Morgunblaðið - 04.02.1999, Síða 10

10 FIMMTUDAGUR 4. FEBRÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Tillögu um
hlutfallskosn-
ingu vísað frá
TILLAGA borgarráðsfulltrúa Sjálf-
stæðisflokks um að miðbæjarborg-
arstjóm verði kosin með sama hætti
og aðrar nefndir borgarinnar og að
hana skipi sex fulltrúar kjörnir hlut-
fallskosningu í borgarráði var vísað
frá á fundi borgarráðs á þriðjudag.
í frávísunartillögu meirihluta
Reykjavíkurlista í borgarráði segir
að tillaga sjálfstæðismanna gangi
þvert á þá hugmyndafræði sem liggi
til grundvallar því íyrirkomulagi
sem þegar hafí verið ákveðið og að
ekki verði séð að hún þjóni nema ef
vera kynni pólitískum skammtíma-
hagsmunum sjálfstæðismanna.
I bókun borgarráðsfulltrúa Sjálf-
stæðisflokks segir að samanburður
við hverfísnefnd í Grafarvogi stand-
ist ekki því þar tilnefni ákveðin
samtök fulltrúa sína í nefndina.
Fram kemur að borgarstjóri vii-ðist
ekki treysta samtökum atvinnulífs-
ins í borginni til að tilnefna sína full-
trúa í miðborgarstjórnina. Borgar-
fulltrúar Sjálfstæðisflokks hafí frá
upphafí verið mótfallnir því fyrir-
komulagi að borgarstjóri handpikki
stjómarmenn í miðborgarstjóm.
Slík aðferð sé á skjön við alla
stjórnsýslu borgarinnar og val full-
trúa í ráð og nefndir borgarinnar en
miðborgarstjórn verði hluti af
stjórnkerfí borgarinnar.
Engin mótmæli
í bókun borgarráðsfulltrúa meiri-
hluta Reykjavikurlista segir að
borgarstjóri og meirihluti hafí farið
að þeim tillögum sem undirbúnings-
nefnd hafí gert og að ekki hafi kom-
ið fram mótmæli af hálfu við-
skiptalífsins. Tillaga minnihlutans
hafí verið um að allir í miðborgar-
stjórninni yrðu pólitískir fulltrúar
flokkanna en skoðun meirihluta sé
að slík nefnd væri síst til bóta.
I síðari bókun minnihluta sjálf-
stæðismanna kemur fram að það sé
rangt hjá borgarstjóra að gefa í
skyn að val á fulltrúa í nefnd sé ekki
pólitísk ákvörðun ef borgarstjóri
velur einn alla fulltrúana en þá ein-
ungis pólitísk þegai- borgarráð kýs
fulltrúa í nefndir og ráð.
-----------------
Söfnunarsjóður
lífeyrisréttinda
Yextir lækk-
aðir úr
6% í 5,5%
STJÓRN Söfnunarsjóðs lífeyris-
réttinda hefur ákveðið að lækka
verðti-yggða vexti á lánum til
sjóðfélaga úr 6% í 5,5%.
Vaxtalækkun stjórnarinnar er
ákveðin þar sem verðtryggðir vextir
hafa lækkað að undanförnu í kjölfar
tilkynningar fjármálaráðuneytisins
um uppkaup ríkisverðbréfa, segir
m.a. í frétt frá sjóðnum.
Söfnunarsjóður lífeyrisréttinda
veitir sjóðfélögum allt að tveggja
milljóna króna lán til 20 ára og eru
þau veitt gegn veði í fasteign.
Val fulltrúa í miðborgarstjórn
Endalok morsesendinga á Islandi
Eins
og að
missa vin
LOFTSKEYTASTÖÐIN í Gufu-
nesi og loftskeytastöðvar í fjöl-
mörgum öðrum löndum hættu á
sunnudag að veita morsefjar-
skiptaþjónustu. Meðal þess
síðasta sem sent var út frá Gufu-
nesi voru fyrstu orðin sem send
voru á morsestafrófinu fyrir
rúmri öld: „A patient waiter is
no Ioser“.
