Morgunblaðið - 18.11.1999, Blaðsíða 18

18 FIMMTUDAGUR 18. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
AKUREYRI
Bæjarstjórn Akureyrar vísar kærumáli jafnréttisnefndar til Hæstaréttar
Skortir leiðsögn um hvernig beita
eigi leikreglum frjálsra samninga
BÆJARSTJÓRN Akureyrar hefur
samþykkt að vísa máli kærunefndar
jafnréttismála vegna Ragnhildar
Vigfúsdóttur fyrrverandi jafnréttis-
fulltrúa gegn Akureyrarbæ til
Hæstaréttar. Héraðsdómur Norð-
urlands eystra kvað nýlega upp
þann dóm að sá munur sem var á
launum og starfskjörurn jafnréttis-
fulltrúa og atvinnumálafulltrúa bæj-
arins hafi verið ólögmætur og brot á
lögum um jafna stöðu og jafnan rétt
kvenna og karla. Var Akureyrarbæ
gert að greiða Ragnhildi launamis-
munin og skaðabætur.
Sigurður J. Sigurðsson forseti
bæjarstjórar sagði í umræðum á
fundi bæjarstjómar að Akureyrar-
bær hefði á síðustu árum gerst þátt-
takandi að sífellt fieiri kjarasamn-
ingum. Starfsmannafélagi Akureyr-
arbæjar, STAK, hefði ekki tekist að
halda starfsmönnum innan sinna
vébanda og æ fleiri valið þá leið að
færa stéttarfélagsaðild sína til sér-
greinafélaga í þeirri von að slíkt
veitti þeim betri kjör. Akureyrar-
bær hefði svarað kalli tímans og
tekið upp samninga við þessi félög
og væri þannig í raun verið að færa
kjarasamninga til samræmis við al-
mennan vinnumarkað í stað vinnu-
staðasamnings, sem STAK-samn-
ingarnir væra í reynd. Launanefnd
sveitarfélaga annast samningagerð
að stóram hluta fyrir bæjarfélagið,
en einnig era gerðir samningai- af
hálfu kjaranefndar bæjarins og þá
eru fá dæmi um persónusamninga.
Mikill launamunur milli kynja
Akureyrarbær gerir kjarasamn-
inga við um 25 félög vegna um 1.350
starfa. Launanefndin annast gerð
14 samninga og 11 era gerðir af
bænum sjálfum. Sagði Sigurður að
við kjarasamninga væra þau vinnu-
brögð viðhöfð að gæta fulls jafnræð-
is kynjanna. Hann sagði það verð-
ugt viðfangsefni að skoða þá þróun
sem orðið hefði sem greindi launa-
mun fólks eftir störfum og stéttar-
félögum. Öllum væri ljóst eftir yfir-
lestur kjarasamninga einstakra
starfsstétta, að þar kæmi fram mis-
munur sem ætti sér enga eðlilega
skýringu, hefði ekkert með kyn að
gera en réðist af vinnuumhverfi,
viðhorfum og verðmætamati.
Sigurður benti á að gerður hefði
verið víðtækur samanburður á laun-
um karla og kvenna hjá Akureyrar-
bæ í upphafi síðasta árs en hann
leiddi í ljós verulegan mismun launa
milli kynja. Karlar fengu hærri
launagreiðslu fyrir aðra vinnu en
dagvinnu og konur voru með um 6%
lægri dagvinnulaun en karlar að
teknu tilliti til starfs, starfssviðs,
aldurs og starfsaldurs. Sambærileg-
ar niðurstöður sömu rannsakenda
fengust gagnvart starfsmönnum
Reykj avíkurborgar.
Augnabliksfriður við einstakling
en áframhaldandi óvissa
Bæjarstjóm Akureyrar ákvað á
sínum tíma að engar forsendur væru
til að fara að kröfum jafnréttisfull-
trúa um leiðréttingu kjara til sam-
ræmis við launakjör atvinnumálafull-
tráa, þrátt fyrir að starfsmat sem
gert var 1996 hafi leitt til svipaðrar
stigagjafar fyrir þessi störf. Starfs-
matið sem notað var er mat sem
samkomulag er um við STAK að
beita við að raða innbyrðis í störf
sem STAK gerir kjarasamninga fyr-
ir. Það nær því ekki til annarra
starfa auk þess sem bærinn er með
samkomulag við Verkalýðsfélagið
Einingu um starfsmat. Sigurður
sagði það engan efa í sínum huga að
hlutverk og skyldur, ábyi'gð, kvaðii'
og væntingar sem gerðar voru til
starfsmanns atvinnumálanefndar
hafi verið gjörólíkai’ þeim kröfum
sem gerðar vora til starfsmanns á
sviði jafnréttis- og fræðslumála.
