Morgunblaðið - 23.09.1998, Blaðsíða 6
6 MIÐVIKUDAGUR 23. SEPTEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Tal hefur kært
Landssímann
GSM- og önn-
ur þjónusta
verði alveg
aðskildar
SÍMAFYRIRTÆKIÐ Tal hf. af-
henti í gær Samkeppnisstofnun er-
indi vegna meintra samkeppnis-
hamlandi aðgerða Landssíma Is-
lands. í erindinu er krafízt algers
aðskilnaðar GSM-þjónustu Lands-
símans frá annarri starfsemi fyrir-
tækisins, þannig að sett verði á fót
sérstök rekstrareining ellegar sjálf-
stætt fyrirtæki.
í erindinu er þess jafnframt kraf-
izt að GSM-einingin sé metin á
markaðsvirði, þar sem ekki séu að-
eins metnar eignir og búnaður við
yfírtöku heldur einnig samningar,
aðstaða, viðskiptavild og aðrir þeir
þættir, sem komi við sögu við verð-
lagningu fyrirtækja. Þá krefst Tal
þess að GSM-eining Landssímans
beri eðlilega markaðsvexti af skuld
sinni við Landssímarun og greiði
fyrir þátttöku í yfirstjórn fyrirtæk-
isins, stoðdeildum, dreifíkerfi, fast-
eignum og tölvuvinnslu. Tal krefst
þess jafnframt að þeir starfsmenn
GSM-þjónustunnar, sem fara með
daglega stjóm, skuli ekki jafnframt
gegna starfi hjá öðrum rekstrar-
sviðum.
Verðlækkun gangi til baka
Morgunblaðið/Kristinn
ÚTLENDIR verkamenn í appelsínugpilum göllum og íslenskir í bláum hjálpast að við að reisa eitt mastranna í Búrfellslínu 3A. „Ykkur finnst
við örugglega líta út eins og villimenn,“ sagði rússneskur verkamaður í samtali við Morgunblaðið, „en við erum ekki svo slæmir."
í erindinu fer Ragnar Aðalsteins-
son, lögmaðm’ Tals, fram á að öll
viðskipti milli GSM-þjónustunnar
og Landssímans skuli verðlögð á
markaðsverði frá 1. janúar 1997 og
reikningsskil gerð opinber og að-
gengileg frá sama tíma að telja.
Tal heldur því fram að Landssími
Islands beini samkeppnishamlandi
markaðsaðgerðum gegn Tali og fer
fram á að Landssíminn verði af
þeim sökum látinn greiða sekt sam-
kvæmt samkeppnislögum. Þá fer
lögmaður Tals fram á að Landssím-
anum verði gert að taka til baka ný-
lega lækkun á verði GSM-þjónust-
unnar.
------«-♦-+----
Grunaðir um
að hafa ráðist
á pítsusendil
LÖGREGLAN í Reykjavík handtók
í gær tvo menn sem grunaðir eru
um að hafa ráðist á sendil frá Dom-
inos Pizzum aðfaranótt sunnudags.
Þeir voru báðir úrskurðaðir í
tveggja vikna gæsluvarðhald í gær-
kvöldi.
Lögreglan kannar nú einnig
hvort mennirnir tveir, sem fæddir
eru 1978 og 1979, gætu einnig
tengst annarri íyrirsát sendils frá
sama fyrirtæki snemma í síðustu
viku.
Taska sendilsins og greiðslu-
kortanótur fundust í fórum mann-
anna og yfirheyrði lögreglan þá í
gær auk þess sem hún vann að frek-
ari rannsókn málsins.
Þá handtók lögreglan í gær
mann eftir húsleit hjá honum en
þar fundust ýmsir hlutir úr inn-
brotum síðustu daga. Hann var úr-
skurðaður í 10 daga gæsluvarðhald
í gærkvöldi.
---------------
Eldur í
blaðagámi
SLÖKKVILIÐIÐ í Reykjavík var
kallað út vegna elds í blaðagámi í
Unufelli í Breiðholti í gær. Eldur
var ekki mikill í gámnum og ekki
var talin hætta á ferðum.
Slökkvistarf tók skamma stund,
en fyrirhöfnin er mikil fyrir slökkvi-
liðið þar sem vanalega er um
íkveikju og prakkaraskap að ræða.
Rússneskur starfsmaður Technopromexport við lagningu Búrfellslínu
Verkamönnum hótað með
heimsendingu og ofbeldi
RÚSSNESKUR verkamaður fyr-
irtækisins Technopromexport, sem
er verktaki Landsvirkjunar við
lagningu Búrfellslínu, segir að
starfsmönnum þess hafi verið hót-
að heimsendingu og jafnvel ofbeldi
heima í Rússlandi geri þeir ekki
eins og þeim er sagt og meðal ann-
ars hafi þeim verið bannað að ræða
við fjölmiðla. Að sögn hans var
sumum þein-a uppálagt að skrifa
uppá sýndarsamninga um að þeir
fengju greidda 4.000 dollara, þó að
raunveruleg laun ættu að vera þús-
und dollarar.
Aleksejevitsj Rúdomjetkin,
næstráðandi Technopromexport á
Islandi, hafnar ásöloinunum með
öllu, og segist ekki skilja á hverju
þær séu byggðar. „Eg hef ekkert
heyrt um ógnanir í garð starfs-
manna. Þeir mega tala við hvern
sem þeir kjósa,“ segir hann.
