Morgunblaðið - 08.12.1998, Qupperneq 8

8 ÞRIÐJUDAGUR 8. DESEMBER 1998
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Hæstiréttur- (temdi gávarútvegsráðuneytið fyrir rangan. úrskurð:
Brot á stjórnarskrá að
iW'rTn
fGíAdhlo
RÉTTURINN launaði Davíð rauðan belg fyrir gráan.
Ráðherra
gefur
erlenda
mynt
GEIR H. Haarde fjár-
málaráðherra gróf eft-
ir erlendri smámynt í
vösum sínum í gær og
gaf bangsanum Benja-
mín þá peninga sem
hann fann, en bangs-
inn er fulltrúi Um-
hyggju, félags til
stuðnings langveikum
börnum. Bangsanum
var ekið með viðhöfn
niður Laugaveginn í
gær og fann sér ból í
Landsbankanum þar
sem hann mun taka á
móti erlendri smá-
mynt.
Hvetur félagið alla þá
sem eiga ónotaða slíka
mynt heima hjá sér til
að láta féð af hendi
rakna.
Morgunblaðið/Ásdís
'w' S "1 • S ■w' ~jr
Jolin í Vogue
Gullfalleg jólaefni og gardínuefni nýkomin.
Jóladúkar, -servíettur, borðar og smávara
til jólagjafa.
gluggatjaldadeild, Skeifunni 8
Ný lög um húsnæðismál
Engar kaup-
leiguíbúðir í
nýja kerfínu
Guðrún Erla Geirsdóttir
NÝ LÖG um hús-
næðismál taka
gildi um næstu
áramót. Guðrún Erla
Geirsdóttir er formaður
Húsnæðisnefndar
Reykjavíkur.
- Fækkar þeim sem
rétt eiga á lánafyrir-
greiðslu í nýja kerfmu frá
þvísem var íþví eldra?
„Viss hluti þeirra sem
áttu möguleika á lánum í
eldra kerfinu mun ekki
eiga aðgang að lánafyrir-
greiðslu í nýju kerfi. Þá
falla 100% lán út og ekki
er gert ráð fyrir kaup-
leiguíbúðum. Það þýðir að
fleiri tekjulágar fjölskyld-
ur munu leita á leigu-
markað, ef leiguíbúðir
fást. Reynslan hefur að
undanförnu verið sú að erfitt er
að fá leigðar íbúðir á höfuðborg-
arsvæðinu.“
-Hversu inargur íbúðir eru í
félagslega eignakerfínu í Reykja-
vík?r
„í félagslega eignakerfinu í
Reykjavík eru um fjögur þúsund
íbúðir og Húsnæðisnefnd Reykja-
víkur hefur úthlutað um 400 íbúð-
um á ári hverju. Við höfum ekki
getað sinnt öllum þeim sem leitað
hafa til okkar. Við bundum vonir
við að nýja kerfið myndi leysa
okkur undan því að þurfa að
synja fólki um fyrirgreiðslu. Það
veldur okkur miklum vonbrigðum
að svo verði ekki.“
- Eftir áramót fara allir í
greiðslumat í sinn viðskipta-
banka og skiptir þá engu hvort
þeir eru að leita eftir 70% láni
eða 90% láni?
„Já, sú breyting verður á að
nú byrjar fólk á að fara í
greiðslumat í sínum viðskipta-
banka og er þá ýmist metið inn í
almennt kerfi með allt að 70%
lán eða í þetta nýja kerfi sem
veitir allt að 90% lán til 40 ára.“
Gerla segir að upphæð og réttur
til lána séu bundin ákveðnum
tekju- og eignamörkum. Ekki er
heimilt að selja fasteignina með
láninu, nema væntanlegur kaup-
andi eigi einnig rétt á 90% láni.
