Morgunblaðið - 15.01.1999, Blaðsíða 43
MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
FÖSTUDAGUR 15. JANÚAR 1999 48
stökkstu með okkur í ævintýraheim-
inn, í þotunni þinni eða geimskipi
þegar mest var við haft. Við flugum
til Englands eða jafnvel „allra landa“
og ríkulegar gjafir voru gefnar. „Ef
væri ég söngvari, syngi ég ljóð um
sólina, vorið og land mitt og þjóð“.
Hversu oft sungum við ekki saman
þetta ljóð og svo mörg, mörg önnur
sem þú kunnir. Þú varst söngvari,
flottur söngvari og sannur tónlist-
arannandi. Tónlistin stytti þér oft
erfiðar stundir og margir söngvarar
voru í uppáhaldi en fremstir fóru
Bítlarnir með John Lennon í broddi
fylkingar. „Og mömmu ég gæfí mín
ljúfustu ljóð, hún leiðir mig, verndar
og er mér svo góð“. Og mömmu
söngst þú þín ljúfustu ljóð, mömmu
sem var best og flottust eins og þú
orðaðir það og sannarlega gerði hún
allt sem í hennar valdi stóð til að þér
liði sem best.
Það er svo margt sem þú gafst
okkur, kenndir okkur svo margt um
lífið og það að ekki eni allir hlutir
sjálfsagðir. Nú eiga margir um sárt
að binda.
Fjölskyldunni þinni allri, vinum
og ættingjum sendum við innilegar
samúðarkveðjur.
Hvíldu í friði elsku Kjartan, þökk
fyrir samfylgdina.
Vinirnir í Stigahlíð 71.
Aðfaranótt 6. janúar kvaddir þú
þennan heim, elsku drengurinn. Það
var eins og þú ætlaðir að vísa veginn
jólaljósunum, sem venjulega eru
slökkt á þrettándanum. Nú ertu
kominn á hinar eilífu veiði- og
smíðalendur og hittir hann John
Lennon, sem var í svo miklu upp-
áhaldi hjá þér.
Oft hefur það leitað á hugann hver
örlög þér voru búin með sjúkdómi
þínum. Ég kynntist þér fyrst um sjö
ára gömlum, ungum, fallegum og
góðum dreng, sem lífið virtist blasa
við. En svo uppgötvaðist hinn alvar-
legi sjúkdómur. Óvissa, kvíði og hug-
arangur fyrir móðurina, einstæða
með þrjú börn, og fjölskylduna í
langan tíma því sjúkdómurinn var
mjög sjaldgæfur og erfiður í grein-
ingu. Senda þurfti sýni til margra
landa áður en endanleg greining átti
sér stað. Svo kom hin hræðilega
sjúkdómsgi'eining. Sjúkdómurinn
byrjaði með sjónskerðingu, síðan
blindu og smám saman lagðist hann
þyngra og þyngra á taugakerfi og
aðra líkamsstarfsemi. Síðust árin
varstu svo bundinn við hjólastól og
sjúkrarúm. Það var oft erfitt að sjá
hvernig komið var fyrir þér, elsku
kallinn minn. Þó var það örugglega
sárast fyrir hana Björgu mömmu
þína og hann Freystein, sem kom
inn í líf hennar og ykkar systkinanna
og var þér svo góður og hjálpsamur.
Þið Freysteinn voruð annars svo
góðii' vinir og skemmtilegir saman
enda báðir stríðnispúkar og grallar-
ar á stundum.
Það kemur ýmislegt upp í hug-
ann, sem var gert hér áður:
kofasmíðarnar miklu í Álakvíslinni,
sund- og veiðiferðirnar, verkfæra-
kassinn góði, sem var smíðaður úr
parketinu í Spóahólunum, hlustað á
Bítlana, John Lennon, Kim Larsen
og fleiri góða. Einnig öll leiki'itin og
sögurnar á spólunum góðu frá
Blindrabókasafninu. Ut frá þeim
ásamt fleiru spruttu svo þínar eigin
sögur sem kennarinn þinn hann
Þorbjörn var svo góður að hjálpa
þér að skrifa niður og hafa veitt okk-
ur svo mikla kátínu og gleði. „Sá
sem veitir mannkyninu fegurð er
mikill velgerðarmaður þess. Sá sem
veitir því speki er meiri velgerðar-
maður þess. En sá sem veitir því
hlátur er mestur velgerðarmaður
þess.“ (Þórbergur Þórðarson).
