Morgunblaðið - 08.12.1998, Blaðsíða 4

Morgunblaðið - 08.12.1998, Blaðsíða 4
4 ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 1998 MORGUNBLADIÐ FRÉTTIR Átta kindur fundust eftir að hafa verið tepptar í sjö vikur í helli í landi Krossdals í Kelduhverfí FJÓRAR af þeim fimm kindum sem lifðu af vistina í hellinum í fjárhúsinu í Keldunesi. Voru tepptar í hellinum í um sjö vikur ÁTTA kindur fundust í helli í landi jarðarinnar Krossdals í Kelduhverfi í N-Þingeyjarsýslu sl. laugardag. Þijár kindanna voru dauðar, ein mjög illa á sig komin og fjórar rólfærar, eins og Sturla Sigtryggsson, bóndi í Keldunesi II og eigandi kind- anna, orðaði það. Talið er að kindurnar hafí ver- ið tepptar í hellinum í um 7 vikur eða frá því um 20. október. Að sögn Sturlu hafa kindurnar farið inn í hellinn undan veðri og siðan fennt fyrir hellismunnann. Sturla sagði kindurnar hafa nærst í all- an þennan tíma á snjó og kannski mold, þær væru mjög magrar og illa farnar og hann hafði ekki mikla trú á að þær kindur sem fundust á lífi myndu hafa það af. Það var hundur Sveins Þórar- inssonar í Krossdal, nágranna Sturlu, sem fann kindurnar er hann var á leið til ijúpna með húsbónda sínum. Sveinn sagði að hans hundur, Neró, hafi stokkið af pallbíl er hann ók nálægt hell- ismunnanum á leið til ijúpna sl. fimmtudag. Neró lét ófriðlega en Sveinn sagðist ekki hafa áttað sig á hlutunum fyrr en hundur- inn endurtók leikinn á sama stað á laugardag. Hundurinn ómetanlegur „Ég sá á hundinum að ekki var allt með felldu og var fljótur að reka augun í kindurnar í hellin- um. En það var hundurinn sem fann féð og við hefðum aldrei fundið það án hans. Neró hefur leikið þennan leik áður og það er alveg ómetanlegt að eiga hund með slíka náðargáfu," sagði Sveinn. I Krossdalslandi eru margir hellar, þar af um 6 aðalhellar, eins og Sveinn orðaði það, og er Dimmihellir þeirra stærstur. Hellirinn sem kindurnar fundust í er nokkuð stór, eða um 20 metra langur og 10 metra breið- ur. Sveinn sagði að hellarnir væru stundum fullir af fé á sumr- in. Það flýði mývarginn og einnig hafí lambfé leitað skjóls í hellun- um í vondum vorveðrum. Morgunblaðið/Kristján SVEINN Þórarinsson í Krossdal og hundur hans Neró við hellismunnann þar sem kindurnar átta fundust sl. laugardag. Forseti Hæstaréttar segir gildi dóma ekki fara eftir fjölda dómara sem skipa dóminn hverju sinni Fimm dómarar dæma í mikilvægum málum PÉTUR Kr. Hafstein, forseti Hæstarcttar, segir að engin skila- boð felist í því frá Hæstarétti hvort fimm eða sjö dómarar dæma í máli. Stór hluti af málum sem dæmd eru í fimm manna dómi séu mikilvæg mál sem varði miklu. í kjölfar dóms Hæstaréttar í máli Valdimars Jóhannessonar, sem varð- ar lögin um stjóm fiskveiða, hafa sumir lögfræðingar og stjómmála- menn haldið því fram að við túlkun dómsins verði að hafa í huga að fimm dómarar hafi dæmt í málinu, en það þýði að Hæstiréttur hafi ekki talið málið mikilvægt. Forseti Hæstarétt- ar var spurður um þessa túlkun. Engin skilaboð frá réttinum „Það er heimild í dómstólalögun- um íyrir forseta Hæstaréttar til að ákveða að sjö dómarar sitji í dómi í sérlega mikilvægum málum. Þetta er heimildarákvæði og það er alltaf matsatriði hvort það skuli notað. Það er ekkert tilefni til að draga þá ályktun að önnur mál, sem dæmd eru í fimm manna dómi geti ekki verið sérlega mikilvæg. Staðreynd- in er sú að mjög stór hluti af þeim málum sem dæmd eni í fimm manna dómi eru mikilvæg og varða miklu. Það felast því engin skilaboð frá réttinum að einu eða neinu leyti í að fimm dæma í máli. Auk þess er það grundvallaratriði að fonnlega er gildi dóma hið sama hvort sem það eru sjö eða fimm dómarar sem dæma,“ sagði Pétur. Pétur vildi ekki tjá sig efnislega um dóm Hæstaréttar í máli Valdi- mars Jóhannessonar. Launaskrið með- al iðnaðarmanna Framhaldsskólanemendur af