnefndir
hreppar geti litið svo á að þeir
eigi Hveravallasvæðið. í öðru
lagi má búast við að sterk krafa
komi fram um að litið verði á
óbyggðir íslands sem sameign
þjóðarinnar. Af þessu leiðir, að
nauðsynlegt er að Alþingi taki
af skarið og kveði upp úr um
það, að hér sé um þjóðareign
að ræða. í þessu sambandi
rninnti Jón Otti Jónsson á að
Bragi heitinn Sigurjónsson
hefði flutt tillögu á Alþingi um
eignarhald þjóðarinnar á há-
lendinu á sínum tíma, sem ekki
hefði náð fram að ganga. Þing-
menn úr öllum flokkum þurfa
að taka höndum saman um
þetta stórmál á næsta þingi.
Eignarhaldið er auðvitað
grundvallaratriði en jafnframt
fer ekki á milli mála, að skipu-
lagsyfirvöld geta ekki fallizt á
framkvæmdir á hálendinu skv.
deiliskipulagi hreppa á meðan
unnið er að aðalskipulagi fyrir
hálendið. Þess vegna verður að
treysta því að yfirvöld sjái til
þess, að engin óhöpp verði við
Hveravelli á meðan unnið er að
frekari ákvörðunum, sem varða
þetta landsvæði og önnur
áþekk.
HVERAVELLIR
-J OO ÉG HEF
IOO* minnzt á
fegurstu ástarsögu ís-
lenzkrar tungu. Hún
er ein setning í íslend-
inga sögu. Yfir henni
er einhver jarðneskur
svali sem minnir á morgungeisla í
sporrækri dögg. Það er annarskon-
ar tilfinning í ástum Beru og Ljós-
víkingsins. Samt þessi nálæga heið-
ríkja einsog í Jónsmessunætur-
dögginni, en ástir Solveigar og
Sturlu Sighvatssonar rísa úr gras-
inu við Örlygsstaði einsog helgisaga
úr hillingum: Hvort gerðu þeir ekki
Solveigu? Og einskis spurði hann
annars.
En hver er þá fegursta ástarsaga
heimsbókmenntanna? Kannski þær
sem ég nefndi, kannski einhverjar
aðrar, ég veit það ekki. En eftir-
minnilegasta ástarsagan er áreið-
anlega þessi eina lína, þessi hverf-
uli fögnuður Kierkegaards, þessi
undarlega alsæla í næsta nágrenni
við hyldýpi örvæntingarinnar, þessi
vímukennda fullnæging sem eitur-
lyfjaneytendur eltast við sýknt og
heilagt: Tilveran öll var einsog ást-
fangin af mér...(!)
Sjálft andartakið(I)
En það virðist ekki
beinlínis vera það
ástand sem búddatrú-
armaðurinn sækist
helzt eftir, takmarkið
mikla: að losna við
sjálfan sig einsog hvert annað mein.
Sturla Sighvatsson af öllum mönn-
um var nær því að höndla þetta
eftirsóknarverða takmark í þeirri
einu setningu um Solveigu sem
varðveitzt hefur en Constantin
Constantius í setningunni um ást
tilverunnar á aðalpersónu Endur-
tekningarinnar og sæluvímuna í
tengslum við hana.
"| OQ í NJÁLS sögu er sagt
AÖ«/»frá því að Kári sigldi
suður til Bretlands að vefja Kol
Þorsteinssyni tungu um höfuð.
Brennumálin voru ekki enn í gadda
slegin, svoað notað sé tungutak
sögunnar. Kári gekk í borgina þar
sem Kolur keypti silfur og hæddist
að brennumönnum, að venju. Kári
kom að honum þarsem hann sat
og taldi silfrið, þekkti hann þegar
og hjó af honum höfuðið og nefndi
það tíu er af fauk bolnum.
Svipað atvik kemur fyrir í Lax-
dælu, að höfuð tali eftirað það hef-
ur fokið af bolnum.
