Morgunblaðið - 26.02.1998, Blaðsíða 52

52 FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
Maturog matgerð
Eplakaka og
eplafrauð
✓
A konudaginn bakaði bóndi Kristínar Gests-
dóttur eplaköku handa henni svo segja má að
það hafi verið Adam sem gaf Evu að bíta í epli
í þetta sinn. Já - tímarnir breytast!
FRÁ fornu
fari hafa
villiepli
vaxið í
norðvestur-
hluta
Himalayafjalla
og minjar u:
epli hafa
fundist í
rústum frá /
steinöld á /
Norður-
Italíu og í
Sviss.
Þegar
Spánverjar
fóru til Am-
eríku í lok 15
aldar íluttu þi
epli og eplafræ
með sér þangað,
epli voru á þeim tíma þýð-
ingarmestu ræktunarávextir
Evrópu og enn er mikið borðað
af eplum. Nú eru epli fastur lið-
ur í mataræði okkar Islendinga,
en ekki eru mörg ár síðan þau
voru bara flutt inn um jólin og
þá rauð jólaepli og stundum súr
smá rauð/græn epli sem kölluð
voru dönsk epli. Þegar gulu
eplin komu voru þau kennd við
Frakkland. Þó að nú séu fluttar
inn fjölmargar eplategundir,
eru þær ekki nógu vel merktar í
verslunum. Sérstakar bragð-
sterkar eplategundir eru ætlað-
ar sem matarepli, en í búðum er
bara talað um, rauð, gul eða
græn epli og sem matarepli eru
oft gömul, mjölmikil epli sem
eru seld á lækkuðu verði, en
þau epli eru óhæf til matargerð-
ar og auk þess líka oftast
vítamínlítil. Epli verða mjölmik-
il, sæt og vítamínlaus ef þau eru
geymd við of hátt hitastig.
Bóndi minn keypti sterkgræn,
bragðmikil epli í konudagskök-
una sína, en ég keypti stór
Jonagold epli í eplafrauð, sem
ég bjó ekki til á konudaginn
heldur á Þorraþrælnum. Hvort
okkar skyldi hafa staðið sig bet-
ur? Ykkar er að dæma, lesendur
góðir.
Eplakaka Adams
handa tveimur
___________í botninn:_________
1 dl sykur
1/2 dl vatn
1 msk smjðr
1 stórt, grænt epli
1. Setjið sykur og vatn á
meðalstóra pönnu, látið sjóða
við háan hita þar til þetta byrj-
ar að brúnast. Verið fljót að
taka af hellunni og hræra
smjör út í.
2. Afhýðið eplið, skerið í rif og
raðið fallega ofan í karamelluna
á pönnunni.
Ofan á karamelluna og eplin.
2 egg
1 dl sykur
1 dl hveiti
1/2 tsk. lyftiduft
Lít pessa rás er Lorfir ýótT0tj hýr
rttót himinsól oo þóítnolda ;>yr
09 hlekkjuó ÍCSÍ , PH aitef/ðnípn sinfij
ilm 99 íeguro gaf s'bústa'i fsinn.
kvjsði úr Rubéiyát
efíirÞmat-toiayjar,?
ísipflskur IbcV: Sku?Ji
1. Þeytið egg með sykri.
Bræðið smjörið.
2. Setjið brætt smjör, hveiti,
lyftiduft og mjólk út í eggin.
Hrærið saman og hellið yfír
eplin á pönnunni.
3. Hafið minnsta straum á
hellunni, setjið lok á pönnuna og
bakið þetta í 20-25 mínútur eða
þar til kakan er orðin þurr að of-
an.
Meðlæti: Is eða þeyttur rjómi.
Eplafrauð Evu
_______2 stór Jonagold epli______
_________safi úr 1/2 sítrónu_____
___________1 mskvatn
_____________2egg________________
1 msksmjör
1/2 dl flórsykur
M tsk kanill
1/2 dl mjólk
25 g smjör
1. Hitið bakaraofn í 210°C,
blástursofn í 190°C.
2. Skerið sneið ofan af
eplunum, stingið úr þeim
kjarnann og holið þau síðan út.
Penslið eplin að innan með
sítrónusafa.
3. Setjið það sem þið tókuð
innan úr eplunum í pott ásamt 1
msk. af sítsrónusafa og vatni og
sjóðið við hægan hita í 10 mínút-
ur, merjið eplin í pottinum með
sleif.
4. Hrærið eggjarauðumar
með flórsykri og kanil, bræðið
smjörið og setjið saman við.
Hrærið eplamaukið út í.
5. Þeytið eggjahvíturnar og
setjið varlega saman við.
6. Setjið eggja/eplahræruna í
eplin svo að kúfur standi upp af,
raðið í form eða eldfast fat.
Setjið álpappír neðst utan um
eplin svo að þau standi vel. Bak-
ið í 20-25 mínútur. Ef maukið
kemst ekki allt í eplin, má setja
þau í eldfasta smáskál og baka
með.
