Morgunblaðið - 28.10.1997, Qupperneq 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 28. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Séra Geir Waage formaður Prestafélags Islands á kirkjuþingi
Styður hugrnyndir um að-
skilnað ríkis o g kirkiu
SÉRA Geir Waage, formaður
Prestafélagsins, sagði á kirkju-
þingi að hugmyndir þær sem viðr-
aðar hafa verið um að breyta ráðn-
ingu presta þannig að þeir verði
ekki lengur embættismenn ríkis,
myndu í raun þýða aðskilnað ríkis
og kirkju. Hann lýsti sig mótfallinn
því að aðskilnaður færi fram á
þennan ómeðvitaða hátt en sagðist
í sjálfu sér styðja að unnið yrði að
aðskilnaðinum ef það yrði gert
meðvitað.
Á þinginu var rædd tillaga að
ályktun þess efnis að fræðslu um
málefni samkynhneigðra yrði haldið
áfram á vegum kirkjunnar, í sam-
hljóðan við samþykkt kirkjuþings á
síðasta ári.
Séra Magnús Erlingsson gagn-
rýndi að kirkjan væri enn að víkja
sér undan því að svara þeim spurn-
ingum sem samtök samkyn-
hneigðra hefðu beint til þeirra,
hvort sambúð einstaklinga af sama
kyni gæti notið blessunar kirkjunn-
ar, hvemig samkynhneigðum prest-
um yrði tekið og möguleikum
homma og lesbía á að stofna fjöl-
skyldu með tæknifijóvgun eða ætt-
leiðingu. Hann sagði að með því
að svara ekki væri kirkjan að bjóða
samkynhneigðun upp á annars
flokks meðferð.
Álitamál
um erfðatækni
Séra Birgir Ásgeirsson tók undir
það að taka þyrfti afstöðu til þess
hvort blessa ætti sambúð samkyn-
hneigðra.
Magnús ræddi einnig álitamál
sem nú væru komin upp í tengslun
við þróun í erfðatækni. Til dæmis
væri hægt að taka erfðaefni úr
tveimur karlmönnum og rækta
bam.
Séra Svavar A. Jónsson sagði að
þessi spuming snerti ekki samkyn-
hneigða umfram aðra. Hann sagði
kirkjuna ekki vera reiðubúna til að
taka af skarið um málefni homma
og lesbía, því innnan hennar væm
mjög skiptar skoðanir og málið við-
kvæmt.
Á þinginu var einnig rætt um
sameiningu sókna og lýstu flestir
fundarmanna sem til máls tóku
stuðningi sínum við að unnið yrði
að þeim málum, en að taka yrði
tillit til óska sóknarbarna. Séra Sig-
uijón Einarsson sagðist telja að við-
horf manna til sameiningar sókna
myndu verða jákvæðari á næstu
ámm því sameining sveitarfélaga
myndi plægja jörðina.
Nefnd sem fjallaði um samein-
ingu sókna hefur lagt til að sóknir
með innan við hundrað sóknarbörn
yrðu að jafnaði sameinaðar öðmm.
Miðað við þær forsendur yrði veru-
leg fækkun sókna í nokkrum próf-
astdæmum. í Snæfellsnes- og Dala-
prófastsdæmi em færri en hundrað
sóknarbörn í 20 af 25 sóknum, í
Borgarfjarðarprófastsdæmi gildir
það sama um 13 af 21 sókn. í
Barðastrandarprófastsdæmi hafa
aðeins 4 sóknir af 13 fleiri en hundr-
að íbúa, í Húnavatnsprófastsdæmi
7 af 28, í ísafjarðarprófastsdæmi
7 af 18, í Skagafjarðarprófasts-
dæmi 6 af 22 svo að dæmi séu
nefnd.
Nemar
sameinast
til áhrifa
ÞING Iðnnemasambands Islands
var haldið um helgina í Rúg-
brauðsgerðinni við Borgartún.
Þingið sátu 180 iðn- og starfs-
námsnemar af öllu landinu. Yfir-
skrift þingsins var „Iðn- og
starfsnámsnemar - sameinað afl
til áhrifa" og var með henni vís-
að til þeirrar hugmyndar að út-
vikka Iðnnemasambandið og
mynda heildarsamtök iðn- og
starfsnámsnema á Islandi.
