Morgunblaðið - 14.03.2000, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 14. MARS 2000 25
ERLENT
Stríðsglæpadómstóll fjallar um Srebrenica
Krstic svarar til saka
Ilaag. AP.
Saksóknarar
Sameinuðu þjóð-
anna hófu í gær
málflutning sinn
gegn serbneslca
hershöfðingjan-
um Radislav
Krstic en hann
er sakaður um
aðild að þjóðar-
Radislav Krstic morði Krgtic er
æðsti liðsforingi Bosníu-Serba sem
dreginn hefur verið fyrir alþjóð-
lega stríðsglæpadómstólinn í
Haag.
Krstic er sakaður um að hafa
stjórnað aðgerðum gegn íbúum
borgarinnar Srebrenica árið 1995
en þangað höfðu mörg þúsund
múslimar leitað í von um að njóta
verndar friðargæsluliða SÞ. „Þús-
undir óbreyttra borgara sem höfðu
lagt niður vopn voru myrtir með
skipulögðum hætti af Bosníu-Ser-
bum og hinum ákærða,“ sagði
bandaríski saksóknarinn Mark
Harmon. „Umfang glæpanna sem
framdir voru er meira en heimur-
inn hefur orðið vitni að síðan í
seinni heimsstyrjöld."
Saksóknarar segja að Krstic hafi
skipað fyrir um „þjóðarhreinsun"
en í henni má heita að þjóðarbrot
múslima á staðnum hafi verið
þurrkað út með skipulögðum
fjöldamorðum og brottrekstri.
Að sögn Harmons voru þeir sem
reyndu að fela sig á heimilum sín-
um „eltir uppi með hundum og síð-
an slátrað". Hann sagði að sér-
fræðingar í réttarlækningum hefðu
þegar grafið upp um 1.800 lík. Tal-
ið væri að um 7.500 manns hefðu
týnt lífi í Srebrenica eða væri sakn-
að.
Jóhannes Páll II páfí biður um fyrirgefningu á syndum kirkjunnar
Gyðingar fagna en vilja
frekari aðgerðir
Páfagarði, New York, Jerúsalem. AP, AFP.
LEIÐTOGAR gyðinga víða um heim hafa fagnað
því að Jóhannes Páll II páfi skyldi við messu í
Páfagarði á sunnudag biðja Guð fyrirgefningar á
syndum kaþólsku kirkjunnar á umliðnum öldum.
Sumir þeirra töldu þó að ekki væri gengið nógu
langt. Meir Lau, yfirrabbíni í ísrael, sagðist „mjög
óánægður“ yfir því að páfi skyldi ekki nefna hel-
fórina í syndajátningunni.
Leiðtogi þýskra gyðinga, Michael Friedman,
tók í sama streng og sagði að páfi hefði misst af
„sögulegu tækifæri" er hann sleppti því að nefna
sérstaklega glæpi nasista. En hann sagði að samt
sem áður væri afsökun páfa „mikilvægt fyrsta
skref“.
Margir leiðtogai- gyðinga hafa sakað kirkjuna
og þá einkum Píus páfa XII um að hafa þagað yfir
grimmdarverkum nasista gegn gyðingum á stríðs-
árunum.
Joaquin Navarro-Valls, talsmaður Páfagarðs,
sagði í gær að aldrei hefði verið ætlunin að biðja
fólk fýrirgefningar. Páfinn bæði Guð að fyrirgefa.
Meir Lau segist vona að páfi muni ræða um hel-
fórina þegar hann heimsækh’ helfararminnis-
merkið Yad Vashem í ísrael í pílagrímsferð sinni
til Landsins helga sem hefst á miðvikudag.
Óttast sverta ímynd
Séra John Pawlikowski, prófessor í félagssið-
fræði við Kaþólska guðfræðiháskólann í Chicago,
sagði að páfi hefði gengið eins langt og honum var
unnt þegar höfð væri í huga andstaðan við slíka af-
sökunarbeiðni meðal þeirra kaþólikka sem óttuð-
ust að ummælin myndu sverta ímynd kirkjunnar.