Elsku Björg, Freysteinn, Þórður,
Asta Margrét og aðrir ástvinir og
vinir. Yndislegur drengur er horfinn
á braut, en skilur eftir sig ævarandi
minningu.
Sá sem eftir liflr
deyr þeim sem deyi'
en hinn látni lifir
í hjarta og minni
manna er hans sakna.
Þeir eru himnarnii'
honum yfir.
(Hannes Pét.)
Sigfús (Fúsi).
Þó vindur blási á litla logann þinn
og líka streymi regn - hann blikar þarna!
Því flýgurðu ektó hátt í himininn?
Þar Mytir þú að verða fógur stjarna.
(Þýð. H. Hálfdanarson)
Kjartan var sterkur persónuleiki
og shafði mikil áhrif á alla sem
kynntust honum. Sjálfur sagðist
hann vera ríkur, sterkur og góður,
að hann vildi fara í ferðalag til
útlanda, í öll lönd og allir ættu að
koma með. Nú þegar hann hefur lagt
upp í ferðina miklu sem við öll eigum
í vændum fá þessi orð hans, sögð á
kankvísan en þó einlægan hátt, dýpii
merkingu og hitta mig beint í
hjartastað.
Það voru einkum þrír þættir skap-
gerðar hans sem mörkuðu hana svo
skýrt: stolt og ríkt geð, óvenju næmt
skopskyn og eðlislægur kærleikur til
allra manna. Þessum eðlisþáttum
lundar sinnar hélt Kjartan allt til
hinstu stundar þrátt fyrh' að sjúk-
dómur hans hefði leikið hann grátt
og vafalítið hafa þeir oft á tíðum létt
honum þunga byrði lífsins, lífs sem
að mati okkar hinna varð alltof stutt,
en var orðið honum svo langt og
þrautamikið. Kjartan átti alltaf svo
mikið að gefa og af örlæti sínu stráði
hann um sig geislum sem vermdu og
lýstu og sáði fræjum síns góða hug-
arþels sem náðu fjótt bólfestu i hug-
skoti þeirra sem vitjuðu hans.
Ég er þakklát fyrh' að hafa fengið
að slást í þann hóp sem kynntist
Kjartani í Stigahlíð 71. Við erum
mörg sem munum sakna hans en að
leiðarlokum trúi ég því að minningin
um brosið hans bjarta ávaxti þau
innri verðmæti sem hann lagði grunn
að þótt aldrei verði metin til íjár.
Ollu heimilisfólki í Stigahlíð 71
sendi ég mínar innilegustu samúð-
arkveðjur og bið guð að styrkja það
og vaka yfir heimilinu.
Fjölskyldu Kjai-tans og ástvinum
hans öllum bið ég allrar blessunar
með innilegri hlutttekningu, virðingu
og þökk fyrir að fá að eignast hlut-
deild í einstökum dreng.
Anna Sigríður Einarsdóttir.
Mig langar til að reyna að skrifa
um gamlan skólabróður minn, en
með nokkrum pennastrikum er
erfitt að lýsa þessum yndislega
dreng. Þegar ég hitti Kjartan fyrst
var hann ekki svo veikur, en með
tímanum tók þessi hryllilegi sjúk-
dómur öll völd, en Kjartan var
ákveðinn í að láta veikindi sín ekki
aftra sér. Hann var alltaf að tala um
kofann sem hann ætlaði að byggja
og þá var ég líka bara barn og
reyndi að segja honum að hann yrði
blindur og gæti ekki byggt þennan
kofa, en það tók Kjartan ekki í mál.
Ef ég á að lýsa Kjartani þá var hann
ekki á þeim buxunum að gefast upp,
en við mennirnir ráðum ekki öllu -
Guð gefur og Guð tekur. Ég vil votta
fjölskyldu hans mína innilegustu
samúð.
Anna Kristín.
Hann Kjartan er farinn frá okkur
til að hitta uppáhaldsmanninn sinn
hann John Lennon. Mér barst
fréttin af andláti Kjartans
morguninn eftir og fannst mér eins
og stórt skarð væri höggvið í þann
vegg sem lífíð er. Ég kynntist
honum á haustdögum 1995 þegar ég
gerðist stuðningsmaður hans vegna
fötlunar hans. Mér þótti alltaf vænt
um Kjartan vegna þess hversu
mikilli jákvæðri orku stafaði frá
honum. Enda þótt ég hefði verið
þarna til að vinna mér inn smá
pening fannst mér Kjartan alltaf
gefa mér svo mikið og finnst mér að
ég hafi lært ótal margt af honum.
