Morgunblaðið - 16.05.2000, Blaðsíða 28

28 ÞRIÐJUDAGUR 16. MAÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
*
i
Fjölmenn
mótmæli
Belgrad
Belgrad.AFP.AP.
YFIR 20.000 manns fjölmenntu
á mótmælafund stjórnarand-
stöðuaflanna í Serbíu í gær og
kröfðust þess að stjórnvöld
efndu til kosninga eins fljótt og
auðið yrði. Óttast hafði verið að
lögreglan léti til skarar skríða
gegn mannfjöldanum líkt og í
liðinni viku gegn mótmælum í
fæðingarborg Slobodans Milo-
sevies Júgóslavíuforseta, en
fundurinn fór þó fram and-
stöðulaust.
Fundurinn fór fram í mið-
borg Belgrad og fólk veifaði
serbneska fánanum og einkenn-
isflöggum stjórnarandstöðunn-
ar og hrópaði vígorð er stjórn-
arandstöðuleiðtogarnir Vuc
Draskovic, Zoran Djindjic og
Brako Ilic birtust undir borðum
sem letrað var á: „Stöðvum of-
beldið - í þágu frjálsra kosn-
inga.“ Vladan Batic, einn ræðu-
haldara, sagði að Milosevic hafí
lýst yfir stríði gegn eigin þegn-
um og brotið á þeim litlu mann-
réttindum sem þeir njóta.
Andlát Obuchis í Japan og væntanlegar þingkosningar
Stjórnarflokkurinn sagð-
ur ætla að gera út á samúð
Tokyo. AP, The Daily Telegraph.
JAPÖNSK stjórnvöld skýrðu frá
því í gær að opinber útför Keizo
Obuchis, fyrrverandi forsætisráð-
herra, færi fram 8. júní. Gert er
ráð fyrir að þingkosningar verði
tveimur vikum síðar eða 25. júní
sem er afmælisdagur hins látna
leiðtoga. Sumir stjórnarandstæð-
ingar vilja að útförin verði haldin
eftir kosningar og saka ráðamenn
stjórnarflokksins, Frjálslynda lýð-
ræðisflokksins (LDP), um að ætla
að reyna að notfæra sér samúð al-
mennings vegna fráfalls Obuchis í
von um fleiri atkvæði í kosningun-
um.
Þjóðarleiðtogar um allan heim
sendu Japönum samúðarkveðjur
vegna fráfalls Obuchis og sagðist
Bill Clinton Bandaríkjaforseti vera
hinum látna þakklátur fyrir að hafa
veitt Japönum forystu á erfiðum
tímum og fyrir gott samstarf við
Bandaríkin.
Obuchi lést á Juntendo-sjúkra-
XV Vornámskeið
Greiningar og ráðgjafarstöðvar ríkisins
Grand Hótel Reykjavík, 25. og 26. maí, kl 9:00-16:00
Þroska- og hegðunarfrávik barna,
grunur - frumgreining - greining
Skráning í síma 564 1744, á fax 564 1753,
á netfang: fraedsla@greining.is
Skráningu lýkur 19. maí
Dagskrá er á www.greining.is
ráðc
Greiningar-og
ráðgjafarstöð ríkisins
húsinu í Tokyo á sunnudag, 62 ára
að aldri, en hann hafði þá verið
meðvitundarlaus í nær sex vikur á
sjúkrahúsi eftir að hafa fengið
hjartaslag. Útför á vegum fjöl-
skyldu hans verður í dag en opin-
bera athöfnin verður umfangsmikil
og boðsgestir allt að 5.000, að sögn
Mikio Aokis, ritara ríkisstjórnar-
innar. Embættismenn sögðust vilja
að opinbera athöfnin yrði sem fyrst
eftir að Akihito keisari og Michiko
keisaraynja koma heim úr Evrópu-
heimsókn sinni 1. júní. Aðrir hafa
bent á að dagsetningin sé heppileg
af annarri ástæðu. Leiðtogafundur
átta helstu iðnvelda heims verður í
Japan í júlí. Kjósendur sem vilja
efla stöðugleika séu líklegir til að
halla sér að íhaldssömu afli eins og
LDP fremur en frjálslyndari
keppinautum þegar mikilvægur at-
burður í alþjóðamálum sé í aðsigi.
Gætu misstigið sig
Aoki vísaði gagnrýni stjórnar-
andstæðinga á bug og sagði að
hugsanleg samúðaratkvæði hefðu
ekki haft nein áhrif. ,Ákvörðunin
um dagsetningu var ekki tekin með
tilliti til kosninganna," sagði hann.
LDP vann einn af stærstu sigrum í
sögu sinni árið 1980, tíu dögum eft-
ir lát Masayoshi Ohira forsætis-
ráðherra. Stjórnmálaskýrendur
eru margir á því að stjórnarflokk-
urinn geti einnig notið góðs af sam-
úðarbylgju vegna andláts Obuchis
en hins vegar verði að gæta að mis-
stígi ráðamenn sig á einhvern hátt
í málinu geti atburðurinn virkað
öfugt.
Aoki og fleiri ráðamenn LDP
voru á sínum tíma gagnrýndir fyrir
að reyna að dylja hve alvarleg
veikindi Obuchis voru er hann fékk
hjartaáfallið og einnig hefur leynd-
in sem hvíldi yfir vali eftirmanns-
Reuters
Keizo Obuchi, fyrrverandi for-
sætisráðherra Japans, ávarpar
liðsforingjaefni í Tokyo í fyrra.
ins, Yoshiro Moris, verið gagn-
rýnd.
Daginn eftir að Obuchi veiktist
sagði Aoki á blaðamannafundi að
ráðherrann hefði beðið sig um að
taka við völdum, þetta hefði Obuchi
gert áður en ástand hans var orðið
mjög slæmt. Hefðu þeir verið einir
í herberginu er þeir ræddu þessi
mál. Nokkrum dögum eftir áfallið
valdi flokkurinn Mori í stöðu for-
sætisráðherra. Yoshikuni Mizuno,
læknir sem stundaði Obuchi, sagð-
ist hins vegar á sunnudag hafa
furðað sig á þessum ummælum
Aokis vegna þess að forsætisráð-
herrann hefði ekki getað gert sig
fyllilega skiljanlegan dagana áður
en hann missti meðvitund.
„Við teljum að ummæli læknisins
hafi orðið til að auka efasemdir al-
mennings," sagði Kenji Ozeki, einn
af talsmönnum Lýðræðisflokksins,
helsta flokks stjórnarandstöðunn-
ar. „Við munum halda áfram að
kanna málið.“
Vanmetinn
í upphafi
Keizo Obuchi heimsótti ísland í
fyrra, fyrstur japanskra forsætis-
ráðherra. Hann var við völd í 20
mánuði og er hann tók við 1998
sögðu margir stjórnmálaskýrendur
að hann væri atkvæðalítill og hug-
myndasnauður flokkssnati en hann
sýndi mikla lagni við að finna mála-
miðlanir og fá samþykktar aðgerð-
ir sem ætlað er að hleypa lífi í
staðnaðan efnahag Japana. Einnig
tókst honum að koma í gegnum
þingið umdeildum samningum um
varnarsamstarfið við Bandaríkja-
menn þar sem kveðið er á um vax-
andi hlutverk Japana í öryggismál-
um í Austur-Asíu. Að auki bætti
hann samskiptin við Rússland og
grannríkin Kína, Norður-Kóreu og
Suður-Kóreu.
Obuchi lagði ekki áherslu á að
vera mikið í sviðsljósinu en kaus
fremur að reyna að þoka málum
áfram bak við tjöldin.
Arangurinn af auknum ríkis-
framkvæmdum og öðrum efna-
hagsráðstöfunum stjórnvalda í
Tokyo er umdeildur og stuðningur
við stjórnina hefur farið minnkandi
undanfarna mánuði. Fjárlagahall-
inn er geysimikill og ljóst að hann
verður erfiður viðfangs á næstu ár-
um. En stjórnmálaskýrendur eru
þó sammála um að Obuchi hafi í
upphafi ferilsins verið vanmetinn.
Hann hafi sýnt á stuttum valda-
tíma sínum að hann hafi verið
starfi sínu vaxinn.
Arásir á sendiráð Bandaríkjanna og Bretlands í Eþídpíu
l.étlur og ineðfærilegtir
GSM posi
með iiinbyggðum prentara
®point
Hlíðasmára 10
Kópavogi
Sími 544 5060
Fax 544 5061
Les allar tegundir greiðslukorta
sem notuð eru á íslandi.
Er með lesara fyrir
snjallkort og segulrandarkort.
Hraðvirkur hljóðlátur prentari.
Eþíópísk stjórnvöld
hvetja til mótmæla
Ababa, Asmara. AFP, Reuters.
AP
Eþíópíumcnn mótmæla fyrirhuguðu vopnasölubanni Sameinuðu þjóð-
anna á Eþíópíu og Erítreu vegna landamærastríðs ríkjanna. Rúmlega
200.000 manns tóku þátt í mótmælum gegn banninu í Addis Ababa.
YFIR 200.000 Eþíópíubúar gengu
um götur Addis Ábaba í gær til að
sýna stuðning sinn við landamæra-
stríð Eþíópíustjórnar við nágranna-
ríkið Erítreu. Þá söfnuðust hundruð
manna fyrir utan sendiráð Banda-
ríkjanna og Bretlands í borginni og
mótmæltu fyrirhuguðu vopnasölu-
banni Sameinuðu þjóðanna á ríkin.
Mótmælendurnir hentu grjóti að
erlendum fréttamönnum og sendi-
ráðum Breta og Bandaríkjanna. Þá
voru fánar ríkjanna brenndir en
vopnaðar lögreglusveitir komu í veg
fyrir frekari óeirðir. Ríkissjónvarp
Eþíópíu hafði á sunnudag hvatt fólk
til að sýna samstöðu og mótmæla
harðlega fordæmingu SÞ á stríði
grannríkjanna en á föstudag brutust
út hörð átök á Badme-svæðinu eftir
nokkurra mánaða hlé á bardögum. Á
föstudag gaf öryggisráð SÞ stríð-
andi aðilum 72 stunda frest til að
láta af skærum. Að öðrum kosti
myndi ótilgreindum refsiaðgerðum
verða beitt. Stjórnvöld í Addis
Ababa höfnuðu skilmálunum á laug-
ardag og lýsti þeim í þá veru að aug-
ljóslega væri verið að refsa fórnar-
lömbum átakanna. Eþíópíustjórn
hefur ítrekað sakað Bandaríkja-
menn og Breta um að nota áhrif sín í
öryggisráðinu svo landið verði beitt
refsiaðgerðum.
Miklir bardagar geisuðu á landa-
mærum ríkjanna á sunnudag og seg-
ir Erítreustjórn að um 25.000 eþíóp-
ískir hermenn hafi verið felldir eða
særðir. Yemane Ghebremeskel, tals-
maður stjórnvalda í Asmara, sagði
að her landsins hefði náð yfirhönd-
inni í þeim skotgrafarhernaði er ein-
kennir stríðið en bætti því jafnframt
við að staðan væri afar óljós og því
ekki hægt að segja til um hverjir
réðu yfir svæðinu sem barist er um.
Sameinuðu þjóðirnar og hjálpar-
stofnanir hafa lýst yfir miklum
ákyggjum af bardögunum sem geisa
og segja að þeir valdi því að erfitt sé
að koma matarbirgðum til milljóna
manna sem séu í lífshættu vegna yf-
irvofandi hungursneyðar á svæðinu.