Morgunblaðið - 26.01.1999, Blaðsíða 48

48 ÞRIÐJUDAGUR 26. JANIJAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ

Dýraglens
Hundalíf
íJ/i/n Qnf honumbessa fáranUgt ' inniskó é jöíagjóf ( Bn þak skrýino 1) V_. er... \ J (. hann er hrjfynn a f þeim ! T- G2J
O 1 3 l~. °
O 0 2 :—o
Mlm 12/28 Á A IlM jrf F
©Associated DistbyTrib
Ljóska
faetla
eíithL
'&ífcfi
ogþLi u/ii e&ti áb
> ho nctrv þ’m þurtc-
.AÚ aJda. ■ ■ eh.
$xtt tríaá falltoa hugtaÓ
með hei/n ■ .//iðeipf^fy
um brúökaups-
Smáfólk
Þegar þú giftir þig, Magga,
þá ætla ég ekki að koma í
gjafaboðið þitt...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Kynþættir og
þjóðerni
Frá Grétari H. Gunnarssyni:
NU I dag er svo komið fyrir í þess-
um heimi að hvítur maður getur
vart kallað sig þjóðernissinna án
þess að vera stimplaður kynþátta-
hatari. Vegna þeirrar stigvaxandi
tilhneigingu heimsins að fletja allt
út í einn stóran meðalmennsku-
gi'aut þar sem enginn sker sig úr
getur hinn hvíti nútímamaður ekki
lengur státað sig af hraustum
mönnum og konum síns þjóðernis
án þess að fá á sig neikvæðan
stimpil. Þessi neikvæði stimpill fel-
ur í sér fordæmingu þess sem sér
skýrt og einlæglega vænleika eigin
þjóðar eða eigin kynstofns. En ég
bara spyr: Er slíkt stolt kynþátta-
hatur eða rembingur sem nær út
fyrir þann ramma sem flokkast
skynsamlegur og eðlilegur? Ef svo
er þá er barátta Islendinga gegn
erlendum menningaráhrifum angi
af slíku. í framhaldi af þvl mætti
segja hreintungustefnu Islendinga
óeðlilegt dekur við sérkenni þjóðar-
innar. Sem dæmi má taka íslensku
mjólkurfernurnar. Þær gætu hæg-
lega flokkast sem áróðursplagg
sem elur á óstjórnlegri ánægju Is-
lendinga með sjálfa sig. En þar sem
mjólkurfernurnar breiða einungis
úr sér á sviði tungumáls og málvís-
inda þykir allt sem tengist mál-
farsáróðri þeirra gott og blessað.
En þessi hugsunarháttur, eða rétt-
ara sagt öfuguggahugsunarháttur,
að þjóðerniskennd sem tengist lík-
amlegum sérkennum sé eitthvað
verri en sú sem beinist að tungu-
málinu, er býsna merkilegur. Fólk
er mjög upptekið af því að slétta
allt út sem snýr að þeim mun sem
er á kynþáttunum og finnst það iðu-
lega komið á grátt svæði ef það
kannast við þau sérkenni sem hver
kynþáttur býr yfir. Tungumálið
hjálpar heldur ekki upp á sakirnar í
þessu efni. Hugtakið þjóðernissinni
virðist t.a.m. í hugum flestra hrapa
beint yfir í „nasistakúltúrinn", þ.e.
tengjast Þýskalandi Hitlers og
þeim sem gengu erinda hans. Það
er kannski ekkert undarlegt með
tilliti til þess að orðið nasisti þýðir
þjóðernissinnaður sósíalisti. Hins
vegar snerist hugtakið upp í eitt-
hvað allt annað í Þýskalandi Hitlers
og það hatur sem rak Þjóðverja út í
fjöldamorð á Gyðingum á ekkert
skylt við upphaflegu merkingu
orðsins.
