Morgunblaðið - 11.02.1997, Blaðsíða 35

MORGUNBLAÐIÐ
MINIMIIMGAR
ÞRIÐJUDAGUR11. FEBRÚAR 1997 35

KRISTJAN ORN
MAGNÚSSON
+ Kristján Örn
Magnússon
fæddist á Selja-
Iandi undir Eyja-
fjöllum 30. septem-
ber 1942. Hann lést
í Landspítalanum
27. janúar síðastlið-
inn og fór útför
hans fram frá Stór-
ólfshvolskirkju 8.
febrúar.
Látinn er langt um
aldur fram vinur minn
og nágranni frá barn-
æsku, Kristján Örn
Magnússon, bifreiðastjóri á Hvols-
velli, liðlega 54 ára gamall, en hann
hafði átt við veikindi að stríða síð-
ustu mánuði.
Með Kristjáni er genginn einn
af frumbyggjum Hvolsvallar ef svo
má segja, því ekki eru nema tæp
fjögur ár síðan haldið var upp á
60 ára afmæli þorpsins okkar.
Kristján bjó alla sína ævi við
Hvolsveginn, sem þá var í augum
okkar krakkanna sem þar bjuggu,
miðpunktur alheimsins með
kaupfélagið sem þungamiðju. Þar
réð ríkjum faðir Kristjáns, Magnús
Kristjánsson kaupfélagsstjóri, en
heimili sitt átti hann ásamt eigin-
konu sinni, Laufeyju Guðjónsdótt-
ur, og börnunum Kristjáni, Svan-
fríði og Borgþóri í næsta húsi,
Arnarhvoli, eða Hvolsvegi 30. í því
húsi áttum við krakkarnir margar
samverustundir og góðar minning-
ar. Síðar meir, flutti fjölskyldan sig
um set á næstu lóð sem stendur
reyndar að nafninu til við aðra
götu, en þar var byggður nýr kaup-
félagsstjórabústaður og var mér
afar minnisstætt að sjá kaupfélags-
stjórann sjálfan veija þar mörgum
frístundum sínum við smíðar, en á
þeim hafði hann ávallt mikinn
áhuga. Þegar Kristján var rúmlega
tvítugur, réðst hann sjálfur í bygg-
ingu íbúðarhúss ásamt eiginkonu
sinni, Erlu Jónsdóttur, á næstu lóð
við hlið foreldra sinna, þar sem
áður stóð Litli-Hvoll, en er nú
Hvolsvegur 28, þar sem hann bjó
til æviloka. Má því segja, að Krist-
ján hafi nánast búið á sama reitn-
um allt sitt líf.
Með feðrum okkar Kristjáns var
mikil og traust vinátta sem ég fór
ekki varhluta af, allt frá því við
fluttum á Hvolsvöll þar sem faðir
minn sá um rekstur trésmiðju
Kaupfélagsins þar til hann lést
ungur, en þá hvatti Magnús mig
eindregið til að halda áfram tré-
smíðanámi sem ég var þá nýbyijað-
ur á, og aðstoðaði mig síðar við
byggingu íbúðarhúss, en fyrir þetta
er ég Magnúsi ávallt þakklátur.
Það voru því mörg tækifærin og
stundirnar sem gáfust okkur Kristj-
áni til samveru.
Að barnaskólanámi loknu dvaldi
Kristján tvo vetur i Héraðsskólan-
um á Núpi í Dýrafirði. Hugur hans
stóð þó ekki til frekari langskóla-
náms, því áhugi hans beindist að
bifreiðaakstri, og hóf hann ungur
störf sem bifreiðastjóri hjá Kaupfé-
lagi Rangæingá, þar sem hann ók
lengstum olíubíl þar til fyrir tíu
árum, að hann hóf störf sem bíl-
stjóri hjá Suðurverki þar sem hann
starfaði til æviloka.
Hvolsvegurinn var svo sannar-
lega okkar heimur á uppvaxtar-
árunum. Þar höfðum við allt. Búð-
ina og pakkhúsið, þvottahús og
kartöflugeymslu, hlöður, fjós og
hænsnakofa, mötuneyti og verk-
stæði og tún og móa þar sem beija-
lyngin lágu nánast við húsdyrnar
og heimasmíðaðir bílar af öllum
gerðum fengu að njóta sín. Við
þurftum ekki meira. Allir þessir
staðir voru hluti af okkar leiksvæði
auk skólans og heimilanna, sem
öll stóðu okkur opin. í stað sjón-
varpsgláps nútímans var farið í
ótal leiki sem fáir þekkja í dag.