Þessar sagnir eru alkunnar og
óþarft að endurtaka þær. En það
geri ég vegna þess, hvemig slíkir
atburðir eru látnir endurtaka sig í
nútímanum. Ég hélt satt að segja
að talandi höfuð heyrðu til'ævintýr-
um fornaldar. En það er nú eitt-
hvað annað(!) í þekktri kvikmynd
með Albert Finney, Vörgunum eða
Wolfen, sníða úlfarnir höfuðið af
rannsóknarlögreglumanninum og
það liggur á götunni með opin augu
í nokkrar sekúndur og heldur áfram
að tala.
Þannig ganga þessi gömlu ævin-
týri aftur í nútímanum - og þá
helzt í kvikmyndum einsog Vörgun-
um og Sindbað og hvað þær nú
heita allar þessar nútímamyndir
sem hafa sótt efni og atburði í
ævintýri og ímyndunarafl fortíðar-
innar. Ekkert er nýtt undir sólinni.
Varir rannsóknarlögreglumannsins
halda áfram að hreyfast, þarsem
höfuð hans liggur á miðri götu stór-
borgarinnar einsog táknræn áminn-
ing um þann hrylling sem fylgt
héfur manninum frá örófi alda. M.
HELGI
spjall
REVKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 6. júlí
FRAM hjá ÞVÍ VERÐUR
ekki litið,“ sagði Þor-
steinn Pálsson kirkju-
málaráðherra á presta-
stefnu, „að hún [íslenzk
kirkja] er þjóðkirkja sam-
kvæmt stjómarskrá lýð-
ræðisríkis.“ - „Ég hef
áður lýst skoðunum mínum á mikilvægi
þjóðkirkjuskipulagsins fyrir íslenzkt sam-
félag,“ sagði ráðherra ennfremur, „og fyr-
ir þá sök vil ég halda áfram að vinna á
þeirri braut er leiðir til aukins sjálfstæðis
og ábyrgðar kirkjunnar. En kirkjunnar
menn verða að leggja sitt af mörkum til
þess að fólkið í landinu geti sannfærzt um
að það sé til einhvers að vinna í þessu efni."
í HUGA MARGRA
og máski flestra
landsmanna er
þjóðkirkjuskipulag-
ið mikilvægt fyrir
íslenzkt samfélag. í
raun og sannleika hefur kristin siðfræði
mótað samfélag okkar, meira og minna,
allar götur frá því að Þorgeir Ljósvetninga-
goði kvað upp þá þjóðarsátt á Alþingi við
Oxará árið 1000 „að allir menn skyldu
kristnir vera og skírn taka“. Kristin áhrif
ná þó enn lengra aftur í íslands sögu. í
hópi landnámsmanna voru kristnir ein-
staklingar sem ræktuðu trú sína og byggðu
kirkjur á jörðum sínum: Ásólfur alskik,
Auður djúpúðga, Ketill fíflski í Kirkjubæ,
Örlygur gamli á Esjubergi o.fl.
Þúsund ára kristni í landinu hefur skilað
íslenzku samfélagi ómetanlegum innri
verðmætum. Það breytir á hinn bóginn
ekki þeim veruleika, þeim vanda þjóðkirkj-
unnar, sem við landsmönnum blasti á
prestastefnu í enduðum júnímánuði, þar
sem kærleiksboðskapur kristindómsins og
kristnitökuafmælið árið 2000 hefðu átt að
skyggja á allt annað. Það var ekki hægt
að lesa það út úr fréttafrásögnum af
prestastefnu að kirkjunnar þjónar legðu
þar allar sáttaárar út til styrktar kristnum
söfnuðum sínum og samheldni kristins
fólks í landinu.
Þorsteinn Pálsson kirkjumálaráðherra
komst svo að orði í ávarpsorðum til prest-
anna:
„Þegar prestum landsins er nú stéfnt
saman til árlegs fundar nær sumarsólstöð-
um er að baki erfiður vetur. Þjóðkirkja
íslands hefur sennilega ekki á síðari árum
gengið gegnum jafn miklar raunir. Hvað
framundan er veit enginn. En hitt er ljóst
að framtíð þjóðkirkjunnar er að miklu leyti
í ykkar höndum sem hér komið saman í
dag.