Hún segir að sér finnist ekki
lengur ástæða til að tala um fé-
lagslegar eignaríbúðir heldur
fasteignakaup með mismunandi
lánum. „Með því móti ætti að
vera hægt að losna við þann
hugsunarhátt að fólk sé dregið í
dilka eftir efnahag. Það veldur
mér á hinn bóginn
miklum vonbrigðum
að ríkið veiti tak-
markað fjármagn til
að veita þessi 90% lán
sem þýðir að áfram
þurfa húsnæðisnefnd-
ir að forgangsraða
þeim hópum sem hafa mesta
þörf fyrir þessi lán eins og bam-
mörgum fjölskyldum, einstæð-
um foreldrum, þeim sem vegna
heilsufars og vinnugetu þurfa á
þessu að halda eða vegna hús-
næðisaðstæðna."
Gerla bendir á að sveitarfélög
hafi engu að síður 30 ára for-
kaupsrétt á íbúðum í eldra kerf-
inu sem fellur ekki niður með
gildistöku nýrra laga. Það er síð-
an ákvörðun hvers sveitarfélags
fyrir sig hvort sá réttur er nýtt-
ur eða ekki.
-Hvaða kosti sérð þú að ný
lög um húsnæðismál hafi?
►Guðrún Erla Geirsdóttir -
Gerla er fædd í Reykjavík árið
1951. Hún lauk myndmennta-
kennaraprófi frá MHÍ árið 1975
og lauk prófi í listrænum textíl
auk leikmynda- og búninga-
hönnuuar frá Rietveld
Academie í Amsterdam árið
1981. Gerla hefur hannað Ieik-
myndir og búninga fyrir um 30
verk. Hún var framkvæmda-
stjóri Listahátíðar kvenna árið
1985 og var einn af stofnendum
kvennaframboðsins í Reykjavík.
Gerla sat í átta ár í menning-
annálanefnd borgarinnar og
gegnir formennsku í Vinnuskóla
Reykjavíkur. Hún er varafor-
maður atvinnu- og ferðamála-
nefndar og tók við formennsku í
Húsnæðisnefnd Reykjavíkur síð-
astliðið vor.
Gerla á þrjú börn og eitt
barnabarn.
„Jákvæðu breytingamar eru
helst að möguleiki skapast fyrir
kaupendur að fara út á almennan
fasteignamarkað og leita þar að
húsnæði. Það er þó með þeim fyr-
irvara að næstu tvö árin geta
sveitarfélög bundið lánveitingar
við þær íbúðir sem þegar eru inn-
an kerfisins. Það verður því
væntanlega ekki fyrr en árið
2001 sem öllum stendur til boða
að kaupa á almennum markaði.
Einnig er það afar jákvætt að
sveitarfélögum verður heimilt að
breyta innlausnaríbúðum í leiguí-
búðir. Á næsta ári ætlar ríkið þó
einungis að heimila um 200 íbúðir
sem er lág tala þegar um þúsund
leiguíbúðir vantar í Reykjavík."
Gerla segir að hjá
félagsmálaráðuneytinu
hafi verið rætt um nýj-
an lánaflokk þ.e. til fé-
lagasamtaka til kaupa
á leiguíbúðum. „Hver
útfærslan verður á eft-
ir að koma í ljós.“ Hún
segir að ef til vill geti stéttarfélög
í gegnum sína lífeyrissjóði fundið
lausn á þessu brýna verkefni eins
og t.d að stéttarfélag eins og VR
myndi standa að byggingu leigu-
húsnæðis fyrir tekjulága félags-
menn sína.“
- Koma ekki vaxtabætur núna
í stað lágra vaxta?
„Jú, í eldra kerfinu voru vextir
lágir en í nýja kerfinu er aðstoð-
in í formi vaxtabóta sem nú
verða greiddar út jafnóðum.
Þeir sem standa fyrir breyting-
unum halda því fram að þetta
komi í sama stað niður. Við mun-
um sjá hvort það reynist rétt.“
Sveitarfélög
hafa 30 ára
forkaupsrétt
á íbúðum í
eldra kerfinu