Tefld var skák og farið í bolta-
leiki, augum gjóað á
hitt kynið eins og
gengur og _svo mætti
lengi telja. í öllu þessu
tók Kristján virkan
þátt. Að sjálfsögðu
voru framin prakkara-
strik eins og títt er, en
allt í góðu, enda Hvols-
völlur annálaður fyrir
gott barnauppeldi.
Kristján var mikið
ljúfmenni og aldrei
man ég eftir honum í
vondu skapi er við lék-
um okkur. Að sjálf-
sögðu slettist stundum
upp á vinskapinn eins og gengur,
en alltaf var stutt í vörumerki
Kristjáns, brosið góða og barns-
lega, þar sem allt andlitið ljómaði,
og vandamálunum umsvifalaust
snúið upp í stríðni, og voru þá aug-
un vel pírð. Það var fölskvalaust
bros sem hafði smitandi áhrif, enda
átakalaust að fyrirgefa Stjána
Magg, eins og hann var oftast kall-
aður. Þetta fengum við Ingi, Kibbi,
Bói og fleiri oft að reyna og geym-
um í sjóði minninganna.
En unglingsárin liðu hratt með
öllu því sem þeim fylgja. Ballferð-
um, bíltúrum, allskyns ferðalögum
og bralli. Og áður en varði, hafði
Kristján stofnað heimili og fjöl-
skyldu ásamt eiginkonu sinni, Erlu
Jónsdóttur frá Nesjavöllum í Grafn-
ingi. Eitt barn eignuðust þau, son-
inn Magnús, f. 13.11. 1964, d. 1.2.
1991. Magnús stundaði nám í sjáv-
arútvegsfræðum í Noregi og var
rétt við það að ljúka námi er sá
sorgaratburður gerðist, að hann
veiktist skyndilega og lést þar ytra.
Magnús var mikill efnispiltur og
hvers manns hugljúfí sem gott var
að hafa í vinnu og í kring um sig,
það fékk undirritaður að reyna er
Magnús starfaði hjá Búfiski í skóla-
fríum. Þau Erla og Kristján tóku
fráfalli einkabamsins með miklu
æðmleysi, en nærri má geta, að
þetta þunga og óvænta högg hafi
markað djúp spor í líf þeirra. Og
enn má Erla reyna hina óvægnu
hlið lífsins með fráfalli Kristjáns og
þótti víst nóg komið í þeim efnum.
Við fráfall Kristjáns er genginn
drengur góður sem ljúft er að minn-
ast. Eins og alltaf við fráfall góðs
vinar, fínnst manni samverastund-
irnar hefðu mátt vera fleiri. Mér
er ljúft að minnast hér glæsilegrar
veislu hans í Hvolnum er hann
varð fimmtugur fyrir liðlega íjórum
árum. Þar vora hlutirnir gerðir með
„stæl“ eins og þar stendur og var
þeim hjónum til mikils sóma og
gestum til gleði. Mér er líka Ijúft
að minnast samverastunda með
Kristjáni í Kiwanisklúbbnum Dím-
on í hartnær 20 ár, þar sem Krist-
ján var einn af stofnfélögum. í
þann hóp hefur nú enn og aftur
verið höggvið.
Þegar ég hripa þessar línur koma
ótal minningar upp í hugann frá
bernskuáranum á Hvolsvelli og
man ég að í téðu fímmtugsafmæli
var minnst á, að nóg væri efnið í
heila bók sem við „strákarnir"
mundum skrifa á elliheimilinu um
lífið og tilverana á Hvolsvelli. Það
mun bíða að sinni, en eitt er víst,
að Stjáni Magg var og verður óað-
skiljanlegur hluti þeirrar tilvera
mannlífs og minninga. Fátækt er
afstætt hugtak, og það er líka víst,
að byggðarlagið okkar, og sér í
lagi Hvolsvegurinn, verður nú fá-
tækari við fráfall Kristjáns Arnar
Magnússonar.
Um leið og við Dúna og fjöl-
skylda sendum þér, Erla mín, Svan-
fríði og Borgþóri, fjölskyldum ykk-
ar og aðstandendum, okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur við andlát
Kristjáns, óskum við ykkur allrar
blessunar guðs, sem mun veita
ykkur styrk sinn nú sem fyrr.