Á undanfömum mánuðum hafa átt sér
stað mjög alvarleg og djúpstæð átök innan
þjóðkirkjunnar...“
Síðar í ávarpi sínu sagði kirkjumálaráð-
herrann:
„Vandinn sem þjóðkirkjumenn standa
frammi fyrir er hins vegar sá að þessi
átök hafa veikt kirkjuna. Því verður seint
trúað að það sé raunverulegur vilji manna
eða tilgangur. En hvað sem því líður hljóta
menn nú að velta fyrir sér, hvemig leiðin
til nýrrar framtíðar verður bezt vörðuð,
svo takast megi að styrkja og efla kirkj-
una á ný. Það er verkefni dagsins. Og
gleymum því ekki að kjölfestan er traust,
þrátt fyrir ágjöfina...
Kirkjunni verður ekki jafnað til annarra
stofnana ríkisvaldsins. En fram hjá því
verður ekki litið að hún er þjóðkirkja sam-
kvæmt stjórnarskrá lýðræðisríkis. Bæði
prestar og söfnuðir verða því að vinna í
þeim lýðræðislega anda sem er grundvöll-
ur stjórnskipunar landsins. Prestum verður
ekki með valdboði skipað að haga predikun
sinni eða boðskap á einn eða annan veg.
En um leið verða þeir að virða sjónarmið
þeirra sem þeir hafa fengið skipun til að
þjóna. Jafnvægið þarna á milli verða menn
að finna sjálfir. Mistakist það getur enginn
annar leyst það verkefni svo vel fari.“
Deilur í
þjóðkirkj-
unni
ÞORSTEINN
Pálsson kirkju-
málaráðherra vék
og á prestastefnu
að þúsund ára
kristnitökuafmæli
og sagði:
„Senn líður að
því að íslendingar minnast þess að þúsund
ár eru liðin frá því að kristni var lögtekin
í landinu. Það var mikill viðburður og olli
straumhvörfum um framvindu og þróun
íslenzkrar þjóðfélagsgerðar. Það eitt skal
nefnt hér í því samhengi að það er ekki
sízt í skjólshúsi kirkjunnar sem það gerð-
ist að íslenzk tunga varðveittist.
Þau tímamót sem framundan eru eiga
ekki einvörðungu að vera minningarhátíð
með sögulegri upprifjun. Þúsund ár eru
ekki meira en einn dagur í trúarlegu til-
liti. Það vitum við. ÞeSsi tímamót hljóta
því fyrst og fremst að vérða ný viðspyrna
kristinnar kirkju í landinu: Ráðagerð um
það, hvernig sótt verður fram og gengið
til móts við nýja tíma yið nýjar aðstæður
og hvemig tekið verður á nýjum viðfangs-
efnum á nýrri öld.“
í kaþólskum sið voru biskupssetur og
klaustur nær einu skólar og menningarm-
iðstöðvar landsmanna. Þar var forn menn-
ingararfur þjóðarinnar varðveittur og skil-
að frá kynslóð til kynslóðar. Þyngst vegur
máski í huga okkar, er biblían [Guð-
brandsbiblía] kom út í heild sinni á ís-
lenzku í fyrsta sinn, árið 1584. Sá atburð-
ur er talinn eiga drýgstan þátt í því að
íslenzk tunga, sem er hornsteinn fullveldis
okkar og þjóðernis, hefur varðveizt lítið
breytt fram á okkar dag. Síðast en ekki
sízt á allt það bezta, sem einkennir ís-
lenzkt samfélag og viðhorf kynslóðanna í
landinu í tímans rás, rætur í kristinni kenn-
ingu og kristinni siðfræði.
Það er mikilvægt að rifja upp þessa
sögu á þúsund ára afmæli kristnitökunnar
á Alþingi við Öxará. Mikilvægara er þó,
eins og kirkjumálaráðherra undirstrikar
réttilega, að þessi tímamót verði ný við-
spyrna kristinnar kirkju í landinu; ráða-
gerð um það, hvernig sótt verður fram og
gengið til móts við nýja tíma við nýjar
aðstæður á nýrri öld. I þeim efnum verða
þjóðkirkjuprestar að ganga á undan með
góðu eftirdæmi, láta af innbyrðis deilum,
sem veikja kirkjuna, og taka höndum sam-
an við söfnuði sína og landsmenn alla um
„nýja viðspyrnu kristinnar kirkju“ í samfé-
laginu.