Lárus Jóhannsson, yfirdeild-
arstjóri í Gufunesstöðinni, segir
að tilfinningin við endalok
morsesendinga minnti á það að
missa náin og traustan vin. Á
síðustu árum hafi reyndar ekki
verið mikið um samskipti með
morsemálinu. „Þau hafa að
mestu leyti verið við skip frá
Rússlandi og Eystrasaltslöndun-
um sem hafa verið eitthvað
seinni við að koma nýjum búnaði
um borð heldur en önnur,“ segir
Lárus.
Morsemálið stirt en góð
uppfinning á sínum tíma
„Fyrir mína parta er mér al-
veg ósárt um þetta, morsemálið
er stirt og ekki eins og nýjasta
tæknin," segir Stefán Ágústsson
sem var loftskeytamður við
Gufunes8töðina í íjörutíu ár,
þangað til hann lét af störfum
fyrir þremur árum. Hann út-
skrifaðist frá Loftskeytaskólan-
um árið 1946.
„Morse var afskaplega sein-
legt en dró út um allar trissur og
hægt var að taka á móti því við
mjög slæm skilyrði. Þetta var því
góð uppfinning hjá Morse gamla
á sínum tíma,“ segir Stefán.
Áður en hann kom til starfa
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
STEFÁN Ágústsson kom sér fyrir í gamalkunnum stellingum við
loftskeytatækin á sunnudag þegar síðustu morsesendingarnar
voru sendar frá loftskeytastöðinni Gufunesi. Fleiri gamlir loft-
skeytamenn fylgdust með þessum tímamótum.
hjá Gufunesstöðinni, og í sumar-
fríum eftir það, var Stefán loft-
skeytamaður á skipum. Meðal
annars var hann á togaranum
Jóni Baldvinssyni sem strandaði
við Reykjanes um miðja nótt í
mars árið 1955. Þá sendi Stefán
út morsemerkið sem frægast
hefur orðið, SOS. Reyndar segir
hann að hjálparkallið hafi ekki
skipt sköpum í þetta sinn því
sést hafi til skipsins úr landi.
Björgunarmenn komu á vett-
vang og vel gekk að hífa skip-
brotsmenn i land.
Morsemálið er ekki alveg liðið
undir lok á íslandi því áhuga-
menn um loftskeytasendingar
nota það enn í samskiptum sín-
um. Stefán segist þó ekkert
sinna því, hann hafi fengið nóg á
löngum starfsferli.
Ríkisstjórnin ákveðið aukið fjárframlag til Rannís
580 milljónir til upplýsinga-
tækni og umhverfísmála
RÍKISSTJÓRNIN hefur ákveðið að
veita Rannsóknarráði Islands
(Rannís) 580 milljónir króna á sex
árum til styrkveitinga á sviði upplýs-
ingatækni og umhverfismála í sam-
ræmi við sérstaka markáætlun.
Fjárveitingin bætist við reglulegt
framlag ríkisins þannig að Rannís
mun hafa 25% meira fjármagn til
ráðstöfunar en áður fram tO ársins
2004. Framlög til Rannís hafa staðið
í stað frá stofnun ráðsins árið 1994.
Forumsóknum vegna styrkja sem
veittir verða af fjárveitingunni má
skila fram til 15. mars en lokaum-
sóknum 15. apríl. Fyrstu styrkjunum
á að úthluta í lok maí nk.
Björn Bjarnason menntamál-
aráðhen-a og forsvarsmenn Rannís
kynntu markáætlunina á blaða-
mannafundi sl. þriðjudag. Björn
lagði áherslu á að árangur áætlunar-
innar yrði kannaður og mældur að
loknum tveimur fyrstu árunum.
Hann benti á að mikilvægt væri fyrir
þær atvinnugreinar sem byggðust á
hugviti að þau verðmæti væru metin
rétt eins og verðmæti í hefðbundn-
um atvinnugreinum, enda væri það
oft skilyrði þess að hægt væri að
nálgast fjármagn.
Hærri styrkir
Þorsteinn Ingi Sigfússon, formað-
ur Rannís, segir að markáætlunin
hafí verið unnin í samræmi við óskir
ríkisstjómarinnar um að auknum
styrkveitingum yrði beint að ákveðn-
um áherslusviðum.
Morgunblaðið/Sverrir
BJÖRN Bjarnason menntamálaráðherra segir mikilvægt að hugvitið
sem býr að baki nýjum atvinnugreinum sé metið til fjár.