Eins og þeir vita sem þekktu
Kjartan þá hélt hann mikið upp á
Bítlana og hélt þeii'ri skoðun oft á
loft að hann væri einn af þeim og hóf
svo upp raust sína og það kom fyrir
að við Kjartan þræluðum hvor
öðrum í gegnum mörg bítlalög.
Stundirnar sem ég átti með
Kjartani verða mér ómetanlegar um
alla tíð og ég veit að þar sem hann
hvílii' núna líður honum vel. Ég
votta fjölskyldu hans, vinum og
sambýlisfólki dýpstu samúð mína.
Guð blessi þig, Kjartan minn.
Hallur.
SIGURJÓNA
MARTEINSDÓTTIR
+ Sigurjóna Mart-
einsdóttir fædd-
ist á Þurá í Olfusi
21. maí 1915. Hún
lést á Droplaugar-
stöðum 7. janúar
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Svanborg
Anna Jónsdóttir, f.
1. apríl 1889, d. 19.
júlí 1981 og Mart-
einn Eyjólfsson, f.
16. aprfl 1889, d. 30.
janúar 1969. Þau
voru bæði fædd í
Ölfusi. Systkini Sig-
urjónu eru: Guðmundur, f.
1917, d. sama ár; Helga, f. 11.
september 1918, d. 26. ágúst
1984; Gunnlaugur, f. 6. júní
1920, d. 20. mars 1984; Svavar,
f. 12. maí 1923; Ásta, f. 16. febr-
úar 1925, d. 1. maí 1988; Skúli,
f. 15. september 1926 og Val-
gerður, f. 14. febrúar 1929. Sig-
urjóna giftist árið 1953 Óskari
Bjarnasyni sjómanni og verka-
manni frá Stokkseyri, f. 24. júlí
1913, d. 23. desember 1982.
Dóttir Sigurjónu er: 1) Karitas
Óskarsdóttir, f. 25. desember
1939, gift Sævari Magnússyni.
Börn þeirra eru: Ómar, f. 17.
febrúar 1958, giftur Sigurlaugu
Angantýsdóttur og eiga þau
tvær dætur, Reynir, f. 16. mars
1959, Þór f. 13. desember 1962,
d. 10. október 1993 og Sigurjóna
Valdís, f. 20. mars
1967, gift Herði
Gunnarssyni og eiga
þau tvö börn. Börn
Siguijónu og Óskars
eru: 2) Svanborg
Marta, f. 14. febrúar
1953, gift Gunnlaugi
Guðmundssyni.
Dóttir Svanborgar
er Birgitta Ósk Al-
sopp, f. 6. febrúar
1974, sambýlismað-
ur hennar er Helgi
Helgason, hún á
tvær dætur, 3)
Bjarni Jóhann, f. 16.
aprfl 1955, d. 12. júlí 1975 og 4)
Þórir, f. 30. aprfl 1957, giftur
Kristínu Þórsdóttur. Böm þeirra
em Birna, f. 21. mars 1988,
Heimir, f. 28. desember 1990 og
Heiður, f. 24. maí 1993.
Sigurjóna ólst upp hjá for-
eldrum sinum og systkinum á
Þurá. Fjölskyldan fluttist til
Hveragerðis árið 1945. í Ölfus-
inu stundaði Sigurjóna ýmis al-
geng störf. Hún og Óskar flutt-
ust árið 1954 til Reykjavíkur og
bjuggu lengst af á Leifsgötu 21.
Siguijóna var húsmóðir og
verkakona í Reykjavik til
starfsloka. Hún tók um árabil
virkan þátt í starfi Kvenfélags
Hallgrímskirkj u.
títför Siguijónu fer fram frá
Hallgrímskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
Elsku amma mín.
Nú ert þú fai'in, en margs er að
minnast. Érá tveggja mánaða aldri
passaðir þú mig og gerðir þangað til
að ég gat farið að passa mig sjálf og
mikið var nú gott að vera hjá þér og
afa og kúra á milli ykkar á mjúku
koddunum og finna þig klappa á
bakið á mér og biðja með mér bæn-
irnar sem þú kenndir mér, en þær
voru nú ófáar. Þegar ég vaknaði á
morgnana labbaði ég fram í eldhús
til þín en þar varst þú oft að dúlla
þér við bakstur eða lestur og þá
lagðist ég fram á eldhúsborðið á
koddann minn og saman hlustuðum
við á morgunstund barnanna og eft-
ir á fórum við ýmist í kaffi til
nágrannanna á Leifsgötunni eða
löbbuðum niður í bæ. Á kvöldin
spiluðum við mikið saman og varð
þá rommý oftast fyrir valinu, eða að
við horfðum saman á sjónvarpið
með kókósbollu og malt.
