Morgunblaðið - 08.12.1998, Blaðsíða 34

34 ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 1998
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Jóíabókadcmi
sna scnsur bttur upp
Jclabékadceini
1 'M > J
■ v,..j §|jjg j F!j

BÆKUR renna út fyrir jólin. títsölustaðir keppa nú um kaupendur - bjóða tilboð af ýmsu tagi.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bitist um bókelska
Verðstríð er hafið á bókamarkaði, heldur
fyrr en undanfarin ár. Tilboð taka á sig ýms-
ar myndir enda öllum aðilum í mun að beina
jólaösinni til sín. En hvað þýðir þetta fyrir
bóksöluna? Fyrir bókelskt fólk? Orri Páll
Ormarsson heyrði hljóðið í bóksölum.
„ÞRÍR pottar mjólk, skyr, hálft
franskbrauð, kartöflur, hrossa-
bjúgu, grænar baunir, þrjár
skáldsögur, tvær ævisögur og ein
ljóðabók." Innkaupalisti hins al-
menna borgara hefur breyst, að
minnsta kosti fyrir jólin. Jólabæk-
urnai- fást nú í stórmörkuðum og
það sem meira er - á niðursettu
verði. Bókaverslanir eiga engra
kosta völ nema koma í kjölfarið -
verðstríð geisar.
Hagkaup raddi brautina í þessu
efni á sínum tíma. Tók bækur til
sölu og lækkaði á þeim verðið. Jón
Björnsson íramkvæmdastjóri segir
fyiirtækið fylgja þeirri stefnu að
bjóða jólabækumar, alla útgefna
titla, á lægra verði. „Þetta er
stefna Hagkaups, hvort sem bæk-
ur, hangikjöt, geislaplötur eða
gallabuxur eiga í hlut.“
Jón segir engan aðila bjóða jóla-
bækumar í heild sinni á jafn lágu
verði og Hagkaup. Fyrirtækið
lækkaði verð á öllum jólabókum
um 25% um helgina og að sögn
Jóns era á bilinu fimmtíu til hund-
rað titlar seldir með misjöfnum af-
slætti núna. „Það kom töluverður
kippur í bóksölu um helgina og við
verðum með allskonar tilboð fram
að jólum, eitthvað nýtt á nánast
hverjum degi og sérstakar áhersl-
ur um helgar. Það á margt eftir að
gerast fram að jólum.“
Jón segir jólabóksöluna hafa
aukist umtalsvert á undanfömum
árum og verðlækkanir hljóti að
eiga þar drjúgan þátt í máli.
„Neysla á bókum hefur aukist. Það
er Ijóst. Þegar skáldsögur lækka
úr 3.500 krónum niður í 2.200 eða
jafnvel 1.900, svo dæmi sé tekið,
segir það sig líka sjálft að neyslan
hlýtur að aukast. Verðið er orðið
sambærilegt við verð á geislaplöt-
um og myndbandsspólum.“
Jón segir Hagkaup ekki hafa
tapað á bókum - fyrirtækið hafi
ekki, og muni ekki, borga með
vöranni. ,Auðvitað kostar það sitt
að lækka verðið en við höldum okk-
ur við þá stefnu að vera trúir neyt-
andanum. Við stöndum við gefín
loforð. Þegar neytandi er staddur
inni í Hagkaup á hann að geta
treyst því að hann sé að gera góð
kaup - sjái ekki sama hlutinn
auglýstan á lægra verði annars
staðar þegar hann kemur út úr
búðinni. Um það snýst málið.“
Af þessum sökum segir Jón
Hagkaup fylgjast vel með
verðþróun hjá samkeppnisaðilum.
„Við könnum verð daglega."
Af hinu góða ef bóksala eykst
Árni Einarsson verslunarstjóri
hjá Máli og menningu segir
verðstríðið leggjast vel í menn þar
á bæ. „í gegnum árin höfum við al-
mennt tekið þá afstöðu að ef þess-
ar verðlækkanir þýða að fleiri
bækur fara inn á heimili fólks fyrir
jólin sé það af hinu góða. Stað-
reyndin er líka sú að bóksala hefur
aukist umtalsvert á undanförnum
áram af þessum sökum. Er hægt
að hafa á móti því? Þetta er kjarni
málsins og spurningar um peninga
frá einu ári til annars gleymast því
tiltölulega fljótt. Menn finna bara
aðrar lausnir."
