Morgunblaðið - 01.05.1999, Blaðsíða 80

80 LAUGARDAGUR 1. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
Grettir
Hundalíf
Smáfólk
m
' charlie brown? \
I MAPPENEP TO BE
UJAlKINö BY.AND I
5AW THI5 KITE ALL
TAN6LEP UP IN
THIS BI6 BU5H,
ANP I LUAS JU5T
VWONDERINö
KALLI BjarnaT Það vildi svo til að ég átti EKKI spyrja
leið hjá og sá þennan flugdreka alla
flæktan í þessum stóra runna. Og ég var að
velta því fyrir mér hvernig ...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Súnbréf 569 1329
Stríðs-
hörmungar
Frá Björgvini Björgvinssyni:
NU ER í gangi alþjóðleg myndlist-
arsamkeppni bama og unglinga frá 7
löndum, eða frá ítah'u, Austurríki,
Lúxemborg, Frakklandi, Þýska-
landi, Sviss og Finnlandi. Þetta er í
29. skiptið sem þessi samkeppni er
haldin. Að þessu sinni er unga fólkið
beðið að lýsa framtíðinni og framtíð-
arheiminum. I þessari samkeppni
hefur komið í ljós að unga fólkið er
mjög meðvitað um niðurrifsstarf-
semi hinna fullorðnu. Enda sýna
margar myndanna framtíðarheiminn
á heljarþröm, þar sem maðurinn hef-
ur svo til útrýmt öllu lífi á jörðinni,
og nánast lagt jörðina í rúst, með öll-
um sínum gereyðingartólum. Þessi
framtíðarsýn unga fólksins er rök-
rétt afleiðing af því sem nú er að
gerast, þ.e.a.s. virðingarleysi manns-
ins fyrir náttúrunni sem engu hlífir,
hvorki náttúrunni sjálfri eða dýralíf-
inu (en nærtækt dæmi sem tengist
dýralífinu eru fyrirhugaðar hvalveið-
ar íslenskra stjórnvalda). En verst
er þó tortíming mannsins á sjálfu
mannfólkinu í hinum fjölmörgu
styrjöldum um heimsbyggðina, þar
sem engu er hlíft, og jafnvel beitt
eitur og efnavopnum gegn eigin
fólki, eins og dæmin sýna frá írak.
Auk þess sem lönd eins og Irak eiga
í fórum sínum mikið magn af sýkla-
vopnum. Og nú er algjört hörmung-
arástand í Kosovo og Júgóslavíu.
Kosovo-AIbanar hafa orðið að flýja
svo hundruðum þúsunda skiptir til
nágrannalandamæranna, undan
hrottafengnu ofbeldi og morðum
Serba.
Loftárásir Nato á Júgóslavíu og
Kosovo er líka mjög dapurlegt að
horfa up á. Hvað gagnar það
Kosovo-Albönum að leggja Jú-
góslavíu og Kosovo í rúst? En það er
dæmigert fyrir Bandaríkjamenn að
viija sýna hemaðarlegan mátt sinn,
og auðvitað alltaf utan Bandaríkj-
anna. En hvemig getur heimurinn
treyst dómgreind og forystu Banda-
ríkjanna í Nato, eftir að hafa horft
upp á þann skrípaleik sem átti sér
stað meðal bandarískra stjórnmála-
manna allt síðasthðið ár, þar sem öll
heimsins vandamál hurfu í skuggann
af fáránlegu hneykslismáli? Og
hvemig er hægt að treysta Nato þar
sem Tyrkland er bandalagsþjóð, þar
sem mannréttindi eru fótum troðin,
auk þess sem Kúrdar sæta miklum
ofsóknum af hendi Tyrkja? Kúrdar
eru sárþjáð margra milljóna þjóð á
vergangi: En það hentar greinilega
ekki hagsmunum Bandaríkjanna og
Nato að hjálpa þeim.
Nú þegar þetta er skrifað falla
Natósprengjumar látlaust á Jú-
góslavíu og höfuðborgina Belgrad.