STÖÐUGLEIK-
ihn, sem ríkt hefur
í íslenzku efna-
hagslífi síðustu ár-
in, hefur skilað sér
í hagvexti og betri samkeppnisstöðu ís-
lenzkra atvinnuvega. Þetta á ekki hvað
sízt við um ýmsar iðngreinar, sem áttu á
brattann að sækja á liðnum kreppuárum.
Margar þeirra hafa rétt verulega úr kútn-
um, bæði á heimamarkaði og í útflutn-
ingi. Það má glögglega lesa út úr þeim
hagtölum sem fram koma í eftirfarandi
texta.
Verðmæti útfluttra íðnaðarvara jókst
um tæplega fjóra milljarða króna í fyrra,
eða um tæp 20%, frá árinu á undan. Verð-
þáttur verðmætisaukningarinnar var um
12,4% en magnþátturinn um 5,8%.
Verðmæti útflutnings orkufreks iðnaðar
jókst um tvo milljarða króna eða 14,7%.
Verðmætisaukning afurða frá stóriðju
skýrist nær eingöngu af hækkuðu verði,
en magnaukning er veruleg hjá öðrum
iðnaði. Hlutdeild iðnaðar í vöruútflutningi
hækkaði úr 18,6% á árinu 1994 í 21,4%
árið 1995.
Verðmætisaukning iðnvarnings, annars
en stóriðju, nam á síðastliðnu ári um
26,5%, sem einnig var um tveir milljarðir
króna. Aukningin var einna mest í lyfjaút-
flutningi, en lyf voru flutt út fyrir um 600
m.kr. Af annarri framleiðslu, sem jók hlut
Hagvaxtar-
stefna
Ný við-
spyrna
kristinnar
kirkju
sinn að ráði, má nefna rafeindavogir, fiski-
net, vélar til fiskvinnslu, álpönnur og
pappaumbúðir.
Fyrirtæki í byggingaiðnaði hafa og hasl-
að sér völl á erlendri grundu, m.a. í Þýzka-
landi, Rússlandi, Eystrasaltsríkjunum,
Bandaríkjunum og Grænlandi. Sú mark-
aðssókn kemur ekki fram í fyrrgreindum
tölum, en Ijóst er að þessi umsvif eru
umtalsverð og vaxandi.
Frekari vöxtur íslenzkra iðngreina
ræðst af því, hvort við göngum áfram veg
hyggilegrar hagstjórnar, sem tryggir stöð-
ugleika í rekstrarumhverfí fyrirtækjanna.
Með öðrum orðum, hvort við stöndum
áfram og sameiginlega vörð um þá hag-
vaxtarstefnu, sem er grundvöllur hækk-
andi þjóðartekna, nýrra atvinnutækifæra
og batnandi lífskjara fólksins í landinu.
Skuldir og
utanríkis-
viðskipti
MARKAÐSSÓKN
íslenzkra fyrir-
tækja síðustu árin
hefur skilað sér í
hagstæðum við-
skiptajöfnuði og
nokkurri grynnkun erlendra skulda. Árið
1995 var raunar þriðja árið í röð sem skil-
aði afgangi í viðskiptum okkar við um-
heiminn. Ofurbyrði erlendra skulda.hvílir
samt sem áður ennþá verulega þungt á
landsmönnum og skerðir umtalsvert
skiptahlutinn á þjóðarskútunni.
Heildarvöruútflutningur í fyrra nam
rúmum 116 milljörðum króna og skilaði
um 3,5% aukningu frá árinu á undan. Þjón-
ustutekjur án vaxta námu 43,2 milljörðum
króna. Vöruinnflutningurinn þetta ár nam
á hinn bóginn 103 milljörðum króna, jókst
um 11%, og þjónustugjöld voru nálægt 41
milljarði króna. Vöruskiptajöfnuðurinn var
þannig hagstæður um 13,5 milljarða
króna, þjónustujöfnuður án vaxta var hag-
stæður um 2 milljarða en jöfnuður þátta-
tekna var neikvæður um 11,5 milljarða.