Ámi segir Mál og menningu
ánægða með sinn hlut þau ár sem
verðstríð hefur geisað á bóksölu-
markaði. ,Aukin sala hefur skilað
sér til okkar og undanfarin jól hafa
verið okkur góð. Fyrir nokkrum
áram var fólk að kvarta undan háu
verði á bókum. Þetta era viðbrögð
markaðarins við því og fólk hefur
verðlaunað hann með því að kaupa
bækur í auknum mæli.“
Mál og menning lækkaði verð á
öllum bókum sem út koma fyrir
jólin um 10-30% um helgina og
segir Árni þá lækkun munu hald-
ast fram að jólum. „Við hringlum
ekki með þessar lækkanir. Þegar
ákvörðun hefur verið tekin stend-
ur hún. Þeir sem koma í dag njóta
sömu kjara og þeir sem koma á
morgun."
Ámi segir verðstríðið þýða, eðli
málsins samkvæmt, að verslanir
séu að gefa eftir hluta af álagningu
sinni. „í flestum tilfellum mætast
útgefendur og verslanir á miðri
leið - útgefandinn ber um það bil
helming af lækkuninni og búðirnar
helming. Þannig eru báðir aðilar að
skerða sinn hlut svo þetta gangi
upp. Auðvitað era líka einhver
dæmi um að bóksalinn gefi meira
eftir og þegar búið er að lækka
verð á bókartitli um 30% segir það
sig sjálft að búðin er að fá lítið sem
ekkert í sinn hlut. Þá hefur komið
fyiir að útgefendur hafí gefið allt
að 45% afslátt til að ýta á eftir
lækkun á verði viðkomandi bókar.“
Árni segir samskipti manna á
milli á bóksölumarkaði komnar í
tiltölulega fastar skorður og fyrir
vikið sé orðið auðveldara að bregð-
ast við þegar verðstríðið skellur á.
„Hvenær þetta byrjar og í hvaða
mynd þetta birtist er þó alltaf
óvænt. Verðlækkanirnar eru til
dæmis heldur fvrr á ferðinni núna
en undanfarin ár. Vanalega hafa
þær skollið á um leið og nýtt korta-
tímabil hefst, þannig að þær eru
viku fyrr á ferðinni núna.“
í bóksölu frá 1872
Gunnar Dungal framkvæmda-
stjóri Pennans/Eymundssonar
kveðst ekki búast við að verðstríðið
verði eins harkalegt og sumir vilja
vera láta. „Auðvitað verða verslanir
með tilboð en ég á ekki von á flöt-
um afslætti á alla titla. Þetta á eftir
að jafna sig enda fóra menn heldur
fyrr af stað nú en áður.“
Bókatilboð var í verslunum
Pennans/Eymundssonar um helg-
ina sem fólst í því að væra fjórar
bækur keyptar, fékkst sú ódýrasta
ókeypis. Segir Gunnar menn nú
vera að skoða framhaldið en ljóst
sé að boðið verði upp á frekari
lækkanir fram að jólum. „Ey-
mundsson hefur verið í bóksölu síð-
an 1872 og ekki förum við að hætta
því núna, þótt tímar séu breyttir og
samkeppni hafí aukist. Við munum
bregðast við þessu.“
Gunnar leggur áherslu á að
Penninn/Eymundsson sé bóka-
verslun allt árið um kring. „Sumir
aðilar selja bækur í nokkrar vikur á
ári en við allan ársins hring. Bókin
er ekki á undanhaldi og við höfum
aukið úrvalið í verslunum okkar
jafnt og þétt undanfarin misseri.
Auðvitað leggjum við mikla áherslu
á innlendai- bækm' - erum með alla
íslenska titla - en við höfum líka
stóraukið framboð á erlendum bók-
um enda era ekki endilega íslensk-
ar bækur í jólapakkanum."
Alltaf ódýrastir
Bónus mun spila sínar
verðlækkanir eftir eyranu, að sögn
Guðmundar Marteinssonar fram-
kvæmdastjóra. „Við höfum alltaf
verið ódýrastir - og verðum það
áfram,“ segir hann en verð í Bón-
us-verslununum er 30-35% undir
leiðbeinandi útsöluverði. „Við er-
um að leggja mikla vinnu og pen-
inga í verðkannanir og ef einhver
bókartitill er ódýrari annars staðar
en hjá okkur er það bara einskær
óheppni. Fólk á að geta gengið að
því vísu að sé bók á tilboði ein-
hvers staðar fái það hana á lægra
verði í Bónus. Ut á það gengur
hugmyndin."
Guðmundur er ekki í vafa um að
verðstríðið hafí skilað sér til bó-
kaunnenda. „Bóksala hefur aukist
verulega, á því leikur enginn vafi.