Það færir mann óneitanlega nær
þessu öllu saman að hafa kynnst per-
sónulega fólki og staðháttum í Jú-
góslavíu fyrir mörgum árum, eða
þegar ég stundaði framhaldsnám við
listaakademíuna í Belgrad
1981-1982. Ég kynntist á þeim ámm
mörgum Serbum, sérstaklega ungu
fólki í listaakademíunni. Allt var
þetta ósköp venjulegt og friðsælt
fólk sem ég get ekki alveg séð fyrir
mér sem þátttakendur í hrotta-
skapnum í Kosovo. En dæmin sanna
þó að oft breytist mannfólkið í mis-
kunnarlausar skepnur í styrjöldum.
Abyrgðin á stríðsástandinu í
Kosovo og Júgóslavíu verður fyrst
og fremst að skrifast á forseta Jú-
góslavíu, Slobodan Milesevic, sem
neitaði að skrifa undir Parísarfriðar-
samninginn. Ég er viss um að Astþór
Magnússon, stofnandi hinna ágætu
friðarsamtaka, Friður 2000, geti ver-
ið sammála um sök Júgóslavíufor-
seta, þó svo honum hafi láðst að
nefna það í lesendabréfi sínu í Morg-
unblaðinu 28.3. sl. þar sem hann
gagnrýndi sprengjuárásir Nato. Ég
er sammála Astþóri að aflétta þurfi
viðskiptabanni Sameinuðu þjóðanna
á Irak sem bitna verst á saklausum
konum og bömum.
En um leið má alls ekki hlifa þeim
einræðisherrum sem fyrst og fremst
bera ábyrgðina á hörmungum millj-
óna manna, hvort sem það er
Saddam Hussein eða Slobodan
Milosevic.
En mitt í öllum þessum stríðs-
hörmungum er vonarneisti sem er
hinn mikli fjöldi fólks víða um heim,
t.d. frá öllum Norðurlandaþjóðunum,
sem er tilbúinn til að rétta hinum
stríðshrjáðu hjálparhönd. En miðað
við allar þær stríðshörmungar sem
mannfólkið kemur sér í, er þá nokk-
ur furða að unga fólkið, sem nefnt er
í byrjun greinarinnar, sé í töluverð-
um vafa um bjarta framtíð heims-
byggðarinnar.
BJÖRGVIN BJÖRGVINSSON,
myndlistarkennari, Suður-Finnlandi.
Reisn eða forsjá
landsfeðranna
Frá Steinari Steinssyni:
REISN og sjálfsákvörðun er hverj-
um manni nauðsyn, en af hverju er
þá forsjá troðið upp á fólk? Gefum
okkur lítið dæmi svo sem að byggð
eða hérað hefði kvóta, t.d. 4.000
tonn, til útleigu. Sagt er að vel
reiknaðar útgerðir, svo sem minni
skip og bátar, greiði nú fyrir hvert
leigt kíló 80 kr. til 110 kr. til ein-
hvers X. Fengi viðkomandi byggð
hinsvegar 40 kr. á kg væri það 160
milljónir kr. Væri slík greiðsla sett
í framkvæmdasjóð sveitarinnar
hefðu heimamenn val um ráðstöfun
sjóðsins. Sjóðinn mætti nota til at-
vinnumála og félagslegra mála.
Renna mætti stoðum undir nýjan
og fjölbreyttari iðnað, og/eða bæta
aðstöðu fyrir unglinga, og/eða koma
á fót tölvuveri með leiðbeinanda og
tengsl við sérskóla og háskóla,
og/eða bæta aðstöðu aldraðra,
og/eða byggja betri vegi, og/eða
reisa menningarhús. Er einhverjum
í nöp við slíka reisn og frelsi? Þetta
gæti vissulega raskað gleði þeirra
sem telja forsjána sitt verksvið, en
það er bara ekki hægt að gera öll-
um til geðs. Spurningin er; hverjum
á að þjóna, þessum X, eða forsjár-
fullum landsfeðrum eða bara fólk-
inu?
STEINAR STEINSSON,
Holtagerði 80, Kópavogi.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.