Sigurður sagði að hægt hefði
verið að ná sátt í máli Ragnhildar,
greiða henni launamismuninn og
ljúka málinu. Bæjarstjórn hefði
kosið að fara ekki þá leið enda
slíkt einungis skilað augnabliks
friði við einstakling en áframhald-
andi óvissu um stöðu mála. „Það er
bjargföst skoðun mín að engar for-
sendur hafi verið fyrir launabreyt-
ingu í starfi jafnréttis- og fræðslu-
fulltrúa, þegar horft er á kjaramál-
in í okkar samfélagi. Þegar hins
vegar einstökum tilvikum er velt
upp á borð réttvísinnar og þau að-
skilin frá núverandi lögmáli vinnu-
markaðar má búast við svona nið-
urstöðu," sagði Sigurður. Hann
kvaðst ekki sannfærður um að
Hæstiréttur tæki efnislega á þeim
atriðum sem hann velti upp. „Eg
óttast að við sitjum í sömu stöðu
og nú - með óvissuna í farteskinu
en enga leiðsögn um á hvern hátt
við eigum að beita leikreglum
frjálsra kjarasamninga," sagði Sig-
urður en bætti við, að nokkuð yrði
þó áunnið fengist efnisleg af-
greiðsla sem túlki með ótvíræðum
hætti lögmæti sveitarstjórna til að
gera eða gera ekki einstaklings-
bundna kjarasamninga við starfs-
menn sína.
Menningarsamtök Norðlendinga
Listaverk í
grunnskóla
Morgunblaðið/Margit Elva Einarsdóttir
Konur úr kvenfélaginu Baugi í Grímsey notuðu tækifærið
og skoðuðu listaverkin sem Menor sendi út í eyju.
Grímsey. Morgunblaðið.
ÁTAK stendur nú yfir hjá Menn-
ingarsamtökum Norðlendinga,
Menor, að kynna norðlenska
listamenn og verk þeirra í
grunnskólum á Norðurlandi.
Skólum býðst að vera með list-
kynningu fyrir nemendur og er
sendur kassi, „Kassinn - einn
með öllu“, til viðkomandi skóla.
Hann inniheldur tíu myndverk,
ýmist málverk, teikningar, graf-
ík, textfl eða þrívíð verk eftir
einn eða fleiri listamenn, upplýs-
ingar um þá og verkin svo og
verkefni sem hægt er að nota
við kennslu.
Grunnskóli Grímseyjar var
fyrsti skólinn sem fékk sendan
til sín kassa og er listkynningu
þar nýlokið. Annar kassi var
sendur á Svalbarð í Þistilfirði.
Þetta eru svokallaðar enda-
stöðvar til austurs og vesturs frá
Akureyri og áætlað að Ijúka
átakinu í byrjun mars í Hrísey
og Hrafnagilsskóla ef eftirspurn
verður ekki því meiri. Kassarnir
verða tveir á ferðinni samtímis í
vetur, annar á Norðurlandi
eystra og hinn á Norðurlandi
vestra.
Kassinn sem kom til Grímseyj-
ar innihélt verk eftir þrjá lista-
menn, Aðalheiði Eysteinsdóttur,
Kristin G. Jóhannsson og Ragn-
heiði Þórsdóttur. Aðalheiður
sker út í tré og eru verk hennar
af fólki unnin úr spýtum og mál-
uð og er boðskapur hennar að
minna á að bak við tækni og
tölvur stendur manneskja. Krist-
inn sýnir olíumálverk og Ragn-
heiður vefnað, en bæði vinna
þau með náttúruna og umhverf-
ið í verkum sínum. Þessi kassi
verður á ferð um Norðurland
vestra.
Gagnlegt fyrir nemendurna
Helga Mattína Björnsdóttir,
leiðbeinandi í Grunnskóla
Grímseyjar, kvaðst mjög hrifin
af þessu framtaki Menor og
sagði það lærdómsríkt. „Við höf-
um sannarlega notið þess að
hafa þessa listkynningu. Það er
virkilega gagnlegt fyrir nem-
endurna að fá að sjá verkin og
heyra um listamennina. Þau
hafa gert tilraunir með efni og
liti, fengið að herma eftir verk-
unum og lært að notfæra sér
tækni listamannanna. Það er
frábært fyrir börnin að fá inn-
sýn í listaheiminn því það er
ekki daglegt brauð og eykur svo
sannarlega sjóndeildarhring-
inn,“ sagði Helga Mattína.
í kassanum sem er á ferð um
Norðurland eystra eru fimm
grafísk verk, tréristur eftir Ein-
ar Gíslason grafíklistamann, og
fimm málverk eftir Hjördísi
Bergsdóttur myndlistarmann.