Iðn- og starfsnámsnemar
ræddu hvernig nemendur geta
best tekið þátt í þeirri þróun sem
þeir telja fyrirsjáanlega i iðn- og
starfsnámi á næstu árum og ára-
tugum, þar sem nýjar starfs-
greinar koma fram og hluti iðn-
greina færist jafnvel upp á há-
skólastig. Iðn- og starfsnáms-
nemar vilja taka fullan þátt í
þeim breytingum, sem verða á
menntakerfinu og jafnvel eiga
frumkvæði að þeim.
„Samtök um
þjóðareigu -
ekki veiðigjald“
„SAMTÖK um þjóðareign eru ekki
samtök um veiðigjald. Þau eru
samtök um þjóðareign á auðlind-
um íslands," segir í yfirlýsingu frá
stjórn Samtaka um þjóðareign
sem Morgunblaðinu barst síðdegis
á laugardag.
Þar segir jafnframt: „Samtökin
safna nú liði um allt land undir
merki sín. Það er misskilningur
hjá forsætisráðherra og utanríkis-
ráðherra að samtökin hafi mótað
stefnu í veiðistjórn.
Það er ekki nauðsynlegt að eig-
andi ákveði fyrirfram hvernig
hann hyggist hagnýta sér eign
sína til þess að fá hana aftur í
hendur - hafi hann verið sviptur
henni með rangindum. Þjóðin get-
ur sjálf ákveðið fiskveiðikerfi það
sem hún hyggst nota. Samkomu-
lag er það sem þarf.
Margar leiðir eru færar til að
náð verði helstu markmiðum okk-
ar - réttlæti, hagkvæmni og
frelsi. Samtök um þjóðareign
munu ná samstöðu og þjóðarsátt
um nýja fiskveiðistefnu í vetur.
Smám saman á löngum -tíma
hefur verið komið á ómannúðlegu
kerfi sem er á góðri leið með að
leiða örbirgð yfir stóran hluta
þjóðarinnar og óhemjuauðæfi í
hendur örfárra manna. Samtök
um þjóðareign eru stofnuð þessu
ti! höfuðs - þau eru samtök fólks-
ins í landinu og munu vinna lýð-
ræðislega að mótun nýrrar fisk-
veiðistefnu."
Undir yfirýsingun rita þeir Jón
Arason formaður, Bárður Hall-
dórsson varaformaður og Valdi-
mar Jóhannessen framkvæmda-
stjóri.
Morgunblaðið/Kristinn
Fyrrv. framkvæmdasljóri Júpiters í Bolungarvík dæmdur í Héraðsdómi
ísafirði. Morgunblaðið.
Þrjár milljón-
ir króna í sekt
Víðast treg
rjúpnaveiði
RJÚPNAVEIÐI undanfarna
daga hefur verið treg, með
stöku undantekningum, segir
Sigmar B. Hauksson, formað-
ur Skotveiðifélags íslands.
Hann segist þö hafa heyrt
af ágætri veiði austur á fjörð-
um, þar sem tveir menn hafi
skotið um 100 ijúpur yfir
daginn og eins af góðri veiði
í Húnavatnssýslum. Hins veg-
ar hafi veiðin verið heldur treg
í það heila tekið.
LítiII snjór
og fuglinn dreifður
Sigmar segir að þar spili
veðrátta inn í. Lítill snjór ligg-
ur yfir og fuglinn er dreifður.
Vegna ríkjandi sunnan- og
austanátta sunnanlands und-
anfarið hefur verið þungskýj-
að og dimmt yfir. Þá segir
Sigmar að vanalega komi
lægð í sókn veiðimanna um
þetta leyti vertíðar. Allir sem
geta fari til veiða opnunar-
daginn, 15. október og þá
helgina en næstu helgi fari
færri að leita ijúpunnar.