Tekið skal fram að enginn yfir-
manna Technopromexport var
nærstaddur þegar rætt var við
verkamennina.
Rúdomjetkin segir að það eigi
eftir að reikna út launakostnað, en
að því loknu verði launin greidd út,
eins og samist hafi um við íslensku
verkalýðsfélögin.
Ofangi-eindur heimildamaður úr
hópi verkamannanna segir að flest-
ir þeirra séu hræddir, aðeins fáein-
ir þori að láta í sér heyra. Hann
gefur þó skýrt til kynna að forráða-
menn Technopromexport eigi ekki
von á góðu, reyni þeir að ógna sér.
Óvissa um launagreiðslur
„Ég efast um að ég fái nokkum
pening,“ segir hann, „og þó ég
fengi þá myndu þeir hvort eð er
týnast í rússneska bankakerfinu
við yfirfærsluna. Það sem ég er
með í vasanum, það á ég.“ Hann
segir að eina leiðin til þess að
tryggja að útlendu verkamennimir
fái greitt sé að íslenskir verkalýðs-
foringjar horfi á meðan peningam-
ir séu afhentir.
Mikil óvissa um
greiðslu launanna kem-
ur einnig fram í sam-
tölum við aðra verka-
menn. Þeir segjast
flestir hafa fengið
munnleg loforð um
1.000 dollara mánaðar-
laun, eða um 70 þúsund
krónur, áður en þeir
fóra til Islands, en eng-
ir skriflegir samningar
hafi verið gerðir. Til-
boðið hljóðaðí upp á
margföld laun flestra
þeirra heima fyrir en
fram að þessu hafa þeir
ekki fengið greiddar
nema um 20 þúsund ís-
lenskar krónur hver.
Fram kemur einnig að
þeir höfðu ekki gert
sér grein fyrir háu
verðlagi hér á landi.
Einn Rússanna sem
rætt var við sagði að-
spurður að fæði og hús-
næði væri dregið af
launum þeirra.
Nokkram mínútum síð-
ar kom hann aftur og
sagðist vilja leiðrétta
sig, fyrirtækið greiddi
þann kostnað. Fram
kom þó í samtölum við
aðra að svo væri ekki.
Islenskur starfsmaður
sagði að rússneska fyr-
irtækið hefði sagt
starfsmönnum sínum
að þeir væra með sömu
laun og Islendingar, en
að frádregnum fæðis-
og húsnæðiskostnaði
væra aðeins eftir 70 þúsund krón-
ur. „Það er verið að plata karla-
greyin," sagði annar Islendingur.
Vilja ekki fara heim
til Rússlands
Þrátt fyrir óvissuna vildi enginn
útlendu verkamannanna sem rætt
MASTUR Búrfellslínu klifið.
var við fara heim því þar bíður
þeiraa jafnvel enn verra ástand,
laun hafa oft ekki verið greidd
mánuðum saman og óljóst er hvort
vinnu er yfirleitt að hafa. Allir
verkámenn sem rætt var við voru
fjölskyldumenn og sumir lýstu
áhyggjum vegna þess að þeim
hefði ekki tekist að senda laun
heim.
„Verkfærin og tæknin er um 20-
30 áram á eftir því sem tíðkast hjá
okkur, en kunnáttan og vinnu-
brögðin era góð,“ segir einn Is-
lendinganna sem starfar fyrir J.A.
verktaká, undirvertaka
Technopromexport.
Það kemur enda fram af frásögn
útlendinganna sjálfra að þeir hafa
verið sérvaldir og fengnir að láni
úr fyrirtækjum sem starfa í ýms-
um hlutum nokkurra lýðvelda Sov-
étríkjanna fyrrverandi. Margir
þéirra era frá iðnaðarborginni
Krasnodars í Stavropol-héraði í
Suður-Rússlandi, nokkrir frá
Úkraínu, Síberíu og Georgíu. Sam-
tals era þeir 56.
Algeng laun verkamannanna í
heimalöndum þeirra eru um 7-14
þúsund krónur. Erfitt er þó fyrir
þá að meta upphæðimar, því á
meðan á dvöl þein’a hefur staðið
hefur rúblan fallið gífurlega.
Samskipti á blöndu tungumála
og með fingramáli
Samskipti útlendinganna og Is-
lendinganna fara fram á tungu-
málablöndu og fingi-amáli. Hinir
síðarnefndu segja þó að ótrúlega
vel gangi að gera sig skiljanlegan.
í upphafi hafi útlendingarnir verið
tortryggnir þegar íslensku verka-
lýðsfélögin byrjuðu að mótmæla
starfsháttum Technopromexport,
en eftir að þeir fengu upplýsingar á
rússnesku frá félögunum hafi við-
horf þeirra breyst og samskipti
þeirra við íslensku starfsfélagana
orðið betri.
Það kemur þó fram að útlend-
ingarnir hafa ekki nema takmark-
aða hugmynd um deilumar sem
staðið hafa að undanförnu. „Það
era miklar hetjur í íslensku verka-
lýðsfélögunum,11 segir þó einn
þeirra. „Því miður höfum við ekki
svona félög heima, þau voru þó
einu sinni til.“