Markmiðið með þessu átaki er
meðal annars að stuðla að auk-
inni kynningu á íslenskri mynd-
list og gefa nemendum tækifæri
til að kynnast listamönnum og
verkum þeirra. Menor hrinti
þessu verkefni af stað og leggur
í það fé. Stjórn samtakanna
skipaði þriggja manna nefnd
undir forustu Guðmundar Ár-
manns Siguijónssonar til að
móta hugmyndina og annast
verkefnið, þar með talið að velja
þá listamenn sem kynntir eru.
ÞÚ GETUR
SPARAÐ »
ÞUSUNDIR
Gleraugnaverslunin
SJONARHÓLL
HAFNARFIRÐI & GLÆSIBÆ
Frumkvöðull að lækkun gleraugnavcrðs í Islandi
SKIPAPLOTUR - INNRETTINGAR
JL plötur í lestar
SERVANT plötur
^P"eíÍ
ÞÞ
&CO
SALERNISHÓLF
BAÐÞILJUR
ELDSHÚSBORÐPLÖTUR
Á LAGER-NORSK
HÁGÆÐAVARA
Þ.ÞORGRÍMSSON & CO
ÁRMÚLA 29 S: SS3 8640 & 568 6100
Morgunblaðið/Kristján
Umhverfis-
mál hjá
fyrirtækjum
UMHVERFISMÁL hjá fyrir-
tækjum á Akureyri verða rædd
á hádegisverðarfundi á Foss-
hóteli KEA í dag, fimmtudag-
inn 18. nóvember, frá kl. 12 til
14. Stefán Gíslason verkefnis-
stjóri Islenska staðai'dagskrár-
verkefnisins kynnir verkefnið,
Guðbrandur Sigurðsson fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags
Akureyringa og Helena Dejak,
forstjóri Ferðaskrifstofunnar
Nonna, flytja hugleiðinar um
stöðu mála og þá ræðir Guð-
mundur Sigvaldason verkefnis-
stjóri Staðardagskrár 21 á
Akureyri um næstu skref.
Á og í gegnum vefslóð Akur-
eyrai'bæjar (www.akureyri.is)
er að finna upplýsingar um
Staðardagskrá 21 og það sem er
að gerast á því sviði í bænum, á
landinu og í heiminum. Atvinnu-
málaneínd Akureyrarbæjar
samþykkti íyrr á árinu í stefnu-
mótun sinni að bærinn taki for-
ystu meðal sveitarfélaga í um-
hverfismálum, en í stefnumót-
uninni er einnig lögð áhersla á
þátttöku fyrirtækjanna í mörk-
un umhverfisstefnunnar.
Baráttan
um börnin
KVIKMYNDIN Bai'áttan um
börnin eftir Canan Gerede
verður tekin til sýninga í Borg-
arbíói á Akureyri í dag,
fímmtudaginn 18. nóvember.
Myndin er tekin í Tyrklandi
og á Islandi og byggh- leik-
stjórinn sögu sína að einhverju
leyti á sögu Soffíu Hansen.
Myndin hefur verið kynnt á
kvikmyndahátíðum og mörkuð-
um í Evrópu í sumar og haust
og hefur sala hennai' og dreifíng
gengið vel að því er fram kemur
í fréttatilkynningu, en samning-
ar hafa tekist um sýningu
myndarinnar á Spáni og Italíu
og fleiri eru í burðarliðnum.
Spurninga-
keppni
Önnur umferð í spurninga-
keppni Kvenfélagsins Baldurs-
brár verður í Glerárkirkju á
föstudag, 19. nóvember, og
hefst hún kl. 20.30.
Liðin sem keppa eru: Síma-
menn - Trillukarlar, Síðuskóli
- BSO, Ásprent POB - Kjarna-
fæði og Karlakór Akureyrar-
Geysir - Akureyrarbær.
Aðgangseyrir er 500 krónur
og í hléi verður selt kaffi og
kokkteill. AUur ágóði rennur til
kaupa á tæki sem tengist tölvu
og gerir langveikum börnum á
Akureyri kleift að fylgjast með
námi í skólanum sínum.
Líf og fjör
í sund-
leikfimi
ÞAÐ er líf og fjör í sundlaug-
inni á Þelamörk í Glæsibæjar-
hreppi er hópur fólks kemur
þar saman til að stunda sund-
leikfimi undir leiðsögn Hönnu
Dóru Markúsdóttur. Á Þela-
mörk hefur verið stunduð sund-
leikfimi í nokkur ár, frá hausti
og fram á vor. Áhuginn er mik-
ill og kemur fólkið bæði frá
Akureyri og úr nágrenninu til
þess að stunda góða og holla
hreyfingu í vatninu.