Samt tel ég hæpið að gera ráð fyr-
ir metsölu í ár, einfaldlega vegna
þess að það er miklu minna um
spennandi titla nú en til dæmis í
fyrra. Einmitt þess vegna held ég
að ekki sé grundvöllur fyrir því að
þrýsta verðinu neðar en við höfum
þegar gert hjá Bónus.“
Guðmundur lítur fyrst og síðast
á bóksölu sem þjónustu við við-
skiptavini Bónuss. „Við höfum ekki
mikið upp úr þessu - töpum hrein-
lega á sumum titlum. Þetta er hins
vegar þjónusta við viðskiptavini
okkar, bæði þá sem koma dags
daglega og líka þá sem koma bara
til að kaupa bækur. Við erum líka
sannfærðir um að þeim viðskipta-
vinum, sem versla ekki hjá okkur
reglulega en koma til að kaupa
bækur, snúist hugur og beini sín-
um viðskiptum upp frá því í aukn-
um mæli til okkar.“
Nýr forseti
Bandalags
íslenskra
listamanna
TINNA Gunnlaugsdóttir leikkona
var kjörin forseti Bandalags ís-
lenski-a listamanna til næstu
tveggja ára á
aðalfundi banda-
lagsins, sem
haldinn var sl.
laugardag.
Hjálmar H.
Ragnarsson
tónskáld, sem
gegnt hefur
Tinna embættinu
Gunnlaugsdóttir síðastliðin sjö ár,
óskaði eftir lausn
frá því vegna starfa sinna á nýjum
vettvangi, en hann var nýverið
ráðinn rektor Listaháskóla íslands.
Fundinn sóttu fulltrúar þeirra
ellefu listgreinafélaga sem aðild
eiga að samtökunum. Samþykktar
voru nokkrar ályktanir um lista- og
menningarmál, m.a. varðandi stofn-
un Listaháskóla íslands, byggingu
tónlistarhúss í Reykjavík, frumvarp
til leiklistarlaga, eflingu stjórnsýslu
ríkisins á sviði menningarmála og
varðandi vinnuaðstöðu myndlistar-
manna.
----------------
Reykjavík, menningar-
borg Evrópu
Þrír starfs-
menn ráðnir
RÁDNIR hafa verið þrír nýir
starfsmenn hjá Reykjavík menning-
arborg Evrópu árið 2000, tveir
framkvæmdastjórar og útgáfu- og
kynningarstjóri.
Þau eru Svanhildur Konráðsdótt-
ir, útgáfu- og kynningarstjóri, sem
hóf störf í haust. Svanhildur varð
verkefnisstjóri íslenskrar listahátíð-
ar í London árið 1994 auk þess sem
hún sá um kynningarmál Lista-
hátíðar í Reykjavík á nýliðnu vori.
Skúli Helgason, framkvæmda-
stjóri innlendra verkefna. Hann
starfar nú sem dagskrárstjóri hjá
Bylgjunni og mun hefja störf í
haust.
Sigrún Valbergsdóttir, fram-
kvæmdastjóri erlendra verkefna.
Hún hefur m.a. staifað sem deildar-
sérfræðingur í menntamálaráðu-
neytinu og var framkvæmdastjóri
BIL - Bandalags ísl. leikfélaga.
---------------------
Nýjar bækur
• GÓÐA ferð, Sveinn Ólnfsson, er
eftir Friðrík Eríingsson.
í kynningu segir að þetta sé upp-
vaxtarsaga sem lýsi á hárfínan hátt
þeirri baráttu sem fylgir því að
komast til þroska; þeim átökum
sem það kostar
að horfast í augu
við sjálfan sig í
lífsins ólgusjó.
Hér er Sveinn
Ólafsson,
þrettán ára gam-
all, í leit að fót-
festu, að feta sig
áfram á því
hengiflugi sem
ýmist leiðir að
hyldýpinu einu
eða lyftir til hæstu hæða.
Friðrik Erlingsson er fæddur
árið 1962 og þetta er þriðja skáld-
verkið sem hann sendir frá sér.
Fyrir fyrstu bók sína, Benjamín
dúfu, hlaut hann íslensku barna-
bókaverðlaunin og hefur sú saga
verið kvikmynduð og sýnd víða um
heim. Friðrik hefur einnig skrifað
leikrit fyrir sjónvarp.
Útgefandi er Iðunn. Bókin er 240
bls. prentuð í Prentsmiðjunni Odda.
Kápuna gerði Gunnar Karlsson.
Verð: 3.380 kr.
Friðrik
Erlingsson