Að lokum til þín, Stjáni minn.
Aldrei hvarflaði að mér, er þú heim-
sóttir mig í afmælin mín í bernsku,
að það yrði hlutskipti mitt að einn
slíkur dagur lífs míns yrði við útför
þína. En allt er í heiminum hverf-
ult og í stað veraldlegra gjafa, fæ
ég nú fallegar minningar um góðan
dreng. Hafðu þökk fyrir allar ljúfar
stundir, góði vinur, og hvíl í friði.
Aðalbjörn Kjartansson.
Kristján Örn Magnússon frá
Hvolsvelli er látinn. Hinn illvígi
krabbameinssjúkdómur hefur nú
fellt fyrir aldur fram þann góða
dreng. Eftir sitjum við hnípin og
spyijandi. Við eigum erfítt með að
skilja, hvers vegna lífið leggur jafn-
miklar byrðar á eftirlifandi eigin-
konu Kristjáns, Erlu Jónsdóttur,
og raun ber vitni.
Hvolsvöllur er ungt samfélag og
Kristján er í hópi fýrstu barnanna
sem ólust upp í kauptúninu en
Kristján var fæddur á bemsku-
heimili föður síns, Seljalandi undir
Eyjafjöllum. Foreldrar hans vora í
hópi frumbyggja staðarins. Frum-
byggjarnir renndu undirstöðum
undir það góða samfélag sem nú
er hér. Fyrstu húsin sem byggð
voru á Hvolsvelli höfðu hvert sitt
nafn. Við systkinin vorum sem
böm tíðir gestir í Arnarhvoli, á
heimili Laufeyjar Guðjónsdóttur og
Magnúsar Kristjánssonar, kaupfé-
lagsstjóra, sem nú era bæði látin
og voru foreldrar Kristjáns heitins.
Við Borgþór, bróðir Kristjáns, vor-
um leikfélagar og æskuvinir en
Svanfríður, systir Kristjáns, ein
besta vinkona Guðríðar, systur
minnar. Feður okkar voru æskufé-
lagar undan Eyjafjöllum og síðar
skólabræður frá Laugarvatni. For-
eldrar mínir og Laufey sungu sam-
an í kirkjukórnum. Þannig tvinnað-
ist nú þetta lífsmynstur í upphafi
og skyldi engan undra þó sterk
sambönd myndist milli fólks þegar
lífsþráðurinn er spunninn með
þessum hætti. Enda vora frum-
byggjar kauptúnsins eins og ein
fjölskylda.
Kristján var einum tólf árum
eldri en ég og litum við litlu pollarn-
ir á staðnum mjög upp til hans og
félaga hans. Ógleymanleg var „Ad-
rett- og Old Spice“-lyktin af vinun-
um Kristjáni og Inga Guðjónssyni
þegar þeir vora búnir að greiða
hárið í kótelettugreiðsluna, komnir
í „blue bell“-gallabuxurnar og
rokktímabilið í algleymingi. Krist-
ján keypti sér snemma einstaklega
fallegan sjálfskiptan grænan
Chevrolett. Við höfðum aldrei aug-
um litið aðra eins kerra og vegryk-
ið lagði til himins undan bílnum
og blandaðist góðu lyktinni frá
grasmjölsverksmiðjunni er hann ók
út Völlinn, en fyrirheitna landið var
Þjórsárver eða einhver annar sam-
komustaður í Árnessýslunni. Þetta
var bara eins og flottast gerist í
kvikmyndunum.
Kristján fór heldur ekki alveg
troðnar slóðir. Flestir krakkamir á
Hvolsvelli fóru í framhaldsskóla á
Skógum en hann fór að Núpi í
Dýrafírði en úr Dýrafirðinum var
móðurættin komin. Ég man líka
eftir því þegar hann réð sig á milli-
landaflutningaskipið Helgafell,
hvað okkur sveitapjökkunum þótti
Kristján vera forframaður, þegar
hann kom aftur heim og dró upp
úr sjópoka sínum amerískt tyggjó,
hvítt, grænt og gult med bragði
sem var himneskt. Eftir að hafa
bragðað þetta tyggjó gáfu menn
lítið fyrir Lindu- og Pantyggjóið
sem fékkst í kaupfélagssjoppunni
með derinu.