FYRRVERANDI framkvæmda-
stjóri Júpiters hf. í Bolungarvík var
sl. föstudag dæmdur í þriggja
mánaða skilorðsbundið fangelsi og
til að greiða þijár milljónir króna
í sekt til ríkissjóðs, vegna brota á
lögum um virðisaukaskatt og á
lögum um staðreynslu opinberra
gjalda. Ákæru á hendur fram-
kvæmdastjóranum um fjárdrátt,
fyrir að hafa eigi skilað Lífeyris-
sjóði Bolungarvíkur lífeyrisiðgjöld-
um að fjárhæð kr. 2.630.575 var
vísað frá dómi vegna þess að í
ákæru er ákærða hvorki gefið að
sök að hafa dregið sér eða Júpiter
hf. fjármuni eða önnur verðmæti,
sem hann hafði í vörslu sinni, né
heldur að hafa heimildarlaust not-
að fjármuni starfsmanna félagsins
í eigin þarfir eða félagsins.
Framkvæmdastjóranum fyrr-
verandi var gefið að sök að hafa
eigi staðið innheimtumánni ríkis-
sjóðs skil á virðisaukaskatti sem
félagið hafði innheimt á árunum
1992 og 1993, samtals rúmar 11
millj. Þá var honum gefið að sök
að hafa eigi staðið ríkissjóði skil á
tæpum 9 millj. sem haldið hafði
verið eftir af launum starfsmanna
félagsins á árunum 1992 og 1993.
Við rannsókn og meðferð máls-
ins lýsti framkvæmdastjórinn sig
saklausan af öllum ákæruatriðum
og kvaðst ekki hafa brotið gegn
ákvæðum laga, sem ákært væri
fyrir.
Sýslumaðurinn í Bolungarvík
bar fyrir dómi, að hann hafi á árun-
um 1992 og 1993 samið við
ákærða um greiðslur á vanskilum
félagsins í svonefndum vörslus-
köttum. í því hafi einatt falist að
þar til greindar fjárhæðir yrðu
greiddar til sýslumannsembættis-
ins í samræmi við nánara sam-
komulag hveiju sinni og yrðu veið-
ar Júpiters RE-161 þá ekki stöðv-
aðar meðan staðið væri við samn-
ingana. Aðspurður hvort sam-
komulagið fæli ekki í sér frestun
á gjalddögum tilfallandi vörslu-
skatta eftir 29. janúar 1993,
kvaðst sýslumaður tæpast geta um
það borið og taldi aðila ekki hafa
tekið beina afstöðu til þess við
samningsgerðina.
Sýslumaðurinn fullyrti að fjár-
málaráðuneytinu hefði verið kunn-
ugt um tilvist síðastgreinds sam-
komulags og vitað að rekstur Júp-
iters hf., yrði ekki stöðvaður að
svo stöddu, þrátt fyrir að skatt-
skuldir félagsins næmu hærri fjár-
hæð en 200.000 kr. en sýslumaður
kvað þá fjárhæð vera viðmiðunar-
fjárhæð fyrir innheimtumenn ríkis-
sjóðs.
Sýslumaður hafði
ekki heimild til samninga
í niðurstöðu dómsins segir að
samkvæmt 24. grein laga nr.
50/1988 um virðisaukaskatt hafí
ákærða borið skylda til að greiða
innheimtan virðisaukaskatt fyrir
uppgjörstímabilið nóvember-des-
ember 1992 eigi síðar en 5. febr-
úar 1993 og fyrir uppgjörstímabil-
ið janúar-febrúar 1993 eigi síðar
en 5. apríl það ár. Samningar
sýslumannsins í Bolungarvík, sem
innheimtumanns ríkissjóðs og
ákærða, sem framkvæmdastjóra
Júpiters hf., hafi þannig brotið
gegn skýrum fyrirmælum laganna.
Geti ákærði ekki borið fyrir sig
gildi slíkra samninga til sýknu í
málinu enda hafi honum mátt vera
kunnugt um tilvist og efni framan-
greindra réttarreglu og vanheimild
sýslumanns til samningsgerðar.
Samkvæmt þessu var ákærði
sakfelldur fyrir að hafa ekki staðið
skil á umræddum vörslusköttum.
Við ákvörðun refsingar var tekið
tillit til þess að ákærði skýrði skil-
merkilega frá öllum sakargiftum
og að sýnt þyki að hann hafi ekki
hagnast persónulega á brotunum.
Þá var haft í huga að brotavilji
ákærða var ekki styrkur og að
hann reyndi eftir fremsta megni
að standa skil á umræddum vörslu-
sköttum til ríkissjóðs þótt ekki
væri það á lögmæltum gjalddög-
um.