Þú varst trúuð og við fórum alltaf
saman í Hallgrímskirkju á hverjum
sunnudegi, en þú og afi stofnuðuð
Skírnarfontasjóðinn til minningar
um Bjarna son ykkar. Einnig varst
þú í kvenfélaginu og alltaf var ég
með á spilakvöldum eða að hjálpa
þér á basörum. Ég var alltaf litla
boðflennan henar ömmu sinnar, því
eiginlega hvert sem þú fórst, hvort
sem það var í vinnuna, ferðalög eða
stórafmæli þá fékk ég alltaf að
fylgja með, það var bara svo nota-
legt að vera með þér. Það voru ófá-
ar peysurnar, sokkarnir og vettling-
arnir sem þú prjónaðir á mig enda
varst þú kölluð „amma sokkur" svo
dugleg varst þú að prjóna á mig svo
að mér yrði ekki kalt, og þú lést það
nú ekki á þig fá þó að þú værir
handleggsbrotin að prjóna kjól á
litlu stelpuna þína. Þú varst mjög
barngóð og ljómaðir í hvert sinn
sem ég kom með litlu stelpurnar
mínar með mér, en það síðasta sem
þú sagðir var „falleg stelpa“, þegar
ég kom með Tinnu nýfædda til þín á
Droplaugarstaði þar sem þú bjóst
síðustu þrjú árin.
Þú hugsaðir alltaf svo vel um mig
og lést mig aldrei skorta neitt, hjá
þér fékk ég mikla væntumþykju og
hlýju, og alltaf var gott að hlaupa til
þín þegar mér leið illa. Ég vona að
þú hafir fundið hlýjuna frá mér sem
ég reyndi að gefa þér til baka þegar
ég lá á koddanum hjá þér, hélt í
hendur þínar og klappaði þér á síð-
ustu andartökum lífs þíns, ég sakna
þín, elsku amma.
Það er svo margt sem ég gæti
skrifað, en við skulum bara rifja
þær stundir upp og hlæja saman
eins og við gerðum svo oft, þegar
við hittumst aftur.
Ég vil þakka þér fyrir allt sem þú
gerðir fyrir mig, og að vera besta
amma sem hægt var að hugsa sér,
og nú þegar þú flýgur með ástvin-
um þínum sem fallegur engill á
meðal stjamanna vil ég senda þér
bæn sem þú kenndir mér þegar ég
var lítil.
Nú leggégaugunaftur,
ó, guð þinn náðarkraftur
þín veri vöm í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt
(Þýð. S. Egilsson)
Góða ferð, elsku amma mín og
kysstu afa frá mér.
Við hittumst síðar.
Þín ömmustelpa
Birgitta Ósk.
Amma mín, Sigurjóna Marteins-
dóttir, fæddist 21. maí 1915 að Þurá
í Ölfusi. Var hún dóttir hjónanna
Svanborgar Jónsdóttur og Marteins
Eyjólfssonar bónda þar. Ólst hún
upp í góðu yfirlæti því að ásamt for-
eldrum hennar bjuggu fjögur fóður-
systkin, afi hennar og amma á
jörðinni, en þar var tvíbýlt.
Ég minnist ömmu sem umburð-
arlyndrar konu. Hún skipti aldrei
skapi en oft var stutt í glettnina hjá
henni. Bjó hún lengstum á Leifsgöt-
unni í Reykjavík. Þangað lá oft leið
mín þegar ég fór bæjarferð og tók
hún alltaf innilega á móti mér, þar
áttum við góðar stundir og oft var
slegið á létta strengi.
Amma var alltaf mjög heilsu-
hraust, en eftir að hún fékk
alzheimer-sjúkdóminn fyrir
nokkrum árum, fór heilsunni smám
saman hrakandi. Lést amma á
Droplaugarstöðum þann 6. janúar
síðastliðinn.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(V. Briem.)
Ómar Eyjólfur Sævarsson.
Elsku langamma.
Við þökkum þér fyrir stutta en
góða samveru. Við vitum að nú hef-
ur þú það gott hjá englunum, og að
þú átt eftir að passa okkur ujn
ókomna framtíð.
Við viljum kveðja þig með bæn
sem þú kenndir mömmu þegar hún
var lítil og hún á eflaust eftir að
kenna okkur hana:
Vertu nú yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni.
Sitji guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson frá Presthólum)
Góða ferð elsku langamma.
Þínar
Brynja og Tinna Björk.
Sigurjóna Mai'teinsdóttir er öll.
Nokkur síðustu æviárin var hún
þrotin kröftum og naut góðrar
aðhlynningar á Droplaugarstöðum.
Þó Sigurjóna hafi verið á sjötugs-
aldri þegar ég kynntist henni finnst
mér ég hafa glögga mynd af henni
yngri. Sú mynd er orðin til við
kynni okkar, við það sem hún sagði
frá liðnum tíma og við kynni af fólki
sem stóð henni nærri.
Sigurjóna hélt mikilli tryggð við
frændfólk sitt og Óskars, systkinin
voru henni kær, og Óskar, börnin
og barnabörnin nutu umhyggjjj,
hennar. Ég veit að svo var einnig
um foreldra hennar og tengdafor-
eldra þó hún sjálf hafi ekkert um
það talað; hún var ekki af þeirri
gerð sem státar af verkum sínum.
Sigurjóna var snjöll hannyrðakona,
sinnti útsaumi og listilegu prjóni og
á tímabili framleiddi hún lopapeys-
ur. Eftir að hún var orðin öldnið og
fingurnir létu ekki jafnvel að stjórn
útbjó hún í Félagsstarfi aldraðra
m.a. skrautjólatré af sérstakri gerð
og setti sér það mark að gera a|-,
minnsta kosti eitt íýrir hvert heirm
ili afkomenda sinna. Hún náði þvi
marki og það veitti henni gleði. Ég
held að Sigurjóna hafi verið fundvís
á gleðiefnin í því smáa. Hún var
félagslynd kona. Hún naut þess að
ferðast. Á efri árum ferðaðist hún
víða um landið, oftar en ekki með
Kvenfélagi Hallgn'mskirkju og
nokkrum sinnum með Verka-
kvennafélaginu Framsókn. Hún fór
einnig utan, bæði á eigin vegum og
í fyrrgreindum félagsskap. En lífs-
sigling Sigurjónu var stundum
ströng. Ég sé hana fyrir mér fer-
tuga, með lítið barn og annað
nýfætt, haldandi heimili með
annarri fjölskyldu, eiginmaðurinni,
mikilli vinnu til að sjá fyrir fjöP
skyldunni. Nokkrum árum síðar
með þrjú ung börn og þau Óskar
búin að eignast eigið heimili, þegar
hann veikist fyrst af þeim sjúkdómi
sem síðar varð honum að aldurtila.
En hún tók því sem að höndum bar
og hefur haft þá þrautseigju sem
þurfti til að haga seglum þannig að
sem best færi. Trúin fylgdi Sigur-
jónu í gleði og sorgum lífsins og
hefur eflaust verið uppspretta
hjálpar og styrks. Fyrir fáum árum
var svo komið að henni varð margt
óyfirstíganlegt sem áður var sjálf-
sagt og einfalt. Hún mundi vel
löngu liðna tíma en ekki nýliðin at-
vik. Þetta olli henni kvíða og vanlíð-
an. Smám saman fór henni að líða
betur en jafnframt minnkaði allt
þrek. Sigurjóna naut umhyggju
sinna nánustu. Á engan er hallað þó
nafn Svönu dóttur hennar sé nefnt
sérstaklega í þessu sambandi. Hún
sýndi móður sinni fádæma
nærgætni og væntumþykju.
Að leiðarlokum eru mér ofarlega
í huga skemmtilegar ferðir með
Sigurjónu um Ölfusið og einnig
með henni og Lilju Bjarnadóttur
mágkonu hennar um Flóann og Ölf-
usið. Þær höfðu á takteinum fróð-
leik um svo að segja hverja þúfu og-
margar góðar sögur flutu með eins
og t.d. þegar Sigurjóna fór á yngri
árum fótgangandi frá Hveragerði
til Selfoss - til að fara á dansleik!
Lífi hennar er lokið en við eigum
allar minningarnar. Ég mun ávallt
minnast Sigurjónu Marteinsdóttur
með þakklæti og virðingu. $
Kristín Þórsdóttir.