Snemma tók Kristján meirapróf
og gerðist ungur bílstjóri hjá Kaup-
félagi Rangæinga og síðar hjá Suð-
urverki á Hvolsvelli. Kristján var
einstaklega farsæll bílstjóri. Sem
lítill strákur fékk ég oft að sitja í
olíubílnum hjá honum. Ef ég var
ekki kominn niður að pakkhúsi að
biðja um far var Kristján oft kom-
inn að hliðinu heima að morgninum
og tók mig með. Fyrst á gömlum
Chevrolett, en síðan á frambyggð-
um, splunkunýjum Bedford. Þetta
vora nú aldeilis reisur, Þorlákshöfn,
Selfoss, Vík eða Kirkjubæjar-
klaustur. Ég fékk meira að segja
að koma með honum inn í Tryggva-
skála til Kristínar eða til Gróu,
veitingamanns í Vík, og fékk að
borða „hótelmat“, þvílík upplifun.
Eftir að ég varð fullorðinn maður
hugsa ég með hlýhug til Kristjáns
fyrir að hafa leyft mér að ferðast
svona með sér og skynja andrúms-
loftið sem ríkti á svæðinu á þessum
tíma.
Einu sinni þegar við vorum í
Tryggvaskála áttaði ég mig á því
að einhver glampi var kominn í
augun á Kristjáni. Hann hafði nú
alltaf einstaklega hlýtt bros. Nú
var brosið orðið enn bjartara og
fallegra en áður þegar hann renndi
hýram augum til ungrar og glæsi-
legar stúlku sem þama var að
vinna, Erlu Jónsdóttur frá Nesja-
völlum í Grafningi, sem síðar varð
eiginkona Kristjáns. Seinna byggðu
þau hús á Hvolsvelli á lóð þar sem
áður stóð húsið „Litli-Hvoll“. Krist-
ján og Erla eignuðust soninn Magn-
ús, gjörvilegan, gáfaðan og góðan
dreng sem lést fyrir aldur fram
þegar hann var við háskólanám í
Tromsö í Noregi. Það var sorglegra
en orð fá lýst.
Árið 1990 fluttist ég aftur til
Hvolsvallar og hafði þá búið um
langt skeið annars staðar. Fljótur
var Kristján að koma til mín, bros-
hýr og fagnandi. Eftirminnileg er
skemmtileg afmælisveisla hans
þegar hann fagnaði fimmtugsaf-
mæli sínu. Þá var glatt á hjalla og
Kristján naut sín vel.
Oft naut ég góðs af greiðvikni
Kristjáns. Nú síðast í haust þegar
við fóram saman í réttir í uppsveit-
um Árnessýslu. Kristján hafði á
orði þegar við snæddum kjötsúpuna
í Kjarnholtum að hann væri „að
markaðssetja nýja þingmanninn“,
það veitti nú ekki af „að hjálpa
þessum strákum í pólitíkinni". Þá
var Kristján orðinn heltekinn af
krabbameininu sem lagði þennan
góða dreng að velli að morgni
mánudagsins 27. janúar sl. Þegar
ég kom að sjúkrabeði Kristjáns í
vikunni áður en hann lést, rifjuðum
við upp réttarferðirnar okkar. Báð-
ir vissu að hveiju stefndi, en hver
veit nema við eigum eftir að rölta
saman við réttarvegg handan móð-
unnar miklu, „því þegar einar dyr
lokast opnast aðrar“.
Þjáningum Kristjáns Arnar
Magnússonar og veikindastríði er
lokið. „Dauðinn og ástin era þeir
vængir sem bera góðan mann til
himins." Við erum öll á sömu leið.
Eftir lifir söknuðurinn og minning-
in um góðan dreng. Guð styrki
Erlu Jónsdóttur, systkini og fijöl-
skyldur í erfiðum raunum.
ísólfur Gylfi Pálmason.
Kæri Kristján frændi.
Nú þegar þinni lifsbaráttu er
lokið koma ýmsar minningar upp
í huga okkar bræðra. Á æskuáran-
um voram við allir svo lánsamir,
jafnaldrarnir, að vera í sveit á
sumrin hjá ættingjum vestur í
Dýrafirði, meðal annars hjá afa
okkar og ömmu í Fremstuhúsum
og þar kynntumst við frændurnir.