7. Berið strax á borð.
Athugið: Bera má fram ís eða
rjóma með.
í DAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 13-15
frá mánudegi til föstudags
Kona með
vangaveltur spyr
ER það boliugrín eða al-
vara? Hver man ekki eft-
ir sögunni um Stóra
bróður? Hvað er að ger-
ast? Eitt fyrirtæki vill
kaupa annað sem vill
selja. Nei, þá verður eng-
in samkeppni um brauðin
og bollumar. Má þá ekki
stofna fyrirtæki nema
tryggt sé að annað eins
sé til, til þess að veita að-
hald og samkeppni? Hví
hefur samkeppnisráð
ekki hafið brauð- og
bollubakstur til að halda
við réttlátri samkeppni?
Hverjir eru í samkeppn-
isráði, hver skipai- það, og
hvert er þess verksvið?
Er það bara einhver ís-
lensk afskiptasemi? Man
einhver eftir sögunni um
Stóra bróður? Þess spyr
venjuleg íslensk
Kona sem kaupir brauð
og bollur annað slagið.
Fjármagnstekju-
skattur
ÉG þekki ellilífeyris-
þega sem fá litlar
greiðslur úr lífeyrissjóð-
um, allt niður í um 2
þúsund krónur á mán-
uði. Þessir ellilífeyris-
þegar hafa með spar-
semi eignast innstæður í
banka til elliáranna. Af
þessum bankainnstæð-
um þurfa þeir að greiða
fjármagnstekjuskatt.
Þetta sýnist mér rang-
látt. Ellilífeyrisþegar
sem lágar eða engar
greiðslur fá úr lífeyris-
sjóðum ættu að mega
eiga vissa upphæð skatt-
frjálsa í banka, vegna
þess að lífeyrissjóðirnir
greiða ekki fjár-
magnstekjuskatt, og
þeir sem þar eiga sín líf-
eyrisréttindi, halda þeim
skattfrjálsum. Þessi mál
þarf að athuga.
Ellilífeyrisþegi.
Tapað/fundið
Gullarmband tapaðist
SIGRÍÐUR hafði sam-
band við Velvakanda og
sagðist hafa verið á hár-
greiðslustofunni á
Grandavegi 47, hjá eldri
borgurum, 19. febrúar.
Hún fór síðan innanhúss
í lyftu upp á 5. hæð og
heimsótti vinkonu sína
þar, en labbaði síðan frá
henni uppá Kaplaskjóls-
veg og tók strætó, leið 6,
og fór úr við Nesveg, en
einhvers staðar á leiðinni
týndi hún breiðu gull-
armbandi. Finnandi hafí
samband í s: 562 4171
eða húsvörðinn á
Grandavegi 47.
Karlmannsúr fannst
GRÁTT karlmanns
stálúr með blárri frekar
lítilli skífu fannst í ná-
grenni við Tjörnina í
Reykjavík 23. febrúar.
Eigandinn getur vitjað
úrsins í s: 552 8759.
Símboði fannst
MOTOROLA símboði
fannst í Lækjarsmára í
Kópavogi 23. febrúar.
Eigandinn hafi samband
í s: 554 0942.
Veski tapaðist
SÁ sem tók kventösku í
misgripum úr leigubfl í
Hvömmunum í Hafnar-
firði aðfaranótt laugar-
dagsins 21. febrúar sl. er
beðinn að skila töskunni
á næstu lögreglustöð.
Gleraugu í hulstri
SJÓNGLERAUGU í
svörtu hulstri töpuðust í
Loftkastalanum eða þar í
kring laugardaginn 21.
febrúar. Skilvís fínnandi
hafí samband í s: 567
0240. Fundarlaun.
SKÁK
binsjóii Margcir
Pétnrsson
STAÐAN kom upp í
annani umferð á ofurmót-
inu í Linares á Spáni á
mánudagskvöldið. Búlgar-
inn Veselin Topalov (2.740)
var með hvitt, en Rússinn
Vladímir Kranmik (2.790)
hafði svart og átti leik.
Hvitur reyndi síðast
millileikinn 41. e4-e5?, í
stað þess að drepa
svarta biskupinn á c3.
Það var misráðið:
41. - Hxe5! 42. dxe5 -
Bxe5 (Svartur hefur
alltof miklar bætur fyrir
skiptamuninn og stend-
ur til vinnings) 43. Hdel
- Bc7 44. He8+ - Kg7
45. Hxd8 - Bxd8 46.
Hdl - Bb7 47. f4 -
d4+ 48. Bf3 - d3!
og Topalov gafst upp, því 49.
Dxc4 er svarað með 49. -
Db2+ 50. Kg3 - Bxf3 51.
Kxf3 -De2+.
Islandsmót framhalds-
skólasveita í skák fer fram
um helgina í félagsheimili
TR, Faxafeni 12 í Reykja-
vík. Teflt er föstudag frá
19.30-23.30, laugardag frá
13-19 og sunnudag frá
13-17. Þátttöku má tilkynna
til Taflfélags Reykjavíkur
frá kl. 20-22 í kvöld.