Sjálfur sagðist hann myndu hafa kosið að páfi
hefði lýst yfir iðrun vegna þess hvernig and-gyð-
Reuters
Jóhannes Páll II páfi heldur á gullinni Bibliu
við athöfnina á sunnudag þar sem hann bað
Guð fýrirgefningar á syndum kirkjunnar.
ingleg hugsun hefði verið tjáð öldum saman í
predikunum, trúarlegum barnalærdómi og mynd-
list kirkjunnar á umliðnum öldum. Og jafnframt
að páfinn hefði viðurkennt að sumir syndararnir
hefðu verið í hópi æðstu leiðtoga stofnunarinnar.
Greville Janner lávarðm', formaður breskra
samtaka sem vilja fræða almenning um helförina,
hrósaði páfa fyrir bónina um fyrirgefningu en lét
einnig í ljós von um að skjalasöfn Páfagarðs frá
tímum nasista yrðu opnuð.
Það vakti mikla athygli er Roger M. Mahoney,
kardínáli í Los Angeles, fjallaði um hlutskipti sam-
kynhneigðra er hann baðst í liðinni viku fyrirgefn-
ingar á syndum kirkjunnar. Talsmaður kaþólskra
kvennasamtaka í Chicago, Donna Quinn, sagði að
væri páfinn „að biðja af einlægni um fyrirgefningu
yrði hann að breyta þeirri stefnu kaþólsku
kirkjunnar að mismuna konum, til dæmis í sam-
bandi við prestsvígslu". Kirkjan leyfir ekki að kon-
ur gegni preststörfum.
Páfi bað Guð fyrirgefningar á syndum sem
drýgðar hefðu verið gagnvart gyðingum, konum
og minnihlutahópum en orðalagið var almennt.
„Kristnir menn hafa oft afneitað guðspjöllun-
um, látið valdagræðgi fara sínu fram, þeir hafa
brotið rétt á þjóðum og þjóðarbrotum, sýnt
menningu þeirra og hefðbundinni trú fyrirlitn-
ingu,“ sagði páfí. Hann nefndi ekki sérstaklega
helförina, krossferðirnar eða rannsóknarrétt
kirkjunnar á nafn. ítalska dagblaðið Corriera
della Sera sagði að ummælum páfa hefði verið
breytt nokkrum mínútum fyrir messuna og þau
útvötnuð vegna þrýstings frá öflum innan
kirkjunnar sem voru mótfallin yfirlýsingu í þessa
veru.
Cohen
vel tekið í
Víetnam
WILLIAM Cohen, varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna, og Phan
Van Tra, varnarmálaráðherra
Víetnam, sjást hér ásamt heiðurs-
verði víetnamska hersins við komu
Cohens til Víetnam í gær. Cohen
varð þar með fyrsti varnarmála-
ráðherra Bandaríkjanna til að
heimsækja landið frá lokum Víet-
namstríðsins fyrir 25 árum. „Eg
ætla að beina athyglinni að framtíð
en ekki fortíð," sagði Cohen við
komuna í gær.
Megintilgangur tveggja daga op-
inberrar heimsóknar Cohens er, að
hans sögn, að leggja áherslu á Síun-
einað átak Bandaríkjanna og Víetn-
am við að finna og endurheimta
líkamsleifar bandarískra hermanna
sem hurfu í stríðinu, en bandarísk
stjómvöld vildu þó einnig bæta al-
menn samskipti þjóðanna. „Við von-
umst til að bæta almenn samskipti
og að hernaðarþátturinn verði hluti
þess,“ sagði Cohen sem hefur áhuga
á hernaðarsamstarfi við Víetnam
m.a. við að íjarlægja gamlar jarð-
sprengjur.
Cohen heimsótti í gær hóp Banda-
ríkjamanna og Víetnama sem leita
líkamsleifa bandarískra llugmanna
og í dag ávarpar hann Hermálaaka-
demfu Víetnams og fundar með leið-
toginn Kommúnistaflokksins.
Heimsókn Cohens á sér stað um
það leyti sem Víetnamar fagna því
að 25 ár era liðin frá því að þeir
unnu sigur í Víetnamstríðinu.
Cohen kvaðst hins vegar frekar
vilja leggja áherslu á þann áfanga
að brátt séu fimm ár liðin frá því
AP
þjóðimar tóku upp stjórnmálasam-
band á ný.