landsbyggðinni þurfa að greiða 130-375 þús. krónum meira en aðrir nemendur Nemur 4-14% af út- gjöldum fjölskyldu VIÐBÓTARKOSTNAÐUR við að hafa nemanda á framhaldsskólastigi eða háskólastigi í skóla fjarri heimabyggð sinni, nemur á milli 130 og 375 þúsund krónum, að teknu til- liti til dreifbýlisstyrkja sem nem- endur af landsbyggðinni geta feng- ið. Þessi upphæð svarar til 4%-14% af neysluútgjöldum 3-6 manna fjöl- skyldu. Þetta er ein niðurstaða skýrslu sem Hagfræðistofnun HÍ hefur unnið fyrir menntamálaráðuneytið um framfærslukostnað og lögheim- ilisflutninga íslenskra námsmanna. Líklegt til að letja Stofnunin telur að viðbótar- kostnaður sá sem hlýst af dvöl nem- enda sem stunda nám í grunn- og framhaldsskólum og búa í heima- vistum eða í leiguhúsnæði fjam heimabyggð sé á bilinu 190 til 475 þúsund krónur. Til frádráttar þeirri upphæð koma síðan styrkir sem veittir eru nemendum af lands- byggðinni. Er veittur grunnstyrkur að upphæð 55 þúsund krónur, en við geta bæst 22 þúsund krónur hjá þeim sem leigja af vandalausum og allt að 25 þúsund krónur í ferða- styrk til þeirra sem lengst þurfá að fara í næsta framhaldsskóla. „Ætla verður að ólíklegra sé að einstaklingur sem þarf að leggja í mikinn kostnað við viðbótarmennt- un sæki sér slíka menntun en annar jafnhæfur og jafngamall einstak- lingur, sem getur aflað sér viðbótar- menntunar með lægri tilkostnaði," segir í skýrslunni. I skýrslunni kemur einnig fram að lítill munur er á upphæð lána eða tíðni lántöku hjá lánþegum LÍN eft- ir búsetu. Þetta telja skýrslu- höfunda sýna að ekki sé teljandi munur á lánsfjárþörf nemenda í sérskólum og háskólum eftir bú- setu. í kjölfar þingsályktunar Skýrslan var unnin að beiðni ráðuneytisins í framhaldi af þingsá- lyktun þar sem menntamál- aráðherra var falið að gera úttekt á kjörum og stöðu fólks er stundar nám fjarri heimabyggð. Skýrslu- höfundar telja ólíklegt að náms- menn er stunda nám fjarri heima- byggð geti bætt stöðu sína fjárhags- lega með því að breyta lögheimili sínu. NOKKURT launaskrið hefur átt sér stað meðal iðnaðai-manna að undanfórnu samkvæmt niðurstöð- um launaútreikninga og kannana sem nokkur félög iðnaðarmanna hafa birt. Þetta kemur fram í grein í Vinnunni, blaði Alþýðusambands Islands. „Séu laun rafiðnaðarmanna á þriðja ársfjórðungi þessa árs borin saman við laun þriðja ársfjórðungs ársins 1997, þá hafa heildarlaun hækkað um 9,8%. Sé aðeins tekið tillit til dagvinnulauna, er hækkun- in 9,2%,“ segir í blaðinu. Bent er á að hér sé um talsvert launaskrið að ræða þar sem hækkanir sam- kvæmt kjarasamningum hafi hljóðað upp á 4% á sama tíma. Haft er eftir Guðmundi Gunnarssyni, formanni Rafiðnaðarsambandsins að telja megi víst að hækkanirnar hafi verið meiri á höfuðborgar- svæðinu en á landsbyggðinni. Sagði hann helstu ástæður launa- skriðsins vera vinnustaðasamninga í stærri fyrirtækjum og samninga einstaklinga í minni fyrirtækjum. „Milli áranna 1996 og 1997 hækkuðu heildarlaun bfliðnamanna um tæp 14%. Án bónuss var hækk- unin 11,3%. Samkvæmt nýjustu launakönnun, sem gerð er af Bíliðnafélaginu og Félagi blikk- smiða í sameiningu, hafa heildar- laun hækkað um 8,15% milli ár- anna 1997 og 1998, en án bónuss hafa launin hækkað um ríflega níu og hálft prósent," segir í Vinnunni. Haukur Harðarson, formaður Bíliðnafélagsins, segir skýringarn- ar á þessu skriði fyrst og fremst vera einstaklingssamninga. Pa kemur fram í blaðinu að alls hækkaði tímakaup með bónus hja málmiðnaðarmönnum á höfuðborg- arsvæðinu um 10,3% milli áranna 1997 og 1998. Á landsbyggðinni var sambærileg hækkun 7,6%. Laun netagerðarmanna, iðnaðarmanna og almennra starfsmanna hækkuðu einnig á bilinu 9,5%-15,3% en þær tölur eru þó birtar með fyrirvara um fá svör í hverjum hópi í könnunum, að því er segir í Vinnunni.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.