Morgunblaðið - 05.06.1997, Blaðsíða 41

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREINAR
FIMMTUDAGUR 5. JÚNÍ1997 41
Ríkulegur staðalbúnaður er eitt af aðalsmerkjum
Mitsubishi. Nú bjóðum við nokkra sérbúna
Mitsubishi Lancer Royale á frábæru verði.
Auk venjulegs staðalbúnaðar er girnileg ábót:
rÁLFELGUR
rVINDSKEIÐ

r-GEISLASPILARI
r FJARSTYRÐAR H U RÐALÆSINGAR
—
Staðalbúnaður Mitsubishi Lancer er m.a.:
» Öryggispúðar fyrir ökumann og farþega í framsæti
» Hreyfiltengd þjófnaðarvöm
» Rafhituð framsæti
> Rafstýrðir upphitaðir útispeglar
» Rafstýrðar rúðuvindur með slysavöm
> Vökva- og veltistýri
» Samlæsingar
* Styrktarbitar í hurðum
► Aflögunarsvið að framan og aftan
» Hæðarstilling á framljósum
» Samlitir stuðarar
» Þvottasprautur á aðalljóskerjum

:
HEKLA
\c \- A\» ^Kt:
\ ' 'A' - .uin d (ptltuui !
tillmum ágiihtnn
MITSUBISHi
-í mikhttn mehnn
þeim dr. Gunnari Kristjánssyni og
sr. Karli Sigurbjörnssyni, í ræðum
þeirra í boði félags guðfræðinema
fimmtudaginn 10. apríl síðastliðinn.
Þjóðfélag okkar hefur með árun-
um orðið æ lýðræðisiegra sem þykir j
einkenna nútímaþjóðfélög Vest-
urlanda. Fjölmargir hafa einnig haft
aukinn áhuga á andlegum málum á
liðnum árum og eru farnir að mynda
sér fleiri skoðanir en áður. Auk
þess hefur kirkjan beðið skipbrot
eftir allharða Langhoitsdeilu og efa-
semdir um siðsemi biskups gagn-
vart mörgum kvenkyns sóknarbörn-
um á liðnum árum. Ég tel því rétt
að fleiri fái kosningarrétt en áður
til að kjósa nýjan biskup.
Höfundur er skólastjóri
nuddskóla.
Þjóðin fái að kjósa nýjan biskup
Guðmundur
Rafn Geirdal
ÞJÓÐFÉLAGIÐ okkar er sem
betur fer þannig að háir sem lágir
fá að kjósa sér forseta og þing-
menn. Þetta er innbundið í stjórnar-
skrá lýðveldisins íslands sem er
hornsteinninn að þessum lýðræðis-
lejga rétti okkar. Þar segir í 1. grein:
„Island er lýðveldi með þingbund-
inni stjórn." í 3. grein segir: „For-
seti íslands skal vera þjóðkjörinn."
I 5. grein segir: „Forseti skal kjör-
inn beinum, leynilegum kosningum
af þeim er kosningarrétt hafa til
Alþingis.“ í 31. grein segir: „Á Al-
þingi eiga sæti 63 þjóðkjörnir þing-
menn, kosnir leynilegri hlutbundinni
kosningu til 4 ára ...“ I 33. grein
segir: „Kosningarrétt við kosningar
til Alþingis hafa allir sem eru 18
ára eða eldri þegar kosning fer fram
og hafa íslenskan ríkisborgararétt."
Því skýtur það skökku við að í
Þjóðkirkjunni, kirkju þjóðarinnar,
skuli gilda allt önnur regla. Um 90%
þjóðarinnar eru í Þjóðkirkjunni en
þó mega aðeins um 0,067% meðlima
hennar kjósa sér biskup eða minna
en einn af hveijum þúsund meðlim-
um. í 62. grein stjórnarskrárinnar
segir: „Hin evangelíska lúterska
kirkja skal vera þjóðkirkja á ís-
landi, og skal ríkisvaldið að því leyti
styðja hana og vernda." Fyrst þjóð-
in fær að kjósa sér þingmenn og
forseta íslands á þjóðin einnig _að
eiga rétt á að kjósa um biskup ís-
lands! Ég legg því til að þessu sé