SVARTUR leikur og vinnur.
COSPER
Víkverji skrifar...
TANNLÆKNIRINN spurði
hvort ég treysti mér í þetta. Ég
var sestur í stólinn og beið örlaga
minna. En heyrði ég rétt? Var hann
ekki að spyrja klínikdömuna? Átti
nú að fara að vorkenna henni? Hvað
með garminn, sjúklinginn?
Ég lamaðist. Er það svona hræði-
legt? Tannlæknirinn minn sagði að
þetta yrði ekkert mál: Tveir jaxlar
burt og ég yrði kominn í vinnu eftir
hádegi. Kannski var það þess vegna
sem Maggi vildi ekki gera þetta
sjálfur, þetta væri sennilega dálítið
mál þrátt fyrir allt.
Hugsanirnar þutu um kollinn. Ég
sá fyrir mér hvernig tannlæknirinn
myndi standa á stólörmunum með
töngina á kafi uppi í mér og nota
þyngdaraflið til að rífa burt eina
tönnina eftir aðra. Ég rifjaði upp
sögu af kunningja mínum sem varð
svo bólginn á vinstri kjálka eftir
tanndrátt að hann varð að sitja
hægra megin í bflnum! Annar kunn-
ingi hafði ekki getað borðað nema
fljótandi í heila viku. Nú skildi ég
líka af hverju læknirinn vildi ekki að
ég kæmi rétt áður en ég átti að fara
til útlanda. Það var vegna eftirkast-
anna.
xxx
IFJARSKA heyrðust hlátrasköll.
Þau voru í kaffi. Hvers konar létt-
úð er þetta eiginlega? Veit fólkið
ekki að ég á að gangast undir alvar-
lega aðgerð? Og þau hafa bara eng-
ar áhyggjur. Væri nú ekki betra að
undirbúa sig, líta í bók og rifja upp
handtökin? Má ég þá heldur biðja
um botnlangaskurð - þá er maður í
það minnsta sofandi og heyrir ekki
gálgahúmorinn í liðinu. Jæja, nú
var eitthvað að gerast og tannlækn-
irinn kvaddi klíníkdömuna. Nú?
Vildi kvalarinn vera einn með mér?
Þetta vissi ekki á gott. „Það eru sko
veikindi og þess vegna er ég með
nýjan aðstoðarmann. Það er konan
mín,“ sagði tannlæknirinn og ég sá
ekki hvort hann var að kreista fram
afsakandi bros eða bara glotti
ísmeygilega. Ekki skánaði mér við
þetta.
Nú hófst aðgerðin. Sprautan upp
og deyft hressilega. Áhöld tekin til
handargagns, tangir, sköfur,
klemmur, sog, bor, skæri. Skæri?
Hvað komu þau málinu við? Og ég
sá nú ekki betur en klínikdaman
drægi fram spjald með síma neyð-
arlínunnar. Þau gerðu greinilega
ráð fyrir hinu versta - og kannski
eins gott.
„Já, það er svona dálítið í kring-
um þetta.“ Tannlæknirinn mundaði
áhöldin og skýrði jafnóðum út hvað
hann var að gera. „Nú fletti ég
gómnum aðeins frá og síðan tek ég
á tönninni. Það verða kannski smá
óþægindi og þú lætur bara vita ef
þú finnur til og ég á að stoppa.“
Hann jagaðist eitthvað með töngina
og svo heyrðist smellur. „Þar fór
hún,“ sagði tannsi. Nú er þetta ekk-
ert meira? Hann tók til við hina sem
hafði brotnað fyrir löngu, boraði,
tók á með tönginni, boraði meira og
sagði að hann yrði að taka hana í
pörtum, eina rót í einu. Allt í einu
kitlaði mig óskaplega í vörina. Ég
vogaði mér að opna augun og ég sá
ekki betur en maðurinn væri kom-
inn með einhvern þráð. Hann var að
sauma! Jahérna, hann hafði líklega
rifið allan góminn í sundur og var
nú að tjasla mér saman á ný.
xxx
AÐGERÐIRNAR voru á enda
og höfðu ekki tekið nema rúm-
an hálftíma. Þetta var svo sem ekk-
ert mál. „Aðgerð án komplikasjóna,
saumað með fjórum saumum . . .“
eitthvert svona bull í sjúkraskrána.
Tveir jaxlar farnir og ég bara nokk-
uð hress.
Hvað erum við líka að burðast
með þennan óþarfa, endajaxla sem
gera ekkert gagn? Og botnlangann?
Eða háls- og nefkirtla? Bara burt
með þetta allt saman! Sendum það
allt til Kára í erfðagreiningu. Mín
vegna með nafni og kennitölu og
öllu saman. Kannski getur hann
fundið út hver er kynlegur kvistur í
ættinni?