Morgunblaðið - 11.08.1996, Blaðsíða 44

Þaö tekur aöeitts
einn ■ ■
■virkan
dag
aö koma póstinum
/i/tiffm til ríií/ff
þínum til skila
PÓSTUR
OC SlMI
MfgtniUÍiifrttÞ

CB>
AS/400 er,...
...með PowerPC
64 bita örgjörva
og stýrikerfi
MORGUNBLADID, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMl 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL@CENTRUM.IS / AKUREYRl: KAUPVANGSSTRÆTI 1
SUNNUDAGUR 11. ÁGÚST 1996
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Siðum íslendinga
svipar til kaþólskra
90% hljóta
hefðbundna
greftrun
ÍSLENDINGAR eru langt á eftir
hinum Norðurlandaþjóðunum hvað
varðar líkbrennslu, því hér kýs 90%
þjóðarinnar hefðbundna greftrun. í
Danmörku og Svíþjóð eru lík-
brennslur hins vegar í kringum
65-70%. í Japan, þar sem einna
mestur skortur er á landrými er lík-
brennsla í kringum 99% á móti 1%
hefðbundinnar greftrunar.
I kaþólskum löndum er lík-
brennsla fátíðari en annars staðar,
þar sem tiltölulega stutt er síðan
hún var leyfð. í Frakklandi er hún
til dæmis aðeins 11%. Að sögn Þór-
steins Ragnarssonar forstjóra
Kirkjugarða Reykjavíkurprófasts-
dæma telur hann skýringuna á
íhaldssamri afstöðu Islendinga vera
þá að landrými hér sé nægilegt.
Nú eru tveir nýir kirkjugarðar á
höfuðborgarsvæðinu í undirbúningi.
Annars vegar í Leirdal í Kópavogi,
sem reiknað er með að verði tekinn
i notkun árið 2000-2001 og hins
vegar í Stekkjarbrekkum við Vest-
urlandsveg skammt frá Korpu. Mun
hann taka við af Gufuneskirkju-
garði, sem reiknað er með að verði
fullgrafinn árið 2015.
■ Tveirnýir/4B
Morgunblaðið/Golli
Alvarleg fjárhagsstaða og sparnaðaraðgerðir undirbúnar í Háskóla íslands
Útlit fyrir 60 milljóna
rekstrarhalla á árinu
HORFUR eru á að 50-60 milljóna kr. halli verði
á rekstri Háskóla íslands á þessu ári, að sögn
Sveinbjörns Björnssonar háskólarektors. Hann
segir að fjárhagsstaða skólans sé svipuð og gert
var ráð fyrir að hún yrði í desember sl. en þá
fóru stjórnendur skólans fram á auknar fjárveit-
ingar til kennslu og töldu að ella þyrfti háskól-
inn að grípa til róttækra aðgerða til að komast
hjá greiðsluþroti.
Að sögn háskólarektors er mikill halli á rekstri
kennsludeildanna og útlit fyrir að hann gæti
orðið um 25 millj. kr. yfir árið. „Vegna fjölgun-
ar nemenda í skólanum og vaxtandi starfsemi
sem af því hefur leitt hefur kostnaður við rekst-
ur húseigna einnig vaxið mikið. Við teljum að
halli á þeim lið sé líka um 25 milljónir króna,“
sagði Sveinbjörn.
Fækkun námskeiða
og kennslustunda
Nú eru í undirbúningi spamaðaraðgerðir í ein-
stökum deildum háskólans sem koma til fram-
kvæmda á haustmisseri og hafa í för með sér
minni þjónustu við nemendur. Að sögn rektors
verða færri námskeið í boði til að halda kostnaðin-
um niðri og hugsanlega yrði kennslustundum í
einhverjum námskeiðum einnig fækkað.
Aðsókn að Háskólanum virðist ætla að vera
svipuð í haust og á seinasta ári en endanlegar
tölur liggja þó ekki fyrir. Á undanfömum ámm
hefur nemendum við HÍ fjölgað um 300 á ári
án þess að fjárveitingar til skólans hafi hækkað
að sama skapi en við fjölgun nemenda vex árleg-
ur kostnaður a.m.k. um 30 milljónir. Lágmarks
viðbótarkostnaður sem skólinn verður fyrir af
hverjum nýjum nemanda sem hefur nám við skól-
ann er um 100 þúsund kr., að sögn háskólarekt-
ors. „Ef þetta heldur lengi áfram fer það að segja
til sín í rekstri húsnæðisins,“ segir hann.