breytt og að allir meðlimir Þjóðkirkj-
Þjóðfélag okkar verður
æ lýðræðislegra. Guð-
mundur Rafn Geirdal
er með tillögur um
hvernig ætti að standa
að biskupskosningum.
unnar sem hafa kosningarrétt til
Alþingis hafi rétt til að kjósa um
næsta biskup.
Fleiri hafa viðrað sambærilega
dæmi um hvernig atkvæðavægi má
skiptast.
Sr. Auður Eir biskupsefni var
spurð að því í kvöldfréttum ríkisút-
varpsins hvort hún vildi að biskup-
inn yrði þjóðkjörinn. Svar hennar
var að hún vildi það ekki vegna
þess að prestskosningar færu svo
illa með presta. Mitt svar á móti
væri að fyrst prestar eru kosnir af
sóknarbörnum í ákveðnar sóknir er
enn mikilvægara að biskupinn, sem
er prestur einnig, sé kosinn af öllum
sóknarbörnum landsins. Einkum og
sér í lagi af því að hann er af sum-
um kallaður prestur presta, til að
mynda af tveimur biskupsefnanna,
skoðun. Þannig birtist frétt í Morg-
unblaðinu þriðjudaginn 15. apríl síð-
astliðinn um að Félag ungra fram-
sóknarmanna hefði lagt til að bisk-
upinn yrði þjóðkjörinn og það myndi
gera umræðu um embættið opnari
og færa það nær þjóðinni. En hvern-
ig líta kirkjunnar menn á þetta?
Samkvæmt símtali sem ég átti
við dr. Gunnar Kristjánsson, prófast
og biskupsefni, fimmtudaginn 10.
apríl síðastliðinn þá sagði hann að
hann hefði velt því upp á kirkju-
þingi árið 1990 hvers vegna þjóðin
gæti ekki öll kosið en hafi ekki feng-
ið neinar umræður. Hann segist
vera tiltölulega sáttur við núverandi
mynd og nokkrir leikmenn hafi
kosningarétt. Prestar séu um 140
talsins og leikmenn, 25 þ.e. einn
úr hveiju prófastsdæmi og allir leik-
menn á kirkjuþingi og þannig hafi
um 165 kosningarrétt og nefnist
kjörmenn. Hann segir það ákveðið
vandamál að leikmenn þekki ekki
presta, og því erfitt, það hljóti að
vera skilyrði að kjörmenn hafi þekk-
ingu. En þetta sé reyndar spurning
um næga kynningu og að það hafí
gildi að bera þetta saman við for-
setakosningar því ef frambjóðendur
séu ekki nægilega þekktir þá kynni
þeir sig á móti.
Félag guðfræðinema hélt opinn
fund um hvort kirkjan stæði á tíma-
mótum miðvikudaginn 9. apríl síð-
astliðinn og meðal ræðumanna var
dr. Hjalti Hugason prófessor í guð-
fræðideild. Hann lagði til að fleirj
mættu kjósa um biskup íslands. í
bréfi til hans dagsettu hinn 10. apríl
síðastliðinn lagði ég til eftirfarandi
valkost: „Varðandi tillögur þínar ...
um að fleiri gætu kosið um biskup
þá væru mínar tillögur eftirfarandi:
1. Atkvæðavægi þjónandi presta
sé um 50%,
2. atkvæðavægi guðfræðinga,
aðstoðarpresta og fyrrum
presta sé um 20%,
3. atkvæðavægi starfsmanna
kirkjunnar, launaðra sem
ólaunaðra, sé um 15%,
4. atkvæðavægi annarra skráðra
meðlima Þjóðkirkjunnar sem
eru með kosningarétt til Al-
þingis sé um 15%.“
Þarna væri farin millileið sem
gæti verið viðunandi fyrir alla við-
komandi aðila. í kjöri til rektors
(skólastjóra) Háskóla íslands gilda
atkvæða starfsmanna um 67% og
nemenda um 33% sem er annað