Skilafrest-
ur minning-
argreina
EIGI minningargrein að birt-
ast á útfarardegi (eða í sunnu-
dagsblaði ef útför er á mánu-
degi), er skilafrestur sem hér
segir: í sunnudags- og þriðju-
dagsblað þarf grein að berast
fyrir hádegi á föstudag. í mið-
vikudags-, fímmtudags-,
föstudags- og laugardagsblað
þarf greinin að berast fyrir
hádegi tveimur virkum dögum
fyrir birtingardag. Berist
grein eftir að skilafrestur er
útrunninn eða eftir að útför
hefur farið fram, er ekki unnt
að lofa ákveðnum birtingar-
degi.
Það vora góðir tímar og þar fengum
við það veganesti sem við höfum
búið að alla tíð síðan. Seinna fórst
þú svo í héraðsskólann á Núpi og
bast þannig enn sterkari böndum
við Dýrafjörðinn sem þú hélst alla *"*
tíð mikilli tryggð við og þá ekki
síst við móðurbróður okkar hann
Dreng, sem tók við búi í Fremstu-
húsum. Báðir höfðuð þið mikinn
áhuga á bílum og hvers kyns vélum
og skilduð því hvor annan. Eftir
þessi sveitaár skildu leiðir okkar
að mestu, við bræðurnir eram báð-
ir búsettir á höfuðborgarsvæðinu
og þar hefur okkar starfsvettvang-
ur að mestu verið, en þú varst allt-
af búsettur á Hvolsvelli. Eftir að
þú fórst að aka olíubíl hjá Kaupfé-
laginu og komst reglulega til t;-
Reykjavíkur, hittumst við þó öðra
hvoru yfir kaffíbolla og þá vora
málin rædd og þú lást ekki á skoð-
unum þínum. Síðar fluttir þú þig
til og fórst að vinna við akstur hjá
verktakafyritækinu Suðurverki og
þá hittumst við oftar þegar þú varst
að vinna við verkframkvæmdir á
höfuðborgarsvæðinu og eftir að
farsímarnir komu til sögunnar var
oft haft símasamband þótt við
værum þá hver í sínum landshlut-
anum.
Ættrækni þín var mikil og er
það ekki síst fýrir þín áhrif að tví-
vegis hafa verið haldin ættarmót í
Dýrafirði þar sem þú varst hrókur , a
alls fagnaðar. Á síðastliðnu hausti
hafðir þú samband við okkur vegna
þriðja ættarmótsins sem halda á
næsta sumar og léstu þess þá get-
ið að þú værir búinn að vera frá
vinnu í nokkra mánuði vegna veik-
inda en værir að hressast. Þegar
þú fréttir að við værum að hugsa
um að fara austur á Skeiðarársand
til þess að skoða verksumerki
hlaupsins sem þá var nýafstaðið
vildir þú ólmur koma með okkur.
Lagt var af stað úr bænum snemma
að morgni sunnudags í fallegu veðri '
og vorum við komnir austur á
Hvolsvöll til þín í birtingu, þar sem
þú tókst á móti okkur með veislu-
borði. Þú varst hress og kátur en
við sáum að sá sjúkdómur sem þú
hafðir verið að beijast við og að
lokum lagði þig að velli, hafði þeg-
ar markað sín spor. Svo var haldið
austur á sand og þú þekktir alla
bæi og ábúendur á leiðinni og hafð-
ir frá mörgu að segja. Á sandir.um
hittir þú vinnufélaga þína hjá Suð-
urverki sem voru þar að störfum
og þurftir því víða að ræða málin.
Um kvöldið þegar við komum á
Hvolsvöll eftir skemmtilegan dag
tók Erla á móti okkur með góðum
veitingum.
Ef við hefðum gert okkur grein
fyrir því að þetta væri í síðasta
skiptið sem við hittum þig í lifanda
lífí, hefðum við líklega stoppað
lengur og kvatt þig betur. í lífinu
hafið þið Erla mætt ýmsum mótbyr
sem hefur haft mikil áhrif á líf
ykkar. Kristján minn, við bræður
þökkum þér samfylgdina og biðjum
guð að varðveita þig.
Erlu og öðram aðstandendum
sendum við samúðarkveðjur okkar.
Þorgeir og Torfi.
Fríðfums
SuðurlandsbrautlO
108 Reykjavík • Sími 553 1099