Um 58.000 bandarískir hermenn
féllu í Víetnamstríðinu og er um
2.000 enn saknað. Þá féllu rúmar
þijár milljónir Víetnama í átökun-
um, þar af tvær milljónir óbreyttra
borgara.
Fjölmiðlasamruni í
Bandaríkjunum
Tribune
kaupir
LA Times
Los Angeles. AP.
SKÝRT var frá því í gær að
bandaríska fjölmiðlafyrirtæk-
ið Tribune Co í Chicago muni
taka yfir Times Miraor Co sem
hefur undir forystu Chandler-
fjölskyldunni rekið dagblaðið
The Los Angeles Times frá
1882. Fjölskyldan á meirihluta
í Times Mirror og fær fjóra af
16 stjórnarmönnum nýju sam-
steypunnar, einnig ákveðin
sérréttindi, m.a. við val á út-
gefanda blaðsins.
Nýja fjölmiðlafyrirtækið
verður hið þriðja stærsta á
sínu sviði í Bandaríkjunum.
Það mun gefa út 11 dagblöð,
reka 22 sjónvarpsstöðvar og
markaðsvirðið verður um 11,7
milljarðar dollara eða um 900
milljarðar króna. Stjórnendur
Times Mirror samþykktu tO-
boð Tribune á sunnudag en
eftir er að fá formlegt sam-
þykki á fundi hluthafa. Auk
þess er hugsanlegt að leita
þurfi undanþágu vegna reglna
um að fyrirtæki megi ekki eiga
bæði dagblað og sjónvarpsstöð
á sama markaðssvæðinu.
Framkvæmdastjóri Times
Mirror, Mark H. Willes, hefur
undanfarin fimm ár beitt sér
fyrir miklum breytingum í
rekstrinum og verið umdeild-
ur. í desember sl. baðst LA
Times afsökunar á því að hafa
leynt fréttamenn og lesendur
því að tekjum af auglýsingum
sem birtust í greinum um nýtt
íþrótta- og tómstundastöð,
Staples Center, hefði bak við
tjöldin verið skipt milli stöðv-
arinnar og blaðsins. Var
skuldinni einkum skellt á
Kathryn M. Downing, útgef-
anda LA Times og Michaels
Parks ritstjóra sem hefðu
gengið erinda Willes.
Hinn síðastnefndi hefur
m.a. haft þá stefnu að brjóta
skuli niður múrana milli rit-
stjórnar og auglýsingadeildar
blaðsins. Blaðamenn hafa mót-
mælt kröftuglega og bent á að
stefnan valdi hagsmuna-
árekstri.
Willes segist hafa orðið
„mjög undrandi“ þegar hann
heyrði um samrunahugmynd-
irnar fyrir tveim vikum en
hann muni hætta þegar samn-
ingurinn um samrunann hafi
verið staðfestur. Downing seg-
ist ekki ætla að segja upp.
Sagt er að brotthvarf Willes
geti dregið úr gremju margra
starfsmanna vegna Staples
Center-málsins.
„Vonandi verður þetta til að
setja punkt á eftir öllu mál-
inu,“ sagði Jan Christensen,
ritstjóri á íþróttadeildinni, í
gær.
Með tvíburabróð-
ur inni í sér
Peking. AFP.
KÍNVERSKUR bóndi lifði í 28 ár
með fóstrið að eineggja tvíbura
sínum inni í sér og það uppgötv-
aðist ekki fyrr en hann meiddist í
maganum við vinnu, eftir þvi sem
X/nhua-fréttastofan í Kína
greindi frá.
Skurðlæknar við háskóla-
sjúkrahúsið í Xian fjarlægðu úr
bóndanum - sem ekki var nafn-
greindur en sagður koma frá
Shaanxi-héraði í Norður-Kína -
sex kílóa þunga blöðru sem í
var stífnað karlkyns fóstur.
„Tönnum, hári, húð og skapa-
hárum svipar til þess sem er á
fullorðnu fólki, en endaþarmur-
inn og naflinn eru eins og á
fóstri.
Fóstrið var sagt vera eineggja
tvíburi mannsins og uppgötvun-
inni lýst sem „einstæðu læknis-
fræðilegu fyrirbæri".
Sérfræðingar sögðu fóstrið
hafa dáið en haldið áfram að
þroskast vegna þess að það fékk
áfram næringu í gegnum milta-
slagæðina.