Á líðandi ári er gert ráð fyrir nokkrum
halla á viðskiptum við umheiminn á nýjan
leik. Ráðgerður halli stafar fyrst og fremst
af sérstökum fjárfestingum, m.a. í tengsl-
um við raforkuframkvæmdir og stóriðju.
Þessi tímabundni halli er óhjákvæmilegur
undanfari fjölgunar starfa og verðmætis-
aukningar í orkufrekum iðnaði og því rétt-
lætanlegur. En miklu varðar að stefna að
viðvarandi hallalausum viðskiptum við
umheiminn, ekki sízt til að grynnka á er-
lendum skuldum, sem hrönnuðust upp á
árum mikils halla í viðskiptum við útlönd
og taka til sín drjúgan hlut. þjóðartekna.
Hrein skuldastaða í hlutfalli af landsfram-
leiðslu hefur aukizt úr 20% í um 55% á
25 ára tímabili, frá árinu 1970 talið.
Greiðslubyrði í hlutfalli af heildarútflutn-
ingi er mjög mikil - var um 35% árið 1994.
FERÐAÞJÓN-
usta verður æ gild-
ari þáttur í íslenzk-
um þjóðarbúskap.
Nálægt 190 þúsund
erlendir gestir
heimsóttu okkur í fyrra, sem var um 6%
aukning frá árinu áður. Að auki komu
rúmlega 21 þúsund gestir með skemmti-
ferðaskipum, eða um 20% fleiri en i hittið-
fyrra.
Bréfritari las það í grein eftir Magnús
Oddsson ferðamálastjóra um síðastliðin
áramót, að galdeyristekjur af ferðaþjón-
ustu hafi orðið um 19 milljarðar króna
árið 1995. „Það er 6 til 7 milljörðum meira
en fyrir þremur árum,“ segir ferðamála-
stjóri, „sem er yfír 50% aukning."
Þetta er eftirtekarverður árangur, ekki
sízt þegar þess er gætt, að ferðaþjónusta
er trúlega harðasta samkeppnisgreinin á
heimsmarkaðinum. Eyland, mitt í verald-
arútsæ, sem hefur ekki annan ferðamáta
að bjóða ferðafólki en „dýrar“ flugferðir,
stendur á ýmsan hátt verr að vígi en lönd
samtengd góðvegum og járnbrautum.
Vaxandi hluti þjóðarinnar sækir tekjur
sínar að hluta til eða alfarið til ferðaþjón-
ustu. Þetta á við um störf í flugþjónustu,
fólksflutningum innanlands, á hótelum og
Öðrum gististöðum, á veitingastöðum og í
verzlunum og raunar í flestum þjónustu-
greinum. Og ríkið og sveitarfélögin taka
sína hluti í gegnum virðisaukaskatt af
veltu og tekjuskatt og útsvar af starfsfólki.
Það er því mikils um vert að treysta
þennan gildandi þátt í þjóðarbúskapnum,
sem ferðaþjónustan er. I því sambandi er
máski fyrst að nefna það „að verðleggja
sig ekki út af markaðinum", en hátt verð-
lag, ekki sízt í mat og drykk á veitingastöð-
um, er eitt helzta aðfinnsluefni erlendra
ferðamanna.
Það má heldur ekki gleyma markaðs-
setningu til heimafólks: Island - sækjum
það heim! Ferðaþjónustan verður að bjóða
verð sem kemur heim og saman við
greiðslugetu landsmanna.
Og enn eitt mikilsvert atriði. Aukinn
ferðamannastraum verður að samhæfa
nauðsynlegri vernd íslenzkrar náttúru:
vernd á náttúrperlum landsins, gróðri og
dýralífi.
A
Island -
sækjum það
heim
„í þeim efnum
verða þjóðkirkju-
prestar að ganga
á undan með góðu
efirdæmi, láta af
innbyrðis deilum,
sem veikja kirkj-
una, og taka
höndum saman
við söfnuði sína
og landsmenn alla
um „nýja við-
spyrnu“ kirkjunn-
ar í samfélaginu.“