„Með víðfeðmu hlutverki ráðsins
er í mörg hom að líta,“ segir í inn-
gangi Vilhjálms Lúðvíkssonar,
framkvæmdastjóra Rannís, að
markáætluninni. „Margar góðar
umsóknir berast á mjög ólíkum
sviðum. Hefur reynst freistandi að
styrkja sem flesta en takmarka
upphæð í hvert verkefni. Nýleg út-
tekt á starfsemi Tæknisjóðs bendir
til þess að þetta sé ekki besta leiðin
að skilvirku rannsóknastarfi."
Vilhjálmur segh- að með aukinni
fjái-veitingu gefist tækifæri til að
beita nýjum vinnubrögðum, veita
hærri styrki og auka samræmingu
milli verkefna, sem miði að skil-
greindum árangri á afmörkuðum
sviðum. „Hér er að hluta farið í fót-
spor annarra þjóða og beitt vinnu-
brögðum í ætt við það sem þekkt er
úr rammaáætlun Evrópusambands-
ins sem íslendingar hafa nú tekið
þátt í um skeið með góðum
árangri.“
Upplýsingatækni aðlöguð
að íslenskri tungu
Fram kom að gert er ráð fyrir að
styrkja níu meginsvið upplýs-
ingatækni. Markmiðin eru meðal
annars að stuðla að aðlögun upplýs-
ingatækni að íslensku skólakerfi og
tungu, að þróa lausnir í samvinnu
stjórnsýslustofnana og upplýsinga-
fyiártækja þannig að úr verði alþjóð-
leg söluvara, að bæta möguleika til
fjai-vinnu í þágu byggðastefnu, að
hagnýta fjarkönnun og landfræðileg
upplýsingakerfi tfl skráningar á upp-
lýsingum og breytingum á umhverf-
inu, að nýta upplýsingatækni til að
auðvelda aðgang almennings að upp-
lýsingum og aðstoða hið opinbera,
fyrirtæki og einstaklinga við
ákvarðanatöku og að hagnýta upp-
lýsingatækni til rannsókna á íslensk-
um menningararfí og við miðlun
hans.
í umhverfismálum verður styrk-
veitingum meðal annars ætlað að
stuðla að sjálfbærri nýtingu
auðlinda, að sjá þjóðfélaginu fyrir
upplýsingum um eðli hnattrænna
umhverfisbreytinga og náttúru-
sveiflna og meta afleiðingar þeirra,
að stuðla að umhverfisvænna atvinn-
nulífí, að kanna áhrif umhverfis á
hollustu og heilsu og að rannsaka og
nýta erfðaauðlindir þjóðar og
náttúru.
Námskeið
fyrir nýja
prófasta
NÁMSKEIÐ íyrir prófasta
verður haldið á vegum biskups-
embættisins og hefst það næst-
komandi mánudag. Fjórir nýir
prófastar hafa verið skipaðir
undanfama mánuði og er nám-
skeiðið íyrst og fremst ætlað
þeim.
Séra Þorvaldur Karl Helga-
son biskupsritari sagði tvær
ástæður fyrir þessu námskeiði,
annars vegar að margfl- nýir
prófastar hefðu verið skipaðir
síðustu mánuði og hins vegar þá
að margt væri nýtt í starfsum-
hverfi kirkjunnar með nýjum
lögum og reglum. Ragnhildur
Benediktdóttir, skrifstofustjóri
Biskupsstofu, hefur umsjón með
námskeiðunum en forstöðu-
menn deilda biskupsstofu munu
gera grein fyrir stai-fi deilda
sinna. Þá mun Guðmundur Þór
Guðmundsson lögfræðingur
fara yfir nýju lögin og starfs-
reglur sem kirkjunni hafa verið
settar og biskupsritari greinir
meðal annars frá þeim stuðningi
sem prófastar geta vænst í
starfi sínu frá biskupsstofu.
Þetta er í fyrsta sinn sem
kirkjan heldur sérstakt nám-
skeið fyrir prófasta en hlutverk
þeirra er samkvæmt lögunum
að vera fulltrúar biskups og
trúnaðarmenn hans í prófasts-
dæmunum og hafa í umboði
hans almenna tflsjón með
kirkjulegu starfi þar. Þá er ár-
legur prófastafundur ráðgerður
dagana 2. til 4. mars næstkom-
andi.