*
I lopa-
peysum á
strandblaki
ÞAÐ var heldur kuldalegt um
að litast á fyrsta strandblakmót-
inu hérlendis sem haldið var í
Nauthólsvík í Reylqavík í gær-
morgun. I útlöndum er þessi
íþrótt venjulega stunduð á sólrík-
um baðströndum en í Nauthóls-
víkinni bar meira á íslenskum
lopapeysum en efnislitlum bað-
fötum.
Ný íslensk rannsókn
Tíðni ein-
hverfu tvö-
faldast
TÍÐNI einhverfu hefur tvöfaldast á
síðustu 15 til 20 árum samkvæmt
bráðabirgðaniðurstöðum rannsókn-
ar sem sálfræðingarnir Evald Sæ-
mundsen og Páll Magnússon hafa
gert á börnum fæddum á árunum
1984-1992. Þessi þróun hefur orð-
ið í öðrum löndum einnig og skýrist
af bættri greiningartækni, aukinni
meðvitund fagfólks og foreldra og
víkkaðri skilgreiningu á einhverfu.
Áður hafa einhverf böm sem
ekki voru skilgreind sem slík vænt-
anlega verið greind með aðra
þroskatruflun og fengið þjónustu
innan þjónustukerfis þroskaheftra.
Að sögn þeirra Evalds og Páls
hefur þjónustukerfi einhverfra ekki
þróast með aukinni tíðni einhverfu
og nú er svo komið að Barna- og
unglingageðdeild Landspítalans,
sem hefur meðhöndlað einhverf
börn frá stofnun deildarinnar árið
1970, hefur lýst því yfir að hún
geti ekki tekið við neinum nýjum
tilfellum. Þetta hefur skapað mikla
óvissu hjá aðstandendum barna,
sem fengið hafa greiningu á þessu
ári.
Einhverfa er yfirleitt greind á
fjórða aldursári barns en Páli og
Evald segja erlendar rannsóknir
benda til þess að hægt sé með
nokkru öryggi að skilgreina
áhættuhóp við 18 mánaða aldur
sem síðan sé hægt að fylgja eftir
á ákveðinn hátt en almennt er álit-
ið að eftir því sem hægt er að hefja
meðferð fyrr, því líklegri sé hún til
að bera árangur.
■ Tíðni einhverfu/4
Einsetning grunnskólanna undirbúin í Reykjavík
Starfsemi skóla og tón-
listarskóla stokkuð upp
Hlaup
í Skaftá
HLAUP er komið í Skaftá. Síðasta
Skaftárhlaup var í júlí í fyrra og
er ekki búist við miklu hlaupi að
þessu sinni.
Að sögn Oddsteins Kristjánsson-
ar bónda í Hvammi í Skaftártung-
a5m, virðist hlaupið hafa hafist að
kvöldi föstudags og hafði áin vaxið
um einn metra í gærmorgun.
„Hlaupið er heldur að vaxa,“ sagði
hann.
Talið er að hlaupið komi úr minni
katlinum að þessu sinni. Áin er
dökk og brennisteinsfnyk leggnr
af henni. Ekki er talið að mann-
virki séu í hættu.
Morgunblaðið/Ásdís
Klifur
EITT mikilvægasta og viðamesta
verkefni Fræðslumiðstöðvar
Reykjavíkur, að mati Gerðar G.
Óskarsdóttur nýráðsins fræðslu-
stjóra, er að skipuleggja vinnudag
nemenda eftir einsetningu grunn-
skólanna árið 2003. Hún telur þó
möguleika á að eitt hverfi geti haf-
ið tilraunastarf skólaárið 1997-98,
en segir að undirbúningur sé gífur-
legur því málið snerti fjölmarga.
Tengja þarf inn í vinnudag nem-
enda allt það sem áður hefur verið
utan hefðbundins skólatíma eins og
tónlist, dans, íþrótta- og félags-
starf. Þetta fyrirkomulag kallar
jafnframt á breytingar á rekstri
tónlistarskóla, sem Gerður segir að
verði annað hvort að skipta á milli
sín hverfum eða að stofna útibú.
„Verði ekki eitthvað að gert er
hætta á að tónlistarskólarnir deyi
út,“ sagði hún.
Einnig eru uppi hugmyndir jafn-
vel í haust að skipta borginni upp
í skólahverfí, sem hvert hefur sína
skólanefnd. “ sagði Gerður.
Á þróunarsviði Fræðslumiðstöðv-
ar, verður unnið úr tölfræðilegum
gögnum, sem notuð verða sem
grunnur í áætlanagerð. Segir Gerð-
ur að áætlanagerð hafi aldrei verið
notuð sem markvisst stjórnunar-
tæki í skólakerfinu.
■ Einsetning/10