Það að fólk vilji ekki kannast við
dyggðir eigin kynstofns eða þjóðar
á þannig rætur sínar að rekja til
slæmrar samvisku vegna herferðar
Hitlers til að hefja einn kynstofn til
vegs og virðingar á kostnað annars í
nafni þjóðernishyggju. En hefðu
Þjóðverjar unnið seinni heimsstyrj-
öldina og risið upp sem mesta veldi
Evrópu væru sömu manneskjurnar
og afneita þjóðerniskennd sinni nú
vafalaust með þá einlægu innræt-
ingu að hata gyðinga og baktala
svertingja þar sem ríkjandi þjóðir á
Vesturlöndum hafa ætíð lagt línurn-
ar um hvað sé rétt og hvað rangt.
Og þar sem þær þjóðir sem unnu
styrjöldina höfðu verið í eins konar
hugsjónastríði við nasismann var
allt sem honum líktist þurrkað út og
Þjóðverjar Iýstir glæpaþjóð. Það
urðu því vægast sagt mikil og snögg
umskipti þegar stríðinu lauk og
eðlilega varð mikið uppnám i sálar-
lífi fólks vegna þeirra fólskuverka
sem höfðu verið unnin í nafni hins
hvita kynstofns. Fólk gætti sín vel á
þvi að segja ekkert vanhugsað né
nokkuð sem gæti orkað tvímælis.
Skömmin vegna hinna brjálæðis-
kenndu hugmynda Hitlers um yfir-
burði hvíta kynstofnsins lagðist eins
og þungt farg yfir þá sem hófu að
bygg)a UPP nýjan heim eftir stríð.
Þetta farg liggur án efa enn yfir
þjóðum, ekki síst þeim hvíta kyn-
stofni sem Hitler ætlaði aðalhlut-
verk í framtíðinni. Upp úr þessu
urðu kynþættir feimnismál og það
hefur farið lítið fyrir umræðu um
einkenni og/eða kosti/galla kyn-
stofna eftir hina afdrífaríku seinni
heimsstyrjöld. Þjóðremba er hins
vegar alls staðar til staðar og við
hana er dekrað á ýmsa vegu. En á
meðan menn halda sig við tungu-
málið og hætta sér ekki um of yfir á
svið hins líkamlega er það látið óá-
talið. Af þessum sökum væri það
skynsamlegt fýrir fólk að íhuga
þessi mál upp á nýtt í stað þess að
ganga inn í fyrirfram ákveðinn
ramma sem hefur verið smíðaður
um þessi mál. Hann er, þegar allt
kemur til alls, kannski ekki svo ýkja
skotheldur ef grannt er skoðað.
GRÉTAR H. GUNNARSSON,
Úthlíð 14, Reykjavík.
Hróp hinna nauðstöddu
Frá Eggerti E. Laxdal:
EKKI var rausnin mikil á þessum
bæ, hjá þeim, sem úthlutuðu hækk-
unum hjá olnbogabörnum þjóðar-
innar. Þau fengu 4% hækkun, sem
mun nema rúmum 2.000 kr. á mán-
uði, og vasapeningafólkið fékk ekk-
ert. 12.000 kr. á mánuði var látið
duga fyrir það. Lengi skal lítils
beiðast.
Það er langt síðan bikarinn var
fullur, en nú flóir útúr, óréttlætið
ríður ekki við einteyming og kær-
leikurinn kólnar óðum.
Mér varð litið í Biblíuna og fann
þar orð, sem Salómon konungur í
Israel hefur skrifað í Orðskviðum
sínum, 21. kap. versunum 13-14, og
eru á þessa leið: „Sá sem byrgir
eyrun fyrir kveini hins fátæka, hann
mun sjálfur kalla og eigi fá bæn-
heyrslu.“
Ég álít að þessi orð eigi erindi til
okkar allra, enn í dag og að tími sé
til kominn að taka sinnaskiptum
með kærleiksverkum, bæði þeir,
sem hátt eru settir og hinir, sem
skipa lægri sess.
I 22. kap. Orðskviðanna, versun-
um 22-23, er enn fastara kveðið að
orði og vilji menn kynna sér inni-
hald þeirra, þá er ráð að fletta því
upp.
EGGERT E. LAXDAL,
rithöfundur,
box 174, Hveragerði.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.