Morgunblaðið - 22.06.1999, Síða 1

STOFNAÐ 1918
137. TBL. 87. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 22. JÚNÍ 1999 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Bill Clinton útilokar að Serbar fái efnahagsaðstoð á meðan Milosevic er þar við völd
NATO veitir Júgdslavíu
rafmagn, matvæli og lyf
Reuters
HALLDÓR Ásgrúnsson utanríkis-
Tveir breskir friðargæsluliðar létust í
sprengingu í Kosovo
Bonn, Búdapest. Reuters.
TVEIR friðargæsluliðar úr sérsveitum Gurkha í breska hemum, auk
tveggja óbreyttra borgara, fórust í sprengingu er þeir voru að fjarlægja
hergögn úr skólahúsi í bænum Orlate í Kosovo í gær. Peir voru fyrstu
liðsmenn friðargæslusveita NATO sem láta lífið í aðgerðum í héraðinu.
A fundi Bandaríkjamanna og Evrópusambandsins um aðstoð við upp-
byggingu í Kosovo, sem haldinn var í Bonn í gær, var fyrst og fremst
rætt um skiptingu kostnaðar og hve langt ætti að ganga í að aðstoða
Serba við að byggja upp land sitt eftir loftárásir NATO.
Morgunblaðið/Kristinn
KEIZO Obuchi, forsætisráðherra Japans, og Chizuko Obuchi, eigin-
kona hans, við komuna til Keflavíkur í gærkvöldi.
Bill Clinton Bandaríkjaforseti
sagði á fréttamannafundi með Ger-
hard Schröder, kanslara Þýska-
lands, og Jacques Santer, forseta
framkvæmdastjórnar ESB, að
mannúðaraðstoð við Júgóslavíu
gæti falið í sér veitingu rafmagns
til að halda sjúkrahúsum gangandi
og gera almenningi í landinu kleift
að hita hús sín í vetur. En Clinton
útilokaði að NATO myndi aðstoða
Serba við að endurbyggja brýr sem
eyðilögðust í loftárásum banda-
lagsins. Sagði hann að það væri
hluti af efnahagsuppbyggingu en
ekki mannúðarstarfi, og á meðan
Slobodan Milosevic væri við völd í
Júgóslavíu kæmi slíkt ekki til
greina.
Ráðstefna um uppbyggingu
haldin fjúlf
Schröder sagði á fréttamanna-
fundinum að í neyðarhjálp við
Serba myndi felast að NATO veitti
þeim matvæli og lyf, því ekki væri
hægt að láta fólk svelta vegna þess
að það hefði rangan forseta. Hins
vegar fengju Serbar enga efnahags-
aðstoð fyrr en lýðræði yrði þar í
heiðri haft. Sagði Sehröder að ráð-
gert væri að halda ráðstefnu um
uppbyggingu Balkanlanda í júlí, og
myndi hún fara fram í Sarajevo,
höfuðborg Bosníu.
Clinton hringdi í gær í Hashim
Thaci, foringja Frelsishers Kosovo
(UCK), til að lýsa yfir ánægju sinni
með að hreyfmgin samþykkti í fyrri-
nótt að leggja niður vopn. Eftir
fundinn í Bonn í gær hélt Clinton til
Slóveníu, þar sem hann ræddi við
forseta landsins. Við komuna hvatti
hann Serba til að binda enda á
„blóðuga valdatíð“ Milosevic. Clint-
on mun í dag heimsækja flótta-
mannabúðir Kosovo-Albana í Mak-
edóníu.
Blair hvetur Serba til að
steypa Milosevic af stóli
Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands, hvatti í gær serbnesku
þjóðina til að steypa Slobodan
Milosevic af stóli, og sagði að Serb-
ar gætu ekki lengur horft framhjá
grimmdarverkum sínum í Kosovo.
Blair sagði ennfremur að Serbía
gæti ekki endurheimt sess sinn
meðal siðmenntaðra þjóða á meðan
ákærður stríðsglæpamaður væri
þar við völd.
Javier Solana, framkvæmdastjóri
NATO, tók í sama streng í gær á
ráðstefnu bandalagsins í Búdapest.
Sagði hann að Milosevic myndi
aldrei eiga samleið með ríkjum Evr-
ópu og að Júgóslavía yrði í auka-
hlutverki í álfunni uns hann léti af
völdum.
Um 300 bandarískar herflugvélar
sem tóku þátt í árásum á Júgóslavíu
voru í gær kallaðar heim, til stað-
festingar á formlegri tilkynningu
NATO á sunnudag um að loftárás-
um væri lokið, eftir að Serbar höfðu
lokið brottflutningi herliðs síns úr
Kosovo.
■ Erfitt verður/26
ráðherra heilsar Elisabeth Rehn,
sendimanni Sameinuðu þjóðanna
í Bosm'u, í Sarajevo í gær.
Sendinefnd
Evrópuráðsins til
Bosníu-Hersegóvínu
Miklar
framfarir
í landiim
Sarajevo. Morgunblaðið.
„BOSNÍA-Hersegóvína á heima í
Evrópu," sagði Daniel Tarschys, að-
alframkvæmdastjóri Evrópuráðsins,
á blaðamannafundi í Sarajevo í gær
eftir fund sendinefndar ráðsins, und-
ir forystu Halldórs Asgrímssonar ut-
anríkisráðherra með forsetum Bosn-
íu-Hersegóvínu.
Markmið ferðarinnar var að
leggja inngöngu landsins í Evrópu-
ráðið lið, en aðildarumsóknin verður
á næstunni lögð fýrir þing ráðsins. A
morgun mun utanríkisráðherra
segja þinginu frá meginmðm"stöðu
ferðar sendinefndarinnar. Kvaðst
Halldór í samtali við Morgunblaðið í
gær hafa séð miklar framfarir í land-
inu á undanförnum þremur árum og
sagði að vonir stæðu til að innan
skamms tíma verði það aðildarríki
Evrópuráðsins.
■ Klafar fortíðar/24
Keizo Obuchi, forsætisráðherra Japans, á fslandi
Merki um aukin sam-
skipti þjóðanna
KEIZO Obuchi, forsætisráðherra
Japans, og Chizuko Obuchi, eigin-
kona hans, komu ásamt fjölmennu
fylgdarliði til Islands í gærkvöldi.
Boeing 747-400 þota japanska ríkisins
lenti á Keflavíkurflug\'elli á áttunda
tímanum í gærkvöldi. Ami M.
Mathiesen sjávarútvegsráðherra tók
á móti japönsku forsætisráðherra-
hjónunum fyrir hönd íslenska ríkis-
ins.
Sadaaki Numata, yfírmaður fjöl-
miðla- og almannatengsla japanska
utanríkisráðuneytisins, sagði í sam-
tali við Morgunblaðið í gærkvöldi að
unnlð yrði að því að efla samskipti
Japans og Islands með ýmsu móti.
„Við ætlum að stofna japanska upp-
lýsingaskrifstofu hér í Reykjavík á
þessu ári. Eg vona að hún verði mik-
ilvægur grundvöllur fyrir miðlun
hvers kyns upplýsinga um Japan hér
á landi. Við teljum að þessi nýmæh
og heimsókn Obuchis séu leiðir til að
efla samskiptin enn frekar og við
fógnum ennfremur stofnun íslensks
sendiráðs í Tókýó. Allt eru þetta já-
kvæðir atburðir og merki um aukin
samskipti þjóðanna tveggja,“ sagði
hann.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
mun eiga fund með Keizo Obuchi í
Höfða kl. 9 í dag. Davíð sagði í gær
að hann myndi einkum ræða við
Obuchi um viðskipti landanna og
gagnkvæm sendiherraskipti en
stefnt er að því að opnað verði ís-
lenskt sendiráð í Japan árið 2001.
Önnur breiðþota til vara
A annað hundrað embættismenn
og háttsettir menn úr japönsku
þjóðh'fi, auk um 40 japanskra fjöl-
miðlamanna, komu einnig með þotu
japanska forsætisráðherrans í gær.
Alls fylgja um 220 manns Keizo
Obuchi hingað til lands en fyrir
nokkru komu fjórir tugir japanskra
starfsmanna til Islands vegna heim-
sóknarinnar.
Mikill viðbúnaður var í kringum
komu forsætisráðherrahjónanna
sem héldu strax að lokinni móttöku-
athöfn á Keflavíkurflugvelli að Hótel
Loftleiðum. Þar sátu þau kvöldverð
með japönsku fjölmiðlafólki. I gær-
kvöldi kom svo önnur Boeing 747-
400 þota til Keflavíkur á vegum jap-
anska ríkisins en hún er höfð til vara
fyrir japönsku forsætisráðherra-
hjónin.
Ræðir við forsætisráðherra
Norðurlandanna
I framhaldi af fundi Obuchis og
Davíðs í dag mun japanski forsætis-
ráðherrann eiga fund með forsætis-
ráðherrum Norðurlandanna, sem
staddir eru hér á landi. Að því búnu
verður efnt til fréttamannafundar.
Japönsku forsætisráðherrahjónin,
forsætisráðherrar Norðurlandanna
og eiginkonur þeirra munu svo
snæða hádegisverð á Bessastöðum í
boði Ólafs Ragnars Grímssonar, for-
seta Islands.
■ Lítum á Norðurlönd/34/35