Morgunblaðið - 26.01.1999, Blaðsíða 36

V 36 ÞRIÐJUDAGUR 26. JANÚAR 1999
HESTAR
Reiðmennskuráð Atla
Slökunin tryggir skiln-
ing og vellíðan hestsins
Slökun er einn af grundvall-
arþáttum reiðmennskunnar.
Slökunin gerir hestinn
móttækilegan fyrir lærdóm
auk þess sem slökun er at-
hvarf hestsins á milli erf-
iðra æfinga. Valdimar
Kristinsson heimsótti Atla
Guðmundsson á Hestamið-
stöðina Dal og ræddi við
hann um gildi slökunar.
HESTURINN þarf að vera í andlegu og lík-
amlegu jafnvægi til að takast á við þau verkefni
og þær kröfur sem reiðmaðurinn gerir til hans.
Slökun í upphafí reiðtímans skapar þetta
ástand. Atli leggur ríka áherslu á að eitt sé að
slaka hestinn og annað að svæfa hann. Algengt
er að menn misskilji hvernig knapanum beri að
vinna þegar hann slakar hestinn. Blæbrigða-
munur getur verið á því hvort um er að ræða
viðkvæman hest eða hest sem er frekur og dof-
inn. Um leið og hestinum eru boðin þægindi
slökunarinnar verður knapinn að gæta þess að
virkja afturhluta hestsins og viðhalda góðri
spyrnu um leið og honum er boðið að fella háls-
inn.
Hálsinn fellur í baugnum
Hestur í slökun á að ganga frekar röskum
löngum skrefum með hálsinn felldan. Losa þarf
hestinn af beislinu og viðhalda með því mýkt í
munni. Riðnir eru endurteknir baugar (litlir
hringir) með innri taum leiðandi og leysandi,
ytri taumur stillandi. Innri fótur hvetur fram og
varnar því að hesturinn minnki hringina um of.
Ytri fótur knapans sem er aftan við gjörð er
stillandi og vamar því að hesturinn gangi með
afturhlutann út úr hringnum. Það sem margan
undrar þegar byrjað er á slökunarvinnu og
-reyndar í almennri reið er hversu stöðugt knap-
inn þarf að vinna í að losa hestinn af beislinu,
eða með öðrum orðum hversu mikill gerandi
knapinn þarf að vera. A þetta sér í lagi við þegar
farið er að ríða hestum á þennan máta sem hef-
ur verið riðið, hlutlaust án mikilla bendinga eða
reiðmerkja. Slíkir hestar verða með tímanum
daufir og sýna lítil viðbrögð við taumtaki eða
hvatningu. A þarna vel við hið fornkveðna; „svo
er hestur sem hann er hafður“.
Laus til hliðanna
Atli segir mikilvægt að losað sé um hliðar
hestsins í slökunarvinnunni. Með því að ríða
bauga felli hestar hálsinn fyrr en ella og þeir
losa um stífni eða spennu í vöðvum neðan á
hálsi. Þá losnar einnig um vöðvakerfíð sem ligg-
ur frá bóg og aftur á lend. Atla er tíðrætt um að
lengja þurfí yfirlínu hestsins í slökuninni, en það
gerist einmitt þegar hestur fellir hálsinn og
kemur örlítið upp með bakið. Mjög algengt er að
hestar séu mótaðir í öfuga átt, það er að yfirh'na
hálsins sveigist upp og bakið verður fatt og áð-
umefnt vöðvakerfí fær ekki þá losun og upp-
byggingu sem nauðsynleg er ef styrkja á bak
hestsins. Atli leggur mikla áherslu á að þjálfa og
styrkja bak hestsins. Hesti með sterkt bak er
síður hættara við bakvandamálum ýmiskonar og
hann er betur í stakk búinn að ganga rétt stillt-
ur með góðu framtaki og gefur knapanum fleiri
ánægjustundir í hnakknum.
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
KNAPINN notar leiðandi taumhald þegar hestinum er boðið að fella hálsinn og teygja vel á
bakvöðvum. Baugreið er einnig góð til að kenna hesti að fella hálsinn og njóta slökunarinnar.
EFTIR upphitun á feti er gott að skipta yfír
á brokk með sömu stillingu og fá hestinn
áfram til gefa eftir til hliðanna.
Seint verður mikilvægi slökunar gerð full skil.
Hún er eitt af því fyrsta sem góður tamninga-
maður kennir trippinu eftir að farið er að ríða
því, hún er upphaf og endir í öllum góðum út-
reiðartúmm og sömuleiðis æfíngatímum í lok-
uðu rými. Þá er slökunin einnig góð þegar
hrossinu eru kenndar ei'fíðar æfingar, til að
nota inn á milli. Með því sér hrossið alltaf fyrir
endann á erfiðinu. Slökunin nýtist vel þegar
knapinn hefur farið of geyst í þjálfuninni og ef
til vill lent í öngstræti. Þá er slökunin rétta að-
ferðin til að snúa til baka og fínna nýjar leiðir til
framfara hjá hestinum.
Að slaka en ekki svæfa
Full ástæða er til að undirstrika að þótt slök-
unarvinnan sé til að fá hestinn í andlega ró er
GÓÐ æfing er að láta hestinn sveigja sig vel
til hliðanna í kyrrstöðu og kyssa ístöðin sem
kallað er. Þá nemur munnur hestsins við
ístöð og hesturinn gefur fullkomlega eftir.
alls ekki átt við að svæfa eigi hestinn. Allar
bendingar knapans verða að vera skýrar og
ákveðnar, allar verða þær að kalla fram við-
brögð af hestsins hálfu. Að öðrum kosti eru þær
marklausar. Svari hestur ekki til dæmis taum-
taki verður að auka virkni þess og nota ákveðna
hvatningu með, svo dæmi sé tekið. Sömuleiðis
er umbunin mikilvæg, svari hesturinn bendingu.
Sé tekið í taum og hesturinn gefur eftir umbun-
ar knapinn með því að gefa tauminn örlítið á
móti. Umbun sem hesturinn skilur tryggir
skilning hans á bendingu knapans og úr verður
það sem kallað hefur verið samspil manns og
hests. Markviss slökunarvinna gerir hestinn lif-
andi og mjúkan í munni, hann svarar vel
minnsta taumtaki og fer að víkja undan hliðar-
hvetjandi fæti.
Snæfellingur með mót
á Kaldármelum
f MÓTSKRÁ LH, sem birtist ný-
r lega í hestaþætti, var vakin at-
hygli á því að ekkert mót væri
skráð á Kaldármela sem er á fé-
lagssvæði Snæfellings en félagið
þess í stað með mót sitt skráð í
Stykkishólmi. Lárus Hannesson
formaður félagsins hafði sam-
band við hestaþáttinn og sagði
{ þetta ekki rétt því ætlunin væri
að halda mótið á Kaldármelum.
Hann benti einnig á að dagsetn-
ingin væri ekki alveg rétt því í
skránni segi að mótið verði hald-
ið 23. til 25. jlilí en eigi að vera
24. til 25. júlí.
Hvað varðaði samstarf hesta-
mannafélaganna á Vesturlandi
um Kaldármela upplýsti Lárus
að skipuð hefði verið nefnd til
að fara ofan í saumana á þessu
samstarfi og verði vafalaust
tekin ákvörðun um með hvaða
hætti verði staðið að rekstri
Kaldármelanna í náinni framtíð
þegar þessi nefnd hefði skilað
af sér. Frá sxðasta fjórðungs-
móti sem haldið var þar hefur
Snæfellingur haft með rekstur
svæðisins að gera en fram kom
í máli Lárusar að tap hefði
orðið á mótinu.
MORGUNBLAÐIÐ
Methöfnun
LH kærð
til UMSK
ANDVARAME NN hafa kært
höfnun stjórnar Landssam-
bands hestamannafélaga á
umsókn þeirra um staðfest-
ingu á árangri Loga Laxdal og
Gráblesu frá Efstadal sem ís-
landsmeti í 150 metra skeiði til
héraðsdómstóls Ungmenna-
sambands Kjalarnesþings.
Agúst Hafsteinsson hjá
Andvara sagði að þeir teldu
þau vinnubrögð sem viðhöfð
voru við ræsingu fyllilega í
samræmi við það sem tíðkast
hefur við notkun á rásbásum
undanfarin ár. Sagði hann að
þeir hefðu fengið nokkra
knapa sem voru með hesta á
kappreiðunum á haustmóti
þeirra til að staðfesta það með
undirskrift sinni. Hann sagði
ennfremur að þeir teldu að
þetta væri fyllilega í samræmi
við reglurnar en þar segði að
ræsir mætti hafa tvo aðstoðar-
menn.
Jón Albert Sigurbjörnsson
formaður LH sagði það í góðu
lagi þótt þessi niðurstaða væri
kærð. Stjórnarmenn hefðu
talið þessi vinnubrögð sem
viðhöfð voru á umræddum
kappreiðum á gráu svæði og
bara gott að fá úrskurð um
það.
Heimsmeistaramót-
ið í hestaíþróttum
LH semur við
> *
Urval Utsýn
LANDSSAMBAND hesta-
mannafélaga hefur gert samn-
ing við Urval-Utsýn um hóp-
ferð á heimsmeistaramótið í
hestaíþróttum sem haldið
verður í nágrenni við bæinn
Rieden í Þýskalandi.
Meðal þess sem boðið verð-
ur upp á má nefna leiguflug til
Miinchen og ferð til Prag og
fleiri staða. Ferðaskrifstofan
mun bjóða margvíslega þjón-
ustu við þá sem hyggjast fara
á mótið fyrir utan flug, gist-
ingu og bílaleigubíla. Mikill
áhugi virðist fyrir þessu móti
og þykir ljóst að Islendingar
muni fjölmenna þar. Þá er í
ráði að bjóða forseta íslands,
herra Olafi Ragnari Gríms-
syni, á mótið og eru væntan-
legir í vetur fulltrúar mótsins í
því augnamiði.
Kaupin á Galsa
Vestur-Hún-
vetningar
óákveðnir
um þátttöku
ENN er ekki ljóst hvort verð-
ur af kaupum á stóðhestinum
Galsa frá Sauðárkróki með
þátttöku Sunnlendinga, Skag-
firðinga og Húnvetninga.
Dalamenn hafa afsagt þátt-
töku í kaupunum en spjótin
standa á Vestur-Húnvetning-
um sem ekki hafa ákveðið
hvort þeir hyggist vera með.
Formaður Hrossaræktar-
sambands Vestur-Húnvetn-
inga, Ingi H. Bjarnason, sagði
að haldinn yrði almennur
fundur um málið innan viku og
þá réðist hvort þeir yrðu með.
Kristinn Guðnason formaður
Hrossaræktarsamtaka Suður-
lands sagði að ef Vestur-Hún-
vetningar féllu út væri önnur
hugmynd um eignarsamsetn-
ingu í burðarliðnum en vildi
ekki á þessu stigi málsins upp-
lýsa hvaða